Analiza wyników ankiet dla dyrektorów szkół
Transkrypt
Analiza wyników ankiet dla dyrektorów szkół
Analiza wyników ankiet dla dyrektorów szkół uczestnicz cych w projekcie InterEOL I. Opis przebiegu badania Przeprowadzone badania ankietowe w ród dyrektorów szkół uczestnicz cych w projekcie InterEOL miało na celu sprawdzenie w jakim zakresie wykorzystywana jest technologia informacyjno - komunikacyjnej (ICT) oraz metody WebQuest w pracy poszczególnych nauczycieli i całej szkoły. Zebrane dane posłu do okre lenia potrzeb i mo liwo ci wykorzystania ICT oraz nowych metod nauczaniu w edukacji mi dzykulturowej, która ma by realizowana w ramach projektu InterEOL. W sprawozdaniu prezentowane s , mi dzy innymi, informacje dotycz ce poziomu komputeryzacji szkół, w tym dost pu do Internetu, sposobu i cz stotliwo ci wykorzystania sprz tu komputerowego, jak równie rodzaju zaj z komputerem organizowanych w szkole. Badanie ankietowe przeprowadzono na przełomie marca i kwietnia br. Obj to nim 67 szkół, które wst pnie zgłosiły swój akces do udziału w projekcie. Na rozesłane drog emailow ankiety odpowiedziało 48 szkół. Ankiety zostały wypełnione przez dyrektorów szkół w oparciu o posiadan wiedz . Kwestionariusz ankiety składał si z 21 pyta i dyspozycji, w tym 9 pyta zamkni tych i 12 otwartych. Poni ej przestawione zostały kolejno pytania i dyspozycje, na które odpowiadali respondenci, uzyskane informacje o ankietowanych szkołach oraz cz stotliwo wyst powania poszczególnych odpowiedzi. II. Informacje o ankietowanych szkołach Jak ustalono w oparciu o uzyskane informacje, w 48 ankietowanych szkołach uczy si ł cznie 29 169 uczniów, a pracuje ok. 2 100 nauczycieli i wykładowców. Z uzyskanych danych wynika, e w projekcie uczestniczy b d ró ne typy szkół, co przedstawia poni szy wykres: 1. Typy szkół 25 21 19 20 15 11 10 5 0 4 2 0 4a) podstawowa 4b) gimnazjum 4c) 4d) ponadgimnazjalna ponadgimnazjalna ogólnokształc ca zawodowa www.InterEOL.net Projekt realizowany przy wsparciu Wspólnot Europejskich 4e) Kolegium Nauczycielskie 4f) szkoła wy sza W sumie 58 szkół, poniewa cz szkół funkcjonuje w ramach zespołów szkół. Jak wynika z powy szego wykresu najliczniejsz grup stanowi szkoły Ponadgimnazjalna, bo a 30, w tym 19 ogólnokształc cych i 11 zawodowych. Najmniej liczn grup stanowi kolegia nauczycielskie, w tym jedno kolegium j zykowe. Szkoły deklaruj ce udział w projekcie i poddane badaniu ankietowemu prowadzone s przez ró ne organy, co ilustruje poni sze zestawienie: Organy prowadz ce szkoły /W procentach/ 45,8% 50,0% 40,0% 29,2% 30,0% 20,0% 10,0% 0,0% 8,3% 6,3% 5a) Wojew ództw o 5b) Pow iat 5c) Gm ina m iejska 5d) Gm ina w iejska 8,3% 5e) inny Najliczniejsz grup stanowi szkoły prowadzone przez gminy miejskie (45,8% szkół z ogólnej liczby), a najmniej liczn szkoły regionalne prowadzone przez Województwo l skie (6,3%0.. Szkoły poddane ankietowaniu poło one s w miejscowo ciach o ró nej wielko ci, co obrazuje poni sze zestawienie: 3. Wielko m iejscow o ci 39,6% 40,0% 35,0% 30,0% 25,0% 20,8% 20,0% 15,0% 10,4% 10,4% 6,3% 10,0% 6,3% 5,0% 0,0% 6a) do 5 tys 6b) 5-10 tys 6c) 10-20 tys www.InterEOL.net Projekt realizowany przy wsparciu Wspólnot Europejskich 6d) 20-50 tys 2 6e) 50-100 6f) pow 100 tys tys Jak wida najliczniejsz grup stanowi szkoły poło one w miejscowo ciach powy ej 100. tys. mieszka ców (39,6% szkół), a najmniej liczne grupy, to szkoły zlokalizowane w miejscowo ciach o wielko ci 5-10 tys. mieszka ców i 10 20 tys. mieszka ców (po 6.3% z ogólnej liczby ankietowanych szkół). W oparciu o uzyskane informacje ustalono, e szkoły poło one s w ró nych subregionach Województwa l skiego: 4. Poło enie szkół /w procentach/ 66,7% 70,0% 60,0% 50,0% 40,0% 30,0% 12,5% 20,0% 10,0% 0,0% 6,3% 4,2% 7a) Górny l sk 7b) Zagł bie D brow skie 7c) Ziemia Cz stochow ska 7d) Podbeskidzie 4,2% 7e) Małopolska I tak najwi ksza grupa szkół poło ona jest na terenie Górnego l ska, bo a 66.7% , a najmniej na terenie Ziemi Cz stochowskiej (4,2 %). Co ciekawe udział w projekcie zgłosiły szkoły z obszaru Małopolski, w tym gimnazjum z Tarnowa. III. Baza i zasoby komputerowe szkół Na pytania dotycz ce bazy i zasobów komputerowych dyrektorzy udzielili nast puj cych odpowiedzi: Tab. 1 Liczba pracowni i stanowisk komputerowych Minimalna liczba Maksymalna Ł czna liczba pracowni liczba pracowni pracowni w w szkole w szkole szkołach 1 Minimalna liczba stanowisk komputerowych w szkole 9 8 Maksymalna liczba stanowisk komputerowych w szkole 120 105 Ł czna liczba stanowisk komputerowych w szkołach www.InterEOL.net Projekt realizowany przy wsparciu Wspólnot Europejskich 1317 3 rednia liczba pracowni/na jedn szkoł rednia liczba uczniów/na jedn pracowni rednia liczba stanowisk/na jedn szkoł rednia liczba uczniów/na jeden komputer 27,4 22,15 2,19 277,8 Wszystkie szkoły uczestnicz ce w projekcie posiadaj pracownie komputerowe ze stałym ł czem, za wyj tkiem jednej szkoły, ale jej dyrektor deklaruje, e na czas realizacji projektu zapewni nauczycielom i uczniom stały dost p do Internetu. Natomiast je li chodzi o liczb pracowni komputerowych i ł czn liczb stanowisk komputerowych, to w poszczególnych szkoła jest ona zró nicowana od jednej pracowni i 9 stanowisk minimalnie do 8 pracowni i 120 stanowisk maksymalnie w jednej szkole. W sumie w badanych szkołach jest 105 pracowni komputerowych i 1317 stanowisk komputerowych. rednio na jedn szkoł przypada 2,19 pracowni i 27,4 stanowisk komputerowych. Natomiast w badanych szkołach rednio na jedn pracowni przypada 277,8 uczniów, a na jedno stanowisko komputerowe 22,15 uczniów. Na pytanie dotycz ce tego, w jakich pomieszczeniach poza pracowniami komputerowymi s wykorzystywane komputery, respondenci odpowiadali w nast puj cy sposób: Pyt. 4 W jakich pom ieszczeniach poza pracow niam i kom puterow ym i s w ykorzystyw ane kom putery? /Liczba w skaza / 31 4.5 innych pom ieszczeniach 3 4.4 bursie/internacie/akadem iku 6 4.3 w ietlicy szkolnej 40 4.2 bibliotece 24 4.1 klasach lekcyjnych 0 5 10 15 20 25 30 35 40 Najcz ciej poza pracowniami komputery wykorzystywane s w bibliotekach (40 spo ród wszystkich wskaza , a najrzadziej w bursach i internatach (tylko 3 wskazania). Je li chodzi o wskazania „inne pomieszczenia” (31), to dyrektorzy najcz ciej wymieniali: sekretariat, ksi gowo i własne gabinety. Kilku dyrektorów wskazało, e komputery s dost pne tak e w pokojach nauczycielskich, ale to rzadki przypadek. Ponadto wi kszo dyrektorów zadeklarowała, e nauczyciele maj stały dost p do Internetu (w 97,8% szkół) oraz to, e w trakcie realizacji projektu InterEOL zapewni taki dost p nauczycielom i uczniom (97,8% dyrektorów). IV. Wykorzystywanie sprz tu komputerowego w szkołach Kolejne pytania, na które odpowiadali dyrektorzy szkół dotyczyły wykorzystywania technologii w dydaktyce. Na pierwsze z nich udzielono nast puj cych odpowiedzi: www.InterEOL.net Projekt realizowany przy wsparciu Wspólnot Europejskich 4 Pyt.3 W jaki sposób wykorzystuje si w Pa stwach szkole technologi informacyjn w procesie dydaktycznym? /Liczba wskaza / 3.4 nie uwzgl dnia si ich w programie naszej szkoły 0 33 3.3 obydwie formy 3.2 jako pomoc w nauczaniu innych przedmiotów 14 3.1 jako odr bny przedmiot (informatyka) 20 0 5 10 15 20 25 30 35 Jak wynika z przedstawionych danych, najcz ciej wskazywano (33 razy), e technologia informacyjna stosowana jest w procesie dydaktycznym zarówno jako odr bny przedmiot i jako pomoc w nauczaniu innych przedmiotów. W drugiej kolejno ci wskazywano (20 razy), e technologia informacyjna wykorzystywana jest w niektórych szkołach jedynie w ramach odr bnego przedmiotu, jakim jest informatyka. S te wskazania (14 razy) pokazuj ce, e w cz ci szkół technologia informacyjna jest głównie stosowana do nauczania innych przedmiotów ni informatyka. Najwa niejsz spraw jest jednak to, e w projekcie nie uczestnicz szkoły, które w ogóle nie uwzgl dniaj ich w programie szkoły (0 wskaza ). Je li chodzi o pytanie dotycz ce celów, do jakich najcz ciej uczniowie wykorzystuj komputery podczas zaj w szkole, odpowiedzi przedstawiaj si nast puj co: Pyt. 5 Do jakich celów najcz ciej uczniowie wykorzystuj komputery podczas zaj /Liczba wskaza / ? 