Wczesne leczenie pseudoklasy III: analiza wyników po 10 latach

Przeglądy, streszczenia
Reviews and abstracts
Tom 6 nr 1 2010
Volume 6 no 1 2010
Wczesne leczenie pseudoklasy III: analiza wyników po 10 latach
Early treatment of pseudo-class III malocclusion: a 10-year follow-up study
Ian Anderson, A. Bakr M. Rabie, Ricky W.K. Wong
J. Clin. Orthod. 43:692-698, 2009
Pseudoklasa III jest zdefiniowana jako czynnościowe doprzednie położenie żuchwy spowodowane przechyleniem siekaczy szczęki.
Wadą klasy III dotknięte jest 5% populacji chińskiej, a ponad połowa z tych przypadków to pseudoklasa III. Zgryz krzyżowy współistniejący z przemieszczeniem żuchwy oznacza potrzebę leczenia ze wskazań czynnościowych. Wczesne leczenie pseudoklasy III ma
szereg zalet.
Niniejsze badanie oparte na retrospektywnej ocenie wybranych przypadków, pokazuje stabilność efektów leczenia w długim okresie
czasu. Ustalono, że prosty aparat 2x4 z opaskami na pierwszych trzonowcach, zamkami na siekaczach oraz z pętlami rozbudowującymi
okazał się równie skuteczny co maska twarzowa w uzyskaniu doprzedniego wysunięcia szczęki bez mezjalizacji trzonowców. Działanie
aparatu 2x4 nie zależy od współpracy pacjenta.
Do badania wybrano 27 przypadków według następujących kryteriów: siekacze w III klasie (co najmniej dwa siekacze w zgryzie
krzyżowym); wczesne uzębienie mieszane z obecnymi jeszcze drugimi trzonowcami mlecznymi; przemieszczenie żuchwy, przypadki
wcześniej nie leczone. Niniejsza praca dotyczy oceny wyników leczenia tej grupy po 10 latach. Z początkowej grupy 27 pacjentów (12
chłopców, 15 dziewczynek), zbadano po 10 latach 18 osób.
Cefalogramy boczne wykonano przed leczeniem (T0), po leczeniu aparatem 2x4 (T1) oraz po 10 latach (T2). Analizy dokonano za
pomocą metody Pancherza. W obrazie cefalometrycznym wykryto różnice pomiędzy T0-T1, T1-T2 i T0-T2. Cefalogramy analizowano
dwukrotnie w odstępie dwóch tygodni by ocenić i wyeliminować błąd pomiaru.
Przed leczeniem w grupie badanej nagryz poziomy wynosił średnio -1,7mm, nagryz pionowy 1,1mm, natomiast stosunek podstaw
kostnych -7,8mm. U trzech pacjentów, którzy poddali się leczeniu pełnym aparatem stałym zaobserwowano bardziej dystalną pozycję
trzonowców żuchwy niż u pacjentów leczonych tylko aparatem 2x4.
Po leczeniu aparatem 2x4 wszyscy pacjenci z grupy badanej mieli dodatni nagryz poziomy. W płaszczyźnie horyzontalnej poprawa
nagryzu poziomego była największa, wystąpił też doprzedni ruch szczęki, protruzja siekaczy szczęki oraz retruzja siekaczy żuchwy.
Zaobserwowano wyraźny wzrost dolnej wysokości twarzy i towarzyszące mu wydłużenie dolnych siekaczy. W grupie pacjentów leczonych tylko aparatem 2x4 stwierdzono znacznie większy ruch doprzedni szczęki niż w grupie pacjentów leczonych później pełnym
aparatem stałym, w której to dominował doprzedni ruch i wydłużenie trzonowców żuchwy oraz wydłużenie trzonowców i siekaczy
szczęki. Po 10 letnim okresie retencji 17 z 18 pacjentów miało stabilny nagryz poziomy. U jednego pacjenta wrócił odwrotny nagryz
spowodowany znacznym doprzednim wzrostem żuchwy. Podczas całego okresu obserwacji, od stanu wyjściowego, nastąpiły znaczne zmiany nagryzu poziomego i pionowego, relacji podstaw kości szczęki i żuchwy, jak również położenie trzonowców i siekaczy.
W płaszczyźnie pionowej zmianie uległy wyłącznie nagryz pionowy, kąty ML/NSL i NL/NSL. W grupie leczonej tylko aparatem 2x4
nastąpił znaczny ruch doprzedni trzonowców szczęki, podczas gdy w grupie leczonej dodatkowo pełnym aparatem stałym dominował
ruch doprzedni trzonowców żuchwy. Kąt płaszczyzny żuchwy zmniejszył się bardziej u pacjentów z grupy 2x4.
Niniejsze badanie pokazuje, iż wczesne leczenie aparatem 2x4 daje stabilny dodatni nagryz poziomy u większości pacjentów. Efekt
leczenia uzyskuje się poprzez wychylenie górnych siekaczy i nieznaczne przechylenie dolnych. Okluzja stabilizuje efekt leczenie. Zaguzkowanie w odcinkach bocznych wpływa na wzrost kości szczęki podczas wzrostu żuchwy – efekt ortodontyczny powoduje wtórnie
zmiany ortopedyczne, wpływa to korzystnie na stabilność wyniku. Podczas 10 letniego okresu obserwacji punkt A wysunął się o 4,5mm
w grupie 2x4 - podobne przyrosty kości pokazują długoterminowe badania prawidłowego rozwoju twarzoczaszki. To dowodzi, iż
wczesne leczenie aparatem 2x4 polega na zapewnieniu prawidłowych warunków rozwoju szczęki, a nie na modyfikacji wzrostu. Jedną
z zalet wczesnego leczenia pseudoklasy III aparatem 2x4 jest odtworzenie miejsca na kły i przedtrzonowce, które mogą się wyrznąć
w prawidłowych triadach czynnościowych. W grupie badanej aż 75% pacjentów nie potrzebowało dalszego leczenia pełnym aparatem
stałym.
Podobnie jak samokorekta przedniego zgryzu krzyżowego w okresie wymiany siekaczy, wczesne leczenie zgryzu krzyżowego
w młodym wieku zapewnia prawidłowe warunki rozwoju twarzoczaszki i przerywa rozwój wady.
Opracował lek. stom. Marcin Rudzki
Forum
Orthodontic
Ortodontyczneforum
21