1 Protokół Nr 9.2016 z posiedzenia Kolegium Regionalnej Izby

Transkrypt

1 Protokół Nr 9.2016 z posiedzenia Kolegium Regionalnej Izby
Protokół Nr 9.2016
z posiedzenia Kolegium Regionalnej Izby O brachunkowej w Warszawie
w dniu 26 kwietnia 2016 roku.
Posiedzeniu Kolegium, które odbyło się w siedzibie RIO w Warszawie, przewodniczył
Prezes Pan Wojciech Tarnowski.
W posiedzeniu wzięło udział 24 członków Kolegium Izby. Obecni byli także Naczelnik
Wydziału Analiz oraz Radca Prawny Izby.
Ponadto przy rozpatrywaniu uchwały Rady Gminy Jabłonna, na mocy pisemnego
pełnomocnictwa organu wykonawczego jednostkę reprezentowali:
 P. Beata Stolarska – Skarbnik Gminy oraz
 P. Sławomir Markowski – radca prawny Urzędu Gminy.
Przedstawiciele zobowiązali się dostarczyć pisemne upoważnienie Przewodniczącego
Rady Gminy Jabłonna.
Listy obecności stanowią załącznik Nr 1 do protokołu.
Ad. 1. Przyjęcie porządku obrad i protokołu Nr 8.2016 z posiedzenia Kolegium
w dniu 12 kwietnia 2016 roku;
 Proponowany porządek obrad przyjęto jednogłośnie, stanowi on załącznik Nr 2
do protokołu.
 Przedłożony protokół Nr 8.2016 z posiedzenia Kolegium Izby w dniu 12 kwietnia 2016
roku został przyjęty jednogłośnie.
Ad. 2. Badanie uchwał/zarządzeń zmieniających WPF na rok 2016 i lata następne
(art. 11 ust. 1 pkt 7 ustawy o r.i.o.);
Zespół w Płocku:
P. Agnieszka Małkowska przedstawiła 31 dokumentów: 21 uchwał rad i 10 zarządzenia
organów wykonawczych. Po uwzględnieniu naprawy we własnym zakresie uchwał:
Zgromadzenia Związku Gminy Regionu Płockiego, Rady Gminy Leszno, Rady Gminy
Sierpc, Rady Miasta Sierpca, Rady Gminy Żabia Wola, Rady Miasta Żyrardowa,
Zgromadzenia Związku Międzygminnego „Kampinos”, Rady Gminy Zawidz oraz Rady
Powiatu Gostynińskiego, zgłoszone dokumenty przyjęto uwag.
Zespół w Ciechanowie:
P. Jan Rudowski przedstawił 7 uchwał rad do przedstawionych dokumentów uwag nie
wniesiono.
Ponadto p. Jan Rudowski zgłosił Uchwałę Rady Gminy Pokrzywnica w sprawie zmian w
Wieloletniej Prognozie Finansowej Gminy na rok 2015 i lata następne. Nie wniesiono
uwag merytorycznych, wskazano rażące naruszenie terminu przekazania zarządzenia do
organu nadzoru. Wójt Gminy złożył wyjaśnienia w tej sprawie.
Zespół w Radomiu:
P. Witold Kaczkowski przedstawił 22 dokumenty: 20 uchwał rad i 2 zarządzenia wójtów,
do których uwag nie wniesiono.
1
Zespół w Siedlcach:
P. Jolanta Tomaszek przedstawiła 19 dokumentów: 17 uchwał organów stanowiących i 2
uchwały/zarządzenia organów wykonawczych. Uchwała Rady Powiatu Garwolińskiego
została przyjęta bez uwag, po uwzględnieniu wyjaśnień Przewodniczącego Rady.
W związku z powyższym do przedstawionych uchwał i zarządzeń uwag nie wniesiono.
Zespół w Ostrołęce:
P. Elżbieta D. Głażewska przedstawiła 27 dokumentów: 22 uchwały rad i 5 zarządzeń
wójtów i burmistrzów, przedstawione dokumenty przyjęto bez uwag.
Zespół w Warszawie:
P. Jan Rudawski przedstawił 28 dokumentów: 20 uchwał organów stanowiących oraz
8 zarządzeń organów wykonawczych. Po uwzględnieniu pisma Wójta Gminy
Lesznowola dotyczącego uchwały Rady Gminy Lesznowola wszystkie dokumenty
przyjęto bez uwag.
Zarządzenie Burmistrza Miasta i Gminy Radzymin wpłynęło po upływie ustawowego
terminu.
Ad. 3. Badanie uchwał/zarządzeń zmieniających uchwały budżetowe 2016 roku
(art. 11 ust. 1 pkt 2 ustawy o r.i.o.);
Zespół w Płocku:
P. Agnieszka Małkowska zgłosiła 71 uchwał i zarządzeń, w tym 30 uchwał rad i 41
zarządzeń i uchwał zarządów.
P. Romana Ignasiak poinformowała zebranych, iż Uchwała Nr 117/XXII/16 Rady
Gminy Słupno z dnia 29 marca 2016 r. zmieniająca Uchwałę Budżetową Gminy Słupno
na 2016 rok, z uwzględnieniem przegłosowanych wniosków, została naprawiona we
własnym zakresie Uchwałą Nr 121/XXIII/16 Rady Gminy Słupno z dnia 25.04.2016 r.
W związku z powyższym uchwała została przyjęta bez uwag.
Po uwzględnieniu naprawy we własnym zakresie Uchwały Rady Gminy Słupno, a także
Uchwały Rady Gminy Rościszewo, zgłoszone dokumenty przyjęto uwag.
Zespół w Ciechanowie:
P. Jan Rudowski zgłosił 35 dokumentów: 10 uchwał rad, 6 uchwał zarządu powiatu i 19
zarządzeń wójtów, burmistrzów, do zgłoszonych dokumentów uwag nie wniesiono.
Zespół w Radomiu:
P. Witold Kaczkowski zgłosił 82 dokumenty: 27 uchwał rad i 55 zarządzeń/uchwał
zarządów, do 81 zgłoszonych dokumentów nie wniesiono uwag.
P. Alina Siara przedstawiła Uchwałę Rady Powiatu Lipskiego Nr XIX/90/2016 z dnia 23
marca 2016 r w sprawie zmian w budżecie Powiatu na rok 2016.
W wyniku badania przedmiotowej uchwały Referentka ustaliła, że Rada Powiatu
Lipskiego w załączniku nr 2 „Plan wydatków budżetu na 2016 rok” dokonała
zmniejszenia planu wydatków przeznaczonych na zadania związane z zapewnieniem
edukacji i opieki dla dzieci i młodzieży wymagających stosowania specjalnej organizacji
nauki i metod pracy zaplanowanych w dziale 801- Oświata i wychowanie w rozdziałach;
2
- 80102 - Szkoły podstawowe specjalne o kwotę 71.996 zł,
- 80105 - Przedszkola specjalne o kwotę 30.248 zł,
- 80111 - Gimnazja specjalne o kwotę 5.455 zł,
- 80134 - Szkoły zawodowe specjalne o kwotę 128.957zł,
- 80148 - Stołówki szkolne i przedszkolne o kwotę 15.370 zł,
oraz w dziale 854- Edukacyjna opieka wychowawcza w rozdziałach;
- 85403 - Specjalne ośrodki szkolno-wychowawcze o kwotę 184.253 zł,
- 85421 - Młodzieżowe ośrodki socjoterapii o kwotę 113.271zł.
W wyniku powyższych zmniejszeń budżetu, plan wydatków na kształcenie specjalne, w
ww. rozdziałach na dzień 23 marca 2016 r. wynosi łącznie 6.897.944zł, w tym w
następujących rozdziałach:
- 80102 - Szkoły podstawowe specjalne w kwocie - 639.504 zł,
- 80105 - Przedszkola specjalne w kwocie - 423.252 zł,
- 80111 - Gimnazja specjalne w kwocie - 910.817 zł,
- 80134 - Szkoły zawodowe specjalne w kwocie - 768.416 zł,
- 80146 - Dokształcanie i doskonalenie nauczycieli w kwocie - 24.500 zł,
- 80148 - Stołówki szkolne i przedszkolne w kwocie - 197.130 zł,
- 80150 - Realizacja zadań wymagających stosowania specjalnej organizacji
nauki i metod pracy dla dzieci i młodzieży w szkołach podstawowych,
gimnazjach, liceach ogólnokształcących, liceach profilowanych
i szkołach zawodowych oraz szkołach artystycznych w kwocie - 123.850 zł,
- 85403 - Specjalne ośrodki szkolno-wychowawcze w kwocie - 1.220.247zł,
- 85406 - Poradnie psychologiczno-pedagogiczne, w tym poradnie specjalistyczne
w kwocie - 723.594 zł,
- 85421 - Młodzieżowe ośrodki socjoterapii w kwocie - 1.861.434 zł,
- 85495 - Pozostała działalność w kwocie - 5.200 zł.
