Kronika związkowa

Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych
Kronika
związkowa
20 czerwca 2013
Nr 65(2328)/2013
http://kronika.opzz.org.pl
Rok XVII
Redaktor: Grzegorz Ilka
e-mail: [email protected]
tel.: 022 551 55 04, fax: 022 551 55 24
00-924 Warszawa, ul. M. Kopernika 36/40
POSIEDZENIE RADY OCHRONY PRACY
SPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI
PAŃSTWOWEJ INSPEKCJI PRACY
ZA 2012 ROK
NA POSIEDZENIU RADY OCHRONY
PRACY PRZY SEJMIE RP
W dniu 18 czerwca 2013 r. odbyło się posiedzenie Rady
Ochrony Pracy przy Sejmie RP, poświęcone jednemu z
najważniejszych tematów rozpatrywanych przez Radę w
ciągu roku, a dotyczące przedstawienia przez Głównego
Inspektora Pracy sprawozdania z działalności Państwowej
Inspekcji Pracy za 2012 r. Porządek posiedzenia ROP
obejmował także przyjęcie stanowisk w sprawie legalności zatrudnienia, w tym zatrudnienia obcokrajowców
oraz w sprawie przestrzegania przepisów o czasie pracy
oraz wypłacania wynagrodzenia za pracę (tematy będące
przedmiotem stanowisk Rady były rozpatrywane na majowym posiedzeniu). Obradom przewodniczyła poseł Izabela
Katarzyna Mrzygłocka, uczestniczyli w nim Główny Inspektor Pracy Iwona Hickiewicz, zastępcy GIP: Małgorzata
Kwiatkowska i Leszek Zając, dyrektorzy GIP: Departamentu Prawnego Halina Tulwin i Departamentu Planowania,
Analiz i Statystyki Lidia Szmit oraz członkowie ROP, w
tym przedstawiciele OPZZ (Zbigniew Janowski, Renata
Górna oraz poseł Ryszard Zbrzyzny jako przedstawiciel KP
SLD).
Obrady rozpoczęły się od wyrażenia opinii Rady Ochrony Pracy w sprawie zamiaru powołania Mariana Szyszko na
stanowisko Okręgowego Inspektora Pracy w Szczecinie.
Wcześniej Rada zasięgała opinii wielu środowisk społecznych, związkowych o kandydacie – został on pozytywnie
zaopiniowany przez OPZZ, zarówno przez centralę jak i
Radę OPZZ województwa zachodniopomorskiego. Ostatecznie, w drodze głosowania kandydat na stanowisko OIP
w Szczecinie Marian Szyszko uzyskał 17 głosów (na 21) i
tym samym został pozytywnie zaopiniowany przez ROP.
Najważniejszym punktem posiedzenia Rady było przedstawienie przez Głównego Inspektora Pracy sprawozdania
z działalności Państwowej Inspekcji Pracy w 2012 roku.
Iwona Hickiewicz, Główny Inspektor Pracy wskazała, że
zadania zaplanowane w planie pracy PIP na 2012 rok zostały w pełni zrealizowane, a działania inspekcji znacząco
przyczyniły się do podniesienia standardów ochrony pracy
w kontrolowanych zakładach. Inspektorzy pracy przeprowadzili 89,9 tys. kontroli u ok. 69 tys. pracodawców i innych
podmiotów, zatrudniających łącznie 3,6 mln osób. Na rzecz
ponad 118,8 tys. pracowników inspektorzy pracy wyegzekwowali niewypłacone im wynagrodzenia i inne świad-
czenia ze stosunku pracy na kwotę 102 mln zł. Ważne było
także odzyskanie należności na rzecz funduszy państwowych – na Fundusz Pracy płatnicy wpłacili zaległe składki
za 35,3 tys. pracowników na łączną kwotę 4 mln zł, a także
uregulowali zaległe składki na ubezpieczenie społeczne 10,2
tys. pracowników na kwotę 6,8 mln zł. W związku z naruszeniami przepisów w zakresie bezpieczeństwa i higieny
pracy wydali ponad 310 tys. decyzji. Do kontrolowanych
pracodawców skierowali także blisko 61 tys. wystąpień
zawierających łącznie ok. 311 tys. wniosków o usunięcie
zastanych nieprawidłowości. Dominowały wnioski dotyczące nawiązania i rozwiązania stosunku pracy, czasu pracy,
przygotowania do pracy i wynagrodzenia. Ponadto inspektorzy pracy ujawnili łącznie 88,6 tys. wykroczeń przeciwko
prawom osób wykonujących pracę zarobkową. Na sprawców wykroczeń nałożyli 18,9 tys. mandatów karnych na
kwotę 22,5 mln zł, a do sądów skierowali 3800 wniosków o
ukaranie. Specjaliści PIP udzielili ponad 1,2 mln bezpłatnych porad w dziedzinie prawa pracy.