15 5.6 innych celów 30 5.5 tw orzenia w łasnych stron internetow ych 41 5.4 opracow yw ania prezentacj i multimedialnych 47 5.3 w yszukiw ania informacj i w Internecie 42 5.2 redagow ania tekstu 7 5.1 gier komputerow ych i zabaw y 0 5 10 www.InterEOL.net Projekt realizowany przy wsparciu Wspólnot Europejskich 15 20 25 5 30 35 40 45 50 Jak wida , najcz ciej sprz t komputerowy jest najcz ciej wykorzystywany przez uczniów do wyszukiwania informacji w Internecie (47 wskaza ), a najrzadziej do gier komputerowych i zabawy (7wskazanie), co odpowiada celom okre lonym w podstawie programowej i w programach nauczania informatyki. Bardzo cz sto te komputer wykorzystywany jest do redagowania tekstu (42 wskazania) i opracowywania prezentacji multimedialnych (41 wskaza ). W przypadku wskaza „do innych celów” (15 wskaza ), najcz ciej dopisywano, e wykorzystuje si komputery do realizacji projektów edukacyjnych czy redagowania gazetki szkolnej. Kolejne pytanie dotyczyło uczestnictwa uczniów w opracowywaniu szkolnej internetowej. Odpowiedzi przedstawiaj si nast puj co: Pyt. 6 Czy uczniowie uczestniczyli w opracowaniu szkolnej strony internetowej? /Liczba wskaza / 6.5 nie zamieszczaj niej opracow anych przez siebie materiałów 2 3 6.4 nie uczestniczyli w tw orzeniu strony 6.3 tak, zamieszczali na niej opracow ane przez siebie materiały 29 30 6.2 tak, w spółtw orzyli stron 12 6.1 tak, opracow yw ali stron w cało ci 0 5 10 15 20 25 30 I tak ankietowani dyrektorzy szkół zadeklarowali, e w wi kszo ci szkół uczniowie współtworzyli stron internetow (30 wskaza ) i zamieszczali na niej opracowane przez siebie materiały (29 wskaza ). W cz ci szkół uczniowie opracowali stron szkoły w cało ci (12 wskaza ), natomiast do rzadko ci nale szkoły, w których uczniowie nie uczestniczyli w tworzeniu stron (3 wskazania) i nie zamieszczali na niej swoich materiałów (2 wskazania). V. Przygotowanie nauczycieli do wykorzystywania technologii informacyjnej w nauczaniu i wykorzystywanie tej technologii w dydaktyce W kolejnych pytaniach kierowanych do dyrektorów szkół dotyczyły przygotowania nauczycieli do wykorzystywania technologii informacyjnej w nauczaniu. Na bezpo rednio sformułowane pytanie zadeklarowano, e we wszystkich szkołach s zatrudnieni nauczyciele, którzy posiadaj przygotowanie informatyczne. Wskazali przy tym na uko czone formy www.InterEOL.net Projekt realizowany przy wsparciu Wspólnot Europejskich 6 kształcenia i doskonalenia w tym zakresie i okre lili liczb osób, które je uko czyły. Wyniki przedstawiaj si nast puj co: Pyt. 7 Czy nauczyciele s przygotow ani do w ykorzystyw ania technologii inform acyjnej w nauczaniu i jakie form y kształcenia i doskonalenia uko czyli? /Form y i liczba osób/ 595 600 501 500 400 300 191 200 75 20 100 0 7.1 studia z zakresu informatyki 7.2 studia podyplomowe 7.3 kursy doskonal ce 7.4 warsztaty 7.5 inne formy Najliczniejsz grup stanowi nauczyciele, którzy uko czyli ró nego typu kursy doskonal ce z zakresu informatyki (595 osób), drug w kolejno ci nauczyciele, którzy uczestniczyli w warsztatach z tego zakresu (501 osób). Natomiast 191 nauczycieli uko czyło studia podyplomowe, a 75 osób studia z zakresu informatyki. W ród osób wskazuj cych na inne formy, najwi cej uczestniczyło w WDN lub samokształceniu. Na pytanie dotycz ce wykorzystywania technologii informacyjnej w nauczaniu innych przedmiotów ni informatyka zdecydowana wi kszo respondentów odpowiedziało twierdz co (97,8%). Natomiast bardzo ró norodnie przedstawia si cz stotliwo stosowania tej technologii w nauczaniu poszczególnych przedmiotów, co obrazuje zamieszczony ni ej wykres: Pyt. 10 W nauczaniu j akich przedmiotów wykorzystywane s technologie informacyj ne? /Liczba wskaz / 9 Przedmioty zawodowe 3 