docAmunicja_strzelecka_stosowana_w_Policji
download 
Reklamacja Transkrypt
Amunicja_strzelecka_stosowana_w_Policji
Szkoła Policji w Katowicach Taktyka i Techniki Interwencji Amunicja strzelecka stosowana w Policji do pistoletów, pistoletów maszynowych, rewolwerów i karabinków Opracowanie: kom. Tomasz Stechnij podkom. Paweł Wąsiel mł. asp. Ryszard Lorkowski ŁA PO O CJ LI I S ZK Zakład Wyszkolenia Specjalnego Wydawnictwo Szkoły Policji w Katowicach 2007 2 Wszelkie prawa zastrzeżone – Szkoła Policji w Katowicach 2007 Książki nie wolno reprodukować (adaptować) ani w całości, ani w części, niezależnie od zastosowanej techniki (druk, fotografia, komputer, kserograf, fonografia itd.), bez pisemnej zgody Wydawcy. Druk i oprawa: Szkoła Policji w Katowicach 3 SPIS TREŚCI Wstęp 5 Rozdział I Zagadnienia podstawowe 1. Nabój 2. Budowa naboju 3. Oznaczenie naboi 7 7 7 9 Rozdział II Naboje pistoletowe 1. Nabój 9 mm x 18 Makarow 2. Nabój 9 mm x 19 Parabellum 10 10 14 Rozdział III Naboje rewolwerowe 20 Rozdział IV Naboje pośrednie 1. Naboje bojowe 2. Naboje pomocnicze 25 26 27 Słowniczek 29 Bibliografia 31 4 5 WSTĘP Publikacja niniejsza stanowi swoistego rodzaju kompendium wiedzy na temat amunicji pistoletowej, pośredniej oraz rewolwerowej. W czytelny i przejrzysty sposób omawia poszczególne rodzaje amunicji, a także określa do jakich jednostek broni będących na wyposażeniu Policji znajduje ona swoje zastosowanie. Skrypt przewidziany jest jako pomoc dydaktyczna na każdym poziomie szkolenia. Zawarte w nim treści i poruszana tematyka winna zainteresować zarówno słuchaczy szkolenia zawodowego podstawowego, jak i słuchaczy odbywający szkolenia specjalistyczne oraz doskonalenia zawodowe. Nie ujęto w nim tematyki dotyczącej amunicji specjalnej przeznaczonej do strzelania ze strzelb gładkolufowych, ponieważ jej dokładny opis zawiera odrębna publikacja. Na końcu opracowania umieszczono słowniczek, w którym czytelnik znajdzie objaśnienia użytych w publikacji określeń. Autorzy proponują, aby wiadomości tu podane potraktować jako wstęp do szerszego poznania zagadnień dotyczących amunicji stosowanej nie tylko w Policji. 6 7 ROZDZIAŁ I ZAGADNIENIA PODSTAWOWE W rozumieniu ustawy z dnia 21 maja 1999 roku o broni i amunicji (Dz. U. z dnia 19 czerwca 1999 r.) amunicją są naboje scalone i naboje ślepe przeznaczone do strzelania z broni palnej. 1.Nabój Nabój - to podstawowa jednostka amunicji, niezbędna do oddania jednego strzału z broni palnej. W zależności od rodzaju naboju wyróżnia się naboje strzeleckie (kaliber do 20 mm) i artyleryjskie (przekraczające kaliber 20 mm). Do strzelań stosujemy naboje bojowe (ostre), a do celów szkoleniowych naboje pozoracyjne tj. naboje ćwiczebne i szkolne. 2. Budowa naboju Obecnie stosowane są naboje scalone inaczej nazywane nabojami zespolonymi czyli takimi, w których pocisk, ładunek miotający i spłonka połączone są w całość za pomocą łuski (Rys. 1). 