Głos Lasu Podlasia i Mazur Nr 10 Czerwiec 2014
Transkrypt
Głos Lasu Podlasia i Mazur Nr 10 Czerwiec 2014
magazyn pracowników | numer 10 czerwiec 2014 regionalny dodatek do „głosu lasu” ????????? PODLASIA I MAZUR wielki jubileusz leŚników. to była wyjątkowa uroczystość. Chwile zapisane w kadrze kordelas leŚnika Polskiego Odznaczeni za szczególne zasługi informacje leśne w wirTualnym świecie luty 2012 | małopolski głos lasu | 1 WSTĘPNIAK PUL – nie ma nic wspólnego z „Pulp fiction” W ydział Zarządzania Zasobami Le- śnymi zajmuje się bardzo szeroką gamą zagadnień. Sprawą podstawową jest zapewnienie wszystkim 31 nadleśnictwom aktualnych planów urządzenia lasu (PUL). Na dzień dzisiejszy wszystkie nadleśnictwa mają zatwierdzone przez Ministra Środowiska PUL, wraz z programami ochrony przyrody, a także prognozami oddziaływania tych planów na środowisko. Podstawę do sporządzenia PUL stanowi ewidencja powszechna gruntów. Geodezja stanowi podstawowy element rozstrzygania rozbieżności między ewidencją powszechną, a stanem lasu na gruncie. Prawie wszystkie grunty w RDLP B-stok mają założone księgi wieczyste. System Informacji Przestrzennej to kolejna nisza zadań realizowanych w wydziale. Leśne Mapy Numeryczne we wszystkich nadleśnictwach odwzoro- wują charakter i układ zasobów RDLP. Lasy są corocznie wyceniane, zaś realizacja zadań gospodarczych odnotowywana jest w formie corocznej aktualizacji danych opisowych i mapowych. Wydział prowadzi ewidencję budynków mieszkalnych i lokali w całej RDLP. W ramach zadań administracji państwowej wydział przygotowuje decyzje o wyłączeniu gruntów leśnych z produkcji, a także uzgadnia i opiniuje warunki zabudowy oraz przeznaczenie gruntów leśnych Skarbu Państwa na cele nieleśne. Ponadto w ramach prac realizuje się tzw. ”ruch ziemią”, czyli sprzedaż lasów i gruntów, przygotowanie dokumentacji do sprzedaży mieszkań zbędnych dla gospodarki leśnej, zamiany gruntów, dzierżawy oraz najem lasów i gruntów, ustanawianie służebności dojazdu i przesyłu. To wszystko realizowane jest przez 6-osobowy zespół specjalistów wspierany zespołem radców prawnych. mgr inż. piotr zbrożek wydział zarządzania zasobami leśnymi Postęp prac dotyczących sporządzania planów urządzenia lasu – 24.01.2012 r. Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Białymstoku „Głos Lasu Podlasia i Mazur” jest dodatkiem regionalnym do magazynu „Głos Lasu” wydawanego przez Centrum Informacyjne Lasów Państwowych redaktor prowadzĄcy: Zespół ds.Promocji i Mediów adres redakcji: RDLP w Białymstoku ul. Lipowa 51, 15-950 Białystok tel. 85 7481 860, 85 7481 817 e-mail: [email protected] www.bialystok.lasy.gov.pl Skład, łamanie i i redakcja tekstów oraz przygotowania do druku: Media Regionalne Spółka z o.o. Oddział w Białymstoku www.mediaregionalne.pl projekt: Novimedia Content Publishing www.novimedia.pl druk: Zakłady Graficzne Momag SA. zdjęciE na okładce: Fot. Wojciech Antczak. Szacunki – Leśniczy Mirosław Agiejczyk w czasie wykonywania szacunku brakarskiego w asyście stażystki. Autorzy tekstów w numerze: Piotr Zbrożek - RDLP w Białymstoku, Jarosław Krawczyk - RDLP w Białymstoku, Marcin Sołoguba - RDLP w Białymstoku, Ewa Majewska - RDLP w Białymstoku, Sławomir Kowalczyk - Nadleśnictwo Giżycko. Zapowiedzi leśnych wydarzeń: Żródło: Wydział Zarządzania Zasobami Leśnymi w RDLP w Białymstoku 2 | podlasia i mazur głos lasu | czerwiec 2014 • „Spław orylski. 