konspekt lekcji wychowawczej / godziny z wychowawcą

konspekt lekcji wychowawczej / godziny z wychowawcą

SCENARIUSZ LEKCJI WYCHOWAWCZEJ- opracowanie mgr Joanna Nyckowska
TEMAT: Prześladowanie w szkole – lekcja przeprowadzona na podstawie przedstawienia
pt. „strach ma wielkie oczy”.
KLASA: I-VI
CZAS LEKCJI: 45 minut
CELE LEKCJI:
Cele ogólne:
 uświadomienie uczniom, jakie zachowania względem nich w szkole nazywamy
prześladowaniem
 przedstawienie sposobów unikania zagrożeń oraz prawidłowych reakcji w momencie
zetknięcia z nimi
 ustalenie zasad bezpieczeństwa w zderzeniu z prześladowcą
 doskonalenie umiejętności pomocy rówieśniczej i współpracy w grupie
Cele operacyjne:
w zakresie wiadomości uczeń :
 definiuje pojęcia: zagrożenie, przemoc, haracz
 wymienia rodzaje zagrożeń w szkole
 wymienia zasady radzenie sobie w trudnych sytuacjach w szkole
w zakresie umiejętności uczeń :




wypowiada swoje zdanie
dyskutuje na tematy poruszone na zajęciach
wyjaśnia rodzaje niebezpiecznych zachowań w szkole
wyjaśnia zasady szukania pomocy w sytuacji zagrożenia prześladowaniem
METODY NAUCZANIA:




pogadanka
„burza mózgów”
dyskusja
zespołowe rozwiązywanie problemów
FORMY ORGANIZACYJNE:
 praca z całą klasą
ŚRODKI DYDAKTYCZNE:




