Wyniki Porejestrowych Doświadczeń Odmianowych na
Transkrypt
Wyniki Porejestrowych Doświadczeń Odmianowych na
DOLNOŚLĄSKI ZESPÓŁ POREJESTROWEGO DOŚWIADCZALNICTWA ODMIANOWEGO Wyniki Porejestrowych Doświadczeń Odmianowych na Dolnym Śląsku JĘCZMIEŃ OZIMY 2015 (2013-2015) Zeszyt 1 ( 17 ) Bukówka. październik 2015 r. Dolnośląski Zespół Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego przewodniczący: mgr inż. Tomasz Kulon z-ca: prof. dr hab. Andrzej Kotecki z-ca: dr inż. Paweł Dopierała sekretarz: mgr inż. . Regina Karkoszka Stacja Koordynująca PDO na Dolnym Śląsku: COBORU Stacja Doświadczalna Oceny Odmian w Zybiszowie 55-080 Kąty Wrocławskie dyrektor: mgr inż. Anna Kamińska e-mail [email protected] www.zybiszow.coboru.pl tel. 71-334-20-10 fax. 71-334-20-17 Opracował: mgr inż. Tomasz Kulon Publikacja chroniona prawem wydawcy; każda reprodukcja całości lub jej części wymaga zgody wydawcy Wydawca: COBORU SDOO Zybiszów I. Wstęp W opracowaniu wykorzystano wyniki 12 doświadczeń wykonanych na Dolnym Śląsku w latach 2013 – 2015, w tym 4 przeprowadzonych w roku 2015. W sezonie 2014/2015 badano 11 odmian spośród 25 znajdujących się w krajowym rejestrze. Doświadczenia prowadzono na dwóch poziomach agrotechnicznych: a1 – przeciętnym, a2 – wysokim (zwiększone o 40 kg nawożenie azotowe, zwalczanie chorób grzybowych, stosowanie antywylegacza i dolistne dokarmianie mikronawozami) W opracowaniu, podano ogólne charakterystykami wszystkich odmian badanych w doświadczeniach PDO . II. Analiza wyników doświadczeń Zima 2014/2015 była łagodna. Wiosenne ruszenie wegetacji nastąpiło pomiędzy 6 a 14 marca 2014 r. Uzyskane plony jęczmienia ozimego kształtowały się na najwyższym od wielu lat. . W tym roku najwyżej plonowały odmiany Titus i KWS Meridian natomiast najniżej Souleyka i Antonella. Najwyższe plony zebrano w Kondratowicach (113,69 dt/ha na poziomie podstawowym i 124,07 dt/ha na poziomie intensywnym agrotechniki) a najniższe w Zybiszowie. Średni przyrost plonu w wyniku zwiększenia nakładów wyniósł 12,0 dt/ha. Niższe niż w poprzednich latach było porażenie jęczmienia ozimego przez wszystkie oceniane w doświadczeniach choroby. III. Charakterystyka odmian. (Poniższa charakterystyka odmian została sporządzona w oparciu o wieloletnie wyniki doświadczeń przeprowadzonych na terenie całego kraju przez specjalistów COBORU ) SCARPIA. Odmiana typu pastewnego o przeciętnej mrozoodporności. Odporność na rynchosporiozę – dość duża, na plamistość siatkową, rdzę jęczmienia i czarną plamistość – średnia, a na mączniaka – mała do bardzo małej. Rośliny o przeciętnej wysokości i odporności na wyleganie. Termin kłoszenia dość wczesny, dojrzewania średni. Masa 1000 ziarn, wyrównanie ziarna i gęstość ziarna w stanie zsypnym – średnie. Zawartość białka w ziarnie przeciętna. Plenność dobra do bardzo dobrej. SOULEYKA Odmiana wielorzędowa, typu pastewnego. Plenność bardzo dobra. Przyrost plonu przy uprawie na wysokim poziomie agrotechniki przeciętny. Mrozoodporność średnia. Odporność na mączniaka, plamistość siatkową, rdzę jęczmienia i czarną