Teza: W uchwale budżetowej Powiatu Lipskiego na rok 2016 nr XVI/72/2015 podjętej w
dniu 30 grudnia 2015 roku kwotę planowanych wydatków przeznaczonych na powyższe
zadania Rada określiła w wysokości 7.408.989 zł. Natomiast badaną uchwałą
Nr XIX/90/2016 z dnia 23 marca 2016 r. Rada Powiatu dokonała zmniejszenia tych
wydatków do kwoty 6.897.944 zł.
Z wstępnej informacji podanej przez Ministerstwo Edukacji Narodowej w dniu 18
stycznia 2016 r. wynikało, iż kwota planowanej dla Powiatu subwencji na kształcenie
specjalne ustalona została w wysokości 7.887.412 zł. Ostateczna kwota powyższej
subwencji dla Powiatu Lipskiego na 2016 r. ustalona przez MEN w dniu 18 marca
2016 r. wynosi 7.869.297 zł. W wyniku wprowadzonych zmian w badanej uchwale
pomiędzy częścią oświatową subwencji ogólnej przeznaczonej na edukację specjalną, a
3
wydatkami zaplanowanymi przez Radę na te cele powstała różnica, która wynosi 971.353
zł (7.869.297zł – 6.897.944 zł).
Zgodnie z art. 13 ustawy z dnia 16 grudnia 2015 roku o szczególnych rozwiązaniach
służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2016 (Dz. U. z 2015 r., poz. 2199) w roku
2016 na realizację zadań wymagających stosowania specjalnej organizacji nauki i metod
pracy dla dzieci i młodzieży jednostka samorządu terytorialnego przeznacza środki w
wysokości nie mniejszej niż wynikająca z podziału części oświatowej subwencji ogólnej
dla tych jednostek, określonego w przepisach wydanych na podstawie art. 28 ust. 6
ustawy z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (Dz.
U. z 2016 r., poz. 198) w zakresie tych zadań. Stosownie do regulacji zamieszczonej w
art. 28 ust. 6 ww. ustawy minister właściwy do spraw oświaty i wychowania, po
zasięgnięciu opinii Ministra Finansów, w drodze rozporządzenia określa sposób podziału
części oświatowej subwencji ogólnej pomiędzy poszczególne jednostki samorządu
terytorialnego, z uwzględnieniem w szczególności typów i rodzajów szkół i placówek
prowadzonych przez te jednostki, stopni awansu zawodowego nauczycieli oraz liczby
uczniów w tych szkołach i placówkach.
Mając na uwadze powyższe przepisy, w budżecie Powiatu Lipskiego na rok 2016 na
zadania przeznaczone na edukację dzieci i młodzieży wymagającej stosowania specjalnej
organizacji nauki i metod pracy należy zaplanować wydatki w wysokości części
subwencji oświatowej przeznaczonej na edukację specjalną na rok 2016 dla tej jednostki.
Z metryczki otrzymanej z MEN wynika, iż jest to kwota 7.869.297 zł.
Na wniosek p. Aliny Siary Kolegium jednogłośnie wszczęło postępowanie nadzorcze w
sprawie uznania za nieważną Uchwały Rady Powiatu Lipskiego Nr XIX/90/2016 z dnia
23 marca 2016 r w sprawie zmian w budżecie Powiatu na rok 2016 w części, tj.
wydatków budżetu określonych w załączniku nr 2 do uchwały „Planowane wydatki
budżetu na 2016 rok” sklasyfikowanych w dziale 801- Oświata i wychowanie w
następujących rozdziałach i wysokościach:
- 80102 - Szkoły podstawowe specjalne w kwocie 639.504 zł,
- 80105 - Przedszkola specjalne w kwocie 423.252 zł,
- 80111 - Gimnazja specjalne w kwocie 910.817 zł,
- 80134 - Szkoły zawodowe specjalne w kwocie 768.416 zł,
- 80148 - Stołówki szkolne i przedszkolne w kwocie 197.130 zł
oraz dziale 854 - Edukacyjna opieka wychowawcza w rozdziałach:
- 85403 - Specjalne ośrodki szkolno-wychowawcze w kwocie 1.220.247zł,
- 85421 - Młodzieżowe ośrodki socjoterapii w kwocie 1.861.434 zł.
Kolegium wezwało Radę Powiatu w Lipskiego do naprawy wskazanych nieprawidłowości
we własnym zakresie w terminie do dnia 23 maja 2016 roku. (Uchwała Kolegium Izby
Nr 9.116.2016)
Zespół w Siedlcach:
P. Jolanta Tomaszek zgłosiła 81 dokumentów, z tego 19 uchwał organów stanowiących
i 62 uchwały/zarządzenia organów wykonawczych.
4
Uchwała Rady Gminy Siedlce została przyjęta bez uwag po uwzględnieniu Zarządzenia
Wójta Gminy. W związku z powyższym do zgłoszonych dokumentów uwag nie
wniesiono.
Ponadto P. Jolanta Tomaszek zgłosiła Uchwałę Zarządu Związku Komunalnego
Paprotnia w sprawie zmian w budżecie Miasta na rok 2015. Nie wniesiono uwag
merytorycznych, wskazano rażące naruszenie terminu przekazania zarządzenia do organu
nadzoru. Przewodniczący Zarządu Związku złożył wyjaśnienia w tej sprawie.
P. Kamil Krauschar przypomniał, iż Kolegium Izby uchwałą Nr 7.98.2016 z dnia 22
marca 2016 r. wszczęło postępowanie nadzorcze w sprawie uznania za nieważną w
części Uchwały Nr XV/174/2016 Rady Miejskiej Mrozy z dnia 29 lutego 2016 r. w
sprawie zmian w budżecie Gminy Mrozy na rok 2016.
Badając przedmiotową uchwałę Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej
w Warszawie ustaliło, że Rada Miejska w Mrozach dokonała m.in. zmniejszenia
pierwotnie zaplanowanych wydatków majątkowych budżetu w dziale 754, w rozdziale
75405, w § 6170 w wysokości 105 500,00 zł, a tym samym zwiększyła w dziale 754,
w rozdziale 75404, w § 6050: wydatki majątkowe budżetu w wysokości 105 500,00 zł
(przeniesienie wydatków między rozdziałami i paragrafami).
W uzasadnieniu do uchwały wskazano cyt. „dział 754 zwiększa się wydatki ogółem
o kwotę 114.725 zł, w tym: rozdział 75404 § 6050 o kwotę 105.500 zł - darowizna
rzeczowa wynikająca z porozumienia z dnia 16.11.2015 r. w sprawie współpracy Gminy
Mrozy oraz Komendy Stołecznej Policji przy budowie Komisariatu Policji w Mrozach
związana z wykonywaniem i przekazywaniem dokumentacji - zadanie «Opracowanie
dokumentacji projektowo-kosztorysowej - budowa Komisariatu Policji w Mrozach".
Ponadto Kolegium Izby ustaliło, że:
- w uchwale Rady Miejskiej w Mrozach Nr XIII/160/2015 z dnia 30 grudnia 2015 r.
w sprawie uchwalenia budżetu Gminy Mrozy na rok 2016 Rada zaplanowała w budżecie
wydatki majątkowe w kwocie 100 000,00 zł z przeznaczeniem na wpłatę na Fundusz
Wsparcia Policji (dz. 754, rozdział 75405, § 6170);
- uchwałą Nr XIV/170/2016 z dnia 28 stycznia 2016 r. w sprawie zmian w budżecie
Gminy Mrozy na rok 2016 Rada zwiększyła wydatki majątkowe budżetu w dziale 754,
rozdziale 75405, § 6170 o kwotę 5.500 zł.
W tym stanie faktycznym Kolegium Izby zważyło, że:
Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji (Dz. U. z 2015 r.,
poz. 355), dalej zamiennie, jako „ustawa", koszty związane z funkcjonowaniem Policji są
pokrywane z budżetu państwa (vide art. 13 ust. 1 ustawy).
Treść § 13 ust. 3 ustawy zezwala na uczestnictwo jednostek samorządu terytorialnego w
pokrywaniu wydatków inwestycyjnych, modernizacyjnych lub remontowych oraz
kosztów utrzymania i funkcjonowania jednostek organizacyjnych Policji, a także zakupu
niezbędnych dla ich potrzeb towarów i usług.
Wprost z delegacji art. 13 ust. 4e ustawy wynika, że środki finansowe uzyskane przez
Policję w trybie i na warunkach określonych w ust. 3 i 4a na podstawie umów
i porozumień zawartych przez:
1) Komendanta Głównego Policji - są przychodami funduszu centralnego;
5
2) komendantów odpowiednio wojewódzkich lub Komendanta Stołecznego Policji albo
podległych im komendantów powiatowych (miejskich, rejonowych) Policji - są
przychodami wojewódzkich funduszy;
3) Komendanta Wyższej Szkoły Policji oraz komendantów szkół policyjnych - są
przychodami funduszu Szkół Policji.