8 Rys. 1. Budowa naboju scalonego Współczesne naboje pistoletowe, rewolwerowe, pośrednie i karabinowe są zbudowane z następujących elementów: Łuska - część zespalająca wszystkie elementy naboju w jedną całość. Dodatkowym zadaniem łuski jest uszczelnianie komory nabojowej podczas strzału. Klasyczny nabój pistoletowy ma metalową (najczęściej mosiężną) łuskę. W dolnej części łuski naboju znajduje się wystająca krawędź zwana kryzą, która umożliwi uchwycenie łuski przez pazur wyciągu broni i wydobycie jej z komory nabojowej po oddanym strzale. Łuski nabojów rewolwerowych posiadają wystającą kryzę. Pocisk - część naboju służąca do rażenia celów na odległość za pomocą posiadanej energii kinetycznej. Pocisk może posiadać różnorodną budowę w zależności od przeznaczenia naboju. Ładunek prochowy - wybuchowy materiał miotający o ściśle określonej masie, mieszczący się w łusce. Jest nim zwykle proch nitrocelulozowy o różnej wielkości i kształcie ziaren. Spłonka - zadaniem spłonki jest zapłon ładunku prochowego umieszczonego w łusce. Po zbiciu spłonki przez iglicę następuje jej inicjacja, w wyniku której powstały ogień przedostaje się kanalikiem ogniowym powodując palenie się prochu. 9 Obecnie najczęściej stosuje się spłonki typu Boxer (z kowadełkiem wewnątrz spłonki), w dnie których znajduje się jeden centralny otwór (Rys.2). Jest to najpospolitszy system spłonki na rynku amunicji ze względu na prostotę konstrukcji. W starszych nabojach pistoletowych (zwłaszcza wojskowych) stosowano spłonki typu Berdan (Rys.3), w których płomień ze spłonki przedostawał się do ładunku prochowego naboju kilkoma (zwykle dwoma) kanalikami ogniowymi. Dwa rodzaje spłonek Rys. 2. Spłonka typu Boxer Rys. 3. Spłonka typu Berdan 3. Oznaczenia naboi Obecnie stosowane naboje do strzelania z broni palnej to naboje zespolone, które w zapisie poza nazwą amunicji posiadają dwa podstawowe parametry. Pierwszy parametr to kaliber (arab. – wzór, kształt) drugi to długość łuski. Za przykład może tutaj posłużyć amunicja Parabellum, gdzie zapis będzie wyglądał następująco: Parabellum 9 mm x 19. Cyfra 9 określa kaliber broni do jakiej przeznaczony jest nabój, a liczba 19 określa długość łuski naboju w milimetrach. Naboje rewolwerowe charakteryzują się wystającą kryzą łuski i posiadają zapis kalibru w setnych bądź w tysięcznych częściach cala (1 cal = 25,4 mm). Za zapisem kalibru znajduje się litera R (ang. Rimmed – wystająca kryza). Przykładowy zapis popularnego naboju rewolwerowego: - Smith and Wesson 0,38 cala R. 10 ROZDZIAL II NABOJE PISTOLETOWE Naboje pistoletowe przeznaczone są do strzelenia z broni krótkiej i pistoletów maszynowych (PM) o energii wylotowej pocisku nie przekraczającej 1300 dżuli (J) . 1. 9 mm x 18 Makarow Nabój produkcji radzieckiej, który został oficjalnie wprowadzony do uzbrojenia armii i milicji ZSRR w 1951 roku wraz z pistoletem konstrukcji Nikołaja Fiodorowicza Makarowa – pistolet Makarow (9 mm PM). N.F. Makarow nie był konstruktorem tego naboju. Jego nazwisko przylgnęło do tej amunicji z racji zastosowania jej po raz pierwszy do pistoletu jego konstrukcji. Radzieccy konstruktorzy naboju wzorowali się prawdopodobnie na przedwojennej czechosłowackiej amunicji Strakonice vz. 24 i niemieckiej 9 mm Ultra. Nabój 9 x 18 mm Makarow nie rozpowszechnił się poza państwami Układu Warszawskiego i po jego rozpadzie kolejne państwa rezygnowały z jego używania jako podstawowej amunicji pistoletowej. W Polsce produkcję naboi typu Makarow rozpoczęto w 1965 roku wraz z wprowadzeniem do uzbrojenia Ludowego Wojska Polskiego i Milicji Obywatelskiej pistoletu samopowtarzalnego P – 64 oraz PM – 63 i PM - 84. Oprócz typowego bojowego naboju pełnopłaszczowego 9 mm, Makarow (Rys.4) występuje w wersjach: - ślepy - zwany jest nabojem ćwiczebnym (bez pocisku), który przeznaczony jest do pozorowania prowadzenia ognia podczas ćwiczeń taktycznych; - szkolny (z