Nr 18/2009 - Ministerstwo Środowiska

NR 18/2009 (18)
17 PAŹDZIERNIKA 2009 R.
WARSZAWA NEWSLETTER
SPIS TREŚCI PODSUMOWANIE TYGODNIA (11.10‐16.10.2009) ................................................................................................................ 1 ZAPOWIEDZI .......................................................................................................................................................................... 2 LEGISLACJA ............................................................................................................................................................................ 3 ABC NOWYCH AKTÓW PRAWNYCH ....................................................................................................................................... 3 W CZTERY OCZY Z… … Stanisławem Gawłowskim, sekretarzem stanu w Ministerstwie Środowiska ........................................................ 5 PO INFRASTRUKTURA I ŚRODOWISKO .................................................................................................................................. 5 EDUKACJA EKOLOGICZNA ...................................................................................................................................................... 6 GLOSARIUSZ czyli na eko‐skróty ............................................................................................................................................ 6 PODSUMOWANIE TYGODNIA (11.10‐16.10.2009) Miliony euro na finansowanie
projektów
środowiskowych
w Polsce
15.10.2009 Polska ‐ krajem najlepiej wdrażającym spośród 15 beneficjentów, a Minister‐
stwo Środowiska ‐ najlepiej wdrażającą instytucją pośredniczącą w Polsce – poin‐
formowali uczestnicy konferencji praso‐
wej poświęconej finansowaniu przedsię‐
wzięć środowiskowych z Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego (MF EOG) oraz Norwe‐
skiego Mechanizmu Finansowego (NMF). W spotkaniu wzięli udział Stanisław Gawłowski, Sekretarz Stanu w Minister‐
stwie Środowiska i Enok Nygaard, Am‐
basador Królestwa Norwegii w Polsce. Spotkanie odbyło się 15 października br., w Warszawie. Konferencja prasowa towarzyszyła 2‐dniowemu spotkaniu pn. "Lessons learned and looking forward ‐ EEA and Norway Grants in the environmental section". ‐ Podczas spotkania wymieniamy się informacjami o Mechanizmie Finan‐
sowym Europejskiego Obszaru Gospo‐
darczego i Norweskim Mechanizmie Fi‐
nansowym ‐ powiedział Stanisław Gaw‐
łowski otwierając spotkanie z dziennika‐
rzami ‐ Na debacie gościmy przedstawi‐
cieli wszystkich krajów uczestniczących w programie, rozmawiamy o sprawach dotyczących finansowania projektów związanych z ochroną środowiska. Jest to doskonała okazja do podsumowania tego , co udało się w Polsce uczynić przez okres wdrażania. WIĘCEJ Projekt ustawy Prawo o organizmach genetycznie zmodyfikowanych przyjęty przez Radę
Ministrów
13.10.2009 We wtorek 13 października br. Rada Ministrów przyjęła przedłożony przez Ministra Środowiska projekt ustawy Prawo o organizmach genetycznie zmo‐
dyfikowanych. Nowa ustawa dostosowu‐
je przepisy prawa krajowego do unijnego. Uwzględnia także postanowienia Ramo‐
wego Stanowiska Polski dotyczącego organizmów genetycznie zmodyfikowa‐
nych zaakceptowanego przez Radę Mini‐
strów w marcu 2006 r. kompetencji nadzorczych i kontrolnych między inspekcjami odpowiedzialnymi za te sprawy w celu uszczelnienia i zagwaran‐
towania skutecznego systemu nadzoru. W projekcie ustawy wskazano organy właściwe w sprawach dotyczących GMO na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Podstawowym celem projektu ustawy Prawo o organizmach genetycznie zmody‐
