Sprawdzian z historii
Transkrypt
Sprawdzian z historii
Sprawdzian z historii (dla gimnazjum – cz. II) G imnazjalisto z trzeciej klasy! Wiosn¹, na zakoñczenie edukacji w swojej szkole, bêdziesz zdawa³ egzamin sk³adaj¹cy siê z dwóch czêœci: matematyczno-przyrodniczej i humanistycznej. Egzamin z przedmiotów humanistycznych ma na celu sprawdzenie zdobytej w gimnazjum wiedzy i umiejêtnoœci, m.in. z historii. Publikujemy dziœ drug¹ czêœæ sprawdzianu z tego przedmiotu, pierwsz¹ przedstawiliœmy tydzieñ temu. Zadania zosta³y przygotowane dla uczniów, którzy w trakcie nauki korzystali z ró¿nych podrêczników. 1. Czytaj bardzo uwa¿nie wszystkie teksty, w których znajdziesz potrzebne Ci informacje. W razie potrzeby powracaj do odpowiednich fragmentów. 2. Przy ka¿dym zadaniu zosta³a podana liczba punktów mo¿liwych do zdobycia, sprawdŸ, ile ich zdoby³aœ(eœ). 3. W zadaniach zamkniêtych wybierz w³aœciwe odpowiedzi spoœród podanych. Zaznacz je w odpowiednich miejscach znakiem „X”. 4. Wpisz odpowiedzi w zadaniach otwartych. 5. Po zakoñczeniu pracy sprawdŸ: – czy udzieli³aœ(eœ) odpowiedzi w³aœciwych, – czy wpisa³aœ(eœ) je we w³aœciwe miejsca. Powodzenia! NOWO¿YTNOŒÆ Zadanie 9. (0-5) Po³¹cz wybrane postacie epoki Odrodzenia z informacjami o nich. 1. Erazm z Rotterdamu 2. Tomasz More (Morus) 3. Albrecht Hohenzollern 4. Miko³aj Kopernik 5. Giordano Bruno A. autor Utopii B. na prze³omie XV i XVI w. najwybitniejszy humanista spoza Italii C. twórca teorii heliocentrycznej D. w³oski uczony, propaga- tor teorii heliocentrycznej, spalony na stosie E. ostatni wielki mistrz zakonu krzy¿ackiego, przeszed³ na luteranizm, przekszta³ci³ ziemie zakonne w Prusach w pañstwo œwieckie F. dramatopisarz francuski A B C D E F 1. 2. 3. 4. 5. Zadanie 10. (0-3) Przeczytaj uwa¿nie fragment aktu konfederacji warszawskiej z 1573 r. i odpowiedz, jaki by³ cel powstania tego dokumentu. [...] oznajmujemy, i¿ pod tym niebezpiecznym czasem, bez króla pana zwierzchniego mieszkaj¹c, staraliœmy siê o to wszyscy pilnie na zjeŸdzie warszawskim [sejmie konwokacyjnym], jakoby przyk³adem przodków swych sami miêdzy sob¹ pokój, sprawiedliwoœæ, porz¹dek i obronê Rzeczypospolitej zatrzymaæ i zachowaæ mogli. [...] Przeto [...] obiecujemy i zobowi¹zujemy siê pod wiar¹, poczciwoœci¹ i sumieniem naszym: Naprzód ¿adnego rozerwania miêdzy sob¹ nie czyniæ [...], ale pod³ug miejsca i czasu tu naznaczonego zjechaæ siê [...] i wspólnie [...] ten akt elekcji pod³ug woli Bo¿ej do skutku s³usznego przywieœæ, a inaczej na ¿adnego pana nie pozwoliæ, jedno z takow¹ pewn¹ [...] umow¹: i¿ nam pierwej prawa, wszystkie przywileje i wolnoœci nasze, które s¹ i które mu podamy po wyborze poprzysi¹c ma. A mianowicie to przysi¹c: pokój pospolity miêdzy rozerwanymi i ró¿nymi ludŸmi w wierze i nabo¿eñstwie zachowywaæ [...]. A i¿ w Rzeczypospolitej naszej jest niezgoda niemi³a w sprawie religii chrzeœcijañskiej, zapobiegaj¹c temu, aby siê z tej przyczyny miêdzy ludŸmi rozterka jaka szkodliwa nie wszczê³a, któr¹ po innych królestwach jaœnie widzimy, obiecujemy to sobie wspólnie za nas i potomków naszych na wieczne czasy pod rygorem przysiêgi, wiar¹, poczciwoœci¹ i sumieniem naszym, i¿ którzy jesteœmy ró¿ni w wierze, pokój miêdzy sob¹ zachowaæ, a dla ró¿nej wiary i odmiany w koœcio³ach krwi nie przelewaæ [...]. (Cyt. za: ród³a i materia³y do nauczania historii, opracowanie zbiorowe pod red. S. Sierpowskiego, Warszawa 1998, s. 101-102) Cel powstania dokumentu: ................................................ Zadanie 11. (0-6) Po³¹cz pojêcie z jego charakterystyk¹. 