Pobierz

Wydział Promocji Handlu I Inwestycji
Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej
w New Delhi
Pytania i odpowiedzi: inwestowanie w Indiach
New Delhi 2013
Niniejszy materiał został przygotowany przez Wydział Promocji Handlu i Inwestycji w New
Delhi. Informacje zawarte w publikacji są prezentowane czytającym i korzystającym
nieodpłatnie i nie mogą podlegać dalszej odsprzedaży czy też wykorzystaniu w ramach
prowadzonej działalności komercyjnej polegającej w szczególności na doradztwie
biznesowym.
50-M (GATE-4), SHANTIPATH, CHANAKYAPURI, New Delhi 110021
Tel.: +91 11 414 96 959, Fax.: +91 11 268 89 215
www.newdelhi.trade.gov.pl, e-mail: [email protected] , [email protected]
2
Wstępne zagadnienia związane z zawarciem umów zarządzania indyjską spółką z ograniczoną
odpowiedzialnością z dyrektorami:
I.
W jakiej formie można zawrzeć umowę z dyrektorami wchodzącymi w skład organu
zarządzającego indyjskiej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością?
Czy można zrobić to w dowolnej formie np. w formie umowy cywilnoprawnej lub też w
formie umowy pracowniczej?
Jakie są różnice pomiędzy poszczególnymi umowami oraz jakie są konsekwencje zawarcia
poszczególnych umów (w szczególności w zakresie możliwości rozwiązania umów,
wypowiedzenia umów, urlopów (dni wolnych od pracy), odpowiedzialności za nienależyte
wykonanie obowiązków)?
Umowy, jakie można zawierać z dyrektorami to umowy o świadczenie usług lub umowy o
pracę. Umowy takie zwykle zawierane są z tymi dyrektorami, którzy zarządzają spółką na co
dzień lub na pełen etat, w zamian za co otrzymują wynagrodzenie.
Pozostałe umowy cywilnoprawne jakie mogą być zawierane to umowy o zakazie konkurencji,
umowy o zachowaniu poufności, itd. Umowy są zwykle formułowane w sposób, który chroni
interesy spółki.
II.
Czy można zobowiązać dyrektorów do przestrzegania zakazu konkurencji?
Tak, w umowie można zawrzeć klauzulę zakazującą konkurencji i - jak wspomniano powyżej można także zawrzeć odrębną umowę w tym zakresie. Niemniej jednak klauzule te nie
powinny być nielogiczne, np. klauzula zakazująca konkurencji może dotyczyć danej jurysdykcji
a nie całego świata.
III. Czy można zobowiązać dyrektorów do zachowania poufności w stosunku do wszystkich
informacji pozyskanych w trakcie zarządzania indyjską spółką?
Tak. Umowę o zachowaniu poufności można przygotować w taki sposób, aby zobligować
dyrektorów do zachowania poufności w odniesieniu do wszelkich informacji pozyskanych w
trakcie zarządzania indyjską spółką. Na dyrektorach spoczywa także obowiązek należytego
reprezentowania interesów spółki.
IV. Jakie sankcje można przewidzieć za naruszenie zakazu konkurencji lub naruszenie obowiązku
zachowania poufności (np. kara pieniężna)?
W przypadku naruszenia zapisów umowy poza karą pieniężną można złożyć przeciwko
dyrektorowi pozew o odszkodowanie oraz pozew o wydanie nakazu sądowego.
50-M (GATE-4), SHANTIPATH, CHANAKYAPURI, New Delhi 110021
Tel.: +91 11 414 96 959, Fax.: +91 11 268 89 215
www.newdelhi.trade.gov.pl, e-mail: [email protected] , [email protected]
3
Zagadnienia związane z założeniem indyjskiej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością wymagające
wyjaśnienia:
1. Czy do założenia indyjskiej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością koniecznym jest
sporządzenie aktu założycielskiego i odrębnej umowy spółki czy wszystkie założenia
związane z założeniem spółki będą zawarte w jednym dokumencie
Aby założyć spółkę potrzebny będzie akt założycielski i umowa spółki, niemniej jednak w
zależności od branży, w jakiej ma działać spółka, mogą być wymagane dodatkowe pisemne
deklaracje i oświadczenia. Poza powyższymi dokumentami należy także przygotować umowę
wspólników oraz/lub umowę Joint Venture.
2. Jakie są poszczególne czynności związane z założeniem indyjskiej spółki z ograniczoną
odpowiedzialnością i jakie dokumenty będzie musiała przedłożyć polska spółka akcyjna
będąca założycielem indyjskiej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością?