Fundusz Wsparcia Policji w rozumieniu art. 13 ust. 4d ustawy, jest państwowym
funduszem celowym. Zgodnie z § 2 Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych
i Administracji z dnia 24 czerwca 2005 r. w sprawie szczegółowych zasad gospodarki
finansowej Funduszu Wsparcia Policji (Dz. U. z 2005 r. Nr 118, poz. 1006 z późn. zm.)
Fundusz stanowią wyodrębnione rachunki bankowe, którymi dysponują wskazani
w rozporządzeniu dysponenci (Komendant Główny Policji, komendanci wojewódzcy,
komendanci szkół policyjnych).
Zgodnie z art. 44 ust. 2 ustawy o finansach publicznych jednostki sektora finansów
publicznych dokonują wydatków zgodnie z przepisami dotyczącymi poszczególnych
rodzajów wydatków. Dokonywanie wydatków musi mieć zatem oparcie w przepisach
prawa, które wskazują zakres i sposób realizacji zadań skutkujących w sferze finansowej
wydatkami. Z tych względów jednostki samorządu terytorialnego mogą dofinansować
Policję przekazując środki finansowe na Fundusz Wsparcia Policji.
W tym miejscu Kolegium RIO zauważa, iż rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 2
marca 2010 r. w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i
rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych (Dz. U. z 2014 r., poz.
1053) określa następujące paragrafy, dotyczące finansowania policji:
- § 2300 wpłaty jednostek na państwowy fundusz celowy.
Paragraf ten obejmuje w szczególności wpłaty, o których mowa w art. 13 ust. 3, 4a i
4e ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji, wpłaty, o których mowa w art. 8a ust. 1
ustawy z dnia 12 października 1990 r. o Straży Granicznej, oraz wpłaty, o których
mowa w art. 19b-19d i 19g ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o Państwowej Straży
Pożarnej;
- § 6170 wpłaty jednostek na państwowy fundusz celowy na finansowanie lub
dofinansowanie zadań inwestycyjnych.
Paragraf ten obejmuje wpłaty, o których mowa w art. 13 ust. 3 ustawy z dnia
6 kwietnia 1990 r. o Policji, wpłaty, o których mowa w art. 8a ust. 1 ustawy z dnia 12
października 1990 r. o Straży Granicznej, oraz wpłaty, o których mowa w art. 19b-19d
i 19g ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o Państwowej Straży Pożarnej.
W świetle przywołanych powyżej przepisów prawa podstawę do przekazania środków na
Fundusz Wsparcia Policji stanowią wydatki określone przez organ stanowiący w
budżecie jednostki samorządu terytorialnego; wydatki określone zgodnie z
rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 2 marca 2010 r. w sprawie szczegółowej
klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków
pochodzących ze źródeł zagranicznych, tj. § 2300 "Wpłaty jednostek na państwowy
fundusz celowy" lub § 6170 "Wpłaty jednostek na państwowy fundusz celowy na
finansowanie lub dofinansowanie zadań inwestycyjnych".
Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Warszawie stoi na stanowisku, iż
właściwą, zgodną z przepisami art. 13 ustawy o Policji, formą uczestniczenia przez
jednostki samorządu terytorialnego w pokrywaniu kosztów związanych z
6
funkcjonowaniem Policji jest dokonywanie wpłat na Fundusz Wsparcia. Brak jest
podstaw prawnych, aby Gmina Mrozy przekazała Komisariatowi Policji w Mrozach za
pośrednictwem Komendy Stołecznej Policji darowizny rzeczowej, taki sposób
przekazania darowizny rzeczowej dla Policji prowadzi do czynności prawnej mającej na
celu obejście ustawy o Policji (por. chociażby uchwała nr 28.328.2014 Kolegium RIO w
Warszawie z dnia 2 grudnia 2014 r., uchwała nr 5.71.2016 Kolegium RIO w Warszawie
z dnia 23 lutego 2016 r., uchwała nr 5.70.2016 Kolegium RIO w Warszawie z dnia 23
lutego 2016 r., uchwała nr 0102-105/15 Kolegium RIO w Olsztynie z dnia 31 marca
2015 r., uchwała nr 0102-219/15 Kolegium RIO w Olsztynie z dnia 3 lipca 2015 r.,
uchwała nr 42/2013 Kolegium RIO w Kielcach z dnia 15 kwietnia 2013 r., uchwała Nr
43/2010 Kolegium RIO w Kielcach z dnia 28 lipca 2010 r.).
A zatem Kolegium Izby nie podziela poglądu, że art. 13 ust. 3 ustawy o Policji stanowi
samodzielną podstawę prawną do dofinansowania z budżetu jednostki samorządu
terytorialnego wymienionych w tym przepisie zadań publicznych w formie dotacji, w
tym poprzez zapłatę przez j.s.t. za wykonanie dokumentacji projektowo- kosztorysowej
budowy komisariatu Policji na podstawie porozumienia (por. uchwała Nr 5.78.2016
Kolegium RIO w Warszawie z dnia 23 lutego 2016 r.)
Każda uchwała organu władzy publicznej musi odpowiadać wymogom legalizmu,
a zatem musi być ona zgodna z obowiązującymi przepisami prawa materialnego. Organ
stanowiący musi ściśle uwzględniać wytyczne zawarte w upoważnieniu ustawowym.
Odstąpienie od tej zasady narusza związek formalny i materialny pomiędzy aktem
wykonawczym a ustawą. Zgodnie ze stanowiskami, jakie wypracowała judykatura - por.
chociażby wyrok NSA z dnia 3 grudnia 1996r. sygn. akt SA/Wr 949/96; wyrok NSA z
dnia 11 lutego 1998r. sygn. akt II SA/Wr 1459/97, do naruszeń przepisów skutkujących
nieważnością uchwały organów jednostek samorządu terytorialnego zaliczyć należy,
m.in. naruszenie: treści przepisów kompetencyjnych do podejmowania uchwał, podstawy
prawnej podejmowania uchwał, przepisów prawa ustrojowego danego szczebla jednostki
samorządu terytorialnego, przepisów prawa materialnego (poprzez wadliwą ich
wykładnię), a także przepisów określających procedurę podejmowania uchwał.
Mając na uwadze powyższe Kolegium Izby uznało, iż badana uchwała Rady Miejskiej w
Mrozach w sposób istotny narusza, we wskazanych częściach, przepisy art. 44 ust. 2
ustawy o finansach publicznych w związku art. 13 ust. 3 i 4e ustawy o Policji.
W tym stanie faktycznym i prawnym, Kolegium Izby uchwałą Nr 7.98.2016 z dnia 22
marca 2016 r. wszczęło postępowanie nadzorcze i wezwało Radę Miejską w Mrozach
do naprawy we własnym zakresie wyżej opisanych nieprawidłowości w terminie do dnia
20 kwietnia 2016 r., poprzez wyeliminowanie z budżetu przeniesienia przedmiotowych
wydatków, W wyznaczonym terminie do Organu nadzoru nie wpłynęła uchwała Rady
Miasta Mrozy naprawiająca wskazane przez Kolegium Izby nieprawidłowości.
W związku z powyższym na wniosek Referenta Kolegium Izby 23 głosami „za”
oraz 1 „przeciw”:
1. orzekło o nieważności Uchwały Nr XV/174/2016 Rady Miejskiej Mrozy z dnia 29
lutego 2016 r. w sprawie zmian w budżecie Gminy Mrozy na rok 2016 w części, tj. w
zakresie przeniesienia wydatków budżetu w kwocie 105 500,00 zł w dziale 754
„Bezpieczeństwo publiczne i ochrona przeciwpożarowa", z rozdziału 75405 „Komendy
powiatowe policji" i § 6170 „Wpłaty jednostek na państwowy fundusz celowy na
7
finansowanie lub dofinansowanie zadań inwestycyjnych" (zmniejszenie wydatków
majątkowych) do rozdziału 75404 „Komendy wojewódzkie policji", § 6050 „Wydatki
inwestycyjne jednostek budżetowych" (zwiększenie wydatków majątkowych) z powodu
istotnego naruszenia przepisów prawa, tj. art. 44 ust. 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r.
o finansach publicznych (Dz. U. z 2013 r., poz. 885 z późn. zm.) w związku z art. 13 ust. 3
i ust. 4e ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji (t.j. Dz. U. z 2015 r. poz. 355 z późn.
zm.).
2. ustaliło wydatki budżetu Miasta i Gminy Mrozy w dziale 754 „Bezpieczeństwo
publiczne i ochrona przeciwpożarowa", w rozdziale 75405 „Komendy powiatowe
policji", w § 6170 „Wpłaty jednostek na państwowy fundusz celowy na finansowanie lub
dofinansowanie zadań inwestycyjnych" w kwocie 105 500,00 zł.