pociskiem i spłonką z tworzywa sztucznego), służący do nauki bezpiecznego ładowania i rozładowania broni oraz ładowania magazynka, a także jest on pomocny przy nabywaniu wprawy w usuwaniu podstawowych zacięć. Naboje szkolne pozbawione są ładunku prochowego i spłonki; - wersji specjalnej np. polski śrutowy nabój niepenetracyjny short stop, w którym pocisk stanowi woreczek wykonany z tkaniny, wypełniony drobnym śrutem. Po oddaniu strzału i opuszczeniu lufy pojemnik ze śrutem, pod wpływem 11 oporu powietrza, przyjmuje postać krążka o średnicy ok. 3 cm. Uderzenie takim woreczkiem wypełnionym śrutem porównywalne jest z silnym ciosem tępym narzędziem lub pięścią. Stosowany jest w działaniach antyterrorystycznych w sytuacjach, w których użycie ostrej amunicji może spowodować groźne skutki uboczne np. podczas walki w samolocie, gdzie klasyczny pocisk może spowodować przebicie ściany statku powietrznego i jego rozhermetyzowanie. Rys. 4. Rodzaje naboi 9 mm x 18 Makarow od lewej strony: nabój bojowy, nabój szkolny, nabój ślepy pozbawiony pocisku Dane techniczno - taktyczne Nabój 9 mm x 18 Makarow ( bojowy) Długość naboju 24,8 mm Długość łuski 18 mm Masa naboju 10 g Masa pocisku 6,1 g Prędkość początkowa pocisku ( V ) m/s 305 – 340 m/s (w zależności od dł. Lufy) Energia początkowa pocisku (J) 274 – 348 J Zasięg skutecznego rażenia do 350 m Donośność całkowita pocisku 1350 m 12 Jednostki broni strzelające nabojem 9 mm x 18 Makarow Nabój 9 mm x 18 Makarow jest używany w polskiej Policji do pistoletów samopowtarzalnych P – 64 (CZAK) (Rys.5) i P – 83 (WANAD) (Rys.6). Nabojem tym strzela również pistolet maszynowy polskiej konstrukcji Glauberyt PM – 84 (Rys.7). Nabój ten ma również zastosowanie do pistoletu maszynowego PM - 63 RAK (Rys.8), który był pierwszym polskim pistoletem maszynowym wyprodukowanym w Polsce po II wojnie światowej. Jednostka ta nie znajduje się już na wyposażeniu Policji. Rys. 5. Pistolet P – 64 (CZAK) Rys. 6. Pistolet P – 83 (WANAD) 13 Rys.7. Pistolet maszynowy PM – 84 Glauberyt Rys.8. Pistolet maszynowy PM – 63 RAK konstrukcji Piotra Wilniewczyca 14 2 . 9 mm x 19 Parabellum ( LUGER, NATO) Nabój pistoletowy opracowany przez niemieckiego konstruktora broni i amunicji Georga Lugera w 1902 roku wraz z pistoletem Parabellum mod.1900. Jest to najbardziej popularny nabój pistoletowy na świecie, który w Europie oznaczany jest jako 9mm x 19 Parabellum (słowo parabellum jest połączeniem łacińskich słów para - bellem, stanowiących drugi człon sentencji Si vis pacem para bellum, czyli Chcesz pokoju – gotuj wojnę). W Stanach Zjednoczonych znany jest jako 9 mm Luger lub.38 Luger (od nazwiska konstruktora). Inną nazwa tego popularnego naboju, z jaką możemy się spotkać to – 9 mm NATO, ze względu na to, że nabój ten jest standardowym nabojem pistoletowym stosowanym do pistoletów i pistoletów maszynowych w państwach będącymi członkami NATO (także Polska). Aktualnie nabój 9 mm x 19 Parabellum jest produkowany z różnymi rodzajami pocisków w zależności od ich przeznaczenia i zastosowania. Najpopularniejszym i najpowszechniej używanym nabojem, także w Policji jest nabój z pociskiem pełnopłaszczawym (FMJ – Full Metal Jacket) (Rys.9). Rys.9. 