OSAS - Ogólnopolskie Stowarzyszenie Asystentów Sedziów

Ogólnopolskie Stowarzyszenie Asystentów Sędziów zapoznawszy się z komunikatem
Zarządu Stowarzyszenia Sędziów Polskich "IUSTITIA" w przedmiocie odbytego spotkania z
przedstawicielami Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury, a w szczególności poparcia
stanowiska władz KSSiP o konieczności zapewnienia puli wolnych stanowisk asesorskich, w
przypadku przywrócenia tej instytucji, dla absolwentów KSSiP bez dodatkowego konkursu na
to stanowisko przyjmuje z dezaprobatą takie stanowisko i sprzeciwia się wprowadzeniu
takich regulacji (http://www.iustitia.pl/index.php/komunikaty/758-spotkanie-zarzadu-iustitii
zkierownicwtem-kssip-w-krakowie ).
Pragniemy przypomnieć, iż wprowadzenie takiego rozwiązania naruszać będzie art.
60 w zw. z art. 32 ust. 2 Konstytucji. Przepisy te gwarantują obywatelom Rzeczypospolitej
Polskiej korzystającym z pełni praw publicznych prawo dostępu do służby publicznej na
jednakowych zasadach z zagwarantowaniem zakazu dyskryminacji z jakiegokolwiek powodu.
Powyższe rozwiązanie proponowane przez władze KSSiP, a poparte przez SSP "Iustitia" godzi
w powyższą zasadę, albowiem zakłada przyjęcie rozwiązań powszechnie uznanych za
dyskryminacyjne w stosunku do pozostałych osób, w tym asystentów sędziów. Zauważyć
należy, iż osoby które w myśl przepisów ustawy o ustroju sądów powszechnych mają prawo
ubiegać się o urząd sędziego w przypadku wprowadzenia "asesury" mają również prawo do
powołania na ten urząd. Wskazujemy, iż w kodeksie pracy w art. 18 (ind. 3a) uregulowano
bezwzględny zakaz dyskryminacji w zatrudnieniu. Jednocześnie w myśl art. 68 § 1 Kodeksu
pracy nawiązanie stosunku pracy następuje na mocy powołania, a zatem będzie miało
zastosowanie do instytucji asesury, albowiem zgodnie z art. 45 ust. 1 w zw. z art. 175 i 178
Konstytucji jedynie sędziowie mogą sprawować wymiar sprawiedliwości w Rzeczypospolitej
Polskiej.
Ogólnopolskie Stowarzyszenie Asystentów Sędziów jest tym bardziej zaskoczone
wyrażeniem przez SSP "Iustitia" poparcia dla proponowanych przez KSSiP rozwiązań w tym
względzie z uwagi na fakt stanowiska Rzecznika Praw Obywatelskich będącego konsekwencją
wniosków naszego Stowarzyszenia oraz asystentów sędziego nie zrzeszonych w naszym
Stowarzyszeniu o rozważenie możliwości podjęcia zgodnie z własnymi kompetencjami
działań związanych z nowelizacją ustawy o KSSiP, która analogiczne rozwiązania przewiduje
dla absolwentów KSSiP w odniesieniu do stanowisk referendarzy sądowych. Przypominamy
zatem, iż w dniu 15 lipca 2013 r. skierował wystąpienie generalne w sprawie znak:
RPO/731673/13/XVIII/1006 RZ do Ministerstwa Sprawiedliwości wskazując, iż proponowane
rozwiązania w sposób sprzeczny z prawem faworyzują absolwentów KSSiP oraz wnosząc o
podjęcie prac nad zamianą tej regulacji w celu dostosowania jej do zgodnej z Konstytucją
(adres: http://www.sprawy-generalne.brpo.gov.pl/pdf/2013/04/731673/1736527.pdf ).
Jednocześnie
Ogólnopolskie
Stowarzyszenie
Asystentów
Sędziów
pragnie
przypomnieć, iż na przestrzeni ostatnich kilku lat, to jest od momentu prac legislacyjnych
mających wprowadzić przepisy o KSSiP, SSP "Iustitia" stała na stanowisku, iż zawód sędziego
ma być koroną zawodów prawniczych i przeciwstawiała się modelowi szkolenia przyszłych
sędziów w ramach KSSiP. W swoim stanowisku pn. "Stanowisko Zarządu „Iustiti” - co do
drogi
zawodowej
do
urzędu
sędziego"
opublikowanego
na
stronie
http://www.iustitia.pl/index.php/oswiadczenia/631-stanowisko-zarzadu-iustitii-co%20-dodrogi-zawodowej-do-urzedu-sedziego wyraziła jednoznacznie pogląd, iż konieczne jest
wprowadzenie przepisów, które "dadzą możliwość ubiegania się o urząd sędziego zarówno
absolwentom zniesionej aplikacji sędziowskiej, wykonującym obecnie inne zawody
prawnicze, jak i absolwentom obecnie funkcjonującego Modelu Krajowej Szkoły
Sądownictwa i Prokuratury oraz referendarzom sądowym i asystentom sędziów, którzy
nabyli prawo do przystąpienia do egzaminu sędziowskiego i egzamin ten zdali&". Powyższe
stanowisko, w przeciwieństwie do zaprezentowanego na spotkaniu z władzami KSSiP,
respektowało w pełni zasadę równości obywateli względem prawa i jednakowych zasad
dostępu do służby publicznej.
Brak jednolitych zasad, tj. w drodze konkursu i władcze kierowanie absolwentów
KSSiP na stanowiska asesora godzi również w podstawową zasadę wymiaru sprawiedliwości,
tj. jej niezależności od innych władz wynikającą z art. 173 konstytucji, ale również art. 6 ust. 1
Europejskiej Konwencji Praw Człowieka i Podstawowych Wolności oraz art. 47 Karty Praw
Podstawowych Unii Europejskiej, albowiem jednostka organizacyjna Ministerstwa
Sprawiedliwości, podległa Ministrowi Sprawiedliwości będącego władzą wykonawczą, będzie
w sposób arbitralny, faworyzujący wskazywała osoby powołane na stanowisko "asesora" czy
"sędziego na próbę". To zatem władza wykonawcza będzie decydowała o kandydaturach na
przyszłych sędziów, podczas gdy przypomnijmy sędziowie mają być niezawiśli. Pragniemy
przypomnieć, iż w myśl orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka osoba
wskazana przez ministra na urząd sędziego powołanego na czas określony nie legitymuje się
przymiotem "niezależności", który jest gwarancją prawa do sądu.
Dlatego też Ogólnopolskie Stowarzyszenie Asystentów Sędziów z niepokojem odbiera
zawieranie jakichkolwiek porozumień, które godzą w prawa nie tylko asystentów sędziów,
ale i prawa obywateli.
Zarząd OSAS