(Uchwała Kolegium Izby Nr 9.112.2016)
Zespół w Ostrołęce:
P. Elżbieta D. Głażewska zgłosiła 79 dokumentów: 26 uchwał organów stanowiących i
53 uchwały i zarządzenia organów wykonawczych.
Do przedstawionych dokumentów nie wniesiono uwag merytorycznych, natomiast
wskazano naruszenie terminu przekazania do organu nadzoru Zarządzenia Wójta Gminy
Czerwin; do jednostki skierowano upomnienie.
Zespół w Warszawie:
P. Jan Rudawski zgłosił 95 dokumentów: 24 uchwały organów stanowiących oraz 71
zarządzeń i uchwał organów wykonawczych.
P. Iwona Molitor przedstawiła Zarządzenie Nr 56/VII/2016 Burmistrza Miasta
Milanówka z dnia 31 marca 2016 roku w sprawie zmian w planie dochodów i wydatków
budżetu miasta na 2016 rok.
Referentka zgłosiła zastrzeżenia co do zapisów ujętych w Załączniku Nr 2 do
przedmiotowej uchwały, zgodnie z którymi Burmistrz dokonał przeniesienia wydatków
budżetu w wysokości 50.000 zł z rezerwy na zarządzanie kryzysowe ( rozdział 75818) na
wypłatę zasiłków celowych dla osób poszkodowanych podczas pożarów (rozdział
85214).
W dniu 22 kwietnia 2016 r. do Izby wpłynął faks z Urzędu Miasta Milanówka
zawierający kopię wniosku Burmistrza Miasta z dnia 23.03.2016 r. o zaopiniowanie
zmian w budżecie miasta Milanówka skierowany do Komisji Budżetu i Inwestycji Rady
Miasta Milanówka, oraz Protokół Nr 16 z posiedzenia Komisji Budżetu i Inwestycji
z dnia 30 marca 2016 r.
W uzasadnieniu ww. wniosku Burmistrz wnioskował „o przeniesienie kwoty 50 000,00 zł
na zapewnienie zasiłków celowych dla rodzin poszkodowanych podczas pożarów, które
będzie wypłacał Ośrodek Pomocy Społecznej w Milanówku”.
Ponadto w dniu 25 kwietnia 2016 r. wpłynęło pismo podinspektora ds. Obrony Cywilnej
i Zarzadzania Kryzysowego p. Łukasza Ryka, w którym wyjaśnił on, iż „w dniu
20.03.2016 r. ok. godziny 18.00 miał miejsce pożar domu wielorodzinnego w Milanówku
przy ul. Charci Skok 6 (Willa JOLANCIN). W pożarze straciło dach nad głową 11 rodzin.
Na miejsce zdarzenia przybyło 11 wozów strażackich akcja ratownicza trwała do godziny
5.22 rano 21.03.2016r. W trakcie trwania akcji pracowali członkowie zespołu
8
Zarządzania Kryzysowego. W dniu 21.03.2016 r. o godz. 8.00 zebrał się zespół
Zarządzania Kryzysowego w celu ustalenia kolejnych kroków działania, które polegały
na zabezpieczeniu lokali zastępczych, zorganizowaniu posiłków dla poszkodowanych. W
dniu 21.03.2016 o zaistniałym zdarzeniu zostało powiadomione Powiatowe Centrum
Zarządzania Kryzysowego w Grodzisku Mazowieckim”.
Referentka zgłosiła wątpliwości co do wykorzystania środków z rezerwy celowej na
realizację zadań własnych z zakresu zarządzania kryzysowego i przeniesienia ich na
zapewnienie zasiłków celowych dla rodzin poszkodowanych podczas pożarów
P. Molitor wniosła o orzeczenie o nieważności Zarządzenia Nr 56/VII/2016
Burmistrza Miasta Milanówka z dnia 31 marca 2016 roku w sprawie zmian w planie
dochodów i wydatków budżetu miasta na 2016 rok w związku z naruszeniem art. 26 ust.
4 ustawy z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym. Kolegium Izby 5 głosami
„za” oraz 19 „przeciw” odrzuciło wniosek. Uchwała pozostaje w obiegu prawnym.
Po uwzględnieniu wyjaśnień bądź naprawy we własnym zakresie Uchwał: Rady
Miejskiej w Piastowie, Rady Miejskiej w Serocku, Rady Miasta Otwocka, Rady Gminy
Prażmów oraz Zarządzeń: Wójta Gminy Jabłonna, Wójta Gminy Celestynów,
Burmistrza Miasta i Gminy Halinów, Burmistrza Miasta i Gminy Konstancin-Jeziorna,
oraz pozostawieniu w obiegu prawnym Zarządzenia Burmistrza Miasta Milanówka,
wszystkie zgłoszone dokumenty przyjęto bez uwag.
Ad. 4. Badanie innych uchwał/zarządzeń dotyczących roku 2016 (art. 11 ust. 1
ustawy o r.i.o.);
Zespół w Płocku:
P. Agnieszka Małkowska przedstawiła 26 uchwał j.s.t.
P. Romana Ignasiak poinformowała zebranych, iż Uchwała Nr 119/XXII/16 Rady
Gminy Słupno z dnia 29 marca 2016 r. w sprawie pomocy rzeczowej Powiatowi
Płockiemu., została uchylona we własnym zakresie Uchwałą Nr 122/XXIII/16 Rady
Gminy Słupno z dnia 25.04.2016 r.
W związku z powyższym uchwała została przyjęta bez uwag.
Po uwzględnieniu uchylenia we własnym zakresie uchwały Rady Gminy Słupno, a także
uchwały Rady Gminy Rościszewo, wszystkie dokumenty przyjęto bez uwag.
Zespół w Ciechanowie:
P. Jan Rudowski przedstawił 13 dokumentów, w tym 12 uchwał rad i 1 zarządzenie
burmistrza.
Po uwzględnieniu uchylenia we własnym zakresie Uchwały Rady Gminy Lutocin oraz
Uchwały Rady Powiatu Żuromińskiego, wszystkie dokumenty przyjęto bez uwag.
Zespół w Radomiu:
P. Witold Kaczkowski przedstawił 24 dokumenty: 20 uchwał rad i 4 akty organów
wykonawczych j.s.t., do przedstawionych dokumentów nie wniesiono zastrzeżeń.
Zespół w Siedlcach:
P. Jolanta Tomaszek przedstawiła 14 uchwał organów stanowiących w pozostałych
sprawach.
9
Uchwała Rady Miasta Siedlce została przyjęta bez uwag po uwzględnieniu wyjaśnienia
Prezydenta Miasta Siedlce. Po uwzględnieniu powyższego do zgłoszonych dokumentów
uwag nie wniesiono.
Wskazano naruszenie terminu przekazania do organu nadzoru Uchwały Rady Gminy
Kotuń oraz Uchwały Rady Gminy Garwolin. Gminy złożyły wyjaśnienia w tej sprawie.
Zespół w Ostrołęce:
P. Elżbieta D. Głażewska przedstawiła 22 uchwały organów stanowiących. Do
przedstawionych dokumentów nie wniesiono uwag merytorycznych, natomiast wskazano
naruszenie terminu przekazania do organu nadzoru Uchwały Rady Gminy Czarnia; do
jednostki skierowano upomnienie.
1) P. Bożena Gawrychowska przedstawiła Uchwałę Nr XVII/101/2016 Rady Gminy
Baranowo z dnia 29 marca 2016 r. w sprawie ustalenia wzoru deklaracji o wysokości
opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi składanych przez właścicieli
nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy oraz od właścicieli nieruchomości,
na których znajdują się domki letniskowe lub inne nieruchomości wykorzystywane na
cele rekreacyjno–wypoczynkowe, położonych na terenie Gminy Baranowo.
W przedmiotowej uchwale Rada Gminy Baranowo działając na podstawie art. 6n ust. 1
pkt 1 i 2 ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach
określiła wzór deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami
komunalnymi.
W § 1 przedmiotowej uchwały Rada Gminy określiła wzór deklaracji o wysokości opłaty
za gospodarowanie odpadami komunalnymi, składanej przez właścicieli nieruchomości,
na których zamieszkują mieszkańcy oraz o wysokości opłaty za gospodarowanie
odpadami komunalnymi, składanej przez właścicieli nieruchomości, na których znajdują
się domki letniskowe lub inne nieruchomości wykorzystywane na cele rekreacyjno –
wypoczynkowe wykorzystywane jedynie przez część roku położonych na terenie Gminy
Baranowo, stanowiący załącznik Nr 1 do uchwały.
Teza I: W załączniku Nr 1 do Uchwały w części B. Obowiązek złożenia deklaracji Rada
Gminy w wierszu Korekta deklaracji wprowadziła uregulowanie dotyczące okresu,
którego korekta dotyczy od…..do……. (miesiąc i rok - miesiąc i rok). W ocenie organu
nadzoru takie uregulowanie nie ma oparcia w obowiązującej ustawie.