W sferze legalności zatrudnienia różnego rodzaju nieprawidłowości wystąpiły w co drugim spośród skontrolowanych podmiotów. Wzrosła skala naruszeń dotyczących
zawierania umów cywilnoprawnych w sytuacji uzasadniającej zawarcie umowy o pracę – inspektorzy pracy
zakwestionowali 16 proc. z ponad 37 tys. zweryfikowanych
pod kątem zgodności z przepisami umów cywilnoprawnych.
Kontrole warunków pracy w zakładach nowo powstałych, w
większości mikroprzedsiębiorstwach działających od 2011 r.
wykazały, że dla jednej trzeciej stanowisk nie przeprowadzono oceny ryzyka zawodowego, nie poinformowano pracowników o zagrożeniach, zasadach ochrony przed zagrożeniami, sposobach postępowania w przypadku awarii i
innych sytuacji zagrażających ich zdrowiu i życiu. Ujawniono przypadki, w których żaden z pracowników w zakładzie
nie odbył wstępnego szkolenia w zakresie bhp. Pozytywne
tendencje wystąpiły natomiast w wypadkowości – w porównaniu z rokiem poprzednim o jedną czwartą spadła liczba
ofiar wypadków śmiertelnych badanych przez PIP.
Mówiąc o prowadzonych w roku sprawozdawczym równolegle z działaniami nadzorczo-kontrolnymi przedsięwzięciach prewencyjnych i promocyjnych PIP, Główny Inspektor Pracy wymieniła m.in.: kampanię „Szanuj życie.
Profesjonaliści pracują bezpiecznie”, skierowaną do robotników budowlanych, program prewencyjny dla mikrozakładów „Zdobądź dyplom państwowej Inspekcji Pracy”, kampanię „Poznaj swoje prawa w pracy”, program edukacyjny
dla szkół „Kultura bezpieczeństwa”.
W dyskusji nad sprawozdaniem członkowie Rady
Ochrony Pracy zwrócili uwagę na bogactwo materiału zawartego w opracowaniu, jego szczegółowość, wysiłek wło-
Kronika związkowa nr 65(2328)/2013 – strona 2
żony w przygotowanie dokumentu, ogrom pracy wszystkich
pracowników PIP i inspektorów pracy, którym naprawdę
zależy, by poprawić standardy praworządności w stosunkach pracy.
oprac. RG
Poniżej – stanowiska Rady z poprzedniego posiedzenia:
STANOWISKO RADY OCHRONY PRACY
w sprawie przestrzegania przepisów o czasie pracy
oraz wypłacie wynagrodzenia za pracę
Przedmiotem plenarnego posiedzenia Rady Ochrony
Pracy, które odbyło się 21 maja 2013 roku były między
innymi kwestie przestrzegania przepisów o czasie pracy
oraz wypłacie wynagrodzenia za pracę.
Przedłożony przez Państwową Inspekcję Pracy materiał
„Przestrzeganie przepisów o czasie pracy oraz wypłacie
wynagrodzenia za pracę” podsumowuje podejmowane w
ostatnim czasie działania PIP w zakresie egzekwowania od
pracodawców spełniania obowiązków, dotyczących rozliczania czasu pracy oraz terminowej wypłaty wynagrodzeń
pracowniczych.
W ubiegłym roku inspektorzy pracy przeprowadzili
1.627 kontroli dotyczących czasu pracy w zakładach różnych branż. Kontrole objęły łącznie 1.596 pracodawców
zatrudniających ponad 167 tysięcy pracowników. Niezależnie od kontroli kompleksowych – problematyka czasu pracy
badana była również w trakcie innych kontroli tematycznych.
Najwięcej nieprawidłowości (49,8%) stwierdzono w zakresie norm czasu pracy i okresów rozliczeniowych.
