D - Sąd Okręgowy w Bydgoszczy

Sygn. akt II Cz 707/14
POSTANOWIENIE
Dnia 14 listopada 2014 roku
Sąd Okręgowy w Bydgoszczy II Wydział Cywilny - Odwoławczy w następującym składzie:
Przewodniczący: SSO Janusz Kasnowski
po rozpoznaniu w dniu 14 listopada 2014 roku w Bydgoszczy na posiedzeniu
niejawnym sprawy z wniosku
A. K.z udziałem
W. K.
o podział majątku wspólnego
na skutek zażalenia wnioskodawczyni na postanowienie Sądu Rejonowego w Bydgoszczy z dnia 26 sierpnia 2014 r.,
w sprawie o sygn. akt II Ns 1490/14 postanawia:
oddalić zażalenie.
Sygn. akt II Cz 707/14
UZASADNIENIE
Wnioskodawczyni A. K. domagała się dokonania podziału majątku wspólnego jej i byłego męża W. K. oraz zwolnienia
od kosztów sądowych.
W uzasadnieniu tego drugiego wniosku wskazała, że prowadzi gospodarstwo domowe wraz z córką w wieku szkolnym.
Ponadto jest właścicielką mieszkania i działki ROD o powierzchni około 500 m2, objętych przedmiotem postępowania
działowego. Wnioskodawczyni miesięcznie dysponuje kwotą 1.800 zł wynagrodzenia oraz kwotą 750 zł otrzymywaną
tytułem alimentów. Jako miesięczne wydatki wskazała czynsz za mieszkanie 566 zł, opłatę za prąd 95 zł, opłatę za UPC
200 zł, wydatki na telefony, swój i córki 80 zł, koszt miesięcznych biletów 132 zł, wydatki na lekarstwa 50 zł, dodatkowe
zajęcia córki w postaci nauki języka angielskiego, języka francuskiego i gry na pianinie 500 zł, rehabilitacja córki 150
zł, kontrola ortodontyczna córki 75 zł. Na wyżywienie córki wnioskodawczyni przeznacza 550 zł. Nadto wskazała, że
przy innych wydatkach korzysta z pomocy swojej matki.
Postanowieniem z dnia 26 sierpnia 2014 r. Sąd Rejonowy w Bydgoszczy oddalił wniosek o zwolnienie od kosztów
sądowych (sygn. II Ns 1490/14).
W uzasadnieniu Sąd powołał się na art. 102 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach
cywilnych (t.j. Dz. U. z 2014 r., poz. 1025 ze zm.) i wskazał, że stałe miesięczne wydatki wnioskodawczyni wynoszą
łącznie 2.398 zł, a jej dochód z alimentami na córkę daje kwotę ok. 2.550 zł. Zatem po odliczeniu stałych wydatków
wnioskodawczyni pozostaje kwota 152 zł, którą może swobodnie dysponować i poczynić z niej stosowne oszczędności.
W ocenie Sądu Rejonowego wśród wydatków podanych przez wnioskodawczynię są również takie, które nie należą
do wydatków niezbędnych takie, jak rachunki za telewizję kablową czy dodatkowe lekcje języka angielskiego,
francuskiego i gry na pianinie córki w łącznej kwocie 700 zł. Ponadto z treści wniosku wynika, że sytuacja, która leży
u podstaw wniosku o podział majątku trwa od kwietnia
2013 r. Był to zatem wystarczający czas na zgromadzenie kwoty potrzebnej do uiszczenia opłaty od wniosku.
Zażalenie na postanowienie złożyła wnioskodawczyni A. K. i domagała się jego zmiany poprzez zwolnienie jej od
kosztów sądowych w całości, ewentualnie uchylenia orzeczenia i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania
Sądowi I instancji. Rozstrzygnięciu Sądu Rejonowego zarzuciła, iż zostało ono wydane w wyniku błędnej oceny
materiału dowodowego.