Plastyka 3 Przedsi biorczo 3 Wiedza o kulturze 9 WOS 3 Religia 2 Muzyka 5 Technika 22 J.obce 10 Geografia 16 Historia 20 Biologia 13 Polski 14 Chemia 15 Fizyka 25 Matematyka 0 5 www.InterEOL.net Projekt realizowany przy wsparciu Wspólnot Europejskich 10 15 7 20 25 I tak najcz ciej technologie informacyjne wykorzystuje si na lekcjach matematyki (25 wskaza ) i biologii (20 wskaza ) oraz w nauczaniu j zyków obcych (22 wskaza ), a najrzadziej na lekcjach przedsi biorczo ci, wiedzy o kulturze, plastyki i religii (po 3 wskazania) oraz muzyki (tylko 2 wskazania). W kolejnym pytaniu zapytano dyrektorów, czy w ich szkołach inne przedmioty ni informatyka s realizowane w pracowniach komputerowych. Rozkład odpowiedzi przedstawia si nast puj co: Pyt. 11a Czy w Pa stw ach szkołach inne przedm ioty ni inform atyka s realizow ane w pracow niach kom puterow ych? /liczba szkół w procentach/ tak; 77,10% nie; 22,90% W przypadku szkół, które udzieliły pozytywnej odpowiedzi (77,10%), ich dyrektorzy wymieniali takie oto przedmioty, inne ni informatyka, realizowane w pracowniach komputerowych: Pyt. 11b Jakie inne przedm ioty ni inform atyka s realizow ane w pracow niach kom puterow ych? /Liczba w skaza / 4 Kółka zainteresowa 12 Zaj cia specjalizuj ce 9 Przedmioty zawodowe 2 Wiedza o kulturze 1 WOS 2 Religia 6 Technika 15 J. obce 2 Geografia 7 Historia 8 Biologia 5 J. polski Chemia 6 Fizyka 6 10 Matematyka 0 2 4 6 8 10 12 14 16 I tak najcz ciej w pracowniach komputerowych realizowane jest nauczanie j zyków obcych (15 wskaza ) oraz zaj specjalizuj cych (12 wskaza ) i przedmiotów zawodowych www.InterEOL.net Projekt realizowany przy wsparciu Wspólnot Europejskich 8 (9 wskaza ). Z przedmiotów ogólnokształc cych najcz ciej w pracowniach komputerowych realizuje si przedmioty matematyczno-przyrodnicze (matematyka – 10 wskaza i biologia – 8 wskaza ), w dalszej kolejno ci przedmioty humanistyczne, w tym najcz ciej histori (7 wskaza ). Najrzadziej natomiast takie przedmioty, jak wiedza o kulturze, geografia, religia (po 2 wskazania) i WOS (1 wskazanie). Kolejne – dwunaste pytanie - dotyczyło wykorzystywania zasobów Internetu w nauczaniu. Wi kszo respondentów, bo a 97,9% dyrektorów szkół zadeklarowała, e tak i praktycznie ka dy z nich wskazał, e dotyczy to wszystkich nauczanych w ich szkołach przedmiotów. Natomiast je li chodzi o pytanie dotycz ce wykorzystywania przez nauczycieli gotowych opracowa multimedialnych w nauczaniu, to rozkład odpowiedzi przedstawia si nast puj co: Pyt. 13 Czy nauczyciele Pa stw a szkoły korzystaj w nauczaniu z gotow ych opracow a m ultim edialnych? /Liczba szkół w procentach/ nie 30% tak 70% Wykorzystywane przez szkoły gotowe opracowania multimedialne s wielorakie i maj ró norodny charakter: od najcz ciej wymienianych encyklopedii i słowników multimedialnych do specjalistycznych programów nauczania j zyka obcego firmy LangMaster czy wydawnictw Longman, Oxford University Press, Cambridge UP, Macmillan. Wymieniane te tu bywaj filmowe adaptacje lektur i ró nego typu płyty zał czane do czasopism. Na kolejne pytanie dotycz ce opracowywania przez nauczycieli własnych pomocy dydaktycznych w postaci multimedialnej nast puj cych odpowiedzi: Pyt. 14 Czy nauczyciele Pa stw a szkoły opracow uj w łasne pom oce dydaktyczne w postaci m ultim edialnej? /Liczba szkół w procentach/ nie; 22,9% tak; 75,0% www.InterEOL.net Projekt realizowany przy wsparciu Wspólnot Europejskich 9 W przypadku pozytywnej odpowiedzi respondenci najcz ciej wskazywali na program prezentacyjny Power Point, dalej na programy Word, Excel, czasami wskazywano na opracowania tworzone przy pomocy j zyka html, były tak e pojedyncze wskazania na nast puj ce programy: Corel Draw, Flash i Acrobat Reader. Kolejne pytanie, na które odpowiadali dyrektorzy szkół dotyczyło sposobu i zakresu wykorzystywania technologii informacyjnej na zaj ciach zwi zanych z edukacja mi dzykulturow lub regionaln . Rozkład odpowiedzi na to pytanie przedstawia