fikowanych (GMO) jest uporządkowanie WIĘCEJ Odbudowa i rozbudowa umocnień brzegu morskiego w Kołobrzegu dzięki dofinansowaniu
z POIiŚ
13.10.2009 Sekretarz Stanu w MŚ Stanisław Gaw‐
łowski wziął udział w konferencji praso‐
wej zorganizowanej w związku z uroczy‐
stym podpisaniem potwierdzenia o dofi‐
nansowaniu dla projektu pn. Odbudowa i rozbudowa umocnień brzegu morskiego w Kołobrzegu km 330,4 – 333,4. Spotka‐
nie odbyło się 12 października br. w Kamiennym Szańcu w Kołobrzegu. 1 | S t r o n a Z dziennikarzami spotkali się również Prezydent Miasta Kołobrzeg Janusz Gro‐
mek i Dyrektor Urzędu Morskiego w Słup‐
sku Mariusz Szubert. Celem projektu jest zwiększenie długości linii brzegowej przywróconej do właściwe‐
go stanu, co nastąpi przez zahamowanie postępu erozji na wybranym odcinku brzegu morskiego o długości ok. 3 km. Jego realizacja przyczyni się do utrzymania położenia linii brzegowej w rejonie wy‐
brzeża Polski na odcinku objętym projek‐
tem. Ponadto zapewnieni on bezpieczeń‐
stwo przeciwpowodziowe i przeciwerozyj‐
ne, szczególnie na odcinkach zanikających plaż. Zabezpieczone zostaną także m.in. obiekty sanatoryjne, noclegowe, gastro‐
nomiczne oraz mieszkaniowe, którym zagraża podtopienie lub zalanie. zbudowanie platformy współpracy i wy‐
miany informacji w zakresie edukacji dla zrównoważonego rozwoju oraz wypraco‐
wanie rekomendacji do dalszego działania. które dotyczą m.in. sposobu życia, nasze‐
go postępowania i działania. ‐ Przez edu‐
kację chcemy dotrzeć do społeczeństwa, m.in. do najmłodszych – powiedział wice‐
minister Zaleski. Zaznaczył, że to właśnie edukacja dzieci przynosi największe efek‐
ty. WIĘCEJ Edukacja dla zrównoważonego
rozwoju
12.10.2009 W poniedziałek 12 października w War‐
szawie rozpoczęła się dwudniowa, mię‐
dzynarodowa konferencja na temat edukacji dla zrównoważonego rozwoju. W spotkaniu, które odbywa się pod ha‐
słem „Na szlaku do zrównoważonego rozwoju. Edukacja dla przyszłości” wziął udział Podsekretarz Stanu w MŚ, Główny Konserwator Przyrody Janusz Zaleski. Spotkanie jest okazją do podsumowania sytuacji w zakresie edukacji dla zrówno‐
ważonego rozwoju w Polsce na półmetku Dekady ONZ. Jego celem jest również Uczestnicy konferencji dowiedzą się m.in.: co nowego dzieje się w Polsce w zakresie edukacji dla zrównoważonego rozwoju, jakie wyzwania przed nią stoją, a także ‐ jakie są najciekawsze projekty związane z tą tematyką i kto realizuje te działania. WIĘCEJ ‐ Przed nami Konferencja Klimatyczna COP15 w Kopenhadze. Wiadomo, że zmia‐
ny klimatu to jeden z elementów zrówno‐
ważonego rozwoju – mówił otwierając konferencję Podsekretarz Stanu w MŚ Janusz Zaleski. Wiceminister podkreślił potrzebę podjęcia radykalnych działań, "Czysta energia i czysta woda" konferencja z udziałem Głównego Konserwatora Przyrody
12.10.2009 Podsekretarz Stanu w MŚ, Główny Kon‐
serwator Przyrody Janusz Zaleski wziął udział w konferencji pt. „Czysta energia i czysta woda”. Spotkanie odbyło się 9 października br. na Uniwersytecie Warmińsko‐Mazurskim w Olsztynie. Celem konferencji było omówienie kwestii dotyczących szans efektywnej produkcji biomasy przy bezpiecznym wykorzystaniu ścieków i osadów ściekowych. Podczas spotkania zaprezentowano model wytwa‐
rzania energii i czystej wody w gminie Enköping. Jego uczestnicy zapoznali się m.in. z zaletami modelu w wytwarzaniu energii elektrycznej i ogrzewania, a także z wymogami dotyczącymi sprzętu, takiego jak np. instalacja skraplania spalin. Wysłu‐