W uzasadnieniu podała, że za kwotę ok. 150 zł, która pozostaje jej po odjęciu wszystkich wydatków, kupuje żywność
dla siebie. Natomiast kwota 550 zł przeznaczona na wyżywienie córki obejmuje również obiady w szkole. Wskazała
również, że córka jest dzieckiem szczególnie uzdolnionym, a wydatki najej edukację są wydatkami niezbędnymi.
Ponadto w zaspokajaniu usprawiedliwionych potrzeb dziecka wnioskodawczyni pomaga jej matka.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Zażalenie nie jest uzasadnione. Zgodnie z art 102 ustawy, zwolnienia od kosztów sądowych może się domagać osoba
fizyczna, jeżeli złoży oświadczenie, z którego wynika, że nie jest w stanie ich ponieść bez uszczerbku utrzymania
koniecznego dla siebie i rodziny.
Sąd Okręgowy podziela ustalenia faktyczne i ocenę prawną dokonane przez Sąd Rejonowy. Instytucja zwolnienia od
kosztów sądowych stanowi w istocie pomoc państwa dla osób najuboższych, które bez drastycznego ograniczenia
bieżących kosztów związanych z ich egzystencją nie są w stanie ponieść kosztów sądowych. Chodzi zatem o sytuacje,
w których strona nie tylko wykaże, że nie posiada wystarczających dochodów (w tym oszczędności) na pokrycie
ewentualnych kosztów związanych z toczącym się postępowaniem sądowym, ale również nie jest w stanie w żaden
sposób takich środków uzyskać w oparciu o majątek, którego jest właścicielem.
Bez wątpienia sytuacja materialna i życiowa skarżącej nie uzasadniała wniosku o zwolnienie jej od kosztów sądowych.
Podkreślić bowiem należy, że w szczególności strona przygotowująca się do procesu sądowego powinna być świadoma
wydatków
związanych z tym przedsięwzięciem, stąd powinna się do mego przygotować przez poczynienie oszczędności i
ograniczenie innych wydatków, które nie są niezbędne. Sąd Rejonowy prawidłowo ustalił, że nie wszystkie wydatki
ponoszone przez wnioskodawczynię są niezbędnymi. Niczym nieuzasadnione pozostaje chociażby korzystanie przez
wnioskodawczynię z rozbudowanego pakietu medialnego o wartości 200 zł. Już zmniejszenie abonamentu do kwoty
100 zł pozwalałoby wnioskodawczyni na poczynienie oszczędności na uiszczenie opłaty od wniosku, która wynosi
1.000 zł. Tym bardziej, że od chwili orzeczenia rozwodu pomiędzy małżonkami upłynął już ponad rok i był to
wystarczający czas na odłożenie stosownej kwoty. Przy ocenie żądania zwolnienia od kosztów istotny jest bowiem
nie tylko stan majątkowy strony w chwili rozstrzygania o żądaniu, lecz także możliwość zaoszczędzenia na opłatę
sądową od chwili, gdy strona musiała się już liczyć z możliwością powstania obowiązku uiszczenia opłaty. Również
wydatki ponoszone na dodatkowe zajęcia dla córki, jakkolwiek ważne, to jednak nie mieszczą się w definicji wydatków
niezbędnych. Innymi słowy nie są to wydatki, bez poniesienia których wnioskodawczyni i jej córka nie byłyby w stanie
zaspokoić swoich zwykłych, podstawowych potrzeb życiowych.
W tej sytuacji Sąd pierwszej instancji prawidłowo ocenił, że wnioskodawczyni jest w stanie ponieść koszty sądowe
w sprawie o podział majątku wspólnego bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny (art. 102 ust. 1
ww. ustawy).
Z tych zasadniczych przyczyn Sąd Okręgowy oddalił zażalenie jako nieuzasadnione (art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 §
2 k.px. i art. 13 § 2 k.p.c).