90 lat LP” pod honorowym patronatem Dyrektora Generalnego LP - 19 lipca 2014, godz. 17.00-20.00, Plaża Miejska w Augustowie • „Dęby wolności”: – 17 sierpnia 2014 r. Nadleśnictwo Nurzec, Grabarka – 14 września 2014 r. Nadleśnictwo Dojlidy, Białystok – III/IV kwartał 2014 r. Nadleśnictwo Łomża i Czarna Białostocka • Mistrzostwa Świata w Jeździe Rowerowej na Orientację – 24-30 sierpnia 2014 r., Puszcza Knyszyńska • Mistrzostwa Służb Mundurowych w Leśnej Topografii – 5 września 2014 r., Puszcza Augustowska • II Targi Leśne „Las i My” pod honorowym patronatem Ministra Środowiska – 11-12 październik, o godz. 10.00 - 16.00, PODR w Szepietowie. ludzie Być optymistą – jak ksiądz Kluk „...Kto się lęka czegoś lepszego i nie czyni dobrego, co może, nigdy nic nie uczyni…” J. K. Kluk, Roślin potrzebnych…, 1778 r. N ie należę do wyjątków - zdarza się mi ponarzekać, a to na „trudne” czasy, to na brak zaufania między ludźmi, wymyślam ograniczenia i wady, itp. Optymiści, którzy mają do czynienia z takimi samymi trudnymi doświadczeniami, myślą o nich w zupełnie odwrotny sposób. Dostrzegają zalety, a nie wady, trudne sytuacje traktują jako wyzwanie, a nie przyczynę podkopania sił. Optymistą był ks. Jan Krzysztof Kluk (739-1796). Postać wybitna, przyrodnik działający w dobie Oświecenia, autor pierwszych w języku polskim 14 tomów dzieł przyrodniczo-gospodarskich, orędownik rozwoju nauki, jak również „prekursor” polskiego leśnictwa. Myśl o ks. J. K. Kluku jako o człowieku z pasją wartą zaprezentowania w gronie leśników, nasunęła mi się w trakcie przygotowań do uczczenia jubileuszu 90-lecia Lasów Państwowych i 70-lecia powołania dyrekcji białostockiej. Z tej okazji RDLP w Białymstoku wznowiła drukiem dzieło Kluka „Roślin potrzebnych… Tom II O drzewach dzikich, lasach etc., z 1778 r. Był to pierwszy polski podręcznik traktujący o leśnictwie, a zawarte w nim przesłania są nadal aktualne. Kluk przewidział, że w miarę wzrostu cywilizacji i potrzeb bytowych wsi polskiej wzrośnie zapotrzebowanie na drewno. Zaleca nowocześnie pojęte urządzenie lasu, wskazując na: zalesiania miejsc bezleśnych i rozmnażanie drzew, pielęgnowanie lasu, podziale go na oddziały, obowiązki jego zarządców, a wreszcie na planowane jego użytkowania. Reprint wydania dzieła J.K.Kluka z 1778r. Wśród rozległego kręgu jego pasji znalazły się m.in.: ziołolecznictwo, geologia, rysunki i rytownictwo, prowadzenie ogrodu botanicznego, praca naukowa oraz kolekcjonerstwo. Niewątpliwie, największą pasją ks. Kluka było służenie krajowi, szerząc oświatę z ambony, publikując podręczniki czy spiesząc z pomocą potrzebującym. Odważnie walczył o złagodzenie wyzysku i niedoli chłopów, tych „...rodzicielów naszych bogactw, utrzymujących nasze wygody, w krwawych znojach dni życia swego na przewracanie ziemi siły swoje targających…” (Bot. III, I,I, s. 6). Nie zrażał się obojętnością współczesnego mu społeczeństwa w zakresie nauk przyrodniczych i wyrażał niezachwianą nadzieję, że jeśli jego rad nie przyjmie współczesne mu pokolenie, „którzyśmy się przesądkami zbytnio napoili…”, to na pewno przyjmie je młodzież. Był optymistą. O życiu i twórczości J. K. Kluka, proboszcza ciechanowieckiego napisa- no wiele rozpraw. Łączy je opis pełen szacunku i niekłamanego podziwu dla trudu mrówczo pracowitego plebana z zapadłej wsi podlaskiej. Warto być optymistą. Życie staje się wtedy ciekawsze, pełne sił i pasji. Wszystkich, których choć trochę zainteresowała postać ks. Krzysztofa Kluka odsyłam do takich pozycji jak: Brzęk G., Krzysztof Kluk, Lublin 1977; Kluda E., Ksiądz Krzysztof Kluk, „Wszechświat”, R. 59, 1958, z. 1, s. 2526; Krzysztof Kluk - przyrodnik i pisarz rolniczy, pod red. J. Babicza, W. Grębeckiej, S. Inglota, Wrocław 1976; Marszałek K., Rady i przesłania księdza Krzysztofa Kluka, Ciechanowiec 2004; Uszyński K., Krzysztof Kluk - życie i działalność naukowa, „Rocznik