chali także wystąpienia poświęconego zaletom zastosowania modelu w rolnic‐
twie. Organizatorami konferencji byli: Marsza‐
łek Województwa Warmińsko‐
Mazurskiego, Rektor UWM, Przewodnic‐
two Szwecji w Radzie UE, Szwedzka Agen‐
cja Rozwoju i Współpracy Międzynarodo‐
wej oraz Miasto Enköping. ZAPOWIEDZI 18 – 23 października (niedziela –piątek)
Buenos Aires, Argentyna ‐ Janusz Zaleski, podsekretarz Stanu w MŚ weźmie udział XII Światowym Kongresie Leśnym. 19 października (poniedziałek)
Szklarska Poręba ‐ Maciej Nowicki, Minister Środowiska weźmie udział w VII Międzynarodowej Konferencji „Edukacja dla zrównoważo‐
nego rozwoju”. 21 października (środa)
Luksemburg – Maciej Nowicki, Minister Środowiska weźmie udział w posiedzeniu Rady UE ds. Środowiska. 21 – 22 października (środa – czwartek)
Poznań – Henryk Jacek Jezierski, podsekretarz stanu w MŚ weźmie udział w Targach Regionów i Produktów Turystycznych TOUR SA‐
LON. 22 października (czwartek)
Warszawa ‐ Maciej Nowicki, Minister Środowiska weźmie udział w debacie „Kioto, kryzys, Kopenhaga”. 22 – 24 października (wtorek –sobota)
New Delhi, Indie – Bernard Błaszczyk, podsekretarz stanu w MŚ weźmie udział w Konferencji wysokiego szczebla w sprawie zmian klimatu – rozwój technologii i ich transfer – DESA. 2 | S t r o n a LEGISLACJA MINIONY TYDZIEŃ 12 października (poniedziałek)
Komitet Rady Ministrów – omawiano projekt rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie rodzajów programów i projektów przeznaczo‐
nych do realizacji w ramach Krajowego systemu zielonych inwestycji. 13 października (wtorek)
Rada Ministrów – przyjęto przedłożony przez Ministra Środowiska projekt ustawy Prawo o organizmach genetycznie zmodyfikowanych. Sejm – Posiedzenie Podkomisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia rządowego projektu ustawy Prawo energetyczne oraz o zmianie innych ustaw. Rozpatrywano rządowy projekt ustawy Prawo energetyczne oraz o zmianie innych ustaw. NADCHODZĄCY TYDZIEŃ 19 października (poniedziałek)
Komitet Rady Ministrów – w programie projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo wodne oraz ustawy – Prawo ochrony środowiska. 20 października (wtorek)
Rada Ministrów ‐ projekt rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie rodzajów programów i projektów przeznaczonych do realizacji w ramach Krajowego systemu zielonych inwestycji. Sejm – Posiedzenie Podkomisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia rządowego projektu ustawy Prawo energetyczne oraz o zmianie innych ustaw. W programie kontynuacja rozpatrywania rządowego projektu ustawy Prawo energetyczne oraz o zmianie innych ustaw. 21-23 października (środa – piątek)
Sejm – 52. Posiedzenie Sejmu RP. W programie obrad m.in. sprawozdanie Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnic‐
twa o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o odpadach oraz niektórych innych ustaw. 22 października (czwartek)
Sejm – W programie Sejmowej Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa rozpatrzenie projektu ustawy budżeto‐
wej na rok 2010. 23 października (piątek)
Sejm – Posiedzenie Podkomisji nadzwyczajnej do rozpatrzenia rządowego projektu ustawy – Prawo geologiczne i górnicze. Zaplanowa‐
no dalszy ciąg rozpatrywania rządowego projektu ustawy – Prawo geologiczne i górnicze. ABC NOWYCH AKTÓW PRAWNYCH W tym dziale omawiamy najnowsze akty prawne oraz projekty legislacyjne leżące w gestii resortu środowiska. W dzisiejszym numerze: Projekt ustawy - Prawo o organizmach genetycznie zmodyfikowanych.