Poniżej przedstawiono poszczególne etapy zakładania indyjskiej spółki:
 Dyrektorzy spółki winni otrzymać indywidualne numery identyfikacyjne oraz
złożyć wniosek o podpis elektroniczny.
 Dostępność nazwy spółki należy sprawdzić w Rejestrze Przedsiębiorstw.
 Jeśli potwierdzona zostanie możliwość użycia nazwy należy złożyć wszelkie
formularze i dokumenty rejestracyjne w Rejestrze Przedsiębiorstw a
następnie otrzymać certyfikat rejestracji.
Dokumenty jakie będą potrzebne od polskiej spółki akcyjnej:
 Akt założycielski i umowa polskiej spółki.
 Uchwała rady zezwalająca polskiej spółce na założenie nowej spółki w Indiach.
 Wiek oraz zaświadczenia potwierdzające adresy dyrektorów i udziałowców w
nowozakładanej spółce.
3. W jakie
wysokości będzie
kapitał
zakładowy indyjskiej spółki
z ograniczoną
odpowiedzialnością?
Minimalna wartość kapitału zakładowego w przypadku prywatnych przedsiębiorstw to
100.000 INR. Niemniej jednak kapitał zakładowy powinien być odpowiedni w stosunku do
zapotrzebowania na kapitał obrotowy potrzebny do funkcjonowania nowozakładanej
indyjskiej spółki.
50-M (GATE-4), SHANTIPATH, CHANAKYAPURI, New Delhi 110021
Tel.: +91 11 414 96 959, Fax.: +91 11 268 89 215
www.newdelhi.trade.gov.pl, e-mail: [email protected] , [email protected]
4
4. Jaki jest sposób reprezentacji w indyjskiej spółce z ograniczoną odpowiedzialnością ( tj. czy
poszczególne osoby wchodzące w skład organu zarządzającego spółką mogą samodzielnie
reprezentować spółkę i działać w jej imieniu czy też osoby te mogą wykonywać powyższe
czynności wyłącznie łącznie)?
Osoby zarządzające i reprezentujące spółkę to dyrektorzy. Dyrektorzy ci mogą działać w
imieniu spółki pod warunkiem, iż rada uchwali stosowną uchwałę w tym zakresie. Niemniej
jednak zakres uprawnień rady można bardzo skutecznie ograniczyć poprzez stosowne umowy
o pracę oraz uchwały rady.
5. Kto będzie wchodził w skład organu zarządzającego spółki i organu nadzoru (jeżeli oczywiście
organ nadzoru może zostać powołany zgodnie z prawem indyjskim)?
Spółka jest zarządzana i nadzorowana przez radę dyrektorów. Niemniej jednak w oparciu o
indyjskie prawo można powołać odrębny komitet, który będzie zarządzał konkretnymi
sprawami.
6. Kto odpowiada za zobowiązania indyjskiej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, zarówno
z punktu widzenia odpowiedzialności cywilnej, jak i podatkowej? Czy są to wyłącznie organy
spółki czy też jej wspólnicy?
Za zobowiązania wynikające zarówno z odpowiedzialności cywilnej jak i karnej odpowiada
wyłącznie rada dyrektorów oraz jakikolwiek członek kierownictwa spółki, zgodnie z Ustawą o
Spółkach z 2013 r.
Dyrektorzy mogą zostać pociągnięci do odpowiedzialności za:
a) Długi zaciągnięte przez spółkę w okresie kiedy nie była ona w stanie spłacić zobowiązań w
terminie ich zapadalności.
b) Zapłatę spółce odszkodowania za straty, które poniosła w wyniku zaniedbania
obowiązków dyrektora.
c) W niektórych przypadkach za zobowiązania zaciągnięte przez spółkę działając jako osoba
zarządzająca spółką powierniczą.
d) Sankcje cywilne i karne.
Udziałowcy nie ponoszą odpowiedzialności za żadne zobowiązania wynikające z
odpowiedzialności czy to karnej czy to cywilnej, poza sytuacjami gdzie nie został wpłacony
kapitał zakładowy lub jeśli brali w danej sprawie udział.
7. W jaki sposób wspólnicy odpowiadają za zobowiązania spółki? Czy do wysokości wniesionego
wkładu na kapitał zakładowy czy też całym swoim majątkiem bez ograniczeń?
Udziałowcy nie odpowiadają za długi spółki poza sytuacjami gdzie nie został wpłacony kapitał
zakładowy lub jeśli udziałowiec brał w danej sprawie udział.