9 mm x 19 Parabellum z pociskiem FMJ 15 Możemy również wyróżnić naboje 9 mm x 19 Parabellum z pociskami: półpłaszczowymi (SP – Soft Point) z miękkim wierzchołkiem, który po trafieniu w cel zwiększa swój poprzeczny przekrój (grzybkuje), co powoduje , że jego moc obalająca jest zdecydowanie większa niż przy zastosowaniu amunicji z pociskiem pełnopłaszczowym, o zwiększonej prędkości początkowej oznaczonymi symbolem + P, antyrykoszetowymi, które nie odbijają się (nie rykoszetują) od powierzchni płaskich, o specjalnym kształcie Hi- Shok i Hydra Shok (Rys.10), które bardzo mocno grzybkują (zwiększają średnicę pocisku) po trafieniu w cel. Rys. 10. Mocno grzybkujący nabój 9 mm x 19 Parabellum Hydra – Shock amer. firmy Federal Do nauki ładowania i rozładowania magazynka oraz broni, a także w celu ćwiczenia usuwania zacięć stosuje się amunicję szkolną 9 mm x 19 Parabellum (Rys.11). Rys.11. Amunicja szkolna stosowana do nauki bezpiecznego posługiwania się bronią palną. Z lewej strony w kolorze czerwonym nabój szkolny z wewnętrzną sprężyną amortyzującą uderzenie iglicy. Z prawej nabój szkolny parametrami zbliżony do oryginału – wywiercone otwory charakterystyczne dla amunicji szkolnej 16 Rys.12. Amunicja szkolna. Widać wyraźnie brak spłonki w obu rodzajach amunicji szkolnej Dane techniczno - taktyczne Nabój 9 mm x 19 Parabellum ( bojowy z pociskiem FMJ) Długość naboju 29,7 mm Długość łuski 19,15 mm Masa naboju 12,5 g Masa pocisku 7,45 g Prędkość początkowa pocisku (V ) m/s 352 – 396 m/s ( w zależności od dł. lufy broni) Energia początkowa pocisku (J) 462 – 584 J Zasięg skutecznego rażenia do 600 m Donośność całkowita pocisku 1600 m 17 Rys.13. Budowa naboju 9 mm x 19 Parabellum (Luger, NATO) Jednostki broni strzelające nabojem 9 mm x 19 Parabellum Nabój 9 mm x 19 Parabellum ma zastosowanie do pistoletów i pistoletów maszynowych użytkowanych przez polską Policję, takich jak: - pistolet Walther P – 99 (Rys.14), - pistolety CZ – 75 (Rys.15) i CZ – 85, - pistolety Glock 17, 19 i 26 (Rys.16), - pistolet maszynowy HK MP – 5 (Rys.17), - pistolety maszynowe PM – 84 P i PM – 98 (Rys.18). Rys.14. Pistolet Walther P – 99 18 Rys.15. Czeski pistolet samopowtarzalny CZ – 75 B Rys.16. Rodzina pistoletów Glock w pełnej okazałości. Od góry G 17, w środku G 19, a u dołu najmniejsza wersja G 26 przeznaczona do noszenia w ukryciu 19 Rys.17. Popularny pistolet maszynowy niemieckiej firmy Heckler & Koch MP – 5 Rys.18. Pistolet maszynowy PM 98, który powstał na potrzeby Policji 20 ROZDZIAL III NABOJE REWOLWEROWE Naboje rewolwerowe są przeznaczone do strzelania z rewolwerów, a także z niektórych pistoletów samopowtarzalnych (np. Izraelski pistolet Desert Eagle – zdj.24). Naboje rewolwerowe charakteryzują się wystającą kryzą naboju. Współcześnie w polskiej Policji najczęściej używanym nabojem rewolwerowym jest nabój .38 Specjal, który stanowi rozwinięcie naboju .38 Colt Long będącego na początku XX wieku przepisowym nabojem rewolwerowym armii Stanów Zjednoczonych. Naboje .38 Specjal w Polsce są produkowane w Zakładach Metalowych „Mesko” w Skarżysku – Kamiennej. Występują one z pociskami typu: - WC (wad cutter – pocisk ołowiany) (Rys.19), - SP (soft point – pocisk połpłaszczowy) (Rys.19), - LRN (lead round nose – pocisk ołowiany zaokrąglony) (Rys.19). Obecnie nabój .38 Special jest coraz rzadziej używany ponieważ okazało się, że posiada stosunkowo niską moc obalającą. Jego następcą stał się nabój .357 Magnum (Rys.20), a ponieważ nabój ten powstał przez wydłużenie łuski .38 Special każdy rewolwer kalibru .357 Magnum może używać nabojów .38 Special. Rys.19. Naboje