Należy podkreślić, że obowiązek ponoszenia opłaty za gospodarowanie odpadami
komunalnymi od właścicieli nieruchomości zamieszkałych powstaje za każdy miesiąc, w
którym na danej nieruchomości zamieszkuje mieszkaniec. W przypadku zmiany danych
będących podstawą ustalenia wysokości należnej opłaty stosownie do art. 6m ust. 2
ustawy właściciel nieruchomości jest zobowiązany złożyć nową deklarację w terminie 14
dni od dnia nastąpienia zmiany. Właściciel nieruchomości nie musi z góry określać,
jakiego okresu korekta będzie dotyczyła.
Uregulowanie to, jako nieznajdujące oparcia w obowiązujących przepisach prawa należy
wyeliminować z obrotu prawnego.
Teza II: Ponadto w zał. Nr 1 do Uchwały w częściach: F. Opłata za gospodarowanie
odpadami komunalnymi dotycząca właścicieli nieruchomości zamieszkałych i G. Opłata
za gospodarowanie odpadami komunalnymi dotycząca właścicieli nieruchomości, na
10
których znajdują się domki letniskowe, lub inne nieruchomości wykorzystywane na cele
rekreacyjno - wypoczynkowe jedynie przez część roku Uchwała - nie zawiera pozycji:
wysokość opłaty.
O tym, że deklaracja winna zawierać takie dane stanowi art. 6m ust. 1a ustawy o
utrzymaniu porządku i czystości w gminach. Zgodnie z tym przepisem deklaracja
zawiera dane niezbędne do określenia wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami
komunalnymi oraz wysokość opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi. Należy
także mieć na uwadze Uchwałę Nr XVII/99/2016 Rady Gminy Baranowo z dnia 29
marca 2016 r. w sprawie wyboru metody ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami
komunalnymi i ustalenia stawki takiej opłaty oraz ustalenia ryczałtowej stawki opłaty za
gospodarowanie odpadami komunalnymi od domku letniskowego lub od innej
nieruchomości wykorzystywanej na cele rekreacyjno - wypoczynkowe. Wzór deklaracji
powinien być odwzorowaniem ustalonych w tej uchwale stawek opłaty za
gospodarowanie odpadami komunalnymi.
Teza III: W § 3 przedmiotowej Uchwały Rada Gminy postanowiła, że deklaracje, o
których mowa w § 1 właściciele mogą złożyć za pomocą środków komunikacji
elektronicznej. Złożenie deklaracji za pomocą środków komunikacji elektronicznej
następuje poprzez wypełnienie i przesłanie formularza elektronicznego umieszczonego
na elektronicznej platformie usług administracji publicznej zwanej dalej ePUAP.
Deklaracja przesłana w formie elektronicznej musi być opatrzona bezpiecznym podpisem
elektronicznym weryfikowanym za pomocą ważnego kwalifikowanego certyfikatu w
rozumieniu ustawy z dnia 18 września 2001 r. o podpisie elektronicznym (Dz.U z 2013r.
poz. 262 z późn.zm.) lub podpisem potwierdzonym profilem zaufanym elektronicznej
Platformy Usług Administracji Publicznej zgodnie z art. 20a i 20b ustawy z dnia 17
lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne.
Odnosząc się do tego zapisu, którego kompetencja dla organu stanowiącego wynika z art.
6n ust. 1 pkt 2 Referentka wskazała na istotne naruszenie prawa. Bowiem na mocy tego
przepisu ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach rada gminy została
zobowiązana do określenia w drodze uchwały stanowiącej akt prawa miejscowego –
warunków i trybu składania deklaracji za pomocą środków komunikacji elektronicznej.
Zgodnie z tymi przepisami uchwała powinna określić warunki i tryb składania deklaracji,
w szczególności:
- ich format elektroniczny oraz układ informacji i powiązań między nimi zgodnie z
przepisami o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne,
- sposób przesłania za pomocą środków komunikacji elektronicznej,
- rodzaje podpisu elektronicznego, którym powinny być opatrzone.
Rada Gminy Baranowo podejmując uchwałę nie określiła jednak układu informacji i
powiązań między nimi zgodnie z przepisami o informatyzacji podmiotów realizujących
zadania publiczne.
Format elektroniczny oraz układ informacji i powiązań między nimi ma być zgodny z
przepisami ustawy o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania
publiczne i Rozporządzeniem Rady Ministrów w sprawie Krajowych Ram
Interoperacyjności, minimalnych wymagań dla rejestrów publicznych i wymiany
11
informacji w postaci elektronicznej oraz minimalnych wymagań dla systemów
teleinformatycznych podmiotów.
Z art. 16a ust. 1 pkt 3 ustawy o informatyzacji działalności podmiotów realizujących
zadania publiczne wynika, że w przypadku gdy w przepisach prawa został wskazany
organ właściwy do określenia wzoru dokumentu, organ ten udostępnia na ePUAP lub w
innym systemie teleinformatycznym formularz elektroniczny umożliwiający
wygenerowanie dokumentu elektronicznego w celu złożenia go za pomocą środków
komunikacji elektronicznej.
Z kolei z załącznika Nr 2 do Rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie Krajowych Ram
Interoperacyjności… wynika, iż do definiowania układu informacji i powiązań między
nimi stosuje się formaty danych:
- XML- Standard uniwersalnego formatu tekstowego służącego do zapisu danych w
postaci elektronicznej;
- XSD – Standard opisu definicji struktury dokumentów zapisanych w formacie XML;
- GML- Język Znaczników Geograficznych;
- RNG Język schematów do języka XML.
§ 3 Uchwały określający możliwość złożenia deklaracji za pomocą środków komunikacji
elektronicznej /ani żaden inny przepis przedmiotowej uchwały/ nie zawiera układu
informacji i powiązań między nimi zgodnie z powyżej wskazanymi przepisami.
A zatem Rada Gminy Baranowo nie wypełniła wymogów delegacji ustawowej
wynikającej z art. 6n ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w
gminach, czym w sposób istotny naruszyła te przepisy prawa.
Ponadto badana uchwała jest aktem prawa miejscowego adresowanym do ogółu
podmiotów, obowiązujący powszechnie na danym terenie.
W związku z tym postanowienia uchwały powinny być na tyle spójne, precyzyjne i
czytelne, aby nie budziły wątpliwości interpretacyjnych, a regulacje w niej zawarte
powinny w sposób pełny i kompleksowy wyczerpywać delegacje nałożone przez
ustawodawcę.
Na wniosek p. Gawrychowskiej, Kolegium Izby głosami: 23 „za” i 1 „przeciw”
orzekło o nieważności Uchwały XVII/101/2016 Rady Gminy Baranowo z dnia 29 marca
2016 r. w sprawie ustalenia wzoru deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie
odpadami komunalnymi składanych przez właścicieli nieruchomości, na których
zamieszkują mieszkańcy oraz od właścicieli nieruchomości, na których znajdują się
domki letniskowe lub inne nieruchomości wykorzystywane na cele rekreacyjno–
wypoczynkowe, położonych na terenie Gminy Baranowo - z powodu istotnego
naruszenia:
- art. 6n ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i
porządku w gminach (t.j. Dz. U. z 2016 r. poz. 250) w związku z art. 6m ust. 1a tej ustawy
i uchwałą nr XVII/99/2016 Rady Gminy Baranowo z dnia 29 marca 2016 r. w sprawie
wyboru metody ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi i ustalenia
stawki takiej opłaty oraz ustalenia ryczałtowej stawki opłaty za gospodarowanie
12
odpadami komunalnymi od domku letniskowego lub od innej nieruchomości
wykorzystywanej na cele rekreacyjno-wypoczynkowe
- art. 6n ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i
porządku w gminach w związku z art. 16a ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o
informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne (Dz.U. z 2014 r,
poz. 1114, Dz. U z 2016 r. poz. 352) i załącznika Nr 2 do Rozporządzenia Rady
Ministrów z dnia 12 kwietnia 2012r. w sprawie Krajowych Ram Interoperacyjności,
minimalnych wymagań dla rejestrów publicznych i wymiany informacji w postaci
elektronicznej oraz minimalnych wymagań dla systemów teleinformatycznych (t.j. Dz. U.
z 2016 r. poz. 113) (Uchwała Kolegium Izby Nr 9.115.2016)
2) P. Henryk Kiereś przedstawił Uchwałę Nr XII/86/16 Rady Gminy Czarnia z dnia 30
marca 2016r. w sprawie określenia wzorów formularzy deklaracji i informacji
podatkowych.
