Wychowanie bez porażek. 2012... spis treści
Transkrypt
Wychowanie bez porażek. 2012... spis treści
SPIS TREŚCI Słowo do Czytelnika polskiego I. RODZICÓW SIĘ OBWINIA, CHOĆ NIE BYLI SZKOLENI. II. RODZICE SĄ LUDŹMI, A NIE BOGAMI. "Diagram akceptacji" dla rodziców Rodzice mogą być i będą niekonsekwentni Rodzice nie muszą tworzyć "zwartego frontu" Fałszywa akceptacja Czy potraficie akceptować dziecko nie akceptując jego zachowania? . Rodzice, którzy są prawdziwymi ludźmi III. JAK SŁUCHAĆ, BY DZIECI CHCIAŁY ROZMAWIAĆ? JĘZYK AKCEPT ACJI Siła języka akceptacji Akceptację należy okazywać Przekazywanie akceptacji bez słów Niewtrącanie się jako znak akceptacji Bierne słuchanie jako znak akceptacji Akceptacja przekazana słowami "Typowa dwunastka" Proste automaty do otwierania drzwi Czynne słuchanie Dlaczego rodzice powinni uczyć się czynnego słuchania? Postawy konieczne przy stosowaniu czynnego słuchania Ryzyko czynnego słuchania IV. WPROWADZENIE W ŻYCIE PRAKTYKI CZYNNEGO SŁUCHANIA Kiedy dziecko "ma" problem? Co robią rodzice, żeby funkcjonowało czynne słuchanie? Kiedy rodzice decydują się zastosować czynne słuchanie? Błędy rozpowszechnione przy stosowaniu czynnego słuchania Manipulowanie dziećmi przez "kierowanie" Otwieranie drzwi, by je za chwilę zamknąć "Bezmyślnie powtarzający rodzice" Słuchanie bez wczuwania się Czynne słuchanie w niewłaściwym czasie V. JAK SŁUCHAĆ DZIECI, KTÓRE SĄ ZBYT MAŁE, ŻEBY DUŻO MÓWIĆ? Jakie są niemowlęta? Nastawić się na potrzeby i problemy niemowląt. :. 5 7 19 21 26 26 27 31 32 34 35 38 40 40 41 44 49 51 53 59 62 63 64 65 71 79 84 84 87 88 89 92 95 95 96 309 Stosowanie czynnego słuchania, aby pomóc niemowlęciu . Dajcie swojemu dziecku sposobność, aby mogło samo zaspokajać swoje potrzeby ' . VI. JAK NALEŻY MÓWIĆ, ABY DZIECI SŁUCHAŁY? . Kiedy ojciec lub matka stają wobec problemu? . Dokonywanie konfrontacji z dziećmi w sposób nieskuteczny . Przekazywanie "wypowiedzi z rozwiązaniem" . Nadawanie "wypowiedzi poniżającej" . Kontrolowanie dzieci w sposób efektywny . "Wypowiedzi «t}'»" i "wypowiedzi (<ja»" . Dlaczego "wypowiedzi (<ja»" są skuteczniejsze? . VII. WPROWADZENIE W ŻYCIE "WYPOWIEDZI dA»" . Zamaskowana "wypowiedź ((ty»" . Nie podkreślajcie tego, co ujemne . Wysłać chłopca, aby wykonał pracę mężczyzny . Wybu.:hający Wezuwiusz . Co mogą sprawić skuteczne .,wypowiedzi (<ja»"? . Przekazywać bardzo małym dzieciom bezsłowne "wypowiedzi (<ja»" Trzy problemy z "wypowiedziami (<ja»" . VIII. ZMIANA NIEAKCEPTOWANEGO ZACHOWANIA POPRZEZ ZMIANĘ OTOCZENIA . Wzbogacić otoczenie . Ograniczyć bodźce otoczenia . Uprościć otoczenie , . Ograniczyc przestrLcn życiową dziecka . Uczynić otoczenie bardziej bezpie.:znym dla dzieci . Zastąpić jedno zajęcie innym . Przygotować dziecko do zmian otoczenia . Robić plany ze starszymi dziećmi . IX. KONFLIKTY MIĘDZY RODZICAMI I DZIECKIEM, KTÓRYCH NIE MOŻNA UNIKNĄĆ. KTO POWINIEN ZWYCIĘŻYĆ? Walka o władzę między rodzicami i dzieckiem . Dwa sposoby rozpatrywania sprawy: zwycięstwo lub porażka . Dlaczego pierwsza metoda jest nieskuteczna? . Dlaczego druga metoda jest nieskuteczna? . Dodatkowe problemy z pierwszą i drugą metodą . X. CZY WŁADZA RODZICIELSKA JEST KONIECZNA I UZASADNIONA? . Czym jest autorytet? '" . Niebezpieczne granice rodzicielskiej władzy . Władza rodzicielska kończy się nieuchronnie . "Okropne nastolatki" . Wychowanie przez władzę wymaga surowych warunków . Skutki oddziaływania na dziecko władzy rodzicielskiej . Opór, przekora, bunt, negacja . ZłoŚĆ,gniew, wrogOŚĆ ' . Agresja, środki odwetowe, kontratak . Kłamstwo, ukrywanie uczuć . Obwinianie innych, plotkowanie, oszukiwanie . 310 98 100 102 104 106 10'" 110 112 I ł2 115 118 118 119 121 l2~ 12S 128 130 133 133 13~ 135 135 13:> 135 Ir Ir ISć 1:>6 16. 16. 