plamistość – duża, na rynchosporiozę – średnia. Rośliny o przeciętnej wysokości i dość dużej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia i dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren duża, wyrównanie ziarna średnie, gęstość ziarna w stanie zsypnym dość mała. Zawartość białka w ziarnie średnia. Tolerancja na zakwaszenie gleby średnia. ANTONELLA – odmiana wielorzędowa, typu pastewnego. Plenność bardzo dobra. Mrozoodporność średnia. Odporność na mączniaka i czarną plamistość – duża do bardzo dużej, na plamistość siatkową i rynchosporiozę – duża, na rdzę jęczmienia – dość duża. Rośliny o przeciętnej wysokości i dość dużej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia średni, dojrzewania dość póżny. Masa 1000 ziaren dość duża, wyrównanie ziarna dość dobre, gęstość ziarna w stanie zsypnym mała. Zawartość białka w ziarnie średnia. Tolerancja na zakwaszenie gleby średnia. HENRIETTE – odmiana wielorzędowa, typu pastewnego. Plenność bardzo dobra. Mrozoodporność średnia. Odporność na mączniaka prawdziwego, plamistość siatkową i rdzę jęczmienia – dość duża, na rynchosporiozę i czarną plamistość – średnia. Rośliny o przeciętnej wysokości i dość dużej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia wczesny, dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren duża, wyrównanie ziarna dość dobre, gęstość ziarna w stanie zsypnym średnia. Zawartość białka w ziarnie i tolerancja na zakwaszenie gleby średnia. HOLMES – odmiana wielorzędowa, typu pastewnego. Plenność dobra do bardzo dobrej. Mrozoodporność średnia. Odporność na mączniaka prawdziwego, plamistość siatkową, rdzę jęczmienia i rynchosporiozę – średnia, na czarną plamistość – dość mała. Rośliny dość niskie o dość dużej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia dość wczesny, dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren dość duża, wyrównanie ziarna i gęstość ziarna w stanie zsypnym średnia. Zawartość białka w ziarnie dość mała. Tolerancja na zakwaszenie gleby średnia. KWS MERIDIAN – odmiana wielorzędowa, typu pastewnego. Plenność bardzo dobra. Mrozoodporność średnia. Odporność na rynchosporiozę – dość duża, na plamistość siatkową, rdzę jęczmienia i czarną plamistość – średnia, na mączniaka prawdziwego – dość mała. Rośliny o przeciętnej wysokości i dość dużej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia i dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren dość duża, wyrównanie ziarna dość dobre, gęstość ziarna w stanie zsypnym dość mała. Zawartość białka w ziarnie i tolerancja na zakwaszenie gleby średnia. TITUS – Odmiana wielorzędowa, typu pastewnego. Mrozoodporność średnia. Odporność na pleśń śniegową, mączniaka prawdziwego i rdzę jęczmienia – dość duża, na plamistość siatkową, rdzę źdźbłową, rynchosporiozę i czarną plamistość – średnia. Rośliny wysokie do bardzo wysokich, o dość dużej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia dość późny, dojrzewania przeciętny. Masa 1000 ziaren dość duża, wyrównanie ziarna średnie. Gęstość ziarna w stanie zsypnym duża. Zawartość białka w ziarnie przeciętna. