Oferta seminariów magisterskich w Instytucie Filologii Germańskiej

Oferta seminariów magisterskich w Instytucie Filologii
Germańskiej na rok 2015/2016 dla I roku MA
Seminarium magisterskie dydaktyczne
prof. UAM dr hab. Kazimiera Myczko
Punktem ciężkości seminarium będzie rozwijanie sprawności produktywnych, a więc
sprawności mówienia i pisania. Mimo, że rozwijanie tych sprawności należy do
podstawowych celów kształcenia obcojęzycznego w podejściu komunikacyjnym, to jednak
zarówno w teorii glottodydaktycznej, jak i w praktyce kształcenia obcojęzycznego nadal
poszukiwane są sposoby, by proces rozwijania mówienia i pisania uczynić bardziej
efektywnym. Problemy badawcze podjęte podczas seminarium dotyczyć mogą rozwijania
autonomii ucznia podczas pracy nad tymi sprawnościami, w tym, w nawiązaniu do prac
europejskich, rozwijania strategii uczenia się oraz samooceny. Obejmować
one mogą
rozwijanie świadomości językowej uczących się, wykorzystywanie otwartych form
nauczania, włączanie form ludycznych do procesu dydaktycznego oraz zagadnienie korekty
błędów. W kontekście rozwijania tych sprawności rozważany może być również potencjał
mediów dydaktycznych zwłaszcza nowych mediów, a także ewaluacja materiałów
glottodydaktycznych.
Seminarium magisterskie kulturoznawcze
dr hab. Maciej Mackiewicz
Polsko-niemieckie stosunki międzynarodowe
i polsko-niemiecka komunikacja interkulturowa
Tematem wiodącym seminarium będą relacje polsko-niemieckie rozpatrywane w dwóch
aspektach: stosunków międzynarodowych i komunikacji interkulturowej.
Z jednej strony szczególny nacisk położony zostanie na rozwój wzajemnych relacji po 1945
r., zarówno na płaszczyźnie politycznej, jak też w kontekście wzajemnego postrzegania się
Polaków i Niemców.
Z drugiej strony, seminarium stworzy okazję do refleksji nad kulturowymi uwarunkowaniami
komunikacji polsko-niemieckiej. Punktem wyjścia będą tutaj różne typologie kultur oraz
standardy kulturowe charakterystyczne dla Polaków i Niemców. Analiza wielu tzw. „zdarzeń
krytycznych” (także z doświadczeń samych seminarzystów) pozwoli nam wyodrębnić szereg
standardów kulturowych, które determinują działanie i komunikację w relacjach polskoniemieckich.
Omówienie przykładowych polsko-niemieckich sytuacji interakcyjnych, wybranych tekstów
czy filmów winno dać także bodziec do dyskusji nad kwestią dychotomii „swój-obcy” oraz
pozwoli zastanowić się nad zakresem i sposobem osiągnięcia pożądanej kompetencji
(inter)kulturowej.
W warstwie warsztatowo-metodycznej seminarium obejmuje:
1. Omówienie metodyki pisania pracy magisterskiej
2. Wybór tematów prac magisterskich przez studentów
3. Przygotowanie i prezentację planu pracy magisterskiej
4. Referowanie poszczególnych rozdziałów
5. Przygotowanie do egzaminu magisterskiego i obrony prac
Hasła kluczowe realizowanych prac magisterskich:
1. stosunki polsko-niemieckie po 1945r.
2. stereotypy i uprzedzenia w relacjach polsko-niemieckich
3. polsko-niemiecka komunikacja interkulturowa
4. edukacja interkulturowa
5. podejście interkulturowe w dydaktyce języków obcych
Seminarium magisterskie literaturoznawcze
Prof. UAM dr hab. Joanna Drynda
Krajobrazy uczuć i emocji we współczesnej
literaturze niemieckojęzycznej
Pisząc o znaczeniu emocji i podkreślając ich znaczenie w procesach decyzyjnych neurobiolog
Antonio Damasio zakwestionował powiedzenie Kartezjusza „Myślę, więc jestem”,
zamieniając je na „Czuję, więc jestem”. Chociaż ostatnie trzydziestolecie upłynęło pod
hasłem burzliwego rozwoju teorii i badań nad emocjami, nie osiągnięto dotychczas ani
kompromisu w zakresie kategoryzacji i struktury zjawisk emocjonalnych, ani nie ustalono
wspólnego sposobu interpretacji praw nimi rządzących. Przyczyną nieprecyzyjności określeń
oraz relacji jest ich złożoność i wzajemne przenikanie. Jednak niezależnie od reprezentowanej
dyscypliny naukowej i stanowiska zajmowanego w kwestii badań naukowcy chętnie sięgają
do literatury, powołując się na Iris Murdoch, której zdaniem
„najważniejszym i
podstawowym aspektem kultury jest studium literatury, która to, ukazując w sposób
obrazowy określone sytuacje emocjonalne, pozwala zrozumieć zarówno ich sens, jak i
znaczenie.”
Celem seminarium magisterskiego jest studium uczuć, emocji i afektów we współczesnej
literaturze niemieckojęzycznej. Niektóre punkty ciężkości:
• Krajobrazy melancholii, oblicza nienawiści, transformacje miłości
• Kultura strachu (Frank Fuerdi) (pobudzanie i kształtowanie wyobraźni przez lęk,
scenariusze katastroficzne etc.)
• Uczucia a płeć: (męskość i emocje – stereotypy: ‘zimny drań’/czuły ojciec, męskie
indeksy uczuć zakazanych etc.)