rewolwerowe .38 Specjal. Od lewej nabój WC, SP i LRN 21 Dane techniczno - taktyczne Nabój z pociskiem WC Nabój z pociskiem SP Nabój z pociskiem LRN 9,6 g 10,2 g 10,3 g Masa ładunku prochowego 0,14 g 0,27 g 0,26 g Energia początkowa pocisku 139 J 358 J 238 J Prędkość początkowa pocisku 170 m/s 265 m/s 215 m/s Masa pocisku Naboje rewolwerowe specjalne Poza amunicją .38 Specjal omówioną wcześniej występują także naboje specjalne, do których możemy zaliczyć amunicję niepenetrującą typu short – stop. Naboje te powstały jako amunicja przystosowana do obezwładniania osób na niewielkich odległościach. Działanie ich opiera się na wykorzystaniu udarowego oddziaływania pocisku na płaszczyznę celu (podobnie jak w przypadku 9 mm x 18 Makarow short – stop jest to płaski woreczek o średnicy ok. 24 mm, wypełniony drobnym śrutem średnicy ok. 1 mm). Zwinięty w łusce plastikowej woreczek po wystrzeleniu rozwija się i lecąc szybko wytraca prędkość. Najskuteczniejsze działanie tych naboi występuje na odległościach od 3 do 7 metrów. Na odległościach powyżej 40 metrów działanie pocisków staje się niegroźne. Rewolwerowe naboje specjalne .38 Specjal są produkowane w trzech typach pocisków: Nabój .38 Specjal Komar (kolor płaszcza pocisku biały) (Rys..20) Nabój .38 Specjal Szerszeń (kolor płaszcza pocisku niebieski) (Rys.20) Nabój .38 Specjal Osa (kolor płaszcza pocisku żółty) (Rys.20) 22 Naboje te różnią się ilością prochu, a co za tym idzie innymi parametrami prędkości i energii wylotowej pocisku. Dla lepszego ich rozróżnienia producent wprowadził rożną kolorystykę pocisków, a także umieścił karby wyczuwalne palcami na powierzchni łusek tych naboi (oprócz naboju Komar, który nie posiada karbów). Rys.10. Naboje rewolwerowe specjalne .38 Specjal. Od lewej strony nabój Komar – biały, nabój Osa – żółty, nabój Szerszeń – niebieski Nabój Komar Nabój Osa Nabój Szerszeń biały żółty niebieski Masa pocisku 3g 3g 3g Masa ładunku prochowego 0,21 g 0,25 g 0,28 g Łuska gładka z jednym karbem na obwodzie z dwoma karbami na obwodzie 250 m/s 300 m/s 350 m/s 94 J 135 J 184 J Kolor płaszcza pocisku Prędkość początkowa pocisku Energia początkowa pocisku 23 Rys.21. Budowa wewnętrzna naboju specjalnego .38 Specjal. Zwraca uwagę wystająca kryza łuski naboju. Pocisk stanowi parciany woreczek wypełniony drobnym śrutem o średnicy 1mm Jednostki broni strzelające nabojem .38 Specjal Polska Policja do strzelania amunicją .38 Specjal użytkuje rewolwery takich typów, jak Gward (Rys.22) i Astra MC – 6 (Rys.23). Rys.22. Rewolwer polskiej produkcji Gward 24 Rys.23. Rewolwer hiszpańskiej konstrukcji .38 Astra MC – 6 Rys.24. Pistolet strzelający mocna amunicją rewolwerową .357 Magnum Desert Eagel (ang. Pustynny Orzeł) 25 ROZDZIAL IV NABOJE POŚREDNIE Nabój pośredni - nabój do broni strzeleckiej o wymiarach pośrednich pomiędzy nabojami pistoletowymi, a nabojami karabinowymi /stąd też pochodzi nazwa/. Naboje pośrednie przeznaczone są do strzelania z karabinków automatycznych, karabinów automatycznych oraz ręcznych karabinów maszynowych. Pierwsze naboje pośrednie powstały w czasie II wojny światowej wraz ze skonstruowaniem broni lżejszej od karabinu maszynowego, a o większej celności i donośności pocisku niż pistolet maszynowy. Pierwszym nabojem tego typu był nabój Carbine 7,63 mm x 33 z 1941 roku stosowany w karabinku amerykańskim M1, kolejnym był nabój Kurzpatrone 7,92 mm x 33 z 1943 roku stosowany w niemieckim karabinku MP 43. Najpowszechniej stosowanym nabojem pośrednim wprowadzonym po II wojnie światowej stał się radziecki nabój 7,62 mm x 39 wz.1943 stosowany w karabinkach kałasznikowa. Nabój ten stał się standardowym nabojem pośrednim w państwach Układu Warszawskiego ( także Polska). W policji amunicja tego rodzaju znajduje zastosowanie dla karabinka AKMS (Rys.25). 