Komunikacja interpersonalna. Cechy dobrego trenera (cz.3

Komunikacja interpersonalna. Cechy dobrego trenera (cz.3). Aktywne słuchanie
Wpisany przez RR
Pt, 03 maj 2013
Umiejętność słuchania jest podstawowym narzędziem dobrego kontaktu i porozumiewania się.
Zbyt często zapominamy, że komunikacja (dialog) składa się z mówienia i słuchania. Zazwyczaj
koncentrujemy się na mówieniu i przekonywaniu rozmówcy. Szczególnie młodzi,
niedoświadczeni mówcy nadużywają monologu, w którym narzucają drugiej stronie swój punkt
widzenia bez uwzględnienia jej potrzeb, czytamy w poradniku autorstwa J. Kwapisza.
Podobno już Platon określił 3 główne powody, które utrudniają ludziom porozumiewanie się:
- chęć wykazania swej racji za wszelką cenę,
- zmiana tematu rozmowy,
- nieumiejętność słuchania.
Aktywne słuchanie jest wyrazem zainteresowania, akceptacji, zaufania, życzliwości i sympatii
dla rozmówcy. Słuchanie może być utrudnione jeżeli w kontakcie z rozmówcą dochodzą do
głosu emocje, zdenerwowanie i napięcie. Wtedy bowiem, bardzo trudno jest skoncentrować
uwagę na partnerze. Najczęściej skupiamy się na sobie, na własnych emocjach, na obronie
przed atakiem drugiej strony. W takich sytuacjach bardzo pomocne jest posługiwanie się
parafrazą.
Techniki ułatwiające aktywne słuchanie
1/3
Komunikacja interpersonalna. Cechy dobrego trenera (cz.3). Aktywne słuchanie
Wpisany przez RR
Pt, 03 maj 2013
Bardzo przydatne w rozmowach ze współpracownikami jest korzystanie z technik
komunikacyjnych świadczących o umiejętności aktywnego słuchania. Są to:
- Parafraza - jest podstawową metodą aktywnego i skutecznego słuchania. Jest informacją
zwrotną dla uczestnika o tym, czy dobrze zrozumieliśmy jego słowa. W parafrazie powtarzasz
własnymi słowami podstawowe sformułowania uczestnika, kluczowe frazy jego wypowiedzi
sprawdzając czy dobrze zrozumiałeś intencje i treść jego wypowiedzi.
Parafraza może zaczynać się od następujących zwrotów:
- z tego co mówisz rozumiem, że .........
- ile Cię dobrze zrozumiałem to .........
- rozumiem, że ............
- czyli chodzi o........
Dzięki użyciu parafrazy:
- porządkujesz rozumienie odbiorcy,
- porządkujesz myślenie nadawcy,
- skupiasz uwagę rozmówcy na temacie rozmowy,
- spowalniasz rozmowę, wyciszając emocje i dając czas na myślenie,
- wyrażasz szacunek dla rozmówcy,
- pozwalasz przyjąć wspólne kryteria,
- zapobiegasz nieporozumieniom,
- potwierdzasz podążanie za tokiem myślowym uczestnika.
W kontakcie z innymi, ważna jest również empatia i akceptacja. Empatia jest zdolnością
wchodzenia w sytuację innych i rozumienia ich „osobistego świata znaczeń" – tego jak widzą
rzeczywistość, co czują myśląc o różnych sprawach.
- Posumowanie: Podobnie jak parafraza służy aktywnemu słuchaniu rozmówcy. Pozwala
też na pokazanie drugiej stronie tych punktów, w których się zgadzacie. Jest to bardzo
pomocne zwłaszcza w przypadku, kiedy rozmowa zaczyna przybierać niekorzystny dla Ciebie
kształt.
Przykłady:
- Pozwolę sobie posumować to, co do tej pory powiedzieliśmy...
- Właśnie przyznał mi Pan rację, że...
- Właściwie nasze stanowiska są podobne co do...
- Wspólnie stwierdziliśmy, że...
- Wobec tego, że doszliśmy razem do wniosku...
- Klaryfikacja - to skupianie się na najważniejszych punktach rozmowy. Pomaga
uporządkować wypowiedzi, które brzmią, lub są, chaotyczne. Dzięki klaryfikacji możesz
uzyskać odpowiedź na pytanie, czy poprawnie rozpoznajesz potrzeby swojego rozmówcy np.:
- z tego co dotychczas zostało powiedziane wynika, że…….....
2/3
Komunikacja interpersonalna. Cechy dobrego trenera (cz.3). Aktywne słuchanie
Wpisany przez RR
Pt, 03 maj 2013
- podsumowując tą kwestię (lub naszą rozmowę) należy pamiętać o następujących
sprawach…………
- rozumiem, że z naszej rozmowy płyną następujące wnioski i ustalenia............
- Odzwierciedlanie werbalne - polega ono na dostrajaniu własnego języka do niektórych
elementów języka partnera interakcji. Odzwierciedlanie niekoniecznie musi obejmować całość
werbalnych i niewerbalnych zachowań drugiej osoby, wystarczy, jeżeli wybierzesz tylko jeden
dominujący element zachowania i go odzwierciedlisz. Jeżeli odpowiednio dostroisz się do
rozmówcy, możesz świadomie wpływać na niego i prowadzić rozmowę w pożądanym kierunku.
- Zadawanie pytań:
- Pomaga uniknąć nieporozumień.
- Pomaga rozpoznać potrzeby i dookreślić co uczestnikowi się nie podoba w szkoleniu,
bądź czego nie zrozumiał.
- Pomaga utrzymać kontrolę nad przebiegiem szkolenia.
- Pomaga dookreślić treści najważniejsze w dyskusji.
- Pozwala Ci poznać doświadczenia i opinie uczestników.
- Aktywizuje grupę i zachęca do interakcji pomiędzy uczestnikami szkolenia.
- Pobudza uczestników do dyskusji.
- Pozwala Ci na koncentrację na uczestnikach szkolenia, a nie tylko przekazywanej treści.
Źródło: "Podręcznik trenera przygotowany w ramach projektu Dobry Trener NGO", J. Kwapisz,
Warszawa, 2008
3/3