,,WT CZKA” - LO Strzelin
Transkrypt
,,WT CZKA” - LO Strzelin
,,WT CZKA” Liceum Ogólnokształcące im. Marii Skłodowskiej-Curie w Strzelinie Nr 1 (9) 2013 Gazetka szkolna Dodatek specjalny poświęcony 150 rocznicy Powstania Styczniowego Za wolność. Senat RP w sierpniu ustanowił rok 2013 Rokiem Powstania Styczniowego. „Honorując patriotyczne oddanie i szlachetne poświęcenie powstańców styczniowych, spłacamy dług wobec wielu pokoleń Polaków, którzy nie wahali się stanąć do walki w obronie wolności” – czytamy w przyjętej uchwale. Poświęcenia powstańców doprowadziły do odrodzenia naszej państwowości po 123 latach niewoli w 1918 roku, a legenda i etos powstania styczniowego legły u podstaw odrodzonej Polski. W dwudziestoleciu międzywojennym żyjących jeszcze powstańców wprost wielbiono. Marszałek Józef Piłsudski pisał : „ Dla nas, żołnierzy wolnej Polski, powstańcy 1863r. są i pozostaną ostatnimi żołnierzami Polski, walczącej o swą swobodę, pozostaną wzorem wielu cnót żołnierskich, które naśladować będziemy”. Dlatego nie dziwiło nikogo, że najwyższą rangę generał polski stawiał na baczność przed staruszkiem w granatowym mundurze i czapce rogatywce. Wróćmy do osoby Marszałka. 2013-01-18 W przemowie, skierowanej do delegacji powstańców dekorowanych orderem Virtuti Militari powiedział: „ Chylę czoło przed olbrzymim wysiłkiem ludzi 1863r. Źle uzbrojeni , źle wyżywieni, wytrzymali półtora roku, walcząc jako żołnierze , z potężnym wówczas państwem. Walczyli nawet bez nadziei zwycięstwa. (…).Zmęczony dzikimi warunkami podziemnej walki, zazdrościłem wam gorąco szczęścia walki oko w oko, pierś w pierś z wrogiem”. Przyczyny wybuchu powstania. Aby najtrafniej wskazać przyczynę wybuchu powstania styczniowego, należy cofnąć się do XVIII wieku. U jego schyłku niepodległość utracił duży kraj leżący w sercu Europy. Kraj ów stracił swój niezależny byt i swoje terytoria na rzecz sąsiadów, którzy wcale nie przewyższali go swoim cywilizowanym dorobkiem, lecz posiadali sprawniejszy aparat państwo- wy. Po zlikwidowanym państwie pozostał jednak naród – świadomy swej przeszłości. Przyczyną wybuchu powstania styczniowego – ogólnie rzecz ujmując – było zderzenie budzących się po raz kolejny polskich nadziei z monolitem rosyjskiego despotyzmu. Żadnych marzeń. Pewne nadzieje na zmianę swego położenia w rosyjskim zaborze Polacy wiązali z wstąpieniem na tron cara Aleksandra II, który cieszył się opinią liberała. Do cara udała się polska delegacja, próbująca ułożyć się z nim w kwestii większych swobód politycznych dla Królestwa Polskiego. Wówczas padłą odpowiedź : „żadnych marzeń”. Ukaz carski z 19 lutego 1861r. znosił poddaństwo osobiste chłopów na terenie państwa rosyjskiego, co częściowo przybliżało Rosję do cywilizowanego świata. Amnestia dla zesłańców, zniesienie stanu wojennego i zgoda na druk niektórych dzieł Mickiewicza i Słowackiego nie zaspokoiły polskiego pragnienia wolności. Radykalizacja nastrojów warszawskiej ulicy i strach przed wybuchem rewolucji skłoniły cara Aleksandra II do pewnych ustępstw. Na czele Komisji Rządowej Rosjanie postawili margrabiego Aleksandra Wielopolskiego, polityka lojalnego wobec cara, próbującego równo- cześnie odzyskać dla Polaków w zaborze rosyjskim utracony stan posiadania sprzed powstania listopadowego. Pierwsze posunięcie Wielopolskiego spotęgowały powszechną niechęć do niego. Czary goryczy dopełniła masakra, do jakiej doszło podczas manifestacji 8 kwietnia 1861r. Wówczas na Placu Zamkowym zginęło od kul ponad 100 osób. W ten sposób władze rosyjskie udowodniły, że nie cofną się przed konfrontacją, by zachować nad Wisłą swój stan posiadania. W 1862 roku na ziemiach polskich zaboru rosyjskiego działały Redakcja: Autorzy tekstów: Angela Bober, Małgorzata Strzałka, Katarzyna Harhala, Martyna Matwijów, Lidia Zawistowska, Aleksander Pieczonka ,, Mateusz Zawada, Rafał Jenczelewski Korektorzy: Daria Matthaus, Małgorzata Harhala Korektor graficzny: Sebastian Mróz Opiekun: Stanisława Laszczyńska Wykorzystane obrazy: Artur Grottger: „Polonia”, „Pożegnanie powstańca”; dwa obozy polityczne – „biali” i „czerwoni” – obydwa dążące do niepodległości, z tym, że „czerwoni” otwarcie dążyli do wybuchu powstania. Chcąc sparaliżować plany insurekcji, ogłoszono pobór do wojska rosyjskiego. Tzw. „branka” miała objąć ludzi związanych z obozem „czerwonych”. Pobór przeprowadzono w połowie stycznia 1863r. Młodzież zagrożona wcieleniem do armii rosyjskiej ukryła się w lasach, szeregi zaborczej armii zasiliło zaledwie 1,5 tys. poborowych. To przyśpieszyło wybuch powstania . 22 stycznia 1863r. Komitet Centralny „czerwonych” przekształcił się w Tymczasowy Rząd Narodowy. Po niedługim czasie poparli go także „ biali”. Walki objęły obszar Królestwa Polskiego i ziem zabranych, uczestniczyli w nich Ostatni dyktator powstania Polacy ze wszystkich trzech zaborów. Wielopolski zaś, widząc fiasko swoich politycznych planów, złożył urząd i wyjechał do Drezna. Na emigracji pozostał do śmierci. Powstanie styczniowe w literaturze. „Wierna rzeka” „Echa leśne” Stefan Żeromski : „Rozdziobią nas kruki, wrony…” także w : „ Syzyfowych pracach”, „Urodzie życia” „Nokturnie” „ Róży” Echa powstania odzywają się 1863r Bolesław Prus „Lalka” Eliza Orzeszkowa : cykl opowiadań „Gloria victis” (W skład zbioru wchodzą : „Oni”, „Ofiar”, ”Hekuba”;) „Bóg wie kto”, „Gloria victis”, Powieść „Nad Niemnem”