Zaliczka, a moment powstania przychodu.

www.podatki.biz
09.07.2014
Otrzymanie zaliczki na świadczone usługi a moment powstania przychodu
Pytanie: Zgodnie z ustną umową kontrahenci dokonują wpłat na poczet przyszłego
świadczenia usług. Wpłacane kwoty stanowią zazwyczaj 100% świadczenia
należnego z tytułu tych usług. Fakt otrzymania „wpłaty” potwierdzany jest dla celów
VAT wystawieniem faktury zaliczkowej, która zazwyczaj opiewa na 100% wartości
świadczenia. Czy dla celów PIT przychód powstanie w dacie wystawienia faktury
zaliczkowej? Jeśli nie, to czy przy braku wystawiania faktury końcowej należy
przyjąć, iż usługa została wykonana w momencie uzgodnionym między stronami np. wysyłki dokumentów i wystarczy potwierdzenie tego faktu wystawieniem
dowodu wewnętrznego?
Odpowiedź:
Zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od
osób fizycznych za przychody z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie
otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i
usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług. Art. 14 ust. 1c powołanej
ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, iż za datę powstania przychodu z pozarolniczej działalności gospodarczej,
co do zasady, uważa się dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi (albo częściowego wykonania usługi),
nie później niż dzień:
1. wystawienia faktury albo
2. uregulowania należności.
A zatem przychód powstaje - co do zasady - w dniu wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi albo częściowego
wykonania usługi. Jeżeli jednak przed tym dniem zostanie wystawiona faktura albo zostanie uregulowana należność, to przychód
powstanie odpowiednio wcześniej. Nie można jednak utożsamiać pojęcia „uregulowania należności”, o którym mowa w art. 14 ust. 1c pkt
2 ustawy z otrzymaną zaliczką bądź przedpłatą. Pobranych wpłat lub zarachowanych należności na poczet usług, które zostaną
wykonane w następnych okresach sprawozdawczych, nie zalicza się bowiem do przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej.
Stanowi o tym art. 14 ust. 3 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Regulacje zawarte w powyższym przepisie stanowią zatem odstępstwo od ogólnej reguły ustalania przychodu z działalności
gospodarczej, a warunkiem jego zastosowania jest okoliczność, że otrzymane lub należne kwoty mają charakter zaliczek (przedpłat) na
poczet usług, które zostaną wykonane w następnych okresach sprawozdawczych.
Według „Popularnego słownika języka polskiego” (pod red. prof. Bogusława Dunaja, Wydawnictwo Wilga) - „przedpłata” oznacza
określoną sumę pieniędzy, stanowiącą część ceny towaru lub usługi, wypłaconą z góry w celu uzyskania gwarancji zakupu lub
wykonania usługi w określonym terminie. Z kolei „zaliczka” to część pieniędzy wpłaconych lub wypłaconych na poczet czegoś. Należy
jednak zwrócić uwagę, że nie zawsze wcześniejsze otrzymanie należności (przed ostatecznym wykonaniem usługi) oznacza zaliczkę lub
przedpłatę, która nie powoduje powstania przychodu z pozarolniczej działalności gospodarczej.
O kwalifikacji otrzymanej zapłaty jako przychodu lub jako przedpłaty (zaliczki) decyduje charakter tej zapłaty. Przysporzenie uważane za
przychód podatkowy musi mieć charakter definitywny, podczas gdy przedpłata, zaliczka nie mają takiego charakteru ze względu na
każdorazową możliwość ich zwrotu przed terminem wykonania usług, na poczet których zostały wpłacone. Fakt, że dana wpłata stanowi
zaliczkę (przedpłatę) na poczet konkretnej usługi, która zostanie wykonana w następnym okresie sprawozdawczym, musi zatem wynikać
z postanowień zawartej umowy i powinien znaleźć odzwierciedlenie w treści dokumentacji.
Należy więc uznać, że w przedmiotowej sprawie nie znajduje zastosowania omawiany uprzednio przepis art. 14 ust. 3 pkt 1 ustawy o
podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie będzie miał także zastosowania art. 14 ust. 1e ustawy o podatku dochodowym od osób
fizycznych. Przepis ten stanowi, iż jeżeli strony ustalają, że usługa jest rozliczana w okresach rozliczeniowych, za datę powstania
przychodu uznaje się ostatni dzień okresu rozliczeniowego określonego w umowie lub na wystawionej fakturze, nie rzadziej niż raz w
roku. Zatem warunkiem zastosowania niniejszej regulacji prawnej jest ustalenie przez Strony umowy okresów rozliczeniowych.
Biorąc pod uwagę powyższe należy uznać, że dokonane zaliczki będą stanowiły przychód w momencie ich otrzymania zgodnie z
regulacją art. 14 ust. 1c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
(Interpretacja indywidualna z 6 maja 2014 r., sygn. IPPB1/415-161/14-2/ES - Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie)
Red.
www.podatki.biz