8. Jakie organy (władze) regulują działalność indyjskich spółek z ograniczoną odpowiedzialnością
i jakie są ich kompetencje?
50-M (GATE-4), SHANTIPATH, CHANAKYAPURI, New Delhi 110021
Tel.: +91 11 414 96 959, Fax.: +91 11 268 89 215
www.newdelhi.trade.gov.pl, e-mail: [email protected] , [email protected]
5
Władze, które regulują zasady działalności spółek w Indiach to:
 Ministerstwo ds. Korporacyjnych - Ministry of Corporate Affairs (MCA)
 Rejestr Przedsiębiorstw - Registrar Of Companies (ROC)
 Bank Rezerw Indii - Reserve Bank Of India (we wszelkich kwestiach związanych z BIZ
czy Ustawą o Zarządzaniu Wymianą Dewizową)
 Indyjski Zarząd ds. Obrotu Papierami Wartościowymi - Security Exchange Board Of
India (SEBI)
9. Czy można powołać organ nadzorczy w stosunku do rady dyrektorów??
Tak, można powołać organ nadzorczy w stosunku do rady dyrektorów mianując dyrektora
zarządzającego.
10. Jaki są kompetencje takiego organu nadzoru i kto może wchodzi w jego skład?
Do kompetencji dyrektora zarządzającego należy monitorowanie prac i działalności rady. Jest
on także odpowiedzialny za całokształt zarządzania spółką, mimo iż w radzie dyrektorów
dysponuje tylko jednym głosem. Jeśli jednak zostanie mianowany przewodniczącym
zgromadzeń rady będzie miał głos decydujący.
11. Czy można ograniczyć sposób reprezentacji rady dyrektorów np. poprzez zobowiązanie
organu zarządzającego (rady dyrektorów) do zaciągania zobowiązań, sprzedaży majątku,
nabywania nieruchomości itd. powyższej xxxx euro po uzyskaniu wcześniejszej pisemnej
zgody organu nadzoru czy też wspólników indyjskiej spółki z ograniczoną
odpowiedzialnością?
Tak, istnieje możliwość ograniczenia sposobu reprezentacji rady dyrektorów poprzez
zawarcie umów o pracę i uchwalenie przez radę restrykcyjnej uchwały ograniczającej ich
władzę w spółce. Umowa spółki także może zakładać ograniczoną władzę dyrektorów, która
może być wykonywana przez specjalnie do tego celu powołane komitety.
12. Kto powołuje organ zarządzający - radę dyrektorów?
Ogólnie rzecz ujmując w przypadku spółek państwowych lub prywatnych spółek będących
oddziałami spółek państwowych, dwie trzecie ogólnej liczby dyrektorów mianowana jest
przez udziałowców a pozostała jedna trzecia mianowana jest zgodnie ze sposobem
przewidzianym w umowie spółki. W przypadku braku takowego, pozostała jedna trzecia
dyrektorów mianowana jest przez udziałowców. Niemniej jednak zasady te nie mają
zastosowania w przypadku prywatnych spółek.
Dyrektor musi być osobą fizyczną i można go powołać na maksymalny okres pięciu (5)
następujących po sobie lat.
13. Kiedy można odwołać organ zarządzający – radę dyrektorów?
Dyrektora można odwołać zwykłą uchwałą walnego zgromadzenia po wręczeniu stosownego
oświadczenia przed upływem jego kadencji. Zasada ta nie ma zastosowania w odniesieniu do
50-M (GATE-4), SHANTIPATH, CHANAKYAPURI, New Delhi 110021
Tel.: +91 11 414 96 959, Fax.: +91 11 268 89 215
www.newdelhi.trade.gov.pl, e-mail: [email protected] , [email protected]
6
dyrektorów powołanych w drodze
wyznaczonych przez Rząd Centralny.
proporcjonalnej reprezentacji lub dyrektorów
14. Czy można zobowiązać organ zarządzający – radę dyrektorów do przestrzegania zakazu
konkurencji? Jeżeli tak to jakie są konsekwencje naruszenia takiego zakazu konkurencji?
Tak, organ zarządzający i rada dyrektorów spółki winny stosować się do klauzuli zakazu
konkurencji obowiązującej w spółce. Zwykle spółki mają podpisane odrębne umowy o zakazie
konkurencji z dyrektorami i umowy te przewidują konsekwencje za złamanie ich zapisów.
15. W jakie formie (np. zwykłej formie pisemnej, aktu notarialnego itd.) wspólnicy podejmują
uchwały (decyzje) związane z działalnością spółki?
