Pobierz

Wiadomości gospodarcze z Litwy
Nr 5/2016 (01 – 07.02.2016)
MAKROEKONOMIA
Na Litwie więcej wolności ekonomicznej
Pod względem indeksu wolności ekonomicznej Litwa zajęła 13. miejsce w świecie. Wynika to z
najnowszej edycji Indeksu Wolności Ekonomicznej, opracowywanego przez instytucję „Heritage
Foundation” oraz wydawnictwo „Wall Street Journal”. Litwa wyprzedziła Łotwę (36. pozycja) i Polskę
(39. pozycja), jednak uplasowała się za Estonią, która została sklasyfikowana na 9. miejscu. Autorzy
rankingu wolność ekonomiczną oceniają w oparciu o 10 kryteriów, z których najważniejsze są: gwarancja
praw własności, wolność od korupcji, efektywność i przejrzystość wykorzystywania środków
publicznych, wolność handlowa oraz elastyczność rynku pracy. Międzynarodowi eksperci pozytywnie
ocenili ułatwione warunki do zakładania biznesu, jednak skrytykowali rozrzutność władz oraz
nieelastyczne stosunki pracy. Pozytywnie na ocenę Litwy wpłynęła stabilność, otwartość w handlu
zagranicznym, pozycję wmocniło również wprowadzenie euro. Jednak postępu praktycznie nie
dostrzeżono w zakresie wydatków publicznych, pod tym względem Litwa została sklasyfikowana na 106.
miejscu. Niską ocenę Litwa także otrzymała w zakresie wolności od korupcji (40. pozycja), natomiast w
dziedzinie stosunków pracy Litwa zajęła 96. pozycję. Za najbardziej wolny ekonomicznie kraj został
uznany Hongkong, za nim uplasowały się Singapur, Nowa Zelandia, Szwajcaria, Australia, Kanada,
Chile, Irlandia, Estonia i Wielka Brytania. (Lietuvos rytas, 02.02.2016)
INWESTYCJE
„McDonald’s” inwestuje na Litwie
Spółka „Premier Restaurants”, która zarządza w krajach bałtyckich siecią restauracji „McDonald’s”, w
rozwój sieci w poprzednim roku zainwestowała 1,78 mln EUR. Jak zaznaczył dyrektor sieci w krajach
bałtyckich, w bieżącym roku w dalszy rozwój sieci planuje się zainwestować na Litwie około 1,54 mln
EUR. Ogółem w krajach bałtyckich do 2018 r. są planowane inwestycje na poziomie 12 mln EUR.
Obecnie w krajach bałtyckich działają 33 restauracje „McDonald’s”, z czego 11 działa na Litwie. (Verslo
žinios, 02.02.2016)
Nowy inwestor w kowieńskim porcie lotniczym
Spółka „Global Aviation” z RPA rozważa plany budowy centrum obsługi samolotów w porcie lotniczym
w Kownie. Wartość planowanych inwestycji nie została ujawniona, możliwy początek prac budowlanych
– maj br. Samorząd rejonu kowieńskiego poinformował, że w planach inwestora jest budowa hangaru o
powierzchni 26 tys. m2. Początkowo spółka zamierza zatrudnić 50 – 130 osób, a gdy całkowicie
zrealizuje projekt – do 500 mechaników, pracowników administracji oraz pracowników pomocniczych.
(Lietuvos rytas, 02.02.2016)
BANKOWOŚĆ, FINANSE
Ujawniono dokładną wartość przejęcia „PZU Lietuva”
Norweska spółka ubezpieczeniowa „Gjensidige” na zakup litewskiej spółki polskiej grupy
ubezpieczeniowej PZU wydała więcej, niż planowała. Ogłaszając swe wyniki finansowe „Gjensidige”
ujawniła, że wartość transakcji przejęcia „PZU Lietuva” wyniosła 66 mln EUR. Na początku
poprzedniego roku, gdy ogłoszono o przejęciu, wskazywano, że wartość transakcji wyniesie 54 mln EUR,
jednak zaznaczono, że może ona ulec zmianie. „Cena została skorygowana z powodu wzrostu wartości
netto aktywów” – uzasadniono w sprawozdaniu norweskiej spółki. (Verslo žinios, 05.02.2016)
1
ENERGETYKA
Austriacki „Amic” przejmie stacje paliwowe „Lukoilu”
Rosyjski koncern naftowy „Lukoil” sieć około 230 swych stacji paliwowych na Litwie, Łotwie i w Poslce
sprzeda dla austriackiej spółki „Amic Energy Management”. W komunikacie dla mediów podano, że
stacjami na Litwie i Łotwie będą zarządzały spółki „Luktarna” oraz łotewska spółka „Viada Baltija”,
które są powiązane z obecnym kierownictwem spółki „Lukoil Baltija”. Prezes spółki „Lukoil Baltija”
Iwan Palejczik wspólnie z żoną zarządzają spółką „Vaizga”, do której z kolei należą znaki towarowe
stacji „Luktarna”, „Baltic Petroleum” oraz stacje „Lukoilu”, natomiast ich syn Andriej zarządza spółką
„Spectator NT”, do której należą stacje paliwowe „Baltic Petroleum”. Dyrektor wykonawczy spółki