si nast puj co: Pyt. 15. Czy nauczyciele w Pa stw a szkole w ykorzystuj technologie inform acyjne w zaj ciach zw i zanych z edukacj m i dzykulturow lub regionaln ? /Liczba szkół w procentach/ 47,90% 50,00% 47,90% 45,00% 40,00% 35,00% 30,00% 25,00% 20,00% 15,00% 10,00% 0% 5,00% 0,00% tak nie nie wiem 4,20% brak wskazania Jak wida tylko w niecałej połowie szkół (47.90%) technologie te s wykorzystywane. Uzupełniaj c odpowied na powy sze pytanie respondenci okre lili sposób i zakres wykorzystywania technologii informacyjnej w edukacji mi dzykulturowej w nast puj cy sposób: najcz ciej do prezentacji dziedzictwa kulturowego regionu np. w ramach ró nych projektów i programów edukacyjnych, w tym tak e europejskich np. Comenius i Młodzie ; rzadziej do opracowywania stron internetowych o swoim mie cie lub patronie szkoły; czasami do wyszukiwania informacji w Internecie na temat własnego regionu lub informacji o krajach obcych, zwyczajów które w nich panuj i j zyków, których si ucz ; do prowadzenia zaj z realioznawstwa i kulturoznawstwa krajów danego obszaru j zykowego; do opracowywania informatorów o szkole i wydawnictw szkolnych w jednym przypadku wskazano, e do tworzenia WebQuestów. www.InterEOL.net Projekt realizowany przy wsparciu Wspólnot Europejskich 10 Ankietowani dyrektorzy szkół w zdecydowanej wi kszo ci (97,90% odpowiedzi) stwierdzili, e szkoły wykorzystuj technologie informacyjne do komunikacji wewn trz- i mi dzyszkolnej i to w ró nym zakresie, takim jak: poczta elektroniczna; wykorzystywanie sieci wewn trznej do kontaktów z nauczycielami i zarz dzanie szkoł ; przesyłanie danych i materiałów dydaktycznych; wymiana do wiadcze , organizacji wspólnych przedsi wzi , jak warsztaty i konferencje: realizacja projektów europejskich i wymiana mi dzynarodowa w ramach programów Comenius i Młodzie ; wymiana i ocena prac kontrolnych; prowadzenie forum dyskusyjnego. VI. Znajomo i wykorzystywanie metody WebQuest w nauczaniu Na pytanie dotycz ce znajomo ci metody WebQuestów respondenci odpowiadali nast puj co: Pyt. 17 Czy poznali Pa stwo metod webQuestów? /Liczba szkół w procentach/ 58,30% 60,00% 50,00% 37,50% 40,00% 30,00% 20,00% 10,00% 0,00% 0% tak nie nie w iem 4,20% brak w skazania Jak wida ponad połowa szkół zna metod WebQuestów (58,30%), któr poznała – jak to wynika z dodatkowych odpowiedzi - przy ró nych okazjach, co przedstawia ni ej zamieszczony wykres: www.InterEOL.net Projekt realizowany przy wsparciu Wspólnot Europejskich 11 Pyt.17 W jakich okoliczno ciach poznali Pa stw o m etod WebQuest? /Liczba w skza / 2 1.5 z inny ch ródeł 15 17.4 z Internetu 3 17.3 z prasy , literatury pedagogicznej 6 17.2 w trakcie kursów, warsztatów metody czny ch 19 17.1 w trakcie konf erencji 0 2 4 6 8 10 12 14 16 18 20 Najcz ciej wskazywano, e metod WebQuest poznano w trakcie konferencji (19 wskaza ), a nast pnie z Internetu (15 wskaza ), rzadziej za , e w trakcie kursów i warsztatów metodycznych (6 wskaza ) oraz z prasy czy literatury pedagogicznej (3 wskazania). Je li chodzi o wykorzystywanie metody WebQuest w nauczaniu odpowiedzi przedstawiaj si nast puj co: Pyt. 18 Czy nauczyciele Pa stwa szkoły wykorzystuj metod Web Quest w nauczaniu? /w procentach/ nie; 83,3% tak; 16,7% Jak wida metoda WebQuestów wykorzystywana jest w nauczaniu tylko w 16,7% szkół, na przykład: w edukacji europejskiej i w przedmiotach humanistycznych (Zespół Szkół nr 3 w Jastrz biu Zdroju); w nauczaniu historii (Zespół Szkół nr 6 w Jastrz biu Zdroju); w nauczaniu j zyków obcych i informatyki (Gimnazjum nr 1 w Jaworznie); w nauczaniu informatyki (Zespół Szkól Ogólnokształc cych nr 1 w Katowicach); w nauczaniu j zyków obcych (II Liceum Ogólnokształc ce w Mikołowie); w nauczaniu j zyków obcych i historii (Gimnazjum w wierklanach); www.InterEOL.net Projekt realizowany przy wsparciu Wspólnot Europejskich 12 w nauczaniu informatyki, historii, techniki, j zyka polskiego i religii (Gimnazjum nr 8 w Tarnowie); w nauczaniu