W wyniku kontroli zastosowano różne środki prawne:
wystąpienia do pracodawców o usunięcie stwierdzonych
naruszeń, grzywny, wnioski do sądu. Wobec osób winnych
naruszeń mniejszej wagi zastosowano środki oddziaływania
wychowawczego – pouczenie, ostrzeżenie, zwrócenie uwagi.
Ze względu na wyniki dotychczasowych kontroli oraz
zgłaszane skargi – szczególnie kontrolowano sektor bankowy, branżę budowlaną; w tym małe i mikro przedsiębiorstwa.
W 2012 r. inspektorzy pracy ujawnili różnego rodzaju
naruszenia przepisów w sferze wynagrodzeń i innych
świadczeń przysługujących za pracę u 17,5 tys. pracodawców. Wyniki prowadzonych kontroli wskazują, że głównym
problemem jest niewypłacanie: wynagrodzenia za pracę,
wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych, niewypłacalnie ekwiwalentów za niewykorzystany urlop wypoczynkowy, odpraw z tytułu rozwiązania stosunku pracy,
nieterminowa wypłata wynagrodzeń. Nieprawidłowości w
zakresie wypłacania wynagrodzeń dotyczą 33% skontrolowanych pracodawców.
W wyniku przeprowadzonych kontroli wyegzekwowano
ponad 104 miliony złotych należności na rzecz ponad 140
tysięcy pracowników. Średnia kwota wyegzekwowanych
należności na jednego pracownika wyniosła 740 zł.
Należy jednocześnie podkreślić, że ujawniana rokrocznie
w następstwie czynności kontrolnych skala nieprawidłowości przy wypłacie wynagrodzeń nie odzwierciedla rzeczywistej sytuacji w tym zakresie. Przyjęta metodologia doboru
zakładów do kontroli na podstawie ocen i analiz inspektorów pracy, a także w wyniku zgłaszanych skarg, zwiększa
prawdopodobieństwo ujawnienia nieprawidłowości. Rada
jednocześnie podkreśla, że niewypłacanie lub opóźnianie
wypłaty wynagrodzeń należą do najpoważniejszych wykroczeń przeciw prawom pracowniczym.
Rada Ochrony Pracy, analizując przedstawiony przez
Państwową Inspekcję Pracy dokument: „Przestrzeganie
przepisów o czasie pracy oraz wypłacie wynagrodzenia za
pracę” oraz biorąc pod uwagę wyniki debaty podczas posiedzenia plenarnego Rady stwierdza jak niżej:
1. Problem niewypłacania lub nieterminowego wypłacania
wynagrodzeń za pracę istnieje (z różnym natężeniem) od
wielu lat. Należy stwierdzić, że zgłaszane wcześniej postulaty Rady dotyczące poprawy tej sytuacji nadal są aktualne.
2. Nieprawidłowości w wypłacie wynagrodzenia są m.in.
przejawem nieuczciwej konkurencji. Nierzetelny pracodawca, „oszczędzając” na wynagrodzeniach pracowników, stwarza sobie niezgodnie z prawem lepszą pozycję
konkurencyjną.
3. Aby skuteczniej przeciwdziałać nieterminowemu wypłacaniu wynagrodzeń za pracę, obok kontroli i restrykcji z
nimi związanymi, należy przeanalizować przyczyny i
skalę tego zjawiska.
4. Niezależnie od kontroli należy prowadzić działania profilaktyczne, szkolenia, propagowanie dobrych praktyk.
5. Należy przeanalizować stan prawny, dotyczący wypłaty
wynagrodzeń w kontekście nadmiernego skomplikowania przepisów, w tym przepisów o czasie pracy. Zmiana
przepisów powinna przyczynić się do poprawy sytuacji;
szczególnie w małych firmach, których nie stać na wysocespecjalistyczną obsługę prawną.
RADA OCHRONY PRACY
przy Sejmie RP
STANOWISKO RADY OCHRONY PRACY
w sprawie kontroli legalności zatrudnienia,
w tym zatrudnienia obcokrajowców
Rada Ochrony Pracy na posiedzeniu 21 maja 2013 r. zapoznała się z informacją dot. kontroli legalności zatrudnienia, w tym zatrudnienia obcokrajowców, przygotowaną
przez Główny Inspektorat Pracy, Państwowej Inspekcji
Pracy.