Muzeum Rolnictwa w Szreniawie”, T. 2, 1970, s. 53-72. Wójcik Z., Ksiądz Jan Krzysztof Kluk - pisarz i uczony, Ciechanowiec 2012 tekst | ewa majewska czerwiec 2014 | podlasia i mazur głos lasu | 3 co robimy Wielki jubileusz To była wyjątko 7 maja 2014 r. w Operze i Filharmonii Podlaskiej w Białymstoku odbyła się Uroczysta Narada Leśników z okazji 90-lecia Lasów Państwowych i 70-lecia utworzenia Dyrekcji Lasów Państwowych w Białymstoku. N Poczty sztandarowe RDLP w Białymstoku a zaproszenie dyrektora RDLP Ryszarda Ziemblickiego, w spotkaniu wzięło udział około 800 gości. Byli to parlamentarzyści, podsekretarz stanu w Ministerstwie Środowiska, wojewoda podlaski, marszałkowie województw podlaskiego i warmińsko-mazurskiego, przedstawiciele służb mundurowych oraz szkolnictwa, a także leśnicy i przyrodnicy z sąsiedniej dyrekcji w Lublinie i Olsztynie, a także około 500 leśników z całego białostockiego regionu. tekst | Anna Poskrobko 4 | podlasia i mazur głos lasu | czerwiec 2014 Janusz Ostapiuk, podsekretarz stanu w MŚ wręcza Złote Medale za Długoletnią Służbę Biskup Jerzy i dyrektor RDLP w Białymstoku, Cerkiew pw. św. Mikołaja co robimy leśników. owa uroczystość. Grawerton od wojewody podlaskiego Macieja Żywno Leśnicy i goście na widowni Opery i Filharmonii Podlaskiej w Białymstoku Dary ołtarza od leśników, Archikatedra Białostocka czerwiec 2014 | podlasia i mazur głos lasu | 5 aktualności System Informacji Przestrzennej (SIP) Mapy papierowe w naszej pracy już budzą sentymenet L asy Państwowe były jedną z pierwszych instytucji w Polsce, która wprowadziła System Informacji Przestrzennej (SIP) do zarządzania tak dużą powierzchnią. Stało się to możliwe dzięki Zarządzeniu DGLP, wydanemu 23 sierpnia 2001 r., które wprowadziło jednolity standard leśnej mapy numerycznej dla poziomu nadleśnictwa w całych Lasach Państwowych. W obliczu pojawiających się potrzeb i koniecznych modyfikacji był on modernizowany. Milowym krokiem w rozwoju SIP w Lasach Państwowych okazała się centralizacja SILP, która stworzyła możliwość pracy z mapą numeryczną każdemu pracownikowi. Swój dostęp uzyskali także leśniczowie poprzez wyposażenie w komputery ich kancelarii. Scentralizowanie leśnej mapy numerycznej stworzyło okazję na włą- Naczelnik Piotr Zbrożek i Marcin Sołoguba w otoczeniu map 6 | podlasia i mazur głos lasu | czerwiec 2014 czenie zawartych w niej informacji w jednolitą platformę udostępniania informacji o lasach wszystkich form własności, jaką jest Bank Danych o Lasach (BDL) [http://www.bdl.lasy. gov.pl]. To właśnie w BDL, w wyniku połączenia ze sobą map wszystkich nadleśnictw, uwidoczniły się mankamenty funkcjonowania każdej z nich niezależnie względem siebie. Objawia się to powstawaniem miejsc, w których zasięgi nadleśnictw „nachodzą” na siebie lub się rozchodzą, tworząc obszary „niczyje”. Leśnikom była to sytuacja znana dotąd tylko jako pojawiająca się w państwowej ewidencji gruntów - zauważana na granicy sąsiadujących ze sobą powiatów. Obecnie zarówno granice obrębów ewidencyjnych, gmin, powiatów, a także nadleśnictw, składają się na referencyjny rejestr publiczny - Państwowy Rejestr Granic (PRG). Stąd też w RDLP w Białymstoku, z inicjatywy DGLP, trwają prace mające na celu ujednolicenie przebiegu granic w sposób trwały i czytelny. W ten pracochłonny projekt zaangażowani zostali pracownicy Wydziału Zarządzania Zasobami Leśnymi, którzy po konsultacjach z nadleśnictwami opracowują w oprogramowaniu GIS nowe mapy zasięgów jednostek RDLP w Białymstoku. Obok udostępniania informacji przestrzennej o środowisku zarządzanym przez PGL LP w formie elektronicznej, np. BDL, właściwym