plik

A – 29. niedz. zw. Mt 22,15-21
Ja jestem Pan i nie ma innego.
Poza Mną nie ma Boga.
A – VI niedz. zw. Mt 5,20-22a. 27-28. 33-34a. 37
z I czyt. Iz 45,1.4-6
Kontekst:
KONTEKST:
Mt 19,3-26,2 to przedostatnia IV czĊĞü Ewangelii. W Jerozolimie dochodzi do ostrego starcia
z przeciwnikami. Trzy poprzednie przypowieĞci skierowane byáy do religijnych przywódców Izraela
dalszy
– Kazanie
na Górze KnG
(wysokigrupami
standard
moralnejprzywódców
i życiowej –mądrości)
– nie
– teraz
zaczynają
siĊ kontrowersje
z róĪnymi
Īydowskich
faryzeuszami,
narzucone
siłą! Odniesienie
do nauki
Mojżesza
1 cz.o przewrotnych
KnG wyjaśnia
błędną
herodianami
i saduceuszami.
WczeĞniejsze
przypowieĞci
(o 2 –synach,
rolnikach
interpretację
Dekalogu
Prawa. Tosáuchaczy,
uczeni znoszą
Prawo
a oskarżają
i uczcie
królewskiej)
mocno i dotknĊáy
którzy
terazi Proroków
chcą siĊ PiP
zemĞciü
na JX o ĺto
Jezusa. podchwyciü
JX podkreśla
a nie
literę.
postanawiają
Goducha
w mowie,
zdyskredytowaü
i oskarĪyü.
Táo polityczne: sytuacja Izraela jest ogromnie upokarzająca – kraj jest pod okupacją rzymską
bliĪszy
tematy kolaboranci).
szczegółoweĝwiatáy
mają nić
przewodnią:
radykalizm
całkowite
oddanie
dla
(zyskują– jedynie
Rzym
przynosiá wiele
korzyĞci iale
Izrael ma
poczucie
wáasnej
godnoĞci
wybraĔstwa
i prawa
do wolnoĞci.
OkupacjĊ
rzymską
akceptują
jedynie
Królestwa.
[Mt 5,16
= wezwanie
do pełnienia
dobrych
czynów
domaga
się
Ύ΅ΏΤȱσΕ·΅
zwolennicy
Heroda
(herodianie).
uznania Prawa
i Proroków.
Jezus wypełnia je a nie usuwa; uwewnętrznia Prawo]
Oczekiwanie na Mesjasza, który przyniesie wolnoĞü jest pragnieniem narodu i grup religijnych
ROZWÓJ
(tematów
i politycznych.
W szczegółowych)
tej sytuacji Mesjasz bĊdzie musiaá zająü jakieĞ stanowisko wobec
antyteza pierwsza:
unikanie
gniewu
śmierci brata
(5,21)
problemów– politycznych
i spoáecznych.
Wydaje
siĊ, prowadzącego
patrząc na JX, do
Īe niewiele
Go interesuje
dwie ostatnie:
wezwanie
miłowania
nieprzyjaciół
(5,43)wskazówek jak siĊ
kto rządzi –Palestyną:
Īadnych
aluzji dodo
problemów
narodowych,
Īadnych
uwolniü. JX mówi o sprawach BoĪych… a nawet o miáoĞci nieprzyjacióá.
Obecna scena zmusza jednak JX do ujawnienia swego stanowiska wobec wáadzy okupacyjnej.
w. 17 „Prawo i Prorocy” ΘϲΑȱΑϱΐΓΑȱύȱΘΓϿΖȱΔΕΓΚφΘ΅Ζ (u Mt x4) - całość objawienia biblijnego
* znieść, obalić Ύ΅Θ΅ΏІΗ΅΍ – sens:
w. 15-16
1.
pozbawienie
(obowiązuje
już– nowe
prawosiĊ
niereakcja
stare) pytających,
* wtedy ĺ pokazuje
związek zważności
przypowieĞcią
o uczcie
tu zrodziáa
2.
wykroczenie przeciw Prawu (Jezus przekracza Prawo)
reakcja odwetu
* pochwyciü Δ΅·΍ΈΉϾΝ zastawiü puáapkĊ
1.