Uchwały podejmowane przez udziałowców spółki odnotowywane są w księdze protokołów
spółki i winny być w formie pisemnej. Uchwalane powinny być w obecności odpowiedniego
kworum udziałowców spółki w zależności od wymaganej większości, a następnie
weryfikowane przez sekretarza spółki.
16. Jakie uchwały (decyzje) mogą podejmować wyłącznie wspólnicy?
Poniżej przedstawiono zakres kompetencji, które leżą wyłącznie po stronie rady dyrektorów
spółki.
(a) Wzywanie udziałowców do opłacenia nieopłaconych przez nich udziałów.
(b) Emisja papierów dłużnych.
(c) Pozyskiwanie pożyczonych środków pieniężnych w sposób inny niż w postaci papierów
dłużnych.
(d) Inwestowanie środków spółki.
(e) Zaciąganie pożyczek.
Powoływanie jedynego wyłącznego agenta, udzielanie pożyczek dyrektorom, itd. to niektóre
z czynności, które wymagają zgody udziałowców podczas walnego zgromadzenia. Ponadto,
oprócz wyżej wymienionych kompetencji w spółce udziałowcy mogą realizować dodatkowe
kompetencje podejmując stosowną uchwałę na walnym zgromadzeniu.
17. Jaką większością głosów podejmowane są uchwały wspólników?
Udziałowcy mogą podejmować dwa rodzaje uchwał:
Zwykła uchwała członków (lub członków danej kategorii) spółki oznacza uchwałę podjętą
zwykłą większością. Pisemna uchwała podejmowana jest zwykłą większością głosów jeśli
zostanie poparta przez członków reprezentujących zwykłą większość wszystkich członków
mających prawo do głosu.
Specjalna uchwała członków (lub członków danej kategorii) spółki oznacza uchwałę podjętą
większością nie mniejszą niż 75%. Pisemna uchwała podejmowana jest większością nie
mniejszą niż 75% jeśli poparta jest przez członków reprezentujących nie mniej niż 75%
wszystkich członków mających prawo do głosu.
18. Czy zgromadzenia wspólników muszą odbywać się na terytorium Indii czy też mogą odbywać
się na terytorium Polski?
50-M (GATE-4), SHANTIPATH, CHANAKYAPURI, New Delhi 110021
Tel.: +91 11 414 96 959, Fax.: +91 11 268 89 215
www.newdelhi.trade.gov.pl, e-mail: [email protected] , [email protected]
7
Zgromadzenie wspólników musi mieć miejsce w siedzibie spółki lub w stanie w którym
znajduje się siedziba spółki. Tak więc jeśli siedziba spółki mieści się w Indiach to zgromadzenie
wspólników winno odbyć się w Indiach.
19. Czy na zgromadzeniu wspólników można głosować za pośrednictwem pełnomocnika?
Tak, na zgromadzeniu wspólników można oddać głos za pośrednictwem pełnomocnika.
Pełnomocnik to osoba, która uczestniczy w walnym zgromadzeniu i głosuje w zamian za
członka spółki. Każdemu członkowi spółki przysługuje statutowe prawdo do mianowania
pełnomocnika.
20. Czy ważne są czynności i transakcje wykonane przez radę dyrektorów bez uzyskania zgody
organu nadzoru czy też zgody wspólników (o których mowa w punkcie 11)?
Nie. Czynności i transakcje zawarte przez radę dyrektorów bez zgody organu nadzorującego
czy bez zgody wspólników nie są ważne. Niemniej jednak jeśli strona trzecia działała w dobrej
wierze to czynności te mogą być uznane za ważne, jednak ciężar dowodowy leży po stronie
osoby w tym przypadku pokrzywdzone).
21. Czy poza kapitałem zakładowym są inne obowiązujące kapitały, które musi posiadać spółka?
Nie, poza kapitałem zakładowym nie ma innego obligatoryjnego rodzaju kapitału, który
spółka musiałaby posiadać.
22. W jaki sposób wspólnicy mogą dokapitalizować spółkę? Czy dopuszczalne jest podwyższenie
kapitału zakładowego w spółce lub jego obniżenie? Jeżeli tak to na jakich warunkach?
Spółka może podwyższyć swój kapitał zakładowy w celach takich jak rozwój działalności czy
wypełnienie luki wywołanej niewystarczającymi funduszami. Co więcej, spółka może także
obniżyć kapitał zakładowy podejmując specjalną uchwałę mającą na celu spłacenie części
kapitału zakładowego, który przekracza potrzeby spółki lub umorzenie wpłaconego kapitału
zakładowego, który został utracony lub nie jest odzwierciedlony w dostępnych aktywach, itd.
