Film na maturze - sucharski.edu.pl

Film na maturze
Kiedy staje nam przed oczyma temat, zapominamy zwykle o wszystkim, co wiemy,
co kiedyś oglądaliśmy, czytaliśmy, o czym kiedyś myśleliśmy. Gorączkowo
wertujemy w pamięci przeczytane ksiąŜki.
Tymczasem nie tylko szkolne lektury mogą stać się pretekstem do snucia rozwaŜań
na pewne tematy. O wyborach moralnych, miłości, kondycji człowieka czy
samotności mówi przecieŜ niejedna sztuka teatralna, niejeden film, moŜe nawet taki,
który widziałeś wczoraj.
Kiedy przeczytasz juŜ temat, nie myśl o tym, czego nie wiesz I nie wyrzucaj sobie, Ŝe
wczorajszy wieczór spędziłeś w kinie, przed telewizorem zamiast wertować
podręcznik.
Proponuję więc pobieŜny przegląd tytułów, których przywołanie moŜe uatrakcyjnić
Twoją maturalną pracę. Pisząc o filmie, nie zapominaj o nazwisku reŜysera, moŜesz
przywołać teŜ nazwiska aktorów (ale nie jest to konieczne). Zwracaj teŜ uwagę, czy
film jest adaptacją jakiegoś dzieła literackiego.
Przy jakich tematach moŜna wykorzystać film? OtóŜ przy takich, w których masz się
ustosunkować do pewnych wartości, wyborów moralnych, czasami pojawia się
sformułowanie „inne teksty kultury”.
MIŁOŚĆ
„Krótki film o miłości” w reŜ. Krzysztofa Kieślowskiego.
Pokazuje bolesną konfrontację młodzieńczych marzeń z codzienną rzeczywistością.
Wymarzona, dojrzała kobieta (GraŜyna Szapołowska) okazuje się kobietą lekkich
obyczajów, a idealna miłość wzdychającego do niej chłopca (Olaf Lubaszenko) tylko
fizycznym poŜądaniem. Ta właśnie smutna I bolesna prawda, którą stara się
przekazać chłopakowi kobieta jest dla niego nie do zniesienia, stąd samobójcze próby
bohatera.
„Całkowite zaćmienie”, reŜ. Agnieszka Holland
Przyjaciele – francuscy poeci symboliści: młody Rimbaud (Di Caprio) I dojrzały
Verlaine ulegają wzajemnej fascynacji. Prowadzi ona na poetycki parnas, ale takŜe do
desperacji, wzajemnych wyrzutów i upokorzeń, potępienia społecznego. Dlatego
miłość ta ma równieŜ wymiar tragiczny, jest prowokacją.
„Titanic”, reŜ. James Cameron
Film ukazuje miłość jako gwałtowne, ślepe uczucie dwojga pięknych I młodych.
Wszystkie przeszkody, jakie rozdzielają bohaterów tkwią w zewnętrznym złym
świecie, a nie w nich samych – rozdziela ich najpierw bariera społeczna, narzeczony,
potem katastrofa i śmierć.
ZŁO I MORALNOŚĆ
„Nic”, reŜ. Dorota Kędzierzawska
Biedna, młoda matka jest zmuszona wybierać pomiędzy uczuciem do męŜa i
miłością do dzieci. MąŜ grozi, Ŝe jeśli kolejny raz zajdzie w ciąŜę – odejdzie. Po
nieudanych próbach aborcji, pozbawiona wszelkiej pomocy matka zabija nowo
narodzone dziecko. Gdy staje przed sądem, nie ma na swoją obronę NIC.
„Krótki film o zabijaniu”, reŜ. Krzysztof Kieślowski
Współczesna interpretacja przykazania „Nie zabijaj”. Film naturalistycznie pokazuje
obie – w przekonaniu reŜysera – zbrodnie: na taksówkarzu oraz na zabójcy (kara
śmierci). Problem pokazany na przykładzie historii zabójcy taksówkarza jest wciąŜ
Ŝywy (dyskusje na ulicy, programy telewizyjne, manifestacje przeciwko I za karą
śmierci).