Projekt ustawy został przyjęty na posiedzeniu Rady Ministrów w dniu 13 października 2009 roku. W najbliższym czasie zostanie skierowany do Parlamentu. Zobacz tekst projektu ustawy. Podstawowym celem projektu ustawy ‐ Prawo o organizmach genetycznie zmodyfikowanych jest przeniesienie do polskiego porządku prawnego dyrektyw Wspólnot Europejskich regulujących zagadnienia dotyczące organizmów genetycznie zmodyfikowanych oraz zapewnienie stosowania w Polsce przepisów rozporządzeń Wspólnot Europejskich w tym zakresie. Projekt ustawy reguluje następujące nowe zagadnienia dotyczące GMO: −
−
−
−
−
−
−
prowadzenie zakładów inżynierii genetycznej, zamknięte użycie mikroorganizmów genetycznie zmodyfikowanych i organizmów genetycznie zmodyfikowanych, zamierzone uwalnianie GMO do środowiska, wprowadzanie GMO do obrotu jako produkt lub w produktach, uprawę roślin genetycznie zmodyfikowanych, działania z organizmami genetycznie zmodyfikowanymi dopuszczonymi do obrotu lub uprawy, podejmowane w celach in‐
nych niż uprawa, udostępnianie informacji o organizmach genetycznie zmodyfikowanych. Projekt ustawy kładzie nacisk na stworzenie szczelnego i skutecznego systemu kontrolnego w obszarze organizmów genetycznie zmodyfikowanych. W żadnym Państwie Członkowskim UE nie prowadzi się dokładnej ewidencji produktów GM, które znajdują się na rynku, w tym zwłaszcza nie notuje się ich ilości. Sprawą zasadniczą natomiast jest kontrola rynku pod kątem występowania produktów nieautoryzowanych oraz występowania różnych nieprawidłowości związanych z obrotem produktów dopuszczonych do obrotu. 3 | S t r o n a W projekcie ustawy wskazano organy właściwe w sprawach dotyczących organizmów genetycznie zmodyfikowanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Projekt zawiera zmiany dotyczące treści niektórych dotychczasowych definicji ustawowych. Przewiduje on, że dotychczasowa defini‐
cja „zamkniętego użycia organizmów genetycznie zmodyfikowanych” (stosowana na podstawie ustawy z dnia 22 czerwca 2001 r. o organizmach genetycznie zmodyfikowanych), zostanie zastąpiona definicją „zamkniętego użycia”. Wraz ze zmianą definicji „zamknię‐
tego użycia” została poprawiona definicja „mikroorganizmu” oraz „organizmu genetycznie zmodyfikowanego”. Projekt ustawy wpro‐
wadza definicję „zakładu inżynierii genetycznej”. Zmianie uległa również definicja „wprowadzenia do obrotu organizmu genetycznie zmodyfikowanego jako produkt lub w produktach”. Dotychczas stosowana definicja budziła wątpliwości interpretacyjne i dlatego nie‐
zbędne było jej doprecyzowanie. Ze względu na zmiany prawa Unii Europejskiej dotyczące zasad przeprowadzania oceny zagrożenia, zaistniała potrzeba upoważnienia ministra właściwego do spraw środowiska do wydania, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw zdrowia oraz ministrem wła‐
ściwym do spraw rolnictwa, rozporządzenia zawierającego elementy oceny zagrożenia, określającego sposoby jej przeprowadzania oraz precyzującego wymagania dotyczące dokumentacji zawierającej wyniki takiej oceny, w związku z podjęciem prac z mikroorgani‐
zmami genetycznie zmodyfikowanymi oraz organizmami genetycznie zmodyfikowanymi. Zgodnie z nowymi przepisami minister właściwy do spraw środowiska będzie organem właściwym, w rozumieniu rozporządzenia nr 1946/2003 w sprawie transgranicznego przemieszczania organizmów genetycznie zmodyfikowanych, do spraw związanych z wymianą informacji pomiędzy Polską a Komisją Europejską, w zakresie zagadnień objętych przepisami powyższego rozporządzenia. Jednocze‐