Spółka może obniżyć kapitał zakładowy za uprzednią zgodą Wysokiego Sądu stanu, w którym
mieści się siedziba spółki.
23. Czy możliwe są dopłaty wspólników do posiadanych udziałów spółki? Jeżeli tak to na jakich
warunkach?
Tak. Jeśli spółka oferuje udziały za cenę powyżej ich wartości nominalnej, w takim przypadku
udziałowcy mogą dokonać dopłat do posiadanych przez siebie udziałów w spółce. Wartość
powyżej wartości nominalnej nazywa się premią. Wartość premii można wykorzystać celem
umorzenia wstępnych wydatków, bonusowej emisji udziałów, itd.
24. Czy do prowadzenia planowanej działalność gospodarczej konieczne jest uzyskania koncesji
lub zezwoleń? Jeżeli tak to na jakich warunkach?
W zależności od rodzaju planowanej działalności spółki stosowne koncesje czy zezwolenia
winny być uzyskane od odpowiednich władz.
50-M (GATE-4), SHANTIPATH, CHANAKYAPURI, New Delhi 110021
Tel.: +91 11 414 96 959, Fax.: +91 11 268 89 215
www.newdelhi.trade.gov.pl, e-mail: [email protected] , [email protected]
8
25. Czy są jakiekolwiek ograniczenia związane z wypłatą dywidendy polskiemu wspólnikowi?
Spółka nie może ogłosić dywidendy w następujących okolicznościach:




W przypadku kiedy spółka nie osiągnęła zysku, tzn. gdy odnotowała stratę.
Kiedy spółka nie wykupiła udziałów uprzywilejowanych.
Spółka nie może ogłosić dywidendy bez uprzedniej zgody Instytucji Finansowej
Nie można ogłosić dywidendy z rachunku premiowego papierów wartościowych,
rachunku rezerwy na umorzenie udziałów, kapitału rezerwowego z aktualizacji
wyceny, rezerwy na połączenie spółek, zysku z ponownej emisji udziałów utraconych
czy zysku wypracowanego przed założeniem spółki.
26. Kto podejmuje uchwałę o przeznaczeniu zysku spółki do podziału pomiędzy wspólników i kto
decyduje o terminie wypłaty takiej dywidendy?
Kompetencje w zakresie ogłaszania i wypłaty dywidendy leżą wyłącznie po stronie rady
dyrektorów spółki.
27. Czy są jakieś ograniczenia w zbywaniu udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością?
Tak. W przypadku sprzedaży udziałów przez inwestorów zagranicznych należy uprzednio
uzyskać stosowną zgodę władz, które zwykle taką zgodę wydają.
28. Czy można umorzyć udziały w spółce? Jeżeli tak to na jakich warunkach?
Tak. Udziały można umorzyć lecz przed przystąpieniem do umorzenia zgodnie z Ustawą o
Spółkach z 1956 r. spółka winna spełnić następujące warunki:
i) Umorzenie udziałów winno być przewidziane w umowie spółki.
ii) Umarzane udziały muszą zostać uprzednio w pełni opłacone.
iii) Właściciele umarzanych udziałów winni być spłaceni środkami pochodzącymi z
niepodzielonego zysku / zysku do podziału lub ze świeżej emisji udziałów dokonanej w
związku z umorzeniem.
iv) Jeśli udziały umarzane są według wartości wyższej niż nominalna należy to pokryć z
rachunku premiowego papierów wartościowych lub z rachunku zysków i strat albo z
rachunku rezerwy generalnej.
v) Wpływy ze świeżych emisji papierów dłużnych nie mogą być użyte na wypłatę
wynagrodzenia za umarzane udziały.
vi) Rezerwa kapitałowa nie może być użyta na wypłatę wynagrodzenia za umarzane udziały.
vii) Jeśli udziały umarzane są z niepodzielonego zysku, w ten sposób umorzona wartość
nominalna kapitału zakładowego winna być przeniesiona na rachunek rezerwy na umorzenie
udziałów. Stosuje się także nazwę „zysk kapitalizacji”.
50-M (GATE-4), SHANTIPATH, CHANAKYAPURI, New Delhi 110021
Tel.: +91 11 414 96 959, Fax.: +91 11 268 89 215
www.newdelhi.trade.gov.pl, e-mail: [email protected] , [email protected]
9