Raport końcowy z realizacji Krajowego programu zwalczania

Raport końcowy z realizacji Krajowego programu zwalczania niektórych
serotypów Salmonella w stadach niosek gatunku Gallus gallus
w 2011 roku
Państwo Członkowskie: RZECZPOSPOLITA POLSKA
Data wysłania: 23 kwietnia 2012 roku
Choroba : salmoneloza odzwierzęca
Serotypy objęte programem: S.Enteritidis, S.Typhimurium
Gatunek zwierząt: stada niosek gatunku Gallus gallus
1. Załącznik V.A, VII, VII.F.1 oraz VII.F.2 w załączeniu.
2. Techniczna ocena sytuacji:
2.1
Mapy epidemiologiczne
Rys.
w
1:
Liczba
kierunku
stad
kur
serotypów
niosek,
liczba
Salmonella
stad
objętych
z
wynikiem
programem,
dodatnim
prewalencja
w dorosłych stadach kur niosek
Mapa
obrazuje
liczbę
wszystkich
stad
niosek
gatunku
Gallus gallus w poszczególnych województwach w 2011 roku oraz liczbę stad
z wynikiem dodatnim w kierunku serotypów Salmonella objętych programem (kolumna
w kolorze niebieskim), a takŜe prewalencję w dorosłych stadach kur niosek (kolumna
w kolorze czerwonym), których dotyczy cel unijny, określony w rozporządzeniu Komisji
(UE) nr 517/2011 z dnia 25 maja 2011 r. w sprawie wykonania rozporządzenia (WE) nr
2160/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do unijnego celu
ograniczenia częstości występowania niektórych serotypów salmonelli w stadach kur
niosek gatunku Gallus gallus oraz zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 2160/2003
i rozporządzenie Komisji (UE) nr 200/2010 (Dz. Urz. UE L 138 z 26.05.2011, str. 45).
1
* Po 1 stadzie w okresie odchowu w województwach: pomorskim, śląskim, wielkopolskim,
zachodniopomorskim.
Liczba wszystkich stad kur niosek
Świętokrzyskie
26
30
20
Podlaskie
40
18
Podkarpackie
68
32
Zachodniopomorskie
80
04
Kujawsko-Pomorskie
83
28
Warmińsko-Mazurskie
83
22
Pomorskie
85
06
Lubelskie
98
16
Opolskie
126
08
Lubuskie
134
10
Łódzkie
185
12
Małopolskie
189
02
Dolnośląskie
236
24
Śląskie
359
14
Mazowieckie
435
30
Wielkopolskie
599
2
W 2011 r. najwięcej stad niosek zanotowano w województwach:
-
wielkopolskim (599 stada)
-
mazowieckim (435 stad),
-
śląskim (359 stad).
Serotypy Salmonella objęte programem stwierdzono w 87 stadach kur niosek
spośród 2615 zbadanych stad, w tym w 83 stadach dorosłych spośród 2235 stad
zbadanych. Odsetek zakaŜeń we wszystkich stadach kur niosek w 2011 r. wyniósł 3,33
%, natomiast w dorosłych stadach kur niosek – 3,71 %. Serotypy Salmonella nie objęte
programem zwalczania - zostały wyizolowane w 44 stadach, w tym w 41 stadach
dorosłych.
Największy
odsetek
zakaŜeń
w
dorosłych
stadach
niosek
stwierdzono
w województwach:
-
lubuskim – 13,91 % (16 stad zakaŜonych ze 115 zbadanych),
-
świętokrzyskim – 8,00 % (2 stada zakaŜone z 25 zbadanych)
-
opolskim -7,00 % (7 stad zakaŜonych ze 100 zbadanych).
2.2.
Informacja o zastosowanych badaniach diagnostycznych
Tabela A
Choroba /
gatunek
Salmoneloza/
Rodzaj badania
Rodzaj próbki
testu
Badanie
wymazy podeszwowe,
badanie
bakteriologiczne
kał, kurz
urzędowe
stada kur
niosek
Rodzaj
badanie
Serotypowanie
urzędowe
Liczba
przeprowadzo
nych badań
1 669
238
próbki pobrane
Badanie
bakteriologiczne
w celu potwierdzenia
skuteczności
przeprowadzonego
badanie
urzędowe
336
odkaŜania
Badanie
bakteriologiczne
badanie efektu
hamującego wzrost
bakterii
3
badanie
urzędowe
1 646
Inne badania (np.
badania
woda
bakteriologiczne
paszy i wody,
i pasza, izolaty
Salmonella
badanie
urzędowe
30
róŜnicowanie
szczepów
2.3.
Dane dotyczące zakaŜenia w stadach kur niosek
Liczba zakaŜonych
Choroba / gatunek
Liczba zakaŜonych
zwierząt (zwierzęta zabite
stad
lub ubite w ramach
programu)
Salmonella Enteritidis i/lub
Salmonella Typhimurium/
87
2 422 490
83
2 413 060
wszystkie stada kur niosek
Salmonella Enteritidis i/lub
Salmonella Typhimurium/
dorosłe stada kur niosek
2.4.
Osiągnięcie celów i trudności techniczne
Od 2008 r. na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
jest
realizowany „Krajowy
program zwalczania niektórych serotypów Salmonella w stadach niosek gatunku kura
(Gallus gallus)”. W 2010 r. zakończyła się realizacja wieloletniego „Krajowego programu
zwalczania niektórych serotypów Salmonella w stadach niosek gatunku kura (Gallus
gallus)” prowadzonego w latach 2009-2010. W związku z wejściem w Ŝycie rozporządzenia
Komisji (UE) nr 517/2011 z dnia 25 maja 2011 r. w sprawie wykonania rozporządzenia
(WE) nr 2160/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do unijnego celu
ograniczenia częstości występowania niektórych serotypów salmonelli w stadach kur
niosek gatunku Gallus gallus oraz zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 2160/2003
i rozporządzenie Komisji (UE) nr 200/2010 (Dz. Urz. UE L 138 z 26.05.2011, str. 45),
w 2011 r. wdroŜono program roczny, jako kontynuację programu wieloletniego.