śnie właściwe organy administracji rządowej i samorządowej będą współdziałać z ministrem właściwym do spraw środowiska, a w szczególności udostępniać mu informacje niezbędne do realizacji jego zadań wynikających z przedmiotowego rozporządzenia. Projekt określa zadania ministra właściwego do spraw środowiska. Do zakresu jego działania będzie należało w szczególności wydawa‐
nie zezwoleń i decyzji na: −
−
−
−
−
−
prowadzenie zakładów inżynierii genetycznej, zamknięte użycie mikroorganizmów genetycznie zmodyfikowanych, zamknięte użycie organizmów genetycznie zmodyfikowanych innych niż mikroorganizmy genetycznie zmodyfikowane, zamierzone uwolnienie organizmów genetycznie zmodyfikowanych w celach doświadczalnych, wprowadzenie do obrotu organizmu genetycznie zmodyfikowanego jako produkt i w produktach, ponowne wprowadzenie do obrotu organizmu genetycznie zmodyfikowanego jako produkt i w produktach. Poza tym Minister Środowiska będzie zobowiązany do koordynacji kontroli i monitorowania działalności w zakresie organizmów gene‐
tycznie zmodyfikowanych oraz koordynacji gromadzenia i wymiany informacji w zakresie organizmów genetycznie zmodyfikowanych dotyczących zapewnienia bezpieczeństwa ludzi i środowiska. Dotychczasowe zasady zawarte w ustawie z dnia 22 czerwca 2001 r. o organizmach genetycznie zmodyfikowanych (Dz. U. z 2007r. nr 36, poz. 233 z późn. zm.), nakładające na użytkownika obowiązek uzyskania zgody ministra właściwego do spraw środowiska na wszelkie kategorie zamkniętego użycia utrzymano pomimo tego, że są one bardziej restrykcyjne w stosunku do wymagań stawianych przez dyrektywy Wspólnot Europejskich. W każdym przypadku minister właściwy do spraw środowiska będzie miał obowiązek potwier‐
dzenia użytkownikowi daty wpłynięcia wniosku na utworzenie i prowadzenie zakładu inżynierii genetycznej. Projekt ustawy reguluje kwestie udostępniania informacji w sprawach dotyczących organizmów genetycznie zmodyfikowanych i udziału społeczeństwa w procesie podejmowania decyzji dotyczących tych organizmów. Postanowiono zastąpić dotychczasową zasadę informowania społeczeństwa o działaniach w zakresie organizmów genetycznie zmodyfikowanych przy wykorzystaniu przepisów o dostępie do informacji o środowisku samodzielną regulacją w projekcie. Takie rozwiązanie ułatwi społeczeństwu dotarcie do odpo‐
wiednich przepisów i procedur a tym samym zwiększy kontrolę społeczną w dziedzinie organizmów genetycznie zmodyfikowanych. Zgodnie z przepisami projektu ustawy, wprowadzenie do obrotu organizmu genetycznie zmodyfikowanego jako produkt lub w pro‐
duktach na terytorium Polski wymaga uzyskania decyzji. Decyzję tę wydaje Minister Środowiska. W stosunku do obecnie obowiązują‐
cej ustawy z dnia 22 czerwca 2001 r. o organizmach genetycznie zmodyfikowanych, wprowadzono ważną zmianę polegającą na okre‐
śleniu, że użytkownicy nie będący wnioskodawcami, ale dokonujący obrotu produktami mogą to czynić na podstawie decyzji wydanych podmiotom składającym wnioski (de facto podmioty składające wnioski są właścicielami technologii danego organizmu genetycznie zmodyfikowanego). Dodatkowo wnioskodawca zamierzający wprowadzić do obrotu organizm genetycznie zmodyfikowany jako produkt lub w produkcie musi mieć miejsce zamieszkania lub siedzibę w państwie członkowskim Unii Europejskiej albo musi posiadać swojego przedstawiciela mającego w tym państwie miejsce zamieszkania lub siedzibę. Ponadto projekt przewiduje tworzenie stref wolnych od upraw roślin genetycznie zmodyfikowanych. Strefa wolna od upraw roślin genetycznie zmodyfikowanych obejmuje obszar sąsiadujących ze sobą działek ewidencyjnych. Strefę taką będzie mogła utworzyć grupa posiadaczy gospodarstw rolnych z własnej inicjatywy. Projekt porusza także kwestie odpowiedzialności prawnej – zawiera regulacje dotyczące odpowiedzialności cywilnej