26 Rys.25. Karabinek szturmowy AKMS kal.7,62 mm Istnieje kilka rodzajów amunicji tego typu, posiadających różną budowę w zależności od ich przeznaczenia. Można je podzielić na naboje bojowe oraz pomocnicze. 1.Naboje bojowe naboje z pociskami zwykłymi (zdj.26) – przeznaczone do rażenia celów żywych, naboje z pociskami specjalnego przeznaczenia – w zależności od budowy przeznaczone są do: wskazywania celów i korygowania ognia oraz do sygnalizacji - naboje smugowe wz. 1943, ciężar pocisku 7,5 g; oznaczenie – przednia część pocisku pomalowana na kolor zielony, zapalania materiałów łatwopalnych - naboje z pociskami zapalającymi wz.1943 ciężar pocisku 6,6 g; oznaczenie – przednia część pocisku pomalowana na kolor czerwony, zwalczania lekko opancerzonych celów – naboje z pociskami przeciwpancernozapalającymi wz.1943 ciężar pocisku 7,7 g; oznaczenie – przednia część pocisku pomalowana na kolor czarny i czerwony. 27 Rys.26. Nabój bojowy 7,62 mm x 39 wz.43 2.Naboje pomocnicze naboje szkolne – naboje przeznaczone do nauki ładowania broni, naboje ćwiczebne (ślepe) (Rys.27) – naboje przeznaczone do pozorowania prowadzenia ognia oraz stosowane do ręcznego wyrzutnika granatów łzawiących jako środek miotający. Istnieje również nabój ślepy wzmocniony stosowany jako środek miotający w automatycznych wyrzutniach granatów łzawiących oraz siatkowych zestawach obezwładniających SZO „Matnia”. Cechą charakterystyczną nabojów ćwiczebnych jest brak pocisku, jednakże należy pamiętać, że strefa niebezpieczna przy strzelaniu z amunicji ćwiczebnej (ślepej) tego rodzaju wynosi ok. 15 metrów. Spowodowane jest to falą uderzeniową zawierającą drobinki niespalonego prochu i metalu pochodzącego z łuski. 28 Rys.27.Nabój ćwiczebny (ślepy) 7,62 mm x 39 wz. Dane techniczno - taktyczne Nabój bojowy z pociskiem zwykłym 7,62 mm x 39 wz.43 Długość naboju 56 mm Długość łuski 39 mm Masa naboju 16,2 - 16,5 g Masa pocisku 7,9 g Masa ładunku miotającego 1,6 – 1,8 g Prędkość początkowa pocisku ( V ) m/s 715 m/s Energia początkowa pocisku (J) 1991 J Zasięg skutecznego rażenia do 1500 m Donośność całkowita pocisku 3000 m 29 SŁOWNICZEK Kaliber – (arab. „kalib” – wzór, kształt) - to wielkość określająca wymiar poprzeczny części prowadzącej przewód lufy broni palnej, wyrażana w jednostkach długości lub za pomocą wagomiaru. W przypadku luf bruzdowanych kalibrem jest najmniejsza średnica części prowadzącej przewodu, czyli odległość mierzona między dwoma przeciwległymi polami w lufie. W lufach poligonalnych (np. Glock) kaliber stanowi średnica okręgu wpisanego w wielobok foremny, wyznaczający zarys powierzchni wewnętrznej przewodu lufy. W lufach gładkolufowych kaliber mierzy się tradycyjną angielska metodą, gdzie Kalibrem nazywano liczbę kul o średnicy równej średnicy wew. lufy, odlanych z bryły ołowiu o masie jednego funta angielskiego(453,6 g). Karabin - to indywidualna broń palna o energii początkowej pocisku od 2000 do 4000 Dżuli przystosowana do amunicji karabinowej. Karabiny służą do strzelania na