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna. Plenność dobra do bardzo dobrej. ZENEK - odmiana wielorzędowa typu pastewnego. Plenność dobra do bardzo dobrej. Odporność na mączniaka prawdziwego – dość duża. Na pleśń śniegową plamistość siatkową, rynchosporiozę - średnia, na rdzę jęczmienia i czarną plamistość – dość mała. Rośliny o przeciętnej wysokości i odporności na wyleganie. Termin kłoszenia i dojrzewania przeciętny. Masa 1000 ziaren dość mała, wyrównanie ziarna średnie. Gęstość ziarna w stanie zsypnym i zawartość białka w ziarnie - średnia. SU MELANIA - odmiana wielorzędowa typu pastewnego. Plenność dobra. Odporność na wszystkie podstawowe choroby - średnia. Rośliny średniej wysokości, o dość słabej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia i dojrzewania przeciętny. Masa 1000 ziaren i wyrównanie ziarna przeciętne. Gęstość ziarna w stanie zsypnym – średnia, zawartość białka w ziarnie dość duża. SU Vireni - Odmiana dwurzędowa, typu pastewnego. Plenność na poziomie najlepszych odmian dwurzędowych. Przyrost plonu przy uprawie na wysokim poziomie agrotechniki przeciętny. Zimotrwałość prawie średnia. Odporność na plamistość siatkową, rynchosporiozę i ciemnobrunatną plamistość – średnia, na mączniaka prawdziwego i rdzę jęczmienia – dość mała. Rośliny średniej wysokości, o dużej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia i dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren bardzo duża, wyrównanie ziarna średnie, gęstość ziarna w stanie zsypnym i zawartość białka w ziarnie dość duże. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna. SU Elma - Odmiana wielorzędowa, typu pastewnego. Plenność dobra do bardzo dobrej. Przyrost plonu przy uprawie na wysokim poziomie agrotechniki przeciętny. Zimotrwałość średnia. Odporność na mączniaka prawdziwego i ciemnobrunatną plamistość -dość duża, na plamistość siatkową, rdzę jęczmienia i rynchosporiozę – średnia. Rośliny średniej wysokości, o dość dużej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia i dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren i wyrównanie ziarna średnie, gęstość ziarna w stanie zsypnym dość mała, zawartość białka w ziarnie dość duża. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna. Tabela 1. Jęczmień ozimy. Odmiany badane. Rok zbioru 2015. Lp. Odmiana Rok wpisania do Krajowego Rejestru w Polsce Adres jednostki zachowującej odmianę, a w przypadku odmian zagranicznych dodatkowo pełnomocnika w Polsce KWS -Lochow 1 KWS Meridian 2011 2 Scarpia 2007 3 SU Elma 2014 4 Souleyka 2010 5 Antonella 2011 6 Henriette 2011 7 SU Melania 2013 8 SU Vireni 2013 9 Titus 2012 10 Holmes 2011 Danko Hodowla Roślin Sp. z o.o. 11 Zenek 2013 Choryń 27, 64-000 Kościan KWS - Lochow Polska, 57-150 Kondratowice, ul. Słowiańska 5, tel.71/3927314 Saaten-Union Polska sp. z o.o. ul. Straszewska 70, 62-100 Wągrowiec Saaten-Union Polska sp. z o.o. ul. Straszewska 70, 62-100 Wągrowiec Tabela 2. Jęczmień ozimy. Warunki polowe doświadczeń. Rok zbioru 2015. Wyszczególnienie Kompleks