biologii, informatyki, j. polskiego, geografii i historii (Gimnazjum w Toszku). Na kolejne pytanie dotycz ce opracowywania WebQuestów przez nauczycieli dyrektorzy szkół udzielili nast puj cych odpowiedzi: Pyt. 19 Czy nauczyciele Pa stw a szkoły opracpw ali w łasne WebQuesty? /w procentach/ nie; 87,5% tak; 12,5% Przedstawiony rozkład odpowiedzi wskazuje, e tylko w niewielkiej liczbie szkół (12,5%) nauczyciele opracowuj własne WebQuesty i wykorzystuj je w nauczaniu takich przedmiotów, jak: historia (Zespół Szkół nr 6 w Jastrz biu); informatyka (Zespół Szkól Ogólnokształc cych nr 1 w Katowicach); historii (Gimnazjum w wierklanach); edukacja mi dzykulturowa (Gimnazjum nr 8 w Tarnowie). Na kolejne pytanie dotycz ce wykorzystywania WebQuestów WebQuestów edukacji regionalnej i mi dzykulturowej udzielono nast puj cych odpowiedzi: Pyt. 20 Czy nauczyciele Pa stw a szkoły w ykorzystyw ali WebQuesty w realizacji tem atów zw i zanych z edukacja regionaln i m i dzykulturow ? /w procentach/ nie; 91,7% tak; 8,3% Jak wida tylko niewielka liczba szkół (8,3%) wykorzystuje WebQuesty w edukacji regionalnej i mi dzykulturowej. Oto tytuły przykładowych WebQuestów podane przez ankietowanych: Karol Miarka – Patron Gimnazjum (Gimnazjum w wierklanach); www.InterEOL.net Projekt realizowany przy wsparciu Wspólnot Europejskich 13 Obcy i Swoi ((Gimnazjum nr 8 w Tarnowie). VII. Opinie dyrektorów szkół na temat wykorzystywania technologii informacyjnej w szkołach w nauczaniu W ostatnich dwóch pytaniach ankietowani dyrektorzy szkół zostali poproszeni o wyra enie swoich opinii na temat stopnia wykorzystywania technologii informacyjnej i Internetu w zarz dzanych przez nich szkołach. Na pierwsze pytanie dotycz ce wykorzystania tych technologii w nauczaniu innych przedmiotów ni informatyka rozkład odpowiedzi był nast puj cy: Pyt. 21.1 Jak oceniaj Pa stwo stopie wykorzystania technologii informacyjnej i Internetu w Waszej szkole w nauczaniu innych przedmiotów ni informatyka?/w procentach/ 47,9% 50,0% 35,4% 40,0% 30,0% 20,0% 16,7% 10,0% 0,0% 0,0% 21.1 w ysoki 21.1 redni 21.1 niski 21.1 nie m am zdania Prawie połowa respondentów uznała, e stopie wykorzystywania technologii jest redni (47,9%), natomiast 35,4 % uznała, e jest niski. Tylko 16,7% uznało, e ten stopie jest wysoki. Znacznie gorzej ocenili dyrektorzy szkół stopie wykorzystania tych technologii w edukacji regionalnej i mi dzykulturowej, co przedstawia ni ej zamieszczony wykres: Pyt. 21.2 Jak oceniaj Pa stw o stopie w ykorzystania technologii inform acyjnej i Internetu w w aszej szkole w nauczaniu tem atyki zw i zanej z dziedzictw em kulturow ym i edukacj m i dzykulturow ? /w procentach/ 58,3% 60,0% 50,0% 40,0% 29,2% 30,0% 20,0% 10,0% 0,0% 10,4% 4,2% 21.2 w ysoki 21.2 redni www.InterEOL.net Projekt realizowany przy wsparciu Wspólnot Europejskich 21.2 niski 14 21.2 nie m am zdania I tak ponad połowa ankietowanych dyrektorów szkół uznała, e stopie ten jest niski (58,3%), natomiast tylko niewielki odsetek uznał, e jest wysoki (4,2%). Cz z nich uznała, e stopie jest redni (29,2%), a 10,4% rospondentów nie miało we tej sprawie zdania. Podsumowanie: wnioski i rekomendacje 1. Badania wykazały, e wi kszo szkół, która zadeklarowała udział w projekcie i odpowiedziała na ankiety, poło ona jest na terenie Górnego l ska i zlokalizowana jest w du ych miastach. Nieliczne s szkoły z terenu Podbeskidzia i dawnego Województwa Cz stochowskiego. Zaskakuj ca jest ch udziału w projekcie szkół z terenu Małopolski, w tym z Tarnowa. Mała reprezentacja szkół spoza Górnego l ska w jaki sposób ogranicza mo liwo ci realizacji wszystkich celów projektu, w tym rozprzestrzenienia dialogu mi dzykulturowego, wymiany do wiadcze i integracji w ramach Województwa l skiego. Zwi zku z tym nale y przeprowadzi dodatkow rekrutacj szkół z innych, ni Górny l sk, subregionów. 