Teza I: W załączniku Nr 4 do badanej uchwały IN-1 Informacja o nieruchomościach i
obiektach budowlanych w części D.1 Powierzchnia gruntów w pkt 3 przewidziano
wykazywanie przez podatników danych o przedmiocie opodatkowania określonym, jako
„pozostałe grunty, w tym zajęte na prowadzenie odpłatnej statutowej działalności
pożytku publicznego przez organizacje pożytku publicznego z wyjątkiem gruntów
przeznaczonych pod budownictwo letniskowe lub użytkowane na te cele”.
Określenie ww. przedmiotu opodatkowania nastąpiło z istotnym naruszeniem art. 5 ust. 1
pkt 1 lit. c ww. ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, ponieważ zgodnie z tym
przepisem organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego określa wysokość stawki
podatku od nieruchomości od gruntów „pozostałych, w tym zajętych na prowadzenie
odpłatnej statutowej działalności pożytku publicznego przez organizacje pożytku
publicznego” bez wyłączania z nich gruntów przeznaczonych pod budownictwo
letniskowe lub użytkowanych na te cele i w związku z tym o takim przedmiocie
opodatkowania powinny być zamieszczane dane w informacji o nieruchomościach
i obiektach budowlanych.
W świetle przepisów ww. ustawy o podatkach i opłatach lokalnych grunty przeznaczone
pod budownictwo letniskowe lub użytkowane na te cele podlegają bowiem
opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości i nie zostały zwolnione z tego podatku
zarówno przez ustawodawcę jak też przez Radę Gminy Czarnia. Nie określono też dla
tych gruntów odrębnej stawki podatku od nieruchomości, a więc brak jest jakichkolwiek
podstaw, aby podatnicy nie wykazywali w informacjach o nieruchomościach i obiektach
budowlanych danych o takich gruntach.
Teza II: Ponadto w ww. załączniku Nr 4 do badanej uchwały w części D.2 Powierzchnia
użytkowa budynków lub ich części w pkt 2 przewidziano wykazywanie przez
podatników danych o przedmiocie opodatkowania tj. powierzchni budynków związanych
z prowadzeniem działalności gospodarczej oraz od części budynków mieszkalnych
zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej.
Określenie tego przedmiotu opodatkowania
dokonane z nieistotnym naruszeniem art. 5 ust.
i opłatach lokalnych. Zgodnie z tym przepisem
terytorialnego określa bowiem stawkę podatku
w wymienionym załączniku zostało
1 pkt 2 lit. b ww. ustawy o podatkach
organ stanowiący jednostki samorządu
od nieruchomości m.in. od budynków
13
mieszkalnych lub ich części zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej, a zatem
wzór informacji o nieruchomościach i obiektach budowlanych powinien przewidywać
zamieszczanie danych o budynkach mieszkalnych lub ich częściach zajętych na
prowadzenie działalności gospodarczej, a nie tylko o częściach budynków mieszkalnych
zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej, jak to określono w ww. załączniku
Nr 4 do badanej uchwały.
Na wniosek p. Kieresia, Kolegium Izby jednogłośnie:
1) orzekło o nieważności Uchwały Nr XII/86/16 Rady Gminy Czarnia z dnia 30 marca
2016 r. w sprawie określenia wzorów formularzy deklaracji i informacji podatkowych w
części, tj. załącznika Nr 4 IN-1 Informacja o nieruchomościach i obiektach budowlanych
w części D.1 pkt 3 w zakresie wyrazów „… z wyjątkiem gruntów przeznaczonych pod
budownictwo letniskowe lub użytkowane na te cele”, z powodu istotnego naruszenia
art. 5 ust. 1 pkt 1 lit.c ustawy z dnia 12 stycznia 1991r. o podatkach i opłatach lokalnych
(Dz.U. z 2014r., poz. 849 z późn. zm.).
2) wskazało, iż Uchwała Nr XII/86/16 Rady Gminy Czarnia z dnia 30 marca 2016 r. w
sprawie określenia wzorów formularzy deklaracji i informacji podatkowych w części D.2
pkt 2 załącznika Nr 4 IN-1 Informacja o nieruchomościach i obiektach budowlanych
została wydana z nieistotnym naruszeniem art. 5 ust. 1 pkt 2 lit.b ww. ustawy o podatkach
i opłatach lokalnych.
(Uchwała Kolegium Izby Nr 9.114.2016)
Zespół w Warszawie:
P. Jan Rudowski przedstawił 28 dokumentów: 22 uchwały organów stanowiących oraz
6 zarządzeń/uchwał organów wykonawczych.
P. Bożenna Piotrowska przedstawiła Uchwałę Nr X1X/181/2016 Rady Gminy Jabłonna
z dnia 23 marca 2016 roku w sprawie: udzielenia pomocy finansowej Powiatowi
Legionowskiemu, która zgodnie z decyzją Kolegium w dniu 12 kwietnia 2016 r. miała
zostać zbadana w obecności przedstawicieli Gminy.
W § 1 Rada Gminy postanowiła o udzieleniu z budżetu Gminy Jabłonna pomocy
finansowej Powiatowi Legionowskiemu w formie dotacji celowej w wysokości 11 116
zł na „realizację zadania bieżącego związanego z opłatami komunikacyjnymi, w
wysokości kosztów związanych z wyprodukowaniem dowodu rejestracyjnego i prawa
jazdy”.
W uzasadnieniu ww. uchwały podpisanym przez Przewodniczącego Rady Gminy
wskazano m.in., iż „Gmina Jabłonna wystąpiła do Powiatu Legionowskiego z prośbą o
zwolnienie z opłat za wymianę dowodu rejestracyjnego i prawa jazdy dla mieszkańców
nieruchomości położonych na obszarze gminy z powodu zmiany nazewnictwa ulic, w
związku z administracyjnymi zmianami adresu”.
Natomiast w dalszej części uzasadnienia Rada Gminy Jabłonna zawarła zapis: „Powiat
Legionowski w zamian za udzielenie pomocy finansowej ma wnieść pod obrady Rady
Powiatu projekt uchwały w sprawie zwolnienia mieszkańców gminy z uiszczenia opłaty
za wydanie nowego dowodu rejestracyjnego i prawa jazdy”.
W ocenie Referentki treść badanej uchwały nie narusza obowiązujących w tym zakresie
przepisów prawa. Wątpliwości budzą natomiast zapisy uzasadnienia, które wskazują, iż
14
w zamian za udzieloną pomoc Powiat Legionowski ma wnieść pod obrady Rady Powiatu
projekt uchwały w sprawie zwolnienia mieszkańców gminy z uiszczenia opłaty za
wydanie nowego dowodu rejestracyjnego i prawa jazdy.
P. Piotrowska zapytała obecnych na posiedzeniu Kolegium przedstawicieli urzędu
Gminy dlaczego w Uzasadnieniu znalazł się ww. zapis, z którego wynikałoby, iż w
zamian za udzielenie pomocy Powiatowi Gmina oczekuje ekwiwalentnego świadczenia?
Obecna na posiedzeniu Kolegium p. Beata Stolarska – Skarbnik Gminy – odpowiedziała,
iż w kwestii udzielenia pomocy konieczna jest zgodność stron. Gmina wniosła
o zwolnienie mieszkańców z uiszczenia opłaty za wydanie nowego dowodu
rejestracyjnego i prawa jazdy w związku ze zmianami nazw ulic, a Starostwo wyraziło na
to zgodę. W uzasadnieniu do uchwały przedstawiona została dalsza procedura
postępowania, czyli po podjęciu uchwały przez gminę, odrębną uchwałę podejmuje Rada
Powiatu. Rada Gminy Jabłonna nie miała na celu wymuszenia decyzji na Radzie
Powiatu.
Następnie głos zabrał p. Sławomir Markowski – radca prawny Urzędu Gminy Jabłonna –
powiedział on, iż sformułowanie „w zamian” nie jest najszczęśliwsze, bo nie wiadomo
jaką decyzję podejmie Rada Powiatu. Gmina nie oczekuje ekwiwalentności świadczeń i
niezależnie od decyzji Powiatu Gmina Jabłonna deklaruje swoją pomoc.
Po wysłuchaniu wyjaśnień Przedstawicieli Urzędu Gminy Jabłonna oraz
przeprowadzonej dyskusji na wniosek p. Bożenny Piotrowskiej Kolegium Izby
pozostawiło przedmiotową Uchwałę Nr X1X/181/2016 Rady Gminy Jabłonna z dnia 23
marca 2016 roku w sprawie: udzielenia pomocy finansowej Powiatowi Legionowskiemu
w obiegu prawnym.
P. Agata Pączkowska zreferowała Uchwałę Nr 508/XIX/2016 Rady Miejskiej w
Piasecznie z dnia 16 marca 2016 r. w sprawie zmiany Uchwały Nr 292/XII/2015 Rady
Miejskiej w Piasecznie w sprawie ustalenia wzoru deklaracji o wysokości opłaty za
gospodarowanie odpadami komunalnymi składanej przez właścicieli nieruchomości
położonych na terenie Gminy Piaseczno.