„Amic Energy” Günther Maier poinformował, że sieci stacji w Polsce i na Litwie jeszcze przez 5 lat będą
używały nazwy „Lukoil”, jednak spółka rozważa możliwość zmiany nazwy na „Amic Energy”. Spółka ta
zarządza byłymi stacjami „Lukoilu” na Ukrainie, które nabyła w 2014 r. (Lietuvos žinios, 06.02.2016)
Francuski koncern pozywa Litwę do arbitrażu
Pozew francuskiej grupy energetycznej „Veolia” przeciwko Litwie trafił już na stół Ministerstwa
Energetyki. Przedstawiciele ministerstwa rozpoczęli analizę 700 – stronicowego dokumentu, dlatego
szczegółów nie komentują. „Obecnie analizujemy przedstawione dokumenty. Jednak pierwsze wrażenie
jest takie, że większość zarzutów wygląda na nieuzasadnioną. Na przykład, jest wyrażane niezadowolenie
z powodu przegranych spraw w sądach lub instytucje nadzorujące są oskarżane o to, iż analizują
działalność w zakresie dostaw energii cieplnej. Po przeanalizowaniu dokumentów przygotujemy i
przedstawimy dokumenty procesowe.” – stwierdził minister energetyki Rokas Masiulis. „Veolia” złożyła
przeciw Litwie pozew w Międzynarodowym Arbitrażu Rozstrzygania Sporów Inwestycyjnych (ICSID) w
Waszyngtonie i żąda zrekompensowania straty, którą oszacowano na 100 mln EUR. W opinii
przedstawicieli „Veolii” straty powstały z powodu nieuczciwego postępowania Litwy oraz
wywłaszczenia inwestycji spółki na Litwie. Francuski koncern, który wcześniej działał pod nazwą
„Dalkia”, zarządza na Litwie spółkami „Vilniaus energija” oraz „Litesko”, które dostarczają energię
cieplną w Wilnie oraz 9 innych samorządach. R. Masiulis wytłumaczył także, że proces może trwać do
2020 r. i będzie kosztowny dla państwa. „Słyszymy, że taki proces może kosztować i około 3, i około 4
mln EUR” – stwierdził R. Masiulis. Wg ministra, do końca lutego arbitraż powinien przyjąć dokumenty
„Veolii” i wówczas w ciągu 30 dni ministerstwo powinno będzie przygotować odpowiedź. (Verslo žinios,
02.02.2016, Lietuvos rytas, 04.02.2016)
PRZEMYSŁ, HANDEL
Ruszył system kaucji za jednorazowe opakowania
Z początkiem lutego Litwa stała się jedenastym krajem UE, w którym działa system kaucji za
jednorazowe opakowania po napojach. System obejmuje jednorazowe opakowania lekkich napojów
alkoholowych oraz niealkoholowych, które są oznakowane specjalnym znakiem. Minister środowiska
Kęstutis Trečiokas wyraził zadowolenie, że kraj uczynił kolejny krok w kierunku zmniejszenia ilości
odpadów trafiających na wysypiska. „Po wdrożeniu systemu odzyska się 14 tys. ton plastyku, 19 tys. ton
szkła, 3 tys. ton metalu. Jak pokazują doświadczenia krajów, w których obowiązuje system
obowiązkowej kaucji za jednorazowe opakowania, pozwala on zebrać szczególnie dużo – nawet 80 – 90
% odpadów po takich opakowaniach. Dlatego znacznie zmniejsza się zanieczyszczenie środowiska,
pozyskuje się jakościowe i nadające się do przetwórstwa odpady.” – stwierdził minister. Takie systemy
kaucji działają z powodzeniem w krajach skandynawskich, Niemczech, Estonii, Holandii, Chorwacji,
Islandii. Ponad 85 % opakowań będzie pozyskiwane przez tzw. taromaty, których obecnie w sklepach
zamontowano już około 450, a do końca kwietnia br. ma być około 1 000. Waga opakowania, kształt i
kod kreskowy na etykiecie napoju będą podstawowymi cechami, dzięki którym taromaty będą
rozpoznawały opakowania. Dlatego mieszkańcy powinni wiedzieć, iż zwracane opakowanie powinno być
puste, zachować początkowe kształty, a etykiety z kodami kreskowymi powinny być nienaruszone. Do
przyjmowania wszystkich opakowań objętych systemem kaucji są zobowiązane wszystkie sklepy o
2
powierzchni handlowej ponad 300 m2 oraz wszystkie sklepy bez wyjątku w miejscowościach wiejskich.
Kaucję można odzyskać w gotówce bądź na życzenie klienta należy umożliwić mu nabycie towarów lub
usług na taką kwotę. Do początku maja br. handlowcy mają obowiązek wyprzedania posiadanych
zapasów napojów w starych opakowaniach, nie objętych jeszcze systemem kaucji. (Verslo žinios,
02.02.2016)
Opracowanie
Wydział Promocji Handlu i Inwestycji
Ambasady RP w Wilnie
na podstawie litewskiej prasy ekonomicznej
3