i karnej oraz kar pieniężnych. Pojawiły się nowe kategorie czynów, których popełnienie będzie podlegać odpowiedzialności administracyjnej lub karnej. W kwestiach dotyczących zamierzonego uwalniania GMO do środowiska pomocnym narzędziem jest Rejestr Zamierzonego Uwalniania Organizmów Genetycznie Zmodyfikowanych do Środowiska, prowadzony przez Ministra Środowiska, który jest publicznie dostępny pod adresem: http://gmo.mos.gov.pl. Można zapoznać się w nim ze szczegółowymi danymi na temat miejsc zamierzonego uwalniania oraz liczby uwalnianych organizmów genetycznie zmodyfikowanych. Zgodnie z projektem nowej ustawy o GMO organem odpowiedzialnym za kwestie upraw, w tym upraw roślin genetycznie zmodyfiko‐
wanych w Polsce, będzie minister właściwy do spraw rolnictwa. W związku z tym wszelkie pytania dotyczące upraw należy kierować do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi. WIĘCEJ 4 | S t r o n a W CZTERY OCZY Z… … Stanisławem Gawłowskim, sekretarzem stanu w Ministerstwie Środowiska
112 mln Euro to całkiem pokaźna suma… szary jak indywidualne systemy grzewcze, zastępowanie przestarzałych źródeł ener‐
gii, termomodernizacja budynków uży‐
teczności publicznej, odnawialne źródła energii oraz oczyszczalnie ścieków. Warto zaznaczyć przy okazji, że polskie projekty stanowią połowę wszystkich, które skorzy‐
stały z dofinansowania, a zdaniem dar‐
czyńców jesteśmy krajem, który najlepiej spośród 15 krajów – beneficjentów ża Mechanizmy. I to na samo środowisko. Polska, w ra‐
mach Mechanizmu Finansowego Europej‐
skiego Obszaru Gospodarczego i Norwe‐
skiego Mechanizmu Finansowego otrzy‐
mała 533,51 mln euro do wykorzystania w latach 2004‐2009. W tym właśnie wspomniana suma na środowisko ‐ osta‐
tecznie, zgodnie ze stanem z 7 września br., na projekty środowiskowe przezna‐
czono ponad 112 mln euro. Przypomnę, że oba te mechanizmy, do których należą Norwegia, Islandia i Lichtenstein, realizują zadania, które pomogą złagodzić różnice ekonomiczne i społeczne w obrębie Euro‐
pejskiego Obszaru Gospodarczego. Poza tym oczywiście umacniamy stosunki ze wspomnianymi darczyńcami i zacieśniamy współpracę bilateralną. To chyba jest powód do dumy? Na jakie projekty zostaną przeznaczone te fundusze? Mamy kilka priorytetów związanych z zadaniami inwestycyjnymi i przygoto‐
wywaniem strategii: 2.1 „Ochrona środo‐
wiska, w tym środowiska ludzkiego, po‐
przez między innymi redukcję zanieczysz‐
czeń i promowanie odnawialnych źródeł energii”; 2.2 „Promowanie zrównoważo‐
nego rozwoju poprzez lepsze wykorzysta‐
nie i zarządzanie zasobami” oraz Jesteśmy krajem, który najlepiej spośród 15 beneficjentów wdraża Mechanizmy. 2.8 „Ochrona środowiska, ze szczególnym uwzględnieniem wzmocnienia zdolności administracyjnych do wprowadzania w życie odpowiednich przepisów istotnych dla realizacji projektów”. Zadania inwesty‐
cyjne pogrupowaliśmy m.in. w takie ob‐
Owszem, zwłaszcza kiedy pomyślimy, jak wielka praca została wykonana i jak dużą grupę samorządowców czy też instytucji samorządowych udało się zaangażować do współpracy nad poprawą ochrony środowiska. Łącznie dla trzech priorytetów w ramach trzech naborów w latach 2005, 2007 i 2009 złożono 1094 wniosków, a list darczyńców z ofertą grantu otrzymało 158 konceptów. Na 137 już zostały podpisane umowy, a poziom kontraktacji wynosi 90%. Myślę więc, że jest się czym chwalić. Warto też pamiętać, że osiągnięty wynik to również efekt pracy specjalistów z Ministerstwa Środowiska, którym przy tej okazji chciałbym podziękować za pracę i włożony wysiłek. PO INFRASTRUKTURA I ŚRODOWISKO Aktualności
Kolejny wniosek dla dużego projektu w Brukseli Przekazano do KE kolejny wniosek z zakresu IV priorytetu ‐ Przedsięwzięcia dostosowujące przedsiębiorstwa do wymogów UE w ra‐