ȱ
wprowadzić wypowiedzi
w życie zalecenia
-ȱ prowokacja dotyczy
rewolucyjnej
bowiem problem jest delikatny
2.
JX nie łamie PiP
urzeczywistnić
to, co jest zapowiedzią PiP, zaktualizowanie,
i budzący duĪe emocje wĞród
ludzi
lecz wypełnia - ΔΏ΋ΕЗ
udoskonalenie w życiu w działalności Jezusa dotyczy to
* faryzeusze (gr. oddzieleni) dbali o czystoĞü wiary (wywodzą siĊ prawdopodobnie od
czynów (znaki i cuda) jak i słów (Prawo ST)
chasydów, hebr. poboĪny, bogobojny, czysty). Pojawili siĊ w czasie powstania
Machabeuszy (166-159 przed JX) - stają na straĪy tradycji narodowych.
� JX nie głosi nic nowego lecz objawia autentyczny i właściwy sens Prawa ST!
* zwolennicy
Heroda – związani z Herodem Antypasem, tetrarchą Galilei (rządca czwartej
� JX życiem
i nauczaniem objawia autentyczną wolę Boga - ponieważ do tej pory
czĊĞci terytorium) – ci, wspóápracując z okupantem, Īywili nadziejĊ na wáadzĊ w Judei
byáa Ĩle rozumiana
gdzie rządziá Piáat. Nie na rĊkĊ byáy im spory mesjaĔskie i róĪne rebelie – obawiali siĊ
wiĊkszej kontroli i ulegáoĞci wzglĊdem Rzymu – byle zachowaü status quo.
w. 20
* captatio benevolentiae (zjednywanie sobie wzglĊdów)
* sprawiedliwość, Έ΍Ύ΅΍ΓΗϾΑ΋ȱ- owoc posłuszeństwa B.; postępowanie zgodne z wolą B.
ΦΏ΋ΌφΖ
tzn. wierny swojemu sáowu – tzn. nie jesteĞ faászywym
ĺ jesteĞ prawdomówny
1.
* obfitować, ΔΉΕ΍ΗΗΉϾΗϙ
być bogatym, obfitować, wyróżniać się, w nadmiarze
nauczycielem (niechcąco mówią
prawdĊ
;)) czynić bardzo bogatym
2.
napełniać
obficie,
ĺ� na
nikim
Ci
nie
zaleĪy,
tzn.
nie
masz
wzglĊdu
na osobĊ lecz:
- biblijna
sprawiedliwoĞü
=
charakter ilościowy… - nie idzie o mnożenie przykazań,
to, co
dobre dla Żydów
bezstronnoĞü
i pogan powinno być uznane i docenione we wspólnocie chrześcijan - tu jednak
powinno odznaczać
tym: „więcej”,
„obficiej”,
„nadmiarem”.
POSTAWA:
2 Kor 4,2 się
– unikaü
postĊpowania
ukrywającego
sprawy haĔbiące…
� charakter Hi
jakościowy…
u Żydów
rytualizm
kosztem
wnętrza
(JX: zło pochodzi
32,21 – nie -trzymam
niczyjej
strony,
nie schlebiam
nikomu…
z wnętrza
Mk 7,1nn)
Prawa
trzeba
we wnętrzu serca
ĺ naleĪy
czyniü �
cowymogi
siĊ Bogu
podoba
a niespełniać
ludziom…
Jak to czynić? � patrzeć na Jezusa który jest wzorem
w. 17
* naleĪy σΒΉΗΘ΍ dosá. dozwolone jest ĺ dotyczy BoĪego Prawa ĺ czy Prawo BoĪe zezwala
na21-48
páacenie
podatków?
(przeciwstawienia)
w.
antytezy
- podatek
od osoby
* podatek ΎϛΑΗΓΑ dosá. pogáówne
„Słyszeliście,
że powiedziano…”
teza - ST
ĺ páacenie podatku to uznanie
wáadzy…
a przecieĪ ‘królem nad
Izraelem
„A ja wam
powiadam…”
antyteza
– moĪe
Jezus byü tylko
wybraniec BoĪy’ (Pwt 17,14n)
Jezus ogáasza antytezy! Nieodwołalna jest tylko wola Boża a nie przykazania Prawa!!!