2. Analiza danych z bada ankietowych wskazuje, e zasoby i poziom komputeryzacji szkół uczestnicz cych w projekcie jest zró nicowany, szczególnie pomi dzy szkołami ró nego typu. Najmniej pracowni komputerowych jest w szkołach podstawowych, przeci tnie 1,5 na jedn szkoł . Najwi cej w szkołach ponadgimnazjalnych zawodowych, gdzie przeci tnie na jedn szkoł przypadaj 3 pracownie. rednio, ,na jedn szkoł przypada 2,19 pracowni. Je li chodzi o liczb uczniów na jeden komputer, to ogólny poziom komputeryzacji we wszystkich badanych szkołach jest wy szy od redniej krajowej, gdy wynosi 22 uczniów na komputer przy 40 uczniach na jeden komputer w kraju. Jednak poziom ten jest jednak ni szy od kilku krajów europejskich, gdzie na jeden komputer przypada 5-10 uczniów (np. Wspólnota Flamandzka w Belgii czy Zjednoczone Królestwo). Wszystkie szkoły, poza jedn , posiadaj stałe ł cze internetowe, ale i tu dyrektor zadeklarował, e w czasie realizacji projektu ł cze te zostanie udost pnione nauczycielom i uczniom. Zasoby komputerowe posiadane przez szkoły uczestnicz ce w projekcie InterEOL pozwalaj na zrealizowanie jego zało e i celów, szczególnie na przeprowadzenie standaryzacji WebQuestów opracowanych przez nauczycieli w czasie kursów w macierzystych placówkach. 3. Z uzyskanych danych wynika, e w wielu szkołach uczestnicz cych w projekcie, stanowiska komputery s dost pne dla nauczycieli i uczniów tak e poza pracowniami komputerowymi, przede wszystkim w bibliotekach i klasach lekcyjnych. Nauczyciele maj te zapewniony stały dost p do Internetu we wszystkich, poza jedn , szkołach. W zwi zku z tym istnieje mo liwo realizacji niektórych zada w projekcie zarówno w ramach lekcji, jak i podczas zaj pozalekcyjnych, przede wszystkim opracowywanie www.InterEOL.net Projekt realizowany przy wsparciu Wspólnot Europejskich 15 przez uczniów prac konkursowych, opartych na nauczycielskich WebQuestach. Ta dost pno do komputerowych pozwala na prowadzenia pracy w grupach i na prac indywidualn wszystkich uczestników projektu. 4. W wi kszo ci szkół komputery i technologie informacyjne s wykorzystywane w dwojaki sposób, do prowadzenia zaj z informatyki i jako pomoc do nauczania innych przedmiotów. Uczniowie najcz ciej wykorzystuj je do wyszukiwania informacji, redagowania tekstów, tworzenia prezentacji multimedialnych, a tak e współtworzenia szkolnych stron internetowych i zamieszczania na nich opracowanych przez siebie materiałów, co odpowiada celom okre lonym w podstawie programowej i programom nauczania informatyki. To wskazuje, e zarówno szkoły, jak i uczniowie s zdolni do zrealizowania zada stawianych im w projekcie: opracowania w oparciu o nauczycielskie WebQuesty własnych prezentacji multimedialnych i stron internetowych dotycz cych dziedzictwa kulturowego swoich regionów oraz prowadzenia dialogu mi dzykulturowego z partnerami z innych krajów. 5. W wi kszo ci szkół pracuj nauczyciele przygotowani do nauczania informatyki i wykorzystywania technologii informacyjnych w nauczania innych ni informatyka przedmiotów. Najliczniejsza jest grupa nauczycieli, która uko czyła ró nego typu kursy doskonal ce (ponad 25% nauczycieli zatrudnionych w ankietowanych szkołach) lub uczestniczyła w warsztatach z tego zakresu (nieco poni ej 25% nauczycieli). Jednak stosunkowo niski jest odsetek nauczycieli, którzy uko czyli studia z zakresu informatyki (jedynie 3,6%) czy studia podyplomowe (9,1%). Nauczyciele specjali ci zatrudnienie s nie we wszystkich szkołach, brakuje ich a w 21 placówkach. W tej sytuacji konieczne jest przeprowadzenie dodatkowych bada diagnostycznych w ród nauczycieli maj cych uczestniczy w projekcie InterEOL, w celu sprawdzenia, czy i na ile s przygotowani do realizacji zada w nim zaplanowanych. To pozwoli okre li dokładnie ramy programowe projektowanych szkole . 