gleb Klasa bonitacyjna gleby Zasobność gleby P2O5 Zasobność gleby K2O Zasobność gleby Mg PH gleby w KCl Przedplon Nawożenie N na poziomie a1 Nawożenie N na poziomie a2 Nawożenie P2O5 (kg/ha) Nawożenie K2O (kg/ha) Data siewu Obsada nasion na 1m2 Zaprawa nasienna Herbicyd Fungicyd a2 (pierwszy zabieg) Fungicydu a2 (drugi zabieg) Regulator wzrostu na a2 Nawóz dolistny na a2 Kondratowice Zybiszów Pawłowice Jelenia Góra 1 II średnia średnia średnia 7,1 Rzepak ozimy 69 108 40 60 30.09.2014 350 Celest Trio 060 FS 2 IIIa średnia średnia wysoka 6,3 Groch pastewny 86 126 60 90 26.09.2014 350 Orius 02 2 IIIb wysoka średnia wysoka 6,3 Rzepak ozimy 60 100 50 80 24.09.2014 350 Funaben T 10 IVa bardzo wysoka bardzo wysoka średnia 6,0 Groch pastewny 56 96 54 80 17.09.2014 400 Sarfun T65 Legato Plus 1,5l Marathon 2l Mustang 0,5l Legato Plus 1,35l Duett Ultra 1.0l Duett Ultra 0,6l Falcon 460 0,6l Osiris 1,5 l Orius 0,75l Amistar 250- 0,9l Moddus 250 EC- 0,6l Moddus 0,4l Modus 0,4 l Proteg 250 0,6l Basfoliar Extra 36- 10l Basfoliar Extra 8l Basfoliar 6l Basfoliar 6l Komplet 560 SC,Glean75WG,Mustang 306 SE Wirtuoz 520 EC Tabela 3. Jęczmień ozimy. Wyniki ogólne doświadczeń. Rok zbioru 2015. Kondratowice Miejscowość a1 a2 Zybiszów Pawłowice a1 a2 a1 Jelenia Góra a2 a1 a2 Zahamowanie wegetacji (data) - 25.11.2014 27,11.2014 21.11.2014 Ruszenie wegetacji (data) - 17.03.2015 1.03.2015 - Termin krzewienia (data) Termin kłoszenia (data) Termin dojrzałości wosk. (data) - 25.10.2014 30.10.2014 6.10.2014 8.05 10.05 6.05 8.05 7.05 12.05 13.05 - - - - 11.06 30.06 2.07 Mączniak prawdziwy (skala 90) 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 (skala 90) 9,0 8,7 8,9 8,5 8,5 8,5 Czarna plamistość liści (skala 90) 9,0 8,2 7,9 8,1 8,4 7,8 8,2 Rynchosporioza (skala 90) 9,0 8,7 8,9 8,6 8,9 8,9 8,7 Plamistość siatkowa (skala 90) 9,0 8,4 8,6 8,2 8,3 7,2 8,6 Rdza jęczmienia 9,0 Wyleganie przed zbiorem (sk.90) 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 8,7 9,0 Wysokość roślin 98 88 69 63 57 59 98 91 Zbiór – omłot (cm) (data) Masa 1000 ziaren Plon ziarna (dt/ha) 7.07 10,07 6.07 6.07 52,84 57,45 50,68 53,27 49,58 49,52 43,02 44,84 113,69 124,07 66,36 74,59 74,17 85,81 92,69 110,60 Wyniki średnie wszystkich badanych odmian. „ – ” - brak obserwacji Tab. 4. Jęczmień ozimy. Plon ziarna odmian w miejscowościach (% wzorca). Rok zbioru 2015 Poziom a2 Poziom a1 Odmiana Zybiszów Średni plon, dt z ha 66,36 Jelenia Góra 92,69 Kondratowice 113,69 Pawłowice 74,17 Zybiszów Jelenia Góra Kondratowice Pawłowice 74,59 110,60 124,07 85,81 Souleyka 53% 107% 98% 86% 62% 94% 99% 93% Titus 128% 106% 105% 115% 119% 104% 101% 106% SU Melania 87% 102% 106% 105% 90% 96% 103% 98% 121% 105% 99% 103% 127% 105% 98% 110% Antonella 63% 101% 101% 91% 70% 99% 104% 104% Henriette 92% 99% 94% 94% 87% 100% 97% 99% Holmes 107% 93% 99% 103% 103% 99% 99% 96% KWS Meridian 123% 107% 109% 104% 129% 113% 108% 104% Zenek 88% 97% 99% 101% 96% 99% 103% 99% 121% 85% 84% 87% 104% 91% 85% 90% 117% 98% 104% 110% 112% 98% 102% 103% Scarpia SU Vireni SU Elma (2rz.) 2rz – odmiana