Legalność zatrudnienia
i innej pracy zarobkowej obywateli polskich
W okresie 2010-2012 inspektorzy pracy przeprowadzili
łącznie ponad 72 tys. kontroli dotyczących problematyki
legalności zatrudnienia i innej pracy zarobkowej. Kontrole
te objęły ponad 69 tys. podmiotów. W analizowanych latach
liczba kontroli utrzymuje się na podobnym poziomie, z
niewielką tendencją spadkową. Najwięcej kontroli przeprowadzono w sektorach gospodarki, w których w latach ubiegłych identyfikowano najwięcej naruszeń prawa (handel i
naprawy, przetwórstwo przemysłowe, budownictwo oraz
zakwaterowanie i usługi gastronomiczne). Pomiędzy rokiem
2010 a 2012 zauważalna jest tendencja wzrostowa w zakresie stwierdzanych nieprawidłowości. W roku 2010 nieprawidłowości stwierdzono w 47 proc. podmiotów, natomiast
w 2012 w 52 proc.
Nielegalne zatrudnienie lub nielegalne wykonywanie innej pracy zarobkowej, które należą do najcięższych naruszeń
przepisów dotyczących zatrudnienia, stwierdzono w ponad
18 proc. skontrolowanych podmiotów. Nadal najpowszechniejszym naruszeniem prawa w zakresie legalności zatrudnienia jest terminowość zgłaszania osób wykonujących
zatrudnienie do ubezpieczenia społecznego.
W wyniku przeprowadzonych kontroli inspektorzy pracy
Kronika związkowa nr 65(2328)/2013 – strona 3
skierowali do pracodawców i przedsiębiorstw blisko 33,7
tys. wystąpień, w których sformułowano ponad 50 tys.
wniosków zobowiązujących do usunięcia stwierdzonych
nieprawidłowości. W najbardziej skrajnych przypadkach
inspektorzy kierowali do Prokuratury zawiadomienia o
popełnieniu przestępstwa. W analizowanym okresie skierowano do Prokuratury 644 zawiadomień.
Z analizy przyczyn nieprawidłowości wynika, że sytuacja nie ulega zasadniczej zmianie. Jednocześnie w roku
2012 inspektorzy zauważyli kilka nowych tendencji. Należy
tu wspomnieć przede wszystkim o tzw. „pracy na próbę”,
która jest niezgodna z Kodeksem Pracy. Ponadto w ostatnim
czasie stwierdzono wzrost nieprawidłowości polegających
na zawieraniu z pracownikami umów cywilnoprawnych w
warunkach charakterystycznych dla stosunku pracy.
Kontrole legalności zatrudnienia
i wykonywania pracy przez cudzoziemców
W latach 2010-2012 inspektorzy pracy przeprowadzili
łącznie 6 295 kontroli legalności zatrudnienia i wykonywania pracy przez cudzoziemców. Zostały one zrealizowane w
podmiotach zatrudniających 39,2 tys. cudzoziemców. Kontrole zostały przeprowadzone w podmiotach, reprezentujących analogiczne, jak w przypadku legalności zatrudnienia
Polaków, sektory gospodarki. Prawie połowa (43 proc.)
kontroli odbyło się w podmiotach zatrudniających do 9
osób.
Nieprawidłowości stwierdzono w blisko połowie podmiotów objętych kontrolą. W analizowanym okresie sytuacja pod tym względem nie uległa zmianie. Największą
grupę zatrudnionych niezgodnie z prawem cudzoziemców
stanowili obywatele Ukrainy (62 proc.). Należy przy tym
zauważyć, że obywatelom tego państwa wydawanych jest w
Polsce ponad 50 proc. wszystkich zezwoleń na pracę. Najwięcej naruszeń prawa związanego z zatrudnianiem cudzoziemców zidentyfikowano w dużych miastach, w sektorze
budownictwa – zdecydowanie dominującym wśród sektorów, w których zatrudniani są cudzoziemcy. Ważne jest, że
w 2012 roku został odnotowany spadek liczby ujawnionych
przypadków pracy cudzoziemców, których pobyt na terytorium Polski był nielegalny. Odnotowano również zmniejszenie się skali nieprawidłowości w zakresie zatrudniania na
podstawie oświadczeń pracodawców o zamiarze zatrudnienia cudzoziemców. Jednocześnie odnotowano wzrost liczby
stwierdzonych w 2012 roku przypadków niezawierania z
cudzoziemcami wymaganych umów o pracę lub umów
cywilnoprawnych w formie pisemnej.