odległości do 800 metrów. Ze względu na cechy konstrukcyjne i przeznaczenie taktyczne wyróżnia się: - karabiny standardowe – lufa długości ponad 450 mm, - subkarabiny – długość lufy nie przekracza 450 mm, masa i gabaryty mniejsze od karabinu standartowego, - karabiny maszynowe – posiadają lufę szybko wymienną o zwiększonej pojemności cieplnej. Karabinek – to indywidualna broń palna dostosowana do amunicji pośredniej o energii początkowej pocisku od 800 do 2000 Dżuli. Karabinki służą do walki na odległościach do 500 metrów. Wyróżnia się: - karabinki standardowe – lufa długości ponad 350 mm, - subkarabinki – lufa długości do 350 m, o masie i gabarytach zbliżonych do pistoletów maszynowych, - karabinki maszynowe – lufa o zwiększonej pojemności cieplnej, czasami wymiennej, długości ponad 350 mm. 30 Pistolet - to indywidualna broń palna o małych gabarytach, posiadająca krótką lufę i chwyt - strzelająca nabojami pistoletowymi, umożliwiająca trzymanie broni jedną ręką podczas strzelania. Przeznaczona jest ona do walki, samoobrony oraz do wymuszenia posłuszeństwa na bliskich odległościach (do 50 metrów). Współczesne pistolety są bronią wielostrzałową, samopowtarzalną. Pistolet maszynowy – to broń palna z lufą średniej długości, strzelająca nabojami pistoletowymi i wyposażona w kolbę stałą lub składaną . Pistolety maszynowe są bronią samoczynną - samopowtarzalną, z której można prowadzić ogień seriami lub pojedynczy. Służy do walki na odległościach do 100 metrów ogniem ciągłym i do 200 metrów ogniem pojedynczym. Rewolwer - (łac. revolvo – obracam ponownie) – jest to wielostrzałowa, powtarzalna krótka broń palna, w której rolę magazynka pełni bębenek mieszczący pięć lub więcej nabojów (najczęściej sześć). Komora nabojowa w rewolwerze jest oddzielona od lufy, jej rolę pełnią gniazda nabojowe w bębenku, który obraca się wokół własnej osi, równolegle do osi przewodu lufy, wraz z napinaniem kurka. Z reguły rewolwery nie posiadają bezpiecznika co przyspiesza użycie załadowanej i zawsze gotowej do akcji broni. Moc obalająca – (ang. Stopping power) – to określenie odnosi się do amunicji, której pocisk po trafieniu w cel żywy eliminuje go natychmiast z walki jak po nokautującym ciosie boksera. Określenie mocy obalającej pocisku jest ściśle związane ze skutecznością obezwładniającą. Donośność całkowita pocisku – jest to maksymalna odległość na jaką doleci pocisk wystrzelony z danej jednostki broni. Zasięg skutecznego rażenia – jest to odległość na jakiej pocisk wystrzelony z danej jednostki broni posiada energię wystarczającą do skutecznego obezwładnienia trafionego celu. Prędkość początkowa pocisku –prędkość pocisku w momencie jego wylotu z lufy. Energia początkowa pocisku - energia pocisku w momencie jego wylotu z lufy. 31 BIBLIOGRAFIA 1. Amunicja pistoletowa i rewolwerowa z Zakładów Metalowych „MESKO” w Skarżysku- Kamiennej, (w:) Magazyn Strzelecki. Colt 1994, nr 4. 2. Ciepliński A., Woźniak R, Ilustrowana encyklopedia współczesnej broni palnej, Warszawa 1997. 3. Figury odwrotne - .38 Special w .357 Magnum?, (w:) Magazyn o broni – Strzał czerwiec 2006, nr 6. 4. Hartink A. E., Encyklopedia pistoletów i rewolwerów, Bielsko Biała 2002. 5. Kochański S., Automatyczna broń strzelecka, Warszawa 1991. 6. Kochański S., Brygady antyterrorystyczne, Warszawa 1992. 7. Walther J., Broń systemu Kałasznikowa, Warszawa 2002. 8. www.giwera.pl 9. www.mesko.com.pl