6. Najcz ciej poza informatyk , technologie informacyjne wykorzystywane s w nauczaniu przedmiotów matematyczno-przyrodniczych i j zyków obcych, czasami na lekcjach j zyka polskiego i historii, natomiast bardzo rzadko na zaj ciach zwi zanych z kultur i sztuk . W wi kszo ci szkół (ponad 75%) inne przedmioty ni informatyka s nauczane w pracowniach komputerowych, ale w tym przypadku dominuj przedmioty specjalistyczne, zawodowe i j zyki obce, rzadziej przedmioty humanistyczne, najrzadziej przedmioty zwi zane z kultur , sztuka i co zaskakuj ce z nauczaniem geografii. Wskazane jest zwi kszenie cz stotliwo ci przeprowadzania zaj z przedmiotów humanistycznych w pracowniach komputerowych, do czego w znacznym stopniu mo e przyczyni si realizacja projektu InterEOL. 7. W zdecydowanej wi kszo ci szkół (ponad 75%) nauczyciele opracowuj własne pomoce dydaktyczne w postaci multimedialnej, ale w wi kszo ci przypadków korzystaj jedynie z programu Power Point, Word i Excel. Natomiast bardzo rzadko wykorzystuj programy słu ce digitalizacji, przekształcaniu materiałów ródłowy czy przetwarzania obrazów ruchomych w komputerze. W zwi zku z tym podczas szkole realizowanych w projekcie nale y doskonali umiej tno ci zwi zane z wykorzystywaniem najnowocze niejszych technologii obróbki informacji w ró nych postaciach: grafiki, animacji (filmu) i d wi ku. www.InterEOL.net Projekt realizowany przy wsparciu Wspólnot Europejskich 16 8. Tylko w cz ci szkól technologia informacyjna wykorzystywana jest na zaj ciach zwi zanych z edukacja mi dzykulturow lub regionaln (niecałe 50%). Najcz ciej do prezentacji dziedzictwa kulturowego regionu np. w ramach ró nych projektów i programów edukacyjnych, w tym tak e europejskich np. Comenius i Młodzie . W tej sytuacji istotne jest rozszerzenie tych pozytywnych do wiadcze na inne szkoły uczestnicz ce w projekcie oraz przyczynienie si do cz stszego wykorzystywania technologii informacyjnej do wyszukiwania informacji w Internecie na temat własnego regionu lub informacji o krajach obcych, zwyczajów, które w nich panuj i j zyków, których si ucz , a przede wszystkim do prezentacji dziedzictwa kulturowego regionu np. w ramach ró nych projektów oraz wymiany do wiadcze i prowadzenia dialogu mi dzykulturowego z partnerami z innych regionów. 9. Badania wykazały, e wbrew oczekiwaniom znajomo metody WebQuest jest wi ksza ni zakładano, bo w prawie 60% badanych szkół słyszano o niej. Jednak stopie jej wykorzystywania w edukacji jest - zgodnie z przypuszczeniami - minimalny, bo tylko w 16% szkół jest ona stosowana w nauczaniu przed wszystkim takich przedmiotów, jak j zyki obce, historia i informatyka. Tylko w kilku szkołach nauczyciele pokusili si o opracowanie własnych WebQuestów, a w realizacji tematów zwi zanych z edukacj mi dzykulturow i regionaln praktycznie si ich nie wykorzystuje – wskazano tylko na przykłady dwu autorskich WebQuestów o tej tematyce. St d te zgodnie z zało eniami projektu InterEOL konieczne jest upowszechnienia w ród nauczycieli metody WebQuest oraz przygotowywanie ich do opracowywania własnych WebQuestów wykorzystywanych w edukacji mi dzykulturowej i regionalnej, tym bardziej, e ich główn cech jest interaktywno . Dzi ki temu, tradycyjne rozumienie media (jedynie jako przeka niki) maj szans sta si pomocami wzmacniaj cymi aktywno uczniów, ich zaanga owanie, motywacje i twórczo . 10. Dyrektorzy szkół, pomimo wielu pozytywnych wyników ankiety, oceniaj zgodnie, e poziom wykorzystania technologii informacyjnej w nauczaniu innych przedmiotów ni informatyka jest raczej redni i niski ni wysoki, a stopie wykorzystania tych technologii w edukacji regionalnej i mi dzykulturowej zdecydowanie niski. W zwi zku z tym nale y doskonali umiej tno ci nauczycieli zwi zane z wykorzystywaniem technologii informacyjnej w nauczaniu innych przedmiotów ni informatyka, w tym tak e w edukacji mi dzykulturowej i regionalnej, zgodnie z celami i zało eniami projektu InterEOL, który ma w sposób globalny poprawi jako systemu edukacji. Bowiem proponuje on cało ciowe podej cie do edukacji interkulturowej, tworz c now metodyk i jako edukacyjn w tym obszarze w oparciu o teori konstruktywizmu i zasady hermeneutyki www.InterEOL.net Projekt realizowany przy wsparciu Wspólnot Europejskich 17