Główną przyczyną nieprawidłowości jest niedopełnianie
przez pracodawców obowiązków związanych z legalizacją
pobytu i zatrudnienia cudzoziemców. Zjawisko to występuje
szczególnie często w sytuacji powierzania cudzoziemcowi
zatrudniania na podstawie oświadczenia pracodawcy.
W wyniku kontroli legalności zatrudnienia cudzoziemców inspektorzy pracy wydali ogółem 21,1 tys. decyzji oraz
skierowali do pracodawców i przedsiębiorstw 5,4 tys. wystąpień. W 15 przypadkach skierowali do Prokuratury zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa.
Rada uważa, że skala nielegalności zatrudnienia zarówno obywateli Polski, jak i cudzoziemców jest wyższa niż
wskazują wyniki kontroli Państwowej Inspekcji Pracy. Na
taką ocenę wpływa fakt obowiązku zawiadamiania pracodawców, przez inspektorów, o dacie przeprowadzenia kontroli legalności zatrudnienia. O ile prawo pracodawców do
odpowiedniego przygotowania się do kontroli jest w pełni
uzasadnione w wielu przypadkach, tak w zakresie stwier-
dzania legalności zatrudnienia przepis ten ogranicza skuteczność kontroli mających ograniczyć nielegalne zatrudnienie. Istotnie na wiarygodność danych wpływa także sposób uregulowania obowiązku zgłaszania osób wykonujących
pracę do ubezpieczenia społecznego.
Na podstawie przeprowadzonej dyskusji Rada stwierdza:
Wprowadzone w ostatnich latach nowe regulacje dotyczące zwalczania niezgodnego z prawem zatrudniania pracowników zwiększyły możliwości oddziaływania Państwowej Inspekcji Pracy, co powinno pozytywnie wpłynąć na
skuteczność kontroli i ograniczenie tego zjawiska. Jednocześnie konieczne jest podjęcie dodatkowych działań. Należy tu wymienić przede wszystkim:
1. Podjęcie dyskusji na temat form zatrudniania pracowników zarówno w oparciu o umowę o pracę, jak i na podstawie umów cywilnoprawnych. Wskazane byłoby z
jednej strony zmniejszenie ryzyka i kosztów związanych z zawieraniem i rozwiązywaniem umów o pracę
oraz z drugiej zmniejszenie atrakcyjności zawierania
umów cywilnoprawnych w miejsce umów o pracę. Należy zadbać o to, aby nowe regulacje nie powodowały
wzrostu skali zatrudnienia w „szarej strefie” gospodarki.
2. Usunięcie z ustawy o swobodzie działalności gospodarczej oraz ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy obowiązku zawiadamiania przez inspektorów przedsiębiorców o zamiarze wszczęcia kontroli w zakresie legalności zatrudniania pracowników.
3. Wprowadzenie regulacji, zgodnie z którą pracodawca
miałby obowiązek dokonania zgłoszenia pracownika do
ubezpieczenia społecznego przed podjęciem przez niego zatrudnienia. Wymaga to jednocześnie stworzenia
prostego i funkcjonalnego systemu informatycznego
umożliwiającego pracodawcom wykonanie tego obowiązku.
4. Podjęcie próby wypracowania rozwiązania, zgodnie z
którym inspektor pracy, w ewidentnie jednoznacznych
sytuacjach, miałby prawo do stwierdzenia w czasie kontroli domniemania istnienia stosunku pracy.
5. Stworzenie systemu monitorowania zatrudniania cudzoziemców w Polsce oraz zapobiegającego łamaniu
ich praw pracowniczych. Można byłoby to uzyskać poprzez nałożenie na pracodawców obowiązku zawiadamiania o fakcie podjęcia oraz zakończenia przez cudzoziemca zatrudnienia.
6. Wprowadzenie regulacji, na podstawie których można
byłoby odstąpić od karania cudzoziemca w przypadku
kiedy dopełnił on wszystkich formalności, a winę za
niezgodne z prawem zatrudnienie ponosi pracodawca.
7. Podjęcie próby stworzenia rozwiązań zachęcających
cudzoziemców do legalizacji zatrudnienia w Polsce.