15: ló3 156 16168 16C 1-- Dominowanie, komenderowanie, tyranizowanie . Konieczność zwyciężania, niechętne uleganie . Zawieranie sojuszów, organizowanie się przeciw rodzicom . Uległość, posłuszeństwo, poddanie się . Przymilanie się, ubieganie się o względy . przystosowanie się, brak twórczej siły, obawa przed spróbowaniem czegoś nowego, potrzeba zabezpieczenia dawnych sukcesów Wycofywanie się, ucieczka, marzenia . Kilka bardziej dociekliwych pytań dotyczących autorytetu rodzicielskiego Czy dzieci nie chcą autorytetu i ograniczeń? . Czy autorytetowi nie można nic zarzucić, jeśli rodzice są konsekwentni? . Czy więc rodzice nie mają obowiązku oddziaływania na dzieci? .. Dlaczego władza utrzymała się w wychowaniu dzieci? . XI. ROZWIĄZYWANIE KONFLIKTÓW METODĄ BEZ PORAżEK . Dlaczego trzecia metoda jest tak skuteczna? . Dziecku zależy na wypełnieniu zobowiązań, jakie wzięło na siebie .. Jest większa szansa znalezienia możliwie najlepszego rozwiązania . Trzecia metoda rozwija sprawnoŚĆ myślenia u dzieci . Mniej wrogości - więcej miłości . Trzecia metoda nie potrzebuje tylu wzmocnień, przekonywania. Likwiduje konieczność stosowania siły . Dociera do istoty problemu . Traktować dzieci jak dorosłych . Trzecia metoda jako terapia dla dziecka '" . XII. RODZICIELSKIE TROSKI I OBAWY W ZWIĄZKU Z METODĄ BEZ pORAżEK . Czyż nie jest to stara znana konferencja rodzinna pod nową nazwą? . Trzecia metoda widziana jako rodzicielska słabość . "Grupy nie mogą podejmować decyzji" . "Trzecia metoda zabiera zbyt wiele czasu" . "Czyż prawo rodziców do stosowania pierwszej metody nie wynika z tego, że są mądrzejsi?" . Czy trzecia metoda może być stosowana wobec małych dzieci? . Czy zdarza się sytuacja, kiedy musisz postępować według pierwszej metody . "Czy nie utracę szacunku moich dzieci?" . XIII. PRAKTYCZNE ZASTOSOWANIE METODY BEZ PORAŻEK ; . Jak zacząć? . Sześć kroków metody bez porażek . Krok I: rozpoznać i nazwać konflikt ; . Krok 2: rozwinąć możliwości rozwiązań . Krok 3: krytycznie ocenić propozycje rozwiązań . Krok 4: zdecydować się na najlepsze rozwiązanie . Krok 5: wykonać powziętą decyzję . Krok 6: późniejsza ocena krytyczna . Konieczność aktywnego słuchania i stosowania "wypowiedzi «ja»" .. 171 171 172 173 174 17) 175 176 176 178 . 180 183 184 190 190 192 192 193 194 195 196 201 203 205 205 207 211 213 215 217 219 221 224 224 225 225 226 227 228 228 229 230 311 Pierwsza próba zastosowania metody bez przemocy Trudności, z którymi powinni liczyć się rodzice Początkowa podejrzliwość i sprzeciw "A jeśli nie uda nam się znaleźć zadowalającego rozwiązania?" Powrót do pierwszej metody,jeśli trzecia metoda nie doprowadziła do celu Czy w decyzję można włączyć karę? Jeśli uzgodnienia zostają złamane Gdy dzieci przyzwyczaiły się zwyciężać Metoda bez przemocy w konfliktach między dziećmi Gdy oboje rodzice wplątani są w konflikt z dzieckiem ., Każdy sam dla siebie Jedno z rodziców stosuje trzecią metodę, a drugie nie ; "Czy możemy stosować wszystkie trzy metody?" Czy metoda bez porażek może się kiedyś nie udać? XIV. JAK, BĘDĄC RODZICEM, UNIKNĄĆ PRZEGRANIA Z DZIECKIEM? Zagadnienie wyobrażeń o wartości Zagadnienie praw obywatelskich "Czy nie mogę przekazać moich przekonań o wartości?" Rodzice jako przykład Rodzice jako doradcy "Pogodzić się z tym, czego nie mogę zmienić" Metoda dwu szpalt jako wprowadzenie do rozwiązywania problemów bez porażek XV. W JAKI SPOSÓB RODZICE MOGĄ UNIKNĄĆ KONFLIKTÓW ZMIENIAJĄC SIĘ SAMI? Czy można stać się bardziej akceptującym samego siebie? Czyje są dzieci? Czy naprawdę lubisz dzieci, czy tylko pewien typ dziecka? Czy twoja hierarchia wartości i twoje przekonania sąjedynie słuszne? Czy najbliższym dla ciebie jest twój partner małżeński? Czy rodzice potrafią zmienić swoje nastawienie? XVI. INNI RODZICE WASZYCH DZIECI Wyznanie wiary dotyczące mojego stosunku do młodzieży DODA TEK - ĆWICZENIA Dosłuchiwanie się uczuć Rozpoznawanie wypowiedzi nieskutecznych Ćwiczenie wypowiedzi bezpośrednich Posługiwanie się autorytetem rodzicielskim Wykaz skutków, jakie wynikają z typowego dziców na zachowania ich dzieci . . . 231 233 233 234 . . . . . . . . . . 235 235 . . . . . . . 251 . 265 .. reagowania 240 244 244 245 248 249 252 25; 258 259 261 263 . . . . . . . . . . . . . . sposobu 236 238 ro. .,., ~v •.