Badając ww. uchwałę Referentka ustaliła, że:
1. W postawie prawnej badanej Uchwały Rada Miasta powołała m.in. art. 6n ustawy o
utrzymaniu czystości i porządku w gminach, w myśl którego rada gminy,
uwzględniając konieczność zapewnienia prawidłowego obliczenia wysokości opłaty
za gospodarowanie odpadami komunalnymi oraz ułatwienia składania deklaracji,
określi w drodze uchwały stanowiącej akt prawa miejscowego, wzór deklaracji o
wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi składanej przez
właścicieli nieruchomości z uwzględnieniem art. 6m ust. 1a i 1b, obejmujący
objaśnienia dotyczące sposobu jej wypełnienia oraz pouczenie, że deklaracja stanowi
podstawę do wystawienia tytułu wykonawczego; uchwała zawiera także informację o
terminie i miejscu składania deklaracji.
W § 1 ust. 1 pkt 1 badanej Uchwały Rada Miasta dokonała zmiany w Uchwale
Nr 292/XII/2015 Rady Miejskiej w Piasecznie z dnia 23 września 2015 r. w sprawie
ustalenia wzoru deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami
komunalnymi składanej przez właścicieli nieruchomości położonych na terenie
15
Gminy Piaseczno (Dz. U. Woj. Maz. z 2015 r. poz. 9467) m.in. w ten sposób, że w
§ 1 ust. 1 Uchwały Nr 292/XII/2015 z dnia 23 września 2015 r., określającym wzór
deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi,
składanych przez właścicieli nieruchomości położonych na terenie Gminy Piaseczno,
zgodnie z załącznikiem nr 1, 2 i 3 do uchwały dodała pkt 4, który określa wzór -deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi – dla
nieruchomości zamieszkałych przez rodziny wielodzietne (DOW-1) stanowiący
załącznik nr 3a do Uchwały Nr 292/XII/2015 z dnia 23 września 2015 r.
Zgodnie z § 1 pkt 4 badanej Uchwały treść załącznika nr 3a, o którym mowa w ust. 1
pkt 1 stanowi załącznik nr 1 do badanej Uchwały.
2. Deklaracja o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi –
nieruchomości zamieszkałe i mieszane, na których zamieszkują rodziny
wielodzietne, obejmuje objaśnienia dotyczące sposobu jej wypełnienia oraz
pouczenie, że deklaracja stanowi podstawę do wystawienia tytułu wykonawczego.
Wzór deklaracji zawiera także informację o terminach i miejscu składania deklaracji.
W Uchwale określono także warunki i tryb składania deklaracji za pomocą środków
komunikacji elektronicznej
3. W załączniku Nr 1 do badanej Uchwały DOW-1 Deklaracja o wysokości opłaty za
gospodarowanie odpadami komunalnymi – nieruchomości zamieszkałe i mieszane,
na których zamieszkują rodziny wielodzietne, w części K. stanowiącej Oświadczenie
i podpis osoby składającej deklarację zostało zawarte oświadczenie osoby
składającej deklarację Oświadczam, że są mi znane przepisy Kodeksu karnego
skarbowego o odpowiedzialności za podanie danych niezgodnych z rzeczywistością.
Teza: oświadczenie osoby składającej deklarację, że są jej znane przepisy Kodeksu
karnego skarbowego wykracza poza delegację art. 6n ust. 1 pkt 1 ustawy o utrzymaniu
czystości i porządku w gminach.
Zgodnie z art. 6m ust. 1a i 1b ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach
deklaracja o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi zawiera dane
niezbędne do określenia wysokości tej opłaty oraz wysokość tej opłaty. Rada gminy
określając wzór deklaracji może wymagać podania następujących danych:
1) imię i nazwisko lub nazwę właściciela nieruchomości oraz adres miejsca zamieszkania
lub siedziby;
2) adres nieruchomości;
3) dane stanowiące podstawę zwolnienia z opłaty za gospodarowanie odpadami
komunalnymi;
4) numer telefonu właściciela nieruchomości;
5) adres poczty elektronicznej właściciela nieruchomości;
6) inne informacje niezbędne do wystawienia tytułu wykonawczego.
Oświadczenie osoby składającej deklarację o wysokości opłaty za gospodarowanie
odpadami komunalnymi o znajomości przepisów Kodeksu karno skarbowego o
odpowiedzialności za podanie danych niezgodnych z rzeczywistością nie stanowi zatem
danych niezbędnych do określenia wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami
komunalnymi.
16
Wymóg złożenia oświadczenia z odwołaniem się do odpowiedzialności karnej skarbowej
nie znajduje oparcia w podstawie prawnej podjętej uchwały. P. Pączkowska przytoczyła
także pogląd wyrażony przez Naczelny Sąd Administracyjny, w wyroku z 16.02.2016 r.
(sygn. akt II FSK 3302/15), z którego wynika, iż ustawa o utrzymaniu czystości i
porządku w gminach nie przewiduje możliwości odebrania oświadczenia pod rygorem
odpowiedzialności karno skarbowej od osoby składającej deklarację o wysokości opłaty
za gospodarowanie odpadami komunalnymi.
W związku z powyższym Rada Miejska w Piasecznie w sposób istotny naruszyła przepis
art. 6n ust. 1 pkt 1 w związku z art. 6m ust. 1b ustawy o utrzymaniu czystości i porządku
w gminach.
Na wniosek Referentki, Kolegium Izby jednogłośnie orzekło o nieważności
Uchwały Nr 508/XIX/2016 Rady Miejskiej w Piasecznie z dnia 16 marca 2016 r. w
sprawie zmiany Uchwały Nr 292/XII/2015 Rady Miejskiej w Piasecznie w sprawie
ustalenia wzoru deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami
komunalnymi składanej przez właścicieli nieruchomości położonych na terenie Gminy
Piaseczno w części, tj. Załącznika nr 1 do Uchwały DOW-1 Deklaracja o wysokości
opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi – nieruchomości zamieszkałe i
mieszane, na których zamieszkują rodziny wielodzietne, w części K. zawierającej
Oświadczenie i podpis składającego deklarację - w zakresie następujących wyrazów: „…
OŚWIADCZENIE I …” oraz „ … Oświadczam, że są mi znane przepisy Kodeksu karnego
skarbowego o odpowiedzialności za podanie danych niezgodnych z rzeczywistością …”
z powodu istotnego naruszenia prawa, tj. art. 6n ust. 1 pkt 1 w związku z art. 6m ust. 1b
ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (t.j. Dz.
U. z 2016 r. poz. 250). (Uchwała Kolegium Izby Nr 9.113.2016)
Reasumując po uwzględnieniu przyjęcia bez ingerencji nadzorczej Uchwały Rady Gminy
Jabłonna bez uwag przyjęto 27 uchwał/zarządzeń, natomiast w stosunku do jednej
uchwały Kolegium wydało rozstrzygnięcie nadzorcze.
Ad. 5. Badanie uchwał j.s.t. w sprawie absolutorium (art. 11 ust. 1 pkt 6 ustawy o
r.i.o.);
Zespół w Ciechanowie:
P. Jan Rudowski przedstawił 2 uchwały organów stanowiących w sprawie absolutorium,
przyjęte bez uwag.
Zespół w Siedlcach:
P. Jolanta Tomaszek zgłosiła 1 uchwałę w sprawie absolutorium, przyjęta bez uwag.
Zespół w Ostrołęce:
P. Elżbieta D. Głażewska zgłosiła 1 uchwałę w sprawie absolutorium, przyjęta bez uwag.
Pozostałe zespoły nie zgłosiły uchwał w przedmiotowej sprawie.
Wykaz badanych uchwał i zarządzeń organów j.s.t. stanowi załącznik Nr 3 do protokołu.
Ad. 6. Sprawy dotyczące właściwości organu nadzoru (art. 19 i art. 65 § 1 k.p.a.);
-- Zespół w Radomiu: P. Witold Kaczkowski zgłosił 3 uchwały.
17
W odniesieniu do 3 zgłoszonych dokumentów Kolegium Izby jednogłośnie uznało
właściwość rzeczową organu nadzoru ogólnego – Wojewody Mazowieckiego
(Uchwała Kolegium Izby Nr 9.111.2016)
Wykaz przekazanych dokumentów stanowi załącznik Nr 4 do protokołu.
Ad. 7. Sprawy różne:
7.1. Prezes Izby poinformował zebranych, iż z dniem 30 czerwca 2016 roku upływa
sześcioletnia kadencja Prezesa Regionalnej Izby Obrachunkowej w Warszawie.