„Truman Show”, reŜ. Piter Weir
Jeden z filmów poruszających kontrowersyjny temat złego wpływu mediów na Ŝycie
człowieka. Bohater nagle orientuje się, Ŝe jest obiektem manipulacji – jego Ŝycie
rejestrują kamery, codziennie jego najintymniejsze sprawy oglądają miliony widzów
– bez własnej wiedzy został bowiem bohaterem nieustającej noweli.
SAMOTNOŚĆ I BUNT
„Kobieta samotna”, reŜ. Agnieszka Holland
Kobieta samotnie wychowująca dziecko Ŝyje w szarej rzeczywistości socjalistycznej.
Jej smutne Ŝycie zmienia miłość młodego inwalidy (Bogusław Linda). Oboje, poprzez
kradzieŜ pieniędzy z przekazów i wyjazd, próbują uciec od marnego Ŝycia. To
jednak nie moŜe się udać, jedynym wyjściem jest śmierć.
„Buntownik z wyboru”, reŜ. Gus Vant Sant
Zdolny chłopak, matematyczny geniusz pracuje jako sprzątacz na uczelni, nie potrafi
odnaleźć się w codziennej rzeczywistości, nie chce studiować ani pracować swym
intelektem, buntuje się przeciw społeczeństwu.
„Pokój Marvina”, reŜ. Jerry Zaks
Wychowany tylko przez matkę syn (Leonardo Di Caprio) buntuje się przeciw
wszystkiemu I wszystkim. Podpala nawet mieszkanie mamy i brata, trafia na
leczenie psychiatryczne, wyciągnięty ze szpitala przez matkę odmawia pomocy
śmiertelnie chorej ciotce, powoli jednak coś się w nim zmienia.
OBCY/INNI
„Europa, Europa”, reŜ. Agnieszka Holland
Młody śyd skazany na samotność, z racji swego pochodzenia, które musi ukrywać,
by ocalić Ŝycie w czasie prześladowań i wojennej zawieruchy. W sowieckim
sierocińcu jest komunistą, w niemieckiej armii - hitlerowcem. Nikt nie moŜe mu
pomóc, towarzyszy mu ciągły lęk, Ŝe moŜe ktoś rozpoznać w nim jego Ŝydowskie
pochodzenie.
„Rain Man”, reŜ. Barry Levinson
Młody, szczęśliwy człowiek sukcesu (Tom Cruise) dowiaduje się, Ŝe ma brata
(Dustin Hoffman) chorego na autyzm. Próbuje się z tym uporać, wejść w nieznany i
niezrozumiały świat autyka.
ARTYSTA/SZTUKA
„Amadeusz”, reŜ. Miloš Forman
Film przedstawia dzieje Mozarta, opowiedziane przez jego złośliwego konkurenta –
muzyka – rzemieślnika, który był pierwszym artystą na dworze, dopóki nie pojawił
się genialny Mozart. Artysta pokazany jest jako bezradny nieszczęśnik, który nie
radzi sobie z ojcem, Ŝyciem rodzinnym i z trudem zarabiania na Ŝycie, ale lubi się teŜ
zabawić. Zbyt wielki talent pozbawia go pieniędzy, przyjaciół, Ŝycia.
„Przejrzeć Harry’ego”, reŜ. Woddy Allen
Znany pisarz odbiera hołdy na swoją twórczość. W Ŝyciu prywatnym jest jednak
nieudacznikiem, który krzywdził najbliŜszych i nie umiał sobie poradzić z rolą męŜa
i ojca .
Uwikłany we własne kompleksy i lęki twierdzi, Ŝe usprawiedliwia go twórczość – i z
niej, a nie z dobrego Ŝycia winien być rozliczany.
„Człowiek zaćmienie”, reŜ. Agnieszka Holland
Poezja jest „trucizną”. Cierpią poeci, ale i całe otoczenie, zwłaszcza Ŝona Verlaine’a.
WraŜliwość doprowadza do tragedii.
MoŜna przywołać takŜe inne filmy (zwłaszcza znane powszechnie adaptacje
powieści historycznych) oraz inne hasła: dzieciństwo, dojrzewanie, rodzina,
przyjaźń, walka, ojczyzna itd. Ja ze swojej strony mogę mieć tylko nadzieję, Ŝe
chociaŜ trochę natchnęłam czytających do przemyślenia tego, co i tak oglądają na co
dzień.