ĺ ustalano go na podstawie spisów (àk 2,1-5; Dz 5,37) i prawdopodobnie wynosiá 1 denar
Bóg = Prawodawca
- jeĪeli Jezus odpowie
- TAK = � kult cesarza
ST Mojżesz
objawienie
�
NT Jezus
puáapka…
- jeĪeli odpowie
- NIE
= bunt
obj. niepełne, niedoskonałe (Mt 19,8)
obj. pełne i ostateczne
OPRACOWAŁ
ks. Piotr Domaros
w. 18
* przewrotnoĞü ΔΓΑ΋Εϟ΅ – niegodziwoĞü. JX zna ludzkie serce ĺ demaskuje, by siĊ
nawróciáo (Mk 2,8; àk 5,22; 20,23)
* obáudnicy ЀΔΓΎΕ΍Θ΅ϟ – sáowo oznaczaáo aktorów teatralnych noszących w czasie
spektaklu maski.
ĺ podobną sytuacjĊ przeĪyje Piáat: jeĪeli Go uwolnisz nie jesteĞ przyjacielem cezara
(J 19,12-13)
ĺ odkrycie przewrotnoĞci nie zmienia postawy oponentów
w. 19-21a
* denar – 1 na rok = pogáowie
- awers - wizerunek oraz napis Tiberius Caesar Divi Augusti Filius Augustus (Tyberiusz
Cezar boskiego Augusta Syn August)
- rewers - siedząc kobieta (symbol pokoju) oraz napis Pontifex Maximus (NajwyĪszy
Kapáan)
Palestyna bije wáasną monetĊ
ĩydzi unikali posáugiwania siĊ rzymską monetą ze wzgl. na wzmiankĊ o boskim
charakterze i wizerunek (záamanie boskiego prawa Wj 20,4) - po 6 r. po JX obowiązuje
tylko rzymska.
* obraz ΉϢΎЏΑ ikona
- Rz 1,26-27 (wg LXX) czáowiek stworzony na obraz Boga, tzn. wg modelu, jakim jest
sam Bóg
- Mdr 2,23 stwierdza, Īe Bóg uczyniá czáowieka „obrazem swej natury”
- obraz to nie model lecz kopia, reprodukcja (Mdr 7,26)
* napis πΔ΍·Ε΅Κφ - niektórzy táumaczą ‘imiĊ’ (Komentarz ĩydowski do Nowego Testamentu,
wyd. Vocatio)
w. 21b
JX nie sprzeciwiá siĊ podatkowi Ğwiątynnemu (17,4) i nie sprzeciwiá siĊ podatkom
rzymskim
* wiĊc ΓЇΑ – partykuáa wskazująca na to, Īe to, co po niej nastĊpuje, wynika z tego, co
przed nią (a zatem, dlatego, stąd teĪ)
ĺ w j. jidisz (gáówny, obok jĊz. hebrajskiego, jĊzyk ĩydów) nosi zabarwienie: „Czy sami
nie moĪecie do tego dojĞü?!”
akcent pada na 2 cz. wypowiedzi
parafraza: to, na czym widnieje wizerunek cesarza, naleĪy siĊ cesarzowi, to zaĞ na
czym Bóg wyryá swoją podobiznĊ jest wáasnoĞcią wyáączną Boga.
ĺ páacenie podatków = uznanie wáadzy
ĺ jeĪeli wáadza siĊga do duszy czáowieka, staje siĊ prawem sumienia, myĞli czáowieka,
sercem trzeba powiedzieü NIE!
ĺ decyzja - NIE nigdy w nauce JX nie przybiera formy zewnĊtrznego buntu i przemocy.
Królestwo Moje nie jest z tego Ğwiata ĺ spójrzcie na swoje serca: czyje imiĊ jest tam
wypisane?
ĺ kto jest moim Panem?
ĺ czyj obraz i czyje imiĊ noszĊ w sobie wyryte?
ĺ nawet król ma swojego Pana (nie ma króla prócz Boga)