Nie-Boska komedia jako dramat niepełnych racji

Transkrypt

Nie-Boska komedia jako dramat niepełnych racji
Nie-Boska komedia jako dramat niepełnych racji
Nie-Boska komedia jako dramat niepełnych racjiPierwsze wydanie "Nie-Boskiej komedii" ukazało się
anonimowo w Paryżu w 1835r. Dramat składa się z czterech aktÃłw, z ktÃłrych dwa pierwsze określane
są jako dramat rodzinny i przedstawiają poglądy Krasińskiego na poezję i romantycznego poetę. Druga
część dramatu, akty trzeci i czwarty poruszają problematykę społeczno-historyczną, ukazują obraz
rewolucji - walki arystokracji i ludu. W liście do Konstantego Gaszyńskiego poeta uznał ten temat
swojego utworu za najistotniejszy: "Mam dramat dotyczący się wielu rzeczy wieku naszego; walka w nim
dwÃłch pryncypiÃłw: arystokracji i demokracji (...) Jest to obrona tego na co się targa wielu hołyszÃłw:
religii i chwały przeszłości!" Na poglądy poety miało wpływ zainteresowanie historią, filozofią a także
znajomość Ãłwczesnych konfliktÃłw społecznych. SzczegÃłlnie ważna była dla niego filozofia dziejÃłw i
rozważania nad przyszłością ludzkości. Krasiński reprezentował romantyczny prowidencjonalizm (wiara w
boską opiekę nad światem i kierowanie losami ludzkimi przez opatrzność), katastrofizm I przekonanie o
cykliczności dziejÃłw ludzkości. Powszechna rewolucja ukazana w drugiej części dramatu zwrÃłcona nie
jest jedynie przeciw warstwom panującym, lecz przeciw wszystkim wartościom: religii, filozofii, kulturze,
prawu, jej celem jest całkowite zniszczenie starego porządku. Rewolucjoniści to dziki tłum, żądny krwi,
zdolny tylko do niszczenia. Składa się on z przedstawicieli najniższych warstw społecznych: służących,
lokai, rzeźnikÃłw, chłopÃłw, rzemieślnikÃłw. Powoduje nimi nienawiść i chęć zemsty na panach,
pragnienie zmiany własnej sytuacji materialnej. Żądają zaspokojenia swoich najprostszych potrzeb:
"Chleba, zarobku, drzewa na opał w zimę, odpoczynku w lecie! (...)"Doprowadzeni do ostateczności
jedyne wyjście widzieli w rewolucji i zburzeniu starych układÃłw społecznych. Na czele rewolucji stanął
Pankracy, genialny przywÃłdca, panujący nad tłumem, świadomy prawdziwego celu rewolucji. Przed
rewolucją broniła się resztkami sił arystokracja. Ostatnią jej linię oporu stanowiły okopy świętej TrÃłjcy.
PrzywÃłdcą arystokracji został hr. Henryk. Racje obydwu obozÃłw przedstawił Krasiński w polemice
przywÃłdcÃłw. Pankracy stawia za cel rewolucji wyrÃłwnanie krzywd jakich lud doznawał przez wieki, a
przede wszystki zaprowadzenie nowego porządku, ktÃłry ukrÃłci wyzysk I zapewni wszystkim godne
życie, wolność i rÃłwność.. "Jęk przez rozpacz I boleść wydarty tysiącom tysiącÃłw - głÃłdrzemieślnikÃłw nędza włościan - hańba ich żon I cÃłrek - poniżenie ludzkości, ujarzmionejprzesądem I wahaniem się, i
bydlęcym przyzwyczajenim - oto wiara moja (...)"Za winnych nędzy I ucisku Pankracy wskazuje warstwę
panujących: arystokrację. Zarzuca jej okrucieństwo, zdradę, oszustwa, przekupstwo, rozpustę. Pankracy
uważa, że zdegenerowana arystokracja musi wyginąć i ustąpić miejsca rewolucji. Hrabia Henryk broni
arystokracji, świadomy tego, że jedynie ona niesie ze sobą wszystkie wartości narodu. To arystokracja
tworzyła kulturę, pielęgnowała tradycje, dbała o rozwÃłj i odpowiadała za bezpieczeństwo państwa,
roztaczała opiekę na poddanych w czasie głodu i zarazy, a także stała na straży wiary chrześcijańskiej. W
zwycięstwie rewolucji, przywÃłdca arystokracji widzi zagładę wszelkich wartości. Argumenty Pankracego
odpiera tym, że rewolucjoniści nie są w stanie stworzyć lepszego świata niż dotąd. Jest o tym
przekonany, gdyż w obozie rewolucji odnajduje te same zbrodnie ktÃłre wytknął Pankracy arystokracji.
Spotkanie przywÃłdcÃłw nie mogło przynieść żadnych rozwiązań, było już za pÃłźno na osiągnięcie
kompromisu. Strony nie mogły dojść do porozumienia, gdyż poczyniono już nieodwracalne kroki, a swoje
racje przeciwnicy uważali za słuszne. Ostateczne starcie zbrojne stało się nieuniknione, a jego wynik był
przesądzony na niekorzyść arystokracji. Hrabia Henryk ginie broniąc honoru arystokracji. Postawa
obrońcÃłw okopÃłw Św. TrÃłjcy przekonuje hrabiego Henryka o tym, że arystokracja sama jest winna
swojej degeneracji i klęski. Zwycięstwo rewolucji jest krÃłtkotrwałe. Pankracy pada rażony przez wizję
Chrystusa, świadomy klęski rewolucji pozbawionej jedynego przywÃłdcy. Przedstawiony przez
Krasińskiego konflikt musiał zakończyć się klęską obydwu stron. ZarÃłwno arystokracja jak i obÃłz
rewolucji nie były bez winy, trudno jest odmÃłwić ktÃłrejkolwiek ze stron słuszności. Jednakże ich racje,
choć słuszne były niepełne i względne. Końcowa scena dramatu świadczy o przekonaniu Krasińskiego o
konieczności interwencji Boga w historię i losy ludzi. Tragizm w "Nie-boskiej komedii" opiera się na
konflikcie cząstkowych racji walczących ze sobą obozÃłw.
http://www.sciaga.dol.pl - Ściąga- wypracowania, ściągi, streszczenia pomoce
Powered
dydaktyczne
by Mambo
Generated: 8 March, 2017, 22:16