KRZTUSIEC

KRZTUSIEC
Według analiz Zakładu Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego
– Państwowego Zakładu Higieny w ostatnich latach obserwowane
jest zwiększenie zapadalności na krztusiec. Niepokoi zwiększanie
się liczby przypadków krztuśca w starszych grupach wiekowych, tj.
u osób po 14. roku życia, czyli wśród młodzieży i osób dorosłych.
Krztusiec wywołują bakterie Gram ujemne o nazwie Bordetella
pertussis. Źródłem zakażenia są osoby chore na krztusiec (dawna i potoczna nazwa koklusz), które wydalają
pałeczki krztuśca w wydzielinie górnych dróg oddechowych. Zakażenie szerzy się drogą kropelkową,
w wyniku bezpośredniego kontaktu z chorymi, którzy w naszej obecności kaszlą i kichają.
Przebieg krztuśca możemy podzielić na 3 fazy.
Pierwsza z nich, nazywana fazą kataralną, przypomina zwykłe przeziębienie i przejawia się nieżytem
górnych dróg oddechowych: katarem i męczącym suchym kaszlem. Dodatkowo może wystąpić zapalenie
spojówek i stan podgorączkowy. Te objawy utrzymują się przez 1 do 2 tygodni.
Następnie faza kataralna przechodzi w fazę kaszlu napadowego, z charakterystyczną fazą wdechu, tzw.
„pianie”. Kaszel stopniowo nasila się. Chory zanosi się kaszlem, wykrztusza śluz, a nawet wymiotuje.
Napady kaszlu występują najczęściej w nocy, zwłaszcza nad ranem. Mogą pojawiać się aż kilkanaście razu
w ciągu doby. W tej fazie mogą pojawić się krwawienia z nosa i wybroczyny w obrębie spojówek. Jest to
najdłuższa faza choroby, może trwać do 10 tygodni.
Końcowa faza krztuśca to faza zdrowienia. Wtedy systematycznie poprawia się stan chorego, zmniejsza się
częstość i nasilenie kaszlu. Trwa ona zwykle 2 tygodnie. W tym czasie organizm nadal ma predyspozycje do
reagowania kaszlem na różne bodźce.
Krztuśca nie można wyleczyć domowymi sposobami. Przy wystąpieniu ww. objawów należy zgłosić się do
lekarza i rozpocząć przyjmowanie antybiotyków.
Krztusiec jest najbardziej niebezpieczny dla noworodków i dzieci do 1 roku życia, dlatego w Polsce
szczepienie przeciwko krztuścowi jest szczepieniem obowiązkowym. Program Szczepień Ochronnych
przewiduje trzy dawki w odstępach 6-8 tygodniowych poczynając od 2 miesiąca życia. Czwartą dawkę
uzupełniającą szczepienie podstawowe wykonuje się w 16-18 miesiącu życia, a w 6 roku życia podaje się
dawkę przypominającą.
Niestety odporność po szczepieniu jak i po przechorowaniu nie trwa wiecznie, zwykle zmniejsza się po
upływie 5-10 lat.
W przebiegu krztuśca mogą pojawić się powikłania. Najczęstszymi z nich są: zapalenie ucha środkowego,
zapalenie płuc, ropniak opłucnej, rozedma płuc. Zdarzają się też bardzo ciężkie powikłania pod postacią
zapalenia mózgu i encefalopatii, które często kończą się zgonem.
Źródła:
1.
2.
http://www.ochoroba.pl/artykuly/1562-krztusiec-koklusz-jak-rozpoznac
infekcje.mp.pl/problemywpraktyce/okiemeksperta/show.html?id.=54133 (Z prof. dr. hab. med. Andrzejem Steciwko z Katedry i Zakładu
Medycyny Rodzinnej Akademii Medycznej im. Piastów Śląskich we Wrocławiu rozmawia Mateusz Paulo)
Informację przygotowała Izabela Żminkowska