środkiem są wciąż mapy papierowe, jako medium najtrafniej docierające do najszerszego kręgu odbiorców. Stąd też w wydziale, w maju 2014 r. opracowano kolejną odsłonę serii map „Puszcze Podlasia”, rozpowszechnianej w 2011 r. jako załącznik do dziennika „Kurier Poranny”. tekst | marcin sołoguba aktualności Narzędzie pracy Business Objects 4.0 N ie ulega wątpliwości, że XXI wiek jest wie- kiem informacji, którą gromadzi się, przetwarza, a następnie wyciąga wnioski. Prawdziwy potop informacji otacza nas praktycznie we wszystkich dziedzinach życia. Gigantyczne ilości informacji codziennie pozyskują i gromadzą również leśnicy. Nie trzeba zbytnio opisywać, gdzie w pracy leśnika powstają informacje oraz w jaki sposób są gromadzone. Ciekawe natomiast może być to, za pomocą jakich narzędzi są przetwarzane i jakie wyciągane są z nich wnioski. W chwili obecnej ponad 3000 pracowników Lasów Państwowych od kilku miesięcy w codziennej pracy posługuje się najnowszą wersją Business Objects 4.0 – systemu, który zajmuje się przetwarzaniem informacji w wiedzę. O oprogramowaniu tym krąży już nie jedna legenda nie tylko ze względu na możliwości, ale i ze względu na słownictwo, jakim użytkownicy opisują pracę z systemem. W zależności od potrzeb, czyli od stanowiska i uprawnień, na leśnika w BO czekają 53 wirtualne światy obiektów, pogrupowane w 10 kategoriach tematycznych (np. opis taksacyjny, księgowość, gospodarka towarowa). Pojedynczy świat składa się z informacji, czyli obiektów poukładanych w wymiarach (prościej mówiąc w folderach). Informacje mogą być ogólne lub szczegółowe i w zależności od stopnia szczegółowości rozróżnia się: obiekt, szczegół, miarę. Do wirtualnych światów udajemy się po odpowiedzi, które mogą być źródłem wie- dzy. Mogą, ale nie muszą, gdyż nasze wirtualne światy połączone z bazami danych należy najpierw zapytać. Cała sztuka w zadawaniu pytań polega na tym, że na niemądre zapytania możemy uzyskać wymijające odpowiedzi lub ich brak. Po odpowiednim treningu możemy system nawet zapytać o informacje, które nie są bezpośrednio przechowywane w bazach danych (czyli nie istnieją), ale można je wyliczyć lub zasymulować. Przykładem może być ilość dni, która upłynęła od momentu pozyskania drewna do chwili obecnej tzw. okres przelegiwania drewna na magazynie. Informacja bardzo ważna dla kontrahentów, leśniczych i kadry kierowniczej. Wiedza wynikająca z tej informacji dla każdej z wymienionych wcześniej osób oznacza co innego. Dla kontrahentów będzie to informacja o jakości surowca (im świeższy, tym potencjalnie lepszy), leśniczy natomiast powinien drewno, które dłużej przechowuje na magazynie sprzedawać lub wysyłać do klienta w pierwszej kolejności. Kadra menedżerska posługując się informacjami o przelegiwaniu drewna, pozyskiwanymi z różnych nadleśnictw wyciąga wnioski o aktualnej sytuacji na rynku drzewnym, np. czy klienci odbierają zamówiony surowiec zgodnie z harmonogramem czy nie. A jeśli nie, to jakie są tego przyczyny? W dniach 25-29 maja br. w Pogorzelicy odbyła się konferencja pn. Business Intelligence w LP. Całość konferencji poświęcona była aplikacji Business Objects, jej rozwojowi i możliwościom. Przedstawiono nowo powstałą Bazę Wiedzy o BO dostępną pod adresem http://dokumentacjasilp. zilp.lasy.gov.pl (zakładka instrukcje) oraz system e-learningowy (elektronicznego nauczania) dostępny po zalogowaniu do ww. bazy, dzięki któremu każdy pracownik LP może zapoznać się z BO i nauczyć jego obsługi. Pomocnymi w rozwiązywaniu problemów związanych z nauką i obsługą BO są również regionalni nauczyciele i trenerzy. W RDLP Białystok są to Anna Lebensztejn, Dawid