Można to uzyskać poprzez przyznanie im dodatkowych
praw w zakresie podejmowania zatrudnienia i pobytu
bez konieczności uzyskiwania zezwolenia w sytuacji
kiedy mogliby się wykazać odpowiednim okresem legalnego zatrudnienia (w czasie którego zostały odprowadzone składki na ubezpieczenie społeczne oraz zapłacony podatek).
Rada zwraca się także do Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej oraz Państwowej Inspekcji Pracy o
wspólne przygotowanie raportu zawierającego wnioski
z pięcioletniego okresu jaki upłynął od powierzenia
Państwowej Inspekcji Pracy kwestii kontroli legalności
zatrudnienia.
RADA OCHRONY PRACY
przy Sejmie RP
Kronika związkowa nr 65(2328)/2013 – strona 4
ZWIĄZKOWCY NA KONGRESIE
POLSKIEJ LEWICY
16 czerwca 2013 r. w Warszawie, w centrum kongresowym
Stadionu Narodowego obradował Kongres Polskiej Lewicy.
W kongresie wzięło udział ok. 1500 osób z całego kraju, z
blisko 90 różnego typu partii politycznych, organizacji i stowarzyszeń w tym ponad 100 związkowców ze związków zrzeszonych w OPZZ. Na kongresie działało stoisko OPZZ.
Zabierając głos jako jeden z pierwszych przewodniczący
OPZZ Jan Guz m.in. powiedział (tekst nieautoryzowany w
oparciu o nagranie):
Drodzy Państwo,
Nazywam się Jan Guz. Reprezentuje kilkaset tysięcy ludzi
pracy zrzeszonych w Ogólnopolskim Porozumieniu Związków
Zawodowych, a także kilkaset tysięcy, którym uniemożliwiono
zrzeszanie się w związkach zawodowych. Jestem człowiekiem
lewicy.
Dla nas związkowców z OPZZ słowo „lewica” ma szczególne znaczenie, szczególną wagę – bowiem na co dzień mamy
do czynienia z biedą, bezrobociem, wykluczeniem społecznym,
i dyskryminacją. (…)
Lewica to równość i sprawiedliwość społeczna. Nie akceptujemy sytuacji gdzie chciwi bankowcy, którzy doprowadzili
Polskę i świat do kryzysu, zarabiają w milionach, a ciężko
harujący najemnicy grosze. Mówią nam, że żyjemy w jednym
kraju, że jesteśmy częścią tego samego społeczeństwa. Ale –
niestety – dzieli nas przepaść w poziomie życia. Jeżeli chcemy
tworzyć jedno społeczeństwo, to zlikwidujemy oburzające
rozwarstwienie dochodowe. Powinniśmy opodatkować piramidy bogactwa, tak jak zrobiły to inne kraje.
Lewica powinna być po stronie ludzi biednych i wykluczonych. W konflikcie między pracą i kapitałem stoimy po stronie
pracy. Skala bezduszności elit i państwa narasta. Ponad 50%
pracodawców łamie przepisy, nie wypłaca wynagrodzeń, nie
przestrzega standardów pracy, nie zapewnia pracownikom
bezpieczeństwa. Powiedzmy otwarcie – to przecież oszustwo.
A organizacje pracodawców dostają kolejne przywileje.
Skończmy z tą samowolą.
Chciwi, pazerni – a są tacy – przedsiębiorcy dążą do
uśmiercenia związków w zakładach pracy. Dlaczego? – bo
walczymy z wyzyskiem, bo chcemy godnie pracować.
Nie damy się rzucić na kolana! Potrzeba, żeby w tej sprawie
cała lewica działała wspólnie – bo pracownik to lewica.
Granice społecznego bólu zostały już przekroczone. Z Polski ludzie emigrują już nie tylko dlatego, że nie ma pracy. Ale
dlatego, że w Polsce jest wyzysk, że ludzie pracy najemnej są
poniżani, pomiatani, pozbawiani szans życiowych. Jeszcze
chwila i stracimy kolejne pokolenie emigrantów. To już liczone
jest w milionach.
Dlatego nie ma zgody na taką demokrację! Nie możemy
mówić o demokracji w Polsce, jeśli za próbę założenia związku
zawodowego wylatuje się z pracy. Atak na związki zawodowe
to atak na filar instytucji demokratycznego państwa. To atak na
Konstytucję!
