Wydział Zamiejscowy w Kętrzynie

ZAGADNIENIA NA EGZAMIN DYPLOMOWY DLA KIERUNKU
PEDAGOGIKA
Wydział Zamiejscowy w Kętrzynie
WSIIE TWP W OLSZTYNIE
Rok akademicki 2012/2013
ZAGADNIENIA PODSTAWOWE:
1. Pedagogika jako dyscyplina naukowa a nauki z pogranicza, jej subdyscypliny szczegółowe
i ich główne obszary badawcze.
2. Proces wychowania, jego struktura, formy i metody.
3. Współczesne teorie wychowania.
4. Podstawowe środowiska wychowawcze (rodzina, szkoła, grupa rówieśnicza, środowisko
lokalne), struktura, funkcje, przemiany.
5. Środowiskowe uwarunkowania rozwoju i wychowania człowieka w różnych fazach życia i
sytuacjach życiowych.
6. Struktura społeczna – elementy, rodzaje i znaczenie w życiu społecznym jednostek.
7. Aspekty socjologiczne w badaniach środowisk i procesów wychowawczych.
8. Środowisko i grupy społeczne.
9. Strategie kształcenia we współczesnej szkole (wielostronność, problemowość, elastyczność,
indywidualizacja).
10. Metody i zasady kształcenia we współczesnej szkole. Rola metod aktywizujących w procesie
kształcenia.
11. Rola nauczyciela w procesie dydaktyczno-wychowawczym.
12. Proces badania naukowego – jego właściwości i główne składniki.
13. Metody, techniki i narzędzia badawcze stosowane w naukach pedagogicznych – pojęcie,
rodzaje, cechy istotne.
14. Rozwój myśli pedagogicznej i instytucjonalnych form nauczania i wychowania – ewolucja
instytucji szkoły, idei edukacji ustawicznej, idei wychowania obywatelsko-państwowego,
idei wychowania naturalnego, idei powszechności kształcenia itp.
15. Rozwój praktyki wychowawczej oraz przemiany edukacyjne w Europie na przestrzeni
dziejów.
16. Polski wkład w rozwój myśli pedagogicznej. Twórcy głównych subdyscyplin
pedagogicznych.
17. Zastosowanie wiedzy psychologicznej w naukach pedagogicznych.
18. Psychologiczne koncepcje człowieka i ich konsekwencje dla rozwoju osobowości i
ujmowania kluczowych problemów edukacyjnych (behawioryzm, psychoanaliza,
psychologia poznawcza, psychologia humanistyczna).
ZAGADNIENIA SPECJALNOŚCIOWE:
Specjalność: Pedagogika resocjalizacyjna i penitencjarna
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Współczesne systemy resocjalizacyjne w Polsce i na świecie.
Resocjalizacja w środowisku otwartym i zamkniętym.
Zasady i etapy procesu resocjalizacji.
Charakterystyka kuratora sądowego (wykształcenie, zadania, rodzaje).
Nagrody i kary w wychowaniu resocjalizacyjnym.
Wychowanie twórcze w resocjalizacji (koncepcja M. Konopczyńskiego).
7. Resocjalizacja w zakładach poprawczych i karnych ze szczególnym spojrzeniem na rolę,
zadania i osobowość wychowawcy.
8. Istota „drugiego życia” w zakładach zamkniętych (podkultura więzienna).
9. Formy, metody i środki wychowania resocjalizacyjnego.
10. Uzależnienia chemiczne i behawioralne (etiologia, fazy rozwoju, konsekwencje: fizyczne,
psychologiczne, społeczne, duchowe).
11. Instytucjonalne i pozainstytucjonalne formy pomocy uzależnionym.
12. Wybrane zjawiska utraty sensu i radości życia (depresja, anoreksja, samobójstwa).
13. Teoria kryzysu i interwencji kryzysowej.
14. Treść i wykonywanie władzy rodzicielskiej (pozbawienie, zawieszenie i ograniczenie władzy
rodzicielskiej).
15. Oblicza opieki nad dzieckiem i rodziną oraz strategie pracy socjalno-wychowawczej na ich
rzecz.