Iwaniuk (pracownicy biura regionalnej dyrekcji), Zbigniew Krauze (Nadleśnictwo Płaska) i Sławomir Kowalczyk (Nadleśnictwo Giżycko). Nieprzetworzona wiedza w postaci informacji czeka na Państwa w systemie Business Inteligence LP, zapraszamy do jej wykorzystywania w codziennej pracy. tekst | sławomir kowalczyk czerwiec 2014 | podlasia i mazur głos lasu | 7 sprawy bieżące Kordelas Leśnika Polskiego – otrzymanie takiego odznaczenia to wielki zaszczyt i marzenie większości leśników Płk. W. Podleci, dowódca 18 Białostockiego Pułku Rozpoznawczego uhonorowany Kordelasem K ordelas jest rodzajem białej broni, o kształcie długiego prostego dwusiecznego noża. W średniowieczu szczególnie sprawdzał się w walkach wręcz. Od wieku XIX stał się powszechną bronią myśliwską, niezbędną przy… patroszeniu zwierzyny. W latach dwudziestych i trzydziestych XX w. został nobilitowany do roli służbowego wyznacznika stopni pracowników Lasów Nadleśniczy H. Donderowicz ma powód do dumy z odznaczenia Kordelasem Państwowych. O randze informował rodzaj rękojeści kordelasa, od drewnianej, żelaznej po srebrną. Bronią honorową i paradną stał się dopiero współcześnie. Nawiązując do tradycyjnych rozwiązań, Dyrektor Generalny Lasów Państwowych, Zarządzeniem Nr 25 z dnia 17.11.1996 r. ustanowił najwyższym leśnym odznaczeniem „Kordelas Leśnika Polskiego”. Kordelas przechowywany jest w specjalnym, zielonym etui. Decyzją Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych Pana Adama Wasiaka za szczególne zasługi dla Lasów Państwowych i gospodarki leśnej Kordelasy Leśnika Polskiego otrzymali: Hubert Donderowicz – nadleśniczy Nadleśnictwa Maskulińskie, Roman Rogoziński – starszy spec. SL ds. edukacji leśnej w Nadleśnictwie Augustów. Decyzją Dyrektora RDLP w Białymstoku Pana Ryszarda Ziemblickiego za szczególne zasługi dla Lasów Państwowych i gospodarki leśnej Kordelasy Leśnika Polskiego otrzymali: Prof. Adam Czesław Dobroński – profesor Uniwersytetu w Białymstoku, Jarosław Zygmunt Dworzański – Marszałek Województwa Podlaskiego, Lech Magrel – Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Białymstoku, Edmund Płoński – emerytowany leśniczy Nadleśnictwa Knyszyn, płk. dypl. Wiesław Podlecki – Dowódca 18 Białostockiego Pułku Rozpoznawczego, Nadinspektor celny Mirosław Sienkiewicz – Dyrektor Izby Celnej w Białymstoku, Wiesław Antoni Stalewski – Podlaski Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego, Urszula Wróbel – emerytowany starszy specjalista Służby Leśnej w Nadleśnictwie Bielsk, Gen. Bryg. Leszek Bożydar Zych – Prezes Podlaskiego Okręgu Związku Piłsudczyków RP i Towarzystwa Pamięci Józefa Piłsudskiego. 8 | podlasia i mazur głos lasu | czerwiec 2014 Urszula Wróbel otrzymuje Kordelasa z rąk dyrektora RDLP w Białymstoku Głownia kordelasa wykonana jest z wysokostopowej, hartowanej stali chromowej. Na prawej stronie głowni kordelasa wytrawione jest w ornamencie liści laurowych logo i napis Lasy Państwowe oraz jego indywidualny numer. Ten numer znajduje się też na legitymacji, którą odbiera się razem z kordelasem. Przywilej nadawania tego wyróżnienia przysługuje dyrektorowi generalnemu i dyrektorom regionalnym. Wcześniej jednak, wnioski nadleśniczych o nadanie Kordelasa, muszą być pozytywnie zaopiniowane przez powołaną w tym celu Kapitułę Honorową. Miło nam poinformować, że 07.05.2014 r. podczas uroczystej Narady Leśników, jaka miała miejsce w Białymstoku, uhonorowano Kordelasem Leśnika Polskiego grono leśników i osób spoza środowiska, którzy swoją wieloletnią pracą oddali szczególne zasługi dla rozwoju polskich lasów. Jeszcze raz gratulujemy i życzymy dalszych sukcesów! tekst | ewa majewska