Chcemy równych płac, chcemy, aby kobiety i mężczyźni w
równym stopniu mogli realizować się w życiu zawodowym i
rodzinnym, chcemy, aby było w pełni refundowane in vitro, a
w szkołach była edukacja seksualna. Warto pamiętać, że dyskryminacja kobiet to przede wszystkim sprawa ekonomiczna.
Rząd i parlament zajmują się dziś sprawami, które my uznajemy za zastępcze. Związki partnerskie, legalizacja marihuany
to problemy dotyczące tylko części polskiego społeczeństwa.
Mam prawo tak mówić – bo OPZZ to jedyna centrala w Europie Środkowo-Wschodniej, która ma pełnomocnika do spraw
LGTB. I niepotrzebne nam do tego były ustawy. Sprzeciwiamy
się dyskryminacji ze względu na płeć, preferencje seksualne.
Ale to nie jest najważniejsze – OPZZ dąży, aby wszyscy
mieszkańcy Polski mieli pracę, godne płace, godne życie, szanse na życiowy awans i stabilizację, prawo do godnej emerytury.
A tego obecne państwo nie zapewnia. Dlatego potrzeba powrotu lewicy do władzy. Dość tych tragicznych doświadczeń.
Razem musimy przywrócić prawa w pracy i godne warunki
socjalne i społeczne.
Co raz częściej zapominamy o prawach pracowniczych.
Mówi się o nich w kategoriach historycznych – bo ich w Polsce
aktualnie nie ma! Są tylko przywileje władzy i kapitału. Lewica
musi walczyć o realizację umów społecznych. Tych z roku 80.
także, bo społeczeństwo zostało wówczas oszukane. Należy
odtajnić dialog społeczny – niech wszyscy zobaczą, co nam
proponuję rząd – biedę i upokorzenie! Tysiące ludzi jest zmuszanych do samozatrudnienia, młodzi harują na darmowych
stażach – nawet w kancelaria u premiera – to wstyd panie premierze! Panie premierze Tusk, żeby dzisiaj było takie prawo.
Liberalizm zrobił ogromne szkody w życiu społecznym i
gospodarczym. Czas skończyć z przywilejami dla kasynowego
kapitalizmu. Czas skończyć z niskimi podatkami dla najwyżej
zarabiających.
Dla nas lewicowość to zobowiązanie do służby. Służby społeczeństwu. Ja rozumiem lewicowość jako: pomoc ludziom,
którzy nie radzą sobie w obecnych bardzo trudnych warunkach;
jako walkę z bezrobociem; bezpłatną i dostępną edukację i
służbę zdrowia; pomoc dla ubogich polskich rodzin, o godne
emerytury – lewica zrobiła już w tym zakresię bardzo wiele, o
progresywne podatki; walka o Polskę socjalną w socjalnej
Europie ze względu na to, że u nas w Polsce nie funkcjonują
prawa europejskie. A przecież wstępowaliśmy do Europy socjalnej. Takie było przyzwolenie społeczne.
Lewica jest ogromną siłą społeczną, ale grzęźniemy bardzo
często w ambicjonalnych sporach i kłótniach. My związkowcy
z OPZZ nie marnujemy na to czasu. Dla nas każdy, kto jest
wrażliwy na biedę i wykluczenie społeczne i chce walczyć o
ideały lewicowe – jest z nami.
Drodzy Państwo – wzywam do jedności w walce. Dotychczasowe protesty dowodzą, że władza liczy się tylko z silnymi i
zorganizowanymi. Dość ignorancji. Apeluję do oburzonych i
lekceważonych – razem upomnijmy się o nasze prawa, o godność. Uwierzmy, że to my jesteśmy największą siłą na tej ziemi! Bez walki nie będzie zwycięstw! Tylko razem możemy
zwyciężyć, dlatego ten Kongres nie może być tylko jednorazowym wydarzeniem, musimy tę inicjatywę kontynuować dalej,
aż do zwycięstwa, aż do zorganizowania wszystkich sił po
lewej stronie.
Kierownictwu SLD dziękujemy za inicjatywę Kongresu
Polskiej Lewicy. Bardzo ważne, że tu się spotkaliśmy. Józku,
Leszku – na was jako byłych premierach – spoczywa szczególny obowiązek dokończenia tego dzieła.
Razem zwyciężymy, ale jeśli się zorganizujemy.