Profilaktyka alergii pokarmowej

Profilaktyka alergii pokarmowej – aktualne zalecenia i nowe możliwości
Prevention of food allergy ‒ current recommendations and new opportunities
Aneta Krogulska
Klinika Alergologii, Gastroenterologii i Żywienia Dzieci III Katedry Pediatrii UM w Łodzi
SPZOZ Uniwersytecki Szpital Nr 4 im. Marii Konopnickiej UM w Łodzi, Polska
Adres do korespondencji: SP ZOZ Uniwersytecki Szpital Kliniczny Nr 4. im. Marii
Konopnickiej. Uniwersytetu Medycznego w Łodzi, ul. Sporna 36/50, 91-738 Łódź, Polska,
tel./fax +48 656 26 30, tel. 602 484 061
e-mail: [email protected]
STRESZCZENIE
Dane epidemiologiczne wskazują na wzrost częstości występowania alergii pokarmowej na
całym świecie. Zasadniczym celem postępowania w alergii pokarmowej jest prewencja
pierwotna. W krajach wysoko rozwiniętych stanowi ona zagadnienie o priorytetowym znaczeniu
dla zdrowia publicznego. Kluczowe jest wyłączne karmienie naturalne przez przynajmniej 4–6
miesięcy oraz wprowadzanie pokarmów stałych między 4. a 6. m.ż. U dzieci z grupy ryzyka,
które nie są karmione naturalnie, należy stosować mieszanki hydrolizowane. Obecnie nie zaleca
się stosowania diety eliminacyjnej w czasie ciąży i laktacji. Ze względu na nieliczne dowody
wskazujące na korzystny efekt diety eliminacyjnej w prewencji alergii pokarmowej obecnie
badania
skupiają
się
wokół
metod
immunomodulacji.
Skuteczność
prebiotycznych
oligosacharydów, probiotyków, długołańcuchowych wielonienasyconych kwasów tłuszczowych,
antyoksydantów, jak również witaminy D w prewencji alergii pokarmowej jest nadal niejasna i
wymaga dalszych badań. Rozwój wiedzy o immunomodulujących efektach interwencji w
okresach prenatalnym, perinatalnym oraz postnatalnym, jak również lepsze zrozumienie
patomechanizmów alergii pokarmowej i związanych z nią czynników środowiskowych
prawdopodobnie umożliwi rozwój nowych metod prewencji alergii pokarmowej. Jest nadzieja, że
prowadzone liczne badania przyczynią się również do określenia znaczenia drogi ekspozycji na
antygeny czy transmisji matczynej w promowaniu tolerancji. Mimo stale istniejących niejasności,
prewencja pozostaje nadal najlepszą długofalową strategią redukcji narastającego trendu chorób
alergicznych.
Słowa kluczowe: alergia na pokarmy, profilaktyka, tolerancja doustna, dieta, układ
immunologiczny
ABSTRACT
The worldwide prevalence of food allergy appears to be increasing. The future of food allergy
management may lie in primary prevention. It has become a public health priority in developed
countries. Exclusive breast-feeding for at least 4 to 6 months and introduction of complementary
foods from the age of 4–6 months are key strategies in primary food allergy prevention.
Hydrolyzed formulas may be used for high risk infants who are not exclusively breastfed.
Maternal elimination diets during pregnancy and lactation are currently not recommended. Little
evidence supports the benefit of allergen avoidance, thus, the focus is on immunomodulatory
prevention strategies. The effect of prebiotic oligosaccharides, as well as probiotic bacteria, longchain polyunsaturated fatty acids, antioxidants and vitamin D in prevention of food allergy
remains
unclear
and
requires
further
investigation.
Increasing
knowledge
on
the
immunomodulatory effects of prenatal, perinatal, postnatal interventions and improved
understanding of food allergy and associated environmental factors are likely to contribute to the
development of novel strategies to prevent food allergy. It is hoped that a number of ongoing
studies will help also to clarify the meaning of route of antigen exposure or maternal transmission
for the promotion of tolerance. Despite the current uncertainties, prevention remains the best
long-term strategy to reduce the growing burden of allergic disease.
Key words: Food allergy, Prevention, Oral tolerance, Diet, Systemic immunity