mach POIiŚ. 1 października br. przekazano wniosek o potwierdzenie wkładu finansowego dla projektu pn. „Budowa nowej instalacji WIĘCEJ technicznego kwasu azotowego wraz z instalacją neutralizacji ciśnieniowej w Kędzierzynie Koźlu”. Ogłoszenie II tury naboru do działania 4.1. Wsparcie systemów zarządzania środowiskowego (IV priorytet PO Infrastruktura i Środo‐
wisko) 12 października 2009 r. Narodowy Fudusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie ogłosił konkurs dla działania 4.1. Wsparcie systemów zarządzania środowiskowego w ramach IV priorytetu Przedsięwziecia dostosowujące przedsiębiorsktwa do wymo‐
gów ochrony Środowiska PO IiŚ. WIĘCEJ Fundusze europejskie w skrócie
CZYM JEST INICJATYWA JASPERS? Oprócz funduszy unijnych funkcjonują tzw. Inicjatywy Wspólnoty. Jedną z nich jest inicjatywa JASPERS. Jest to wsparcie udzielane potencjalnym beneficjentom projektów indywidualnych o charakterze infrastrukturalnym, które zostaną zgło‐
szone przez instytucje zarządzającą programem operacyjnym. Do wsparcia kwalifikują sie projekty duże, czyli takie których całkowita szacunkowa wartość wynosi co najmniej 25 mln euro w sektorze środowiska oraz 50 mln w pozostałych sektorach. Wsparcie nie ma charakteru finansowego, ale doradczy i ma na celu przygotowanie ww. projektów do realizacji. Dotyczy m.in. weryfikacji przygotowanej dokumentacji oraz analizy wybranych problemów. Szczegółowe określenie zakresu pomocy doradczej następuje w toku negocjacji beneficjenta projektu z ekspertami JASPERS. 5 | S t r o n a EDUKACJA EKOLOGICZNA Nowe prawa dla rowerzystów
W ostatnim czasie pojawiły się inicjatywy sprzyjające rozwojowi komunikacji i turystyki rozwojowej. Ministerstwo Infrastruktury wspólnie z inicjatywą społeczną Miasta dla rowerów, przy poparciu Grupy Parlamentarnej do spraw Rozwoju Komunikacji i Turystyki Rowe‐
rowej, opracowały listę propozycji zmian Prawa o ruchu drogowym, które dostosu‐
ją nasze przepisy do Konwencji Wiedeń‐
skiej o Ruchu Drogowym oraz do analo‐
gicznych regulacji w innych państwach. Na chodniku bezpieczniej Przewidziane zostało dopuszczenie korzy‐
stania przez rowerzystę z chodnika w trudnych warunkach atmosferycznych (ulewa, silny wiatr, gołoledź itp.) pod warunkiem ustępowania pierwszeństwa pieszym. Bardziej towarzysko Obecnie coraz większą popularnością cieszy się przewożenie dzieci w specjalnie skonstruowanych przyczepkach ciągnię‐
tych przez rower. Zgodnie z prawem jed‐
nak dzieci przewozić wolno tylko w przy‐
czepie holowanej przez ciągnik rolniczy. Ta potrzeba nowelizacji została dostrzeżona i teraz także cykliści będą mogli wozić swoje pociechy w przyczepkach. Rowerzyści zyskają prawo jechania obok siebie, jeśli nie utrudnia to jazdy innym. Na tej zmianie skorzystają nie tylko uczestnicy rodzinnych wycieczek, ale także kolarze trenujący jazdę w peletonie. Prze‐
pisy wprost zakażą natomiast zatrzymy‐
wania na drogach, pasach i śluzach rowe‐
rowych pojazdów innych niż rowery. Przyjemniej po mieście Wiele korzystnych zmian czeka osoby, które codziennie podróżują rowerem po mieście. Dopuszczalne ma się stać wy‐
przedzanie przez rowerzystów pojazdów wolno jadących z ich prawej strony. W ten sposób zostanie zalegalizowane zachowa‐
nie powszechne w warunkach zakorkowa‐
nia ulic. Obecnie przepisy stanowią, że rower jadący wprost po jezdni lub ścieżce rowe‐
rowej nie ma pierwszeństwa przed pojaz‐
dem zmieniającym kierunek jazdy. Często kierowcy skręcający w prawo niebezpiecz‐
nie zajeżdżają drogę rowerzystom. Taka sytuacja jest nie tylko zła, ale także nie‐
zgodna z Konwencją Wiedeńską. Jej zmia‐
na również została przewidziana do nowe‐