o dwurzędowej budowie kłosa, wzorzec – średni plon z wszystkich odmian badanych. Tabela 5. Jęczmień ozimy. Plon względny ziarna. Lata zbioru: 2013 - 2015 Plon ziarna Lp. Odmiana Poziom a1 wzorzec, dt/ha Poziom a2 2013 2014 2015 20142015 20132015 2013 2014 2015 20142015 2013-2015 65,8 79,7 87,3 72,8 77,0 73,7 96,4 98,8 97,6 89,6 1 Souleyka 112 107 88,4 97,7 102,5 109 108 88,2 98,1 101,7 2 Titus 97 99 111,1 105,1 102,4 100 101 104,9 103,0 102,0 3 SU Melania - 101 100,6 100,8 - 103 96,4 99,7 - 4 Scarpia 93 98 105,0 101,5 98,7 98 100 106,7 103,4 101,6 5 Antonella 110 100 91,1 95,6 100,4 103 100 95,2 97,6 99,4 6 Henriette 108 103 94,4 98,7 101,8 107 102 95,1 98,6 101,4 7 Holmes 101 109 99,2 104,1 103,1 101 105 98,1 101,6 101,4 8 KWS Meridian 107 103 109,5 106,3 106,5 105 103 111,1 107,1 106,4 9 Zenek - 106 96,3 101,2 - 106 98,5 102,3 - 10 SU Vireni 11 SU Elma (2rz.) Liczba doświadczeń 4 4 98,0 90,3 - 104,3 101,8 - 4 8 12 4 2rz – odmiana o dwurzędowej budowie kłosa, wzorzec – średni plon z wszystkich badanych odmian. 4 4 8 12 Tabela 6. Jęczmień ozimy. Porażenie odmian przez ważniejsze choroby (odchylenie od wzorca). Rok zbioru 2015. Lp. Odmiana wzorzec, skala 90 Mączniak prawdziwy Rdza jęczmienia Czarna plamistość liści Rynchosporioza Plamistość siatkowa a1 a2 a1 a2 a1 a2 a1 a2 a1 a2 9 9 8,5 8,8 8,0 8,3 8,8 8,8 7,7 8,4 1 Souleyka 0 0 0,5 0,2 0,0 0,1 0,1 -0,6 0,3 0,2 2 Titus 0 0 0,5 0,2 0,8 0,4 0,2 0,2 0,6 0,6 3 SU Melania 0 0 -0,3 0,0 0,0 -0,2 -0,1 0,2 -0,4 -0,4 4 Scarpia 0 0 -0,3 0,0 0,0 0,4 -0,1 -0,2 0,3 0,1 5 Antonella 0 0 -0,3 -0,3 -0,2 -0,2 0,2 0,2 -0,2 0,2 6 Henriette 0 0 0,0 0,2 0,0 -0,3 -0,1 -0,1 -0,4 0,2 7 Holmes 0 0 0,0 0,0 -0,2 -0,2 -0,3 -0,1 0,1 0,1 8 KWS Meridian 0 0 0,5 0,2 0,0 0,6 0,2 0,2 0,3 0,1 9 Zenek 0 0 -0,3 -0,3 -0,2 0,1 0,2 0,2 0,2 -0,2 0 0 -0,1 -0,1 -0,8 -0,8 0,2 0,2 -0,7 -0,3 0 0 0,0 -0,3 0,2 0,2 -0,5 -0,6 0,3 0,3 10 SU Vireni 11 SU Elma (2rz.) Liczba doświadczeń 4 4 4 2rz – odmiana o dwurzędowej budowie kłosa, wzorzec – średnia z wszystkich odmian badanych. W tabeli zamieszczono jedynie średnią z tych doświadczeń, w których choroba wystąpiła. 4 4 Tabela 7. Jęczmień ozimy. Ważniejsze właściwości rolniczo-użytkowe (odchylenia od wzorca). Rok zbioru 2015 Wyleganie (skala 90) Masa 1000 ziarn (g) przed zbiorem a1 a2 a1 a2 a1 a2 a1 a2 9 9 8,9 9 85 80 48,48 50,60 Souleyka 0 0 0,1 0 0 1 0,85 1,70 Titus 0 0 -0,1 0 7 11 2,54 3,43 SU Melania 0 0 0,1 0 1 0 -0,78 1,15 Scarpia 0 0 0,1 0 7 5 -1,03 -1,18 Antonella 0 0 -0,4 0 -3 -2 -1,06 -1,13 Henriette 0 0 0,1 0 -1 -3 0,8 -0,10 Holmes 0 0 0,1 0 -5 -5 0,3 -2,00 KWS Meridian 0 0 -0,1 0 -1 1 -0,35 0,27 Zenek 0 0 -0,1 0 -2 -4 -3,51 -2,85 0 0 0,1 0 -5 -8 5,44 4,02 0 0 -0,1 0 -5 -3 -1,08 -1,83 Lp. Odmiana wzorzec* 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 Wysokość roślin (cm) w fazie dojrz. mlecznej SU Vireni (2rz.) SU Elma Liczba doświadczeń 4 4 4 2rz – odmiana o dwurzędowej budowie kłosa. Wzorzec – średnia wszystkich odmian badanych. Wyniki wylegania w tabeli zamieszczono jedynie z tych doświadczeń, w których zjawisko to wystąpiło 4