16. Wybrane zaburzenia psychiczne i ich wpływ na uspołecznienie człowieka.
17. Zaburzenia komunikacji międzyosobowej a niedostosowanie społeczne.
18. Między normą a patologią - problemy definicyjne.
19. Biologiczne, środowiskowe i kulturowe uwarunkowania uzależnień
20. Przebieg procesu patologizacji jednostki ludzkiej (np. mechanizm uzależnień).
21. Pojęcie agresji (definicje, rodzaje, teorie).
22. Zjawisko przemocy we współczesnym świecie (np. przemoc w rodzinie, objawy, skutki,
przeciwdziałanie).
23. Subkultury młodzieżowe – preferowany styl życia.
24. Istota społecznego niedostosowania dzieci i młodzieży - rozmiary, rodzaje, przyczyny.
25. Profilaktyka pedagogiczna niedostosowania społecznego w szkole (powstrzymująca,
eliminująco-objawowa i eliminująco-uprzedzająca). Istota, cele i zadania profilaktyki
w resocjalizacji.
26. Diagnoza zachowań patologicznych - cele i zadania diagnozy pedagogicznej w resocjalizacji.
27. Procesy makrospołeczne a niedostosowanie społeczne współczesnych ludzi.
28. Wychowawcze, terapeutyczne i opiekuńcze funkcje resocjalizacji - podaj przykłady.
29. Psycho i socjoterapia w resocjalizacji nieletnich.
30. Dysfunkcjonalność rodziny a resocjalizacja.
Specjalność: Pedagogika wczesnoszkolna i przedszkolna
Matematyka i humanistyka a zarządzanie społeczeństwem.
Formy i metody w nauczaniu matematyki w klasach I-III.
Metody aktywizujące w edukacji wczesnoszkolnej.
Metody nauki czytania a potrzeby dziecka.
Bajka w terapii pedagogicznej, rola książki w rozwoju dziecka.
Główne motywy literatury dziecięcej na wybranych przykładach.
Główne akty prawne dotyczące oświaty w Polsce (Konstytucja RP, Ustawa z dnia 7 września
1991 r. o systemie oświaty i jej modyfikacje, Ustawa Karta Nauczyciela).
8. Status prawny nauczyciela i wychowawcy.
9. Terapia przez sztukę na i etapie edukacyjnym.
10. Planowanie, znaczenie zajęć terenowych w edukacji społeczno-przyrodniczej.
11. Formy i metody nauczania muzyki na etapie przedszkolnym i wczesnoszkolnym.
12. Metody nauczania piosenek, kolejność czynności podczas uczenia piosenki metodą „ze
słuchu”
13. Zastosowanie formy „ruch z muzyką” w edukacji muzycznej. Założenia ćwiczeń
inhibicyjno-incytacyjnych z przykładami realizacji.
14. Dziecko ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w systemie edukacji przedszkolnej
i wczesnoszkolnej.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
15. Terapia logopedyczna dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym.
16. Manipulacja językowa – rodzaje i sytuacje występowania.
17. Kultura języka – wieloznaczność terminu, aspekty kultury języka.
18. Komunikacja interpersonalna – rodzaje, znaczenie i przyczyny zaburzeń.
19. Struktura, elementy procesu komunikacji interpersonalnej.
20. Edukacja zdrowotna dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym.
21. Wady wymowy, błędy mowy a edukacja polonistyczna.
22. Przyczyny trudności dzieci w opanowaniu umiejętności czytania i pisania.
23. Dziecko z zaburzoną mową w środowisku szkolnym i przedszkolnym.
24. Świadomość ortograficzna i jej kształtowanie.
25. Aktualne problemy pedagogiki specjalnej w Polsce.
26. Rodzaje zabaw i gier ruchowych w przedszkolu i ich znaczenie dla rozwoju dziecka.
27. Zasady udzielania pierwszej pomocy dziecku w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym.
28. Sposoby wykorzystania regionalizmu w wychowaniu przedszkolnym.
29. Rodzaje ekosystemów i krajobrazów w edukacji społeczno-przyrodniczej i ich znaczenie dla
człowieka.
30. Media w przekazie kultury i sztuki.