lizacji. Planowane jest także dopuszczenie jazdy rowerem środkiem pasa ruchu na rondzie i skrzyżowaniu, aby uniemożliwić niebezpieczne wyprzedzanie rowerzysty, czy spychanie go na inny pas ruchu. Od podstaw Planowane zmiany są gruntowne, ponie‐
waż rozpoczynają się już od samej definicji roweru i drogi rowerowej, np. rower uprawniony do poruszania się ścieżkami rowerowymi będzie mógł posiadać napęd elektryczny do 250W i nie będzie musiał być jednośladem, wystarczy że nie prze‐
kroczy szerokości 0,9m. W ten sposób nowe prawa zyskają wózki i riksze. Wymóg szerokości wynika z potrzeby zagwaran‐
towania komfortu wszystkim użytkowni‐
kom wąskich ścieżek rowerowych. Dobre wiadomości We wrześniu prezydent Warszawy wydała zarządzenie określające standardy projek‐
towe i wykonawcze dla miejskiego syste‐
mu rowerowego. Ich celem jest likwidacja w przyszłości znanych warszawskim rzystom niedogodności takich jak: brak ciągłości ścieżek, szybko niszczejąca na‐
wierzchnia, wystające krawężniki, zbyt ostre zakręty i niebezpieczne przejazdy przez skrzyżowania. Nowe rozwiązania są wzorowane na regulacjach sprawdzonych w Gdańsku i Krakowie. Zmiany ustawowe to nie jedyny przykład porządkowania spraw rowerzystów w Polsce. Za środki z Programu Operacyj‐
nego Rozwój Polski Wschodniej rozpoczę‐
to przygotowania do budowy najdłuższej w Polsce, ok. 2000 km, trasy rowerowej z Podkarpacia na Mazury. Budżet inwesty‐
cji to 50 mln euro, najważniejszy jest jednak wymóg spełniania przez nowe szlaki odpowiednich standardów tech‐
nicznych (wzorowanych na specyfikacji EuroVelo). Cała trasa ma otrzymać ujed‐
nolicone oznakowanie i przebiegać przez tereny bezpieczne dla rowerzystów, atrakcyjne przyrodniczo i kulturowo. Co najmniej 80 proc. jej długości będzie miało nawierzchnię asfaltową – ułatwi to życie turystom z sakwami, szczególnie w złą pogodę. Tam, gdzie będzie to możliwe, wykorzystane zostaną istniejące ścieżki rowerowe o utwardzonej nawierzchni i dobre drogi leśne. Takie proporcje zwią‐
zane są z ograniczeniami finansowymi oraz z troską o środowisko naturalne. Planowana jest też budowa stojaków i wiat przystankowych. Przebieg trasy będzie uwzględniał dostęp do ośrodków miejskich, punktów komunikacyjnych i bazy noclegowo‐gastronomicznej. Po‐
dobne podejście do infrastruktury rowe‐
rowej dotychczas należało w Polsce do rzadkości. GLOSARIUSZ czyli na eko‐skróty
Europejski Obszar Gospodarczy (EOG) ‐ European Economic Area (EEA) ‐ stanowi 25 krajów Unii Europejskiej oraz Norwe‐
gia, Liechtenstein i Islandia. Polska stała się członkiem EOG na mocy podpisanej w dniu 14 października 2003 r. przez przedstawiciela Rządu Polskiego (Ministra Spraw Zagranicznych RP) Umowy o rozszerzeniu Europejskiego Obszaru Gospo‐
darczego. Jednym z elementów podpisanej umowy było przyznanie Polsce, podobnie jak i pozostałym ówcześnie kandydującym kra‐
jom do członkostwa w Unii Europejskiej, środków finansowych w postaci dwóch instrumentów: Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego i Norweskiego Mechanizmu Finansowego. To wsparcie finansowe zostało udzielone w zamian za możliwość korzystania z czterech swobód (swobodnego przepływu towarów, kapitału, usług i osób) jakie obowiązują w ramach wspólnego rynku Unii Europej‐
skiej. Darczyńcami pomocy są 3 kraje (spośród 4 krajów EFTA ‐ Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu): Norwegia, Liechtenstein i Islandia. NEWSLETTER MINISTERSTWA ŚRODOWISKA SUBSKRYBUJĄ JUŻ 533 OSOBY NEWSLETTER redaguje Biuro Prasowe Ministerstwa Środowiska Ministerstwo Środowiska, ul. Wawelska 52/54, 00‐922 Warszawa Tel.: (022) 57‐92‐878, e‐mail: [email protected], www.mos.gov.pl 6 | S t r o n a