W związku z powyższym Kolegium Izby zgodnie z art. 16 ust. 3 ustawy o regionalnych
izbach obrachunkowych jednogłośnie postanowiło o ogłoszeniu w dzienniku o zasięgu
ogólnokrajowym konkurs na stanowisko prezesa izby, w terminie określonym w art. 16
ust. 3 ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych, w dzienniku o zasięgu
ogólnokrajowym „Rzeczpospolita”, według wzoru określonego Rozporządzeniem
Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 19 stycznia 2004 r. w sprawie
szczegółowych warunków przeprowadzania konkursu na prezesa regionalnej izby
obrachunkowej (Dz.U. z 2004 Nr 10, poz. 93). (Uchwała Kolegium Izby Nr 9.110.2016)
7.2. Prezes Izby poinformował członków Kolegium, iż w dniu 23.03.2016 r. do
Regionalnej Izby Obrachunkowej w Warszawie wpłynął wniosek p. Dariusza Jaszczuka
– Burmistrza Miasta i Gminy Mrozy o udzielenie wyjaśnienia w zakresie stosowania
przepisów o finansach publicznych.
Burmistrz w swoim wniosku zapytał czy na mocy art. 90 ust. 4 ustawy Rada Miejska w
Mrozach może uregulować w uchwale w sprawie trybu udzielania i rozliczania dotacji
dla szkół niepublicznych o uprawnieniach szkół publicznych, niepublicznych przedszkoli
i innych form wychowania przedszkolnego oraz trybu i zakresu kontroli prawidłowości
ich pobrania i wykorzystywania procedurę przekazania kolejnej części dotacji w związku
z brakiem złożenia przez organ prowadzący w wymaganym terminie określonym w
uchwale miesięcznej informacji o faktycznej liczbie uczniów poprzez dodanie zapisu o
treści — „Złożenie zaległej miesięcznej informacji o faktycznej liczbie uczniów jest
podstawy do przekazania kolejnej części dotacji w terminie 30 dni od dnia jej złożenia." ?
Kolegium Izby postanowiło odpowiedzieć, iż w myśl art. 90 ust. 4 ustawy z dnia 7
września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2015 r., poz. 2156 ze zm.) organ
stanowiący jednostki samorządu terytorialnego ustala tryb udzielania i rozliczania
dotacji, o których mowa w ust. l a-l c i 2-3 b, oraz tryb i zakres kontroli prawidłowości
ich pobrania i wykorzystywania, uwzględniając w szczególności podstawę obliczania
dotacji, zakres danych, które powinny być zawarte we wniosku o udzielenie dotacji i w
rozliczeniu jej wykorzystania, oraz termin i sposób rozliczenia dotacji.
Z kolei treść art. 90 ust. 3c ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty normuje,
że dotacje są przekazywane na rachunek bankowy szkoły, przedszkola, innej formy
wychowania przedszkolnego, placówki lub zespołu szkół lub placówek w 12 częściach w
terminie do ostatniego dnia każdego miesiąca, z tym że część za grudzień jest
przekazywana w terminie do dnia 15 grudnia.
Rozważania podjęte przez wnioskodawcę w przedmiocie uzupełnienia obowiązującej
uchwały o treść „Złożenie zaległej miesięcznej informacji o faktycznej liczbie uczniów
jest podstawią do przekazania kolejnej części dotacji w terminie 30 dni od dnia jej
18
złożenia” są nieuprawnione na podstawie dyspozycji art. 90 ust. 3c w zw. z art. 90 ust. 4
ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty.
Rada Miejska, bowiem nie posiada legitymacji ustawowej do stosowania swoistej
represji w postaci wstrzymania dotacji za nieprzedłożenie albo nieterminowe złożenie
miesięcznej informacji o liczbie dzieci lub też miesięcznego rozliczenia dotacji. Jedynym
warunkiem niezbędnym do uzyskania dotacji jest podanie organowi dotującemu, do dnia
30 września roku poprzedzającego rok udzielenia dotacji, planowanej liczby dzieci.
Następnie organ przekazuje dotację w 12 częściach w terminie do ostatniego dnia
każdego miesiąca, bez względu na to czy zostały złożone miesięczne informacje o liczbie
uczniów lub czy terminowo rozliczono dotację.
Konstatując, możliwość wstrzymania dotacji wykracza poza granice upoważnienia
ustawowego wynikającego z art. 90 ust. 4 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie
oświaty, pozostawiającego do uregulowania prawodawcy lokalnemu wyłącznie kwestie
trybu udzielania, rozliczania i kontroli prawidłowości wykorzystania dotacji, a także
zakresu tej kontroli. Należy zgodzić się z poglądem wyrażonym w wyroku NSA z dnia
22 marca 2012 r.
II GSK 204/11, cyt. za Legalis, że działanie takie nie może być uznane ani za element
trybu udzielania i rozliczania dotacji, ani też za środek o charakterze kontrolnym, skoro
w istocie stanowi swoistą sankcję za uchybienia beneficjenta dotacji, do ustanowienia
której rada gminy nie została upoważniona. Ponadto przekonywujący jest argument
NSA, że wykładnia celowościowa, odwołująca się do względów pozaprawnych, nie
może powodować rozszerzenia zakresu wspomnianego upoważnienia, zwłaszcza poprzez
rozbudowania systemu sankcji przewidzianego w ustawie z dnia 27 sierpnia 2009 r. o
finansach publicznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2013 r., poz. 885 ze zm.).
Należy podkreślić, że użyty w art. 90 ust. 4 ustawy o systemie oświaty wyraz „tryb” w
odniesieniu do ustalania, ale również rozliczania i kontroli prawidłowości pobrania i
wykorzystania dotacji, wyraźnie wskazuje na ograniczenie upoważnienia ustawowego do
określenia wyłącznie kwestii proceduralnych. Sformułowanie „tryb udzielenia” ma
znaczenie bardziej techniczne, odnoszące się m. in. do wymagań formalnych. Organ
stanowiący jednostki samorządu terytorialnego jest obowiązany działać ściśle w
granicach tego upoważnienia. Nie ma więc upoważnienia do regulowania tego, co
uregulowano w ustawie oraz regulowania kwestii ustawowych w sposób odmienny bądź
wychodzenie poza zakres upoważnienia ustawowego. Przepis ten nie daje uprawnienia
radzie gminy do wskazania w' uchwale dodatkowych kryteriów przyznania dotacji i
ograniczania prawa do wypłaty dotacji.
Ustawodawca w celu ograniczenia zjawiska nienależnego pobierania dotacji oświatowej
przez niesamorządowe jednostki oświatowe, poprzez nowelizację art. 90 ust. 3 e i 3 g
u.s.o. poszerzył zakres kontroli dotacji o możliwość kontrolowania prawidłowości jej
„pobrania”. Ponadto wprowadzona została instytucja wstrzymania dotacji w przypadku
utrudniania czynności kontrolnych w szkole niepublicznej o uprawnieniach szkoły
publicznej (art. 90 ust. 3fa - 3fc u.s.o.). Ustawodawca poza powyższymi rozwiązaniami
nie wprowadził ustawowego uprawnienia j.s.t. do wstrzymywania dotacji w stosunku do
wszystkich dotowanych niesamorządowych jednostek oświaty. Zatem j.s.t. nie może
przewidzieć w swojej uchwale wstrzymania dotacji w sytuacji, gdy jednostka oświaty nie
składa miesięcznej informacji o liczbie uczniów' lub rozliczenia dotacji.
19
W tym miejscu należy wskazać, że Regionalna Izba Obrachunkowa w Warszawie nie ma
uprawnień do dokonywania powszechni, obowiązującej wykładni przepisów prawa. W
związku z tym niniejsze wyjaśnienie należy traktować jako stanowisko Izby, które nie
jest wiążące dla wnioskującego o udzielenie wyjaśnienia, jak również dla organów
rozstrzygających w konkretnych sprawach.
7.3. P. Ewa Dziarnowska poruszyła sprawę emisji obligacji na spłatę kredytu
konsolidacyjnego i długoterminowego poza budżetem. W związku z powyższym
Kolegium postanowiło o zaproszeniu jednostki na najbliższe posiedzenie Kolegium w
sprawie podjętych uchwał Rady Gminy i Miasta w Wyszogrodzie z dnia 12 kwietnia
2016 roku tj.:
1. Nr 106/XVIII/2016 w sprawie zmiany Uchwały Nr 80/XIV/2015 z dnia 28 grudnia
2015 roku w sprawie Wieloletniej Prognozy Finansowej Gminy i Miasta Wyszogród na
lata 2015 – 2040;
2. Nr 107/XVIII/2016 zmieniającej Uchwałę Budżetową Nr 81/XIV/2015 z dnia 28
grudnia 2015 roku;
3. Nr 108/XVIII/2016 w sprawie emisji obligacji oraz zasad ich zbywania, nabywania i
wykupu.
Termin następnego posiedzenia Kolegium Izby wyznaczono na dzień 10 maja 2016
roku na godz. 1000.
Przewodniczący zamknął posiedzenie.
Uchwały Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Warszawie podjęte na
posiedzeniu znajdują się w dokumentacji Izby.
Protokołowała:
Anna Kasprzak
Przewodniczący
Wojciech Tarnowski
20