1. republika 2. absolutyzm oœwiecony 3. monarchia 4. absolutyzm 5. monarchia stanowa 6. demokracja A. forma rz¹dów, w której w³adza (dziedziczna lub uzyskana w drodze wyboru) spoczywa w rêku jednostki – monarchy (cesarza, króla, ksiêcia), sprawuj¹cego j¹ do¿ywotnio, samodzielnie lub z innymi organami pañstwa B. ustrój pañstwowy, w którym nieograniczona w³adza spoczywa w rêkach monarchy, bez kontroli ze strony spo³eczeñstwa C. forma rz¹dów, w której w³adzê sprawuje ogó³ obywateli; w³adza ludu D. rzecz publiczna, rzeczpospolita; forma ustroju pañstwowego, w którym najwa¿niejsze organy pañstwa wybierane s¹ na czas okreœlony przez ogó³ obywateli w drodze wyborów E. system rz¹dów, w którym w³adza spoczywa w rêku absolutnego monarchy, podejmuj¹cego szereg reform usprawniaj¹cych funkcjonowanie pañstwa – administracji, gospodarki, oœwiaty itd. F. ustrój pañstwowy, w którym parlament sprawuje kontrolê nad w³adz¹ wykonawcz¹, na czele pañstwa stoi monarcha G. pañstwo, na czele którego stoi monarcha, a poszczególne, wyodrêbnione grupy spo³eczne maj¹ w³asne prawa i charakterystyczn¹ sytuacjê gospodarcz¹ 1 2 3 4 5 A B C D E F G 1 2 3 4 5 6 WIEK XIX Zadanie 12. (0-3) Po³¹cz pojêcie z jego charakterystyk¹. 1. oczynszowanie ch³opów 2. uw³aszczenie ch³opów 3. poddañstwo ch³opów A. nadanie ch³opom na w³asnoœæ ziemi przez nich uprawianej i likwidacja ich zale¿noœci od w³aœcicieli ziemskich B. forma zale¿noœci ch³opów od pana feudalnego zwi¹zana z prawem u¿ytkowania ziemi C. zamiana obowi¹zku odrabiania przez ch³opów pañszczyzny na obowi¹zek okresowego p³acenia panu pewnej kwoty pieniêdzy za prawo u¿ytkowania ziemi D. uprawnienie ch³opów do korzystania z dworskich ³¹k, pastwisk i lasów A F. filozof, twórca filozofii pozytywistycznej G. malarz, tytu³ jego obrazu Impresja – wschód s³oñca da³ nazwê nurtowi w sztuce – impresjonizmowi B C D 1 2 3 Zadanie 13. (0-6) Do nazwisk podanych ni¿ej osób dopasuj dziedziny ich dzia³alnoœci i osi¹gniêcia. 1. August Comte 2. Pierre de Coubertin 3. Henri Dunant 4. Fryderyk Nietzsche 5. Claude Monet 6. Karol Marks A. filozof – odrzuca³ koncepcje pozytywistyczne B. za³o¿yciel organizacji Czerwony Krzy¿ C. pomys³odawca pierwszej nowo¿ytnej olimpiady D. malarz, reprezentant naturalizmu E. filozof spo³eczny, wspó³autor Manifestu Komunistycznego A B C D E F G WIEK XX Zadanie 14. (0-3) Przeczytaj tekst. Wypisz trzy has³a (nie cytuj!), które pozwoli³y Ci zorientowaæ siê, ¿e przedstawiony fragment jest przyk³adem agitacji rewolucyjnej. [W swym przemówieniu Lew Trocki zapowiada³, ¿e] przeznaczeniem w³adzy rad jest po³o¿enie kresu cierpieniom w okopach. Da ona ziemiê i zakoñczy wewnêtrzne niepokoje. Powtórzy³ znowu stare recepty na g³ód, jak to ¿o³nierze, marynarze i robotnicy zarekwiruj¹ majêtnym chleb i za darmo wyœl¹ go na front [...]. Rz¹d radziecki wszystko, czym dysponuje kraj, odda biednym i ¿o³nierzom frontowym. Masz bur¿uju dwa p³aszcze, oddaj jeden marzn¹cemu na froncie ¿o³nierzowi. Masz ciep³e buty? SiedŸ w domu. Twoich butów potrzebuje robotnik. (Fragment relacji Niko³aja Suchanowa z wyst¹pienia Lwa Trockiego na jednym z wieców w paŸdzierniku 1917 r. Cyt. za: W. Mêdrzecki, R. Szuchta, „U Ÿróde³ wspó³czesnoœci. Dzieje nowo¿ytne i najnowsze”. Historia. Gimnazjum 3, Warszawa 2001, s. 101) 1........................................... 2........................................... 3........................................... Wiêcej podobnych æwiczeñ mo¿na znaleŸæ w ksi¹¿ce Katarzyny B³achowskiej i Marii Bieniek Historia. Klasy 1-3. Sprawdziany dla gimnazjalistów, wydanej przez Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne SA ODPOWIEDZI Z HISTORII cz 2 Zadanie 9 – 1-B; 2-A; 3-E; 4-C; 5-D Zadanie 10 – np.: Szlachta poprzysiêg³a po wieczne czasy: d¹¿yæ do zachowania pokoju miêdzy przedstawicielami ró¿nych wyznañ, nie dopuœciæ do przelewu krwi na tym tle, obserwowanego w innych krajach. Król-elekt powinien po wyborze zaprzysi¹c przywileje i wolnoœci szlachty. Zadanie 11 – 1-D; 2-E; 3-A; 4-B; 5-G; 6-C Zadanie 12 – 1-C; 2-A; 3-B Zadanie 13 – 1-F;2-C; 3-B; 4-A; 5-G; 6-E Zadanie 14 – np. ogólnikowa zapowiedŸ po³o¿enia kresu cierpieniom; ogólnikowa zapowiedŸ odebrania bogatym ¿ywnoœci i wys³ania ich na front; przeciwstawienie bur¿uja robotnikowi