• Instytucjonalne kształtowanie emocjonalności (w rodzinie, szkole, w armii, w miejscu
pracy etc.)
• Kontrola emocji i afektów z perspektywy siedmiu grzechów głównych (superbia,
avaritia, luxuria, invidia, gula, ira, acedia) i zmiany paradygmatu (chciwość jako
cnota w dobie kapitalizmu etc.)
• Uczucia i media (w jaki sposób media kształtują uczucia?; medialne manipulacje etc.)
Jestem także otwarta na przemyślane propozycje tematów, które nie mieszczą się w wyżej
nakreślonych ramach
Literatur (Auswahl):
Borutta/Manuel, Verheyen/Nina (Hg.): Die Präsenz der Gefühle: Männlichkeit und Emotion in der Moderne.
Bielefeld: transcript 2010.
Breithaupt, Fritz: Kulturen der Empathie. Frankfurt am Main: Suhrkamp 2009.
Damasio, Antonio R.: Błąd Kartezjusza: emocje, rozum i ludzki mózg. Przekład Maciej Karpiński. Poznań:
Rebis 2002.
Damasio, Antonio R.: Tajemnica świadomości: ciało i emocje współtworzą świadomość. Przekład Maciej
Karpiński. Poznań: Rebis 2000.
Döring, Sabine A. (Hg.): Philosophie der Gefühle. Frankfurt am Main: Suhrkamp 2009.
Illouz Eva: Warum Liebe weh tut. Eine soziologische Erklärung. Aus dem Englischen von Michael Adrian.
Berlin: Suhrkamp 2011.
Illouz, Eva: Die neue Liebesordnung. Frauen, Männer und Shades of Grey. Aus dem Englischen von Michael
Adrian. Berlin: Suhrkamp 2011.
Illouz, Eva: Gefühle in Zeiten des Kapitalismus. Frankfurter Adorno-Vorlesungen 2004. Aus dem Englischen
von Martin Hartmann. Frankfurt am Main: Suhrkamp 2007.
Kolnai, Aurel: Ekel, Hochmuth, Haß. Zur Phänomenologie feindlicher GEFÜHLE: Mit einem Nachwort von
Axel Honneth. Frankfurt am Main: Suhrkamp 2007.
Seminarium magisterskie translatorskie
Prof. UAM dr hab. Beate Sommerfeld
Sprache, Medium und Translation
Jeder an ein spezifisches Medium und Zeichensystem gebundene Text, sei es ein Film, ein
Comic, ein Roman, ein Hörspiel oder ein Theaterstück, ist durch das Medium geprägt und
verfügt über ganz eigene Ausdrucksmöglichkeiten dank seines spezifischen Zusammenspiels
von Zeichensystemen.
Neben dem traditionellen Printtext haben sich verschiedene mediale bzw. multimediale
Kommunikationsformen entwickelt und werden zum Gegenstand von Translation. Diese
Vielfalt der medialen Praktiken stellt den Übersetzer vor ganz neue Herausforderungen:
Übersetzung bewegt sich nicht nur zwischen Sprachen und Kulturen, sondern auch zwischen
Medien und Zeichensystemen.
Das Seminar soll in einem ersten Schritt Verständnis für die Beschaffenheit und Funktion
verschiedener Medienprodukte wecken. Anschließend sollen verschiedene Formen der
Übersetzung im Fokus stehen. Das Spektrum umfasst die interlinguale Übersetzung als
Transfer zwischen den Sprachen, also das, was wir traditionell unter Übersetzung verstehen,
aber auch die intersemiotische Übersetzung als Transfer zwischen Zeichensystemen (hierhin
gehören traditionelle Formen wie die Adaption von Texten als Theaterstücke, Hörspiele, aber
auch moderne Formen wie Filmadaptionen, die Adaption von literarischen Textes als Comics,
die Audiodeskription u.ä.).
Gegenstand der Masterarbeit könnten beispielsweise folgende Problemstellungen sein:
-die Analyse einer Adaption (Roman, Hörspiel, Theaterstück, Comic u.ä.) unter medialen
Gesichtspunkten,
- die spezifischen Probleme, die bei der Übersetzung unterschiedlicher Medienprodukte
entstehen.
Eine Liste der Sekundärliteratur wird zu Beginn des Seminars verteilt.
Seminarium magisterskie językoznawcze
Prof. UAM dr hab. Beata Mikołajczyk
Seminarium magisterskie poświęcone będzie najnowszym tendencjom rozwojowym języka
niemieckiego oraz jego konfrontacji ze współczesnym językiem polskim. Podczas zajęć
omówione zostaną:
1. propedeutyka metodologii pracy naukowej
2. zasady pisania pracy magisterskiej
3. współczesne tendencje rozwojowe lingwistyki tekstu
4. najnowsze teorie pragmalingwistyczne
5. rozwój języka niemieckiego w nowych mediach
6. język niemiecki jako język nauki (rodzaje teksów „naukowych”)
Tematyka prac magisterskich obejmować może zagadnienia z następujących zakresów:
• gramatyka języka niemieckiego
• gramatyka kontrastywna niemiecko-polska
• lingwistyka tekstu, także tekstologia porównawcza
• socjolingwistyka (np. języki subkultur, język młodzieżowy, język urzędniczy, język
prawa)
• pragmalingwistyka (np. teoria aktów mowy, agresja językowa)
• język niemiecki jako język nauki
• wpływ nowych mediów na język niemiecki (np. nowe rodzaje teksów, gatunki
komunikacyjne)
• dialektologia (germanizmy w dialektach polskich, języki zagrożone)
• języki i teksty specjalistyczne