W 2010 r. odsetek zakaŜonych dorosłych stad kur niosek wyniósł 4,48 %,
a więc był wyŜszy niŜ ostateczny cel unijny, przewidujący obniŜenie częstotliwości
występowania pałeczek Salmonella do poziomu 2 % lub mniej. W związku z powyŜszym,
Polska w 2011 r. kontynuowała realizację „Krajowego programu zwalczania pałeczek
4
Salmonella w stadach niosek gatunku kura (Gallus gallus).” Przedmiotowy program,
w związku ze skomplikowaną krajową procedurą legislacyjną wszedł w Ŝycie, w drodze
rozporządzenia Rady Ministrów, z dniem 12 maja 2011 r. Do czasu wejścia w Ŝycie ww.
rozporządzenia
Główny
Lekarz
Weterynarii
wydał
wytyczne
określające
sposób
postępowania w powyŜszym zakresie.
W 2011 r. odsetek dorosłych stad zakaŜonych serotypami Salmonella objętymi
programem wyniósł 3,71 %. Oznacza to osiągnięcie pośredniego celu unijnego
(redukcja poziomu zakaŜeń o co najmniej 10% w skali roku), określonego w decyzji
517/2011.
Procentowy udział stad niosek z wynikiem dodatnim w odniesieniu do stad
zbadanych przedstawia rys. 2.
Rys. 2. Procentowy udział stad zakaŜonych serotypami Salmonella objętymi programem
w Polsce w latach 2008-2011.
Dane dotyczące technicznej realizacji programu są zawarte w załączniku Va
opracowanym zgodnie z wymaganiami określonymi w decyzji Komisji 2008/940/WE.
Dane zawarte są w 2 tabelach i obejmują odpowiednio wszystkie stada kur niosek oraz
stada dorosłe.
Ze względu na nie osiągnięcie ostatecznego celu unijnego, został opracowany
„Program zwalczania serotypów Salmonella w stadach niosek gatunku kura (Gallus
gallus) na lata 2012-2013”.
Został on zatwierdzony przez Komisję Europejską, zgodnie z decyzją wykonawczą
Komisji z dnia 30 listopada 2011 r. zatwierdzającą roczne i wieloletnie programy oraz
wkład finansowy Unii w zakresie zwalczania, kontroli i monitorowania niektórych chorób
5
zwierząt i chorób odzwierzęcych, przedstawione przez państwa członkowskie na 2012 rok
i na lata następne (Dz. Urz. L 322 z 6.12.2011, str.11).
2.5.
Dodatkowa
informacja
epidemiologiczna:
informacja
o
wywiadzie
epidemiologicznym, poronieniu, uszkodzenia wykryte w rzeźni lub podczas
autopsji, przypadki odnotowane u ludzi itp.
Wg danych Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego – Państwowego Zakładu
Higieny w 2011 r. liczba zatruć pokarmowych u ludzi wywołanych pałeczkami Salmonella
wyniosła 8 839. W porównaniu z 2010 r. nastąpił spadek liczby zachorowań.
Rok
Liczba zarejestrowanych zatruć
pokarmowych wywołanych przez pałeczki
Salmonella
2011
8 839
2010
9 719
2009
8 964
2008
9 478
2007
11 566
2006
13 214
2005
15 821
Tabela 1. Dane dotyczące liczby zatruć pokarmowych wywołanych przez pałeczki Salmonella w
latach 2005-2011.
3. Aspekty finansowe
3.1. Tabele z załącznika VII
Dane przedstawione zgodnie ze wzorem tabeli z załącznika VII do decyzji Komisji nr
2008/940/WE w załączeniu.
3.2. Przegląd środków pienięŜnych wydanych w ramach programu
Koszty realizacji programu zwalczania Salmonella w stadach niosek w 2010 roku
wyniosły 25 610 559,51 PLN (6 167 949,40 EUR) i obejmowały wypłatę odszkodowań
za poddane ubojowi lub zabiciu kury nioski oraz zniszczone jaja konsumpcyjne, jak
równieŜ koszty wykonanych badań laboratoryjnych. Fundusze pochodziły z budŜetu
województw
oraz z rezerwy celowej, pozostającej w dyspozycji Ministra Rolnictwa i
Rozwoju Wsi. Ostatecznym beneficjentem funduszy są wojewódzcy i powiatowi lekarze
weterynarii.
6
3.3. Szczegółowy wykaz kosztów
WyŜej wymienione środki zostały wydane na:
Lp.
Szczegóły
Razem PLN
Razem EUR
25 500 946,04
6 141 550,51
105 062,66
25 302,89
4 550,81
1 096,00
Odszkodowania za zwierzęta poddane
1
ubojowi lub zabiciu oraz za zniszczone jaja
na podstawie decyzji wydanej przez
powiatowego lekarza weterynarii
2
Koszty badań laboratoryjnych
3
Ryczałt za pobrane próbki
Razem
25 610 559,51 6 167 949,40
4. W załączeniu:
-
Załącznik Va do decyzji Komisji 2008/940/WE (w 2 tabelach – wszystkie stada
oraz stada dorosłe)
-
Załącznik VII do decyzji Komisji 2008/940/WE
-
Załącznik VII.F do decyzji Komisji 2008/940/WE
7