krzyżówka
tabelka
długopisy
tablica, kreda
Czas
Czynności nauczyciela
Czynności ucznia / uczniów
5 minut
Nauczyciel pyta uczniów, o czym było obejrzane
przedstawienie. Nauczyciel skupia uwagę
uczniów wokół tematu przemocy w szkole.
Uczniowie, udzielając
odpowiedzi, krążą wokół
tematów: szkoła, agresja,
przyjaźń, koleżeństwo.
8 minut
Nauczyciel pisze na tablicy „przemoc w szkole” i
prosi uczniów o „burzę mózgów” i podanie
wszystkich haseł, które się im z nią kojarzą.
Wypisuje je na tablicy
Uczniowie podają swoje
skojarzenia.
Nauczyciel powtarza „burzę mózgów”, pytając o:
uczucia towarzyszące sytuacji przemocy w
szkole. Wypisuje podane emocje na tablicy.
7 minut
Nauczyciel rysuje 2-kolumnową tabelę na tablicy, Uczniowie aktywnie uczestniczą
mówiąc, że w przypadku przemocy zawsze mamy w tworzeniu tabeli, podają ofiar i
do czynienia z oprawcą i ofiarą (wpisuje te hasła
oprawców z przedstawienia.
jako tytuły kolumn), Prosi uczniów, żeby
spróbowali zdefiniować te terminy i
przyporządkować imiona bohaterów do
poszczególnych rubryk. Zapisuje wszystko na
tablicy.
15 minut
Nauczyciel rysuje na tablicy krzyżówkę. Wpisuje
w pogrubione kratki jej rozwiązanie: przemoc
I prosi uczniów o odpowiedzi na jego pytania:
Uczniowie odpowiadają na
pytania i podchodzą do tablicy
wpisywać odgadnięte hasła.
1. Czas, w którym szkolny prześladowca
może cię spotkać to…(przerwa)
2. Bardzo mądre słowo na „h” będące
synonimem okupu. Przeważnie pieniądze
dla prześladowcy (haracz)
3. Jest to przeważnie pierwszy krok
prześladowcy w kontakcie ze swoją ofiarą
(zaczepki)
4. Jeśli ktoś nazywa cię w sposób obrażający
(przezwiska)
5. Jeśli jesteś prześladowany, powinieneś
szybko zwrócić się o nią do kogoś
dorosłego (pomoc)
6. Osoba od spraw wychowawczych w szkole
to Pan/Pani… (pedagog)
7. Ma przeważnie „wielke oczy” (strach)
3 minuty
Nauczyciel pyta uczniów, jakie rozwiązania widzą
w sytuacji zagrożenia, prześladowania. Kieruje
ich uwagę na pomoc dorosłych (nauczyciela
rodziców, pedagoga szkolnego, dyrektora).
Dorysowuje trzecią kolumnę do tabeli (z początku
lekcji) i tytułuje ją „pomoc”. Prosi dzieci, aby
podawały i wpisywały swoje typy w tę rubrykę.
Uczniowie podają rozwiązania –
te, które zapamiętali z
przedstawienia oraz inne, które
przychodzą im do głowy.
5 minut
Nauczyciel mówi, że zada uczniom 6 pytań, na
podstawie których można stwierdzić, czy w
Uczniowie odpowiadają na
pytania na kartkach, potem liczą
pobliżu ucznia znajduje się oprawca. Prosi
uczniów o odpowiedzi, mówiąc, że jeśli 4 razy
odpowiedzą „tak”, to prawdopodobnie mają do
czynienia z prześladowaniem w szkole.
Pytania:
1. Czy znasz osobę, która przebywając w
szkole wywołuje u innych strach?
2. Czy na widok tej osoby boli cię brzuch,
drżysz?
3. Czy ta osoba ma pieniądze lub wiele
różnych przedmiotów nie należących do
niej, zabranych innych?
4. Czy znasz osobę, która kiedyś czymś ci
groziła?
5. Czy zdarza ci się dawać tej osobie
pieniądze albo inne wartościowe
przedmioty w zamian za „danie spokoju”?
6. Czy czujesz się wykorzystywany przez tę
osobę?
2 minuty
Nauczyciel kończy konkluzją, że przemocy nie
można się poddawać, ale reagować na nią przy
pomocy dorosłych.
swoje odpowiedzi.
Lp.
Czynności nauczyciela
Czynności uczniów
Czas
Uwagi
CZĘŚĆ WSTĘPNA / faza wprowadzająca /
1.
 wita się z uczniami
 podaje temat lekcji
 witają się z nauczycielem
 słuchają
 prosi o przestawienie ławek i ustawienie krzeseł w
kręgu
 ustawiają krzesła w kręgu
 pyta uczniów: czy wiecie co to jest Internet ? – jeśli
nie pada prawidłowa odpowiedź, lub jest ona
niewystarczająca, wyjaśnia : Internet jest to sieć
komputerowa, która łączy ze sobą wiele różnych
systemów komputerowych, rozmieszczonych we
wszystkich zakątkach świata. Proces łączenia się
pomiędzy komputerami przebiega za pomocą
odpowiednich linii przesyłowych, które oplatają cały
świat /stąd nazwa Sieć /. W miejscach przecięcia
tych linii, zwanych węzłami, znajdują się specjalne
komputery, zwane serwerami, które podobnie jak
policjanci, sterują ruchem informacji na
skrzyżowaniach Sieci.
 wyjaśniają własnymi słowami pojęcia :
Internet i Sieć
1’
2.
 pyta uczniów, do czego służy Internet ?
 wszystkie przykłady zapisuje na tablicy, podkreśla
niektóre z nich mówiąc, że im na dzisiejszej lekcji
poświęci więcej uwagi. Ważne, aby padły takie
sformułowania, jak :
 wymieniają różne zastosowania Internetu ,
np.:






poznawanie nowych kolegów / koleżanek

granie w różne gry
„ściąganie czegoś”
szukanie informacji
nauka
wysyłanie listów
rozmawianie
5’
ustawienie
krzeseł w kręgu
umożliwia
lepszy kontakt
nauczyciela
z uczniami
zwrócenie
uwagi na
poprawne
sformułowania
uczniów

rozmowa




czatowanie
robienie zakupów
poznawanie nowych kolegów / koleżanek
inne
CZĘŚĆ GŁÓWNA / faza realizacji /
1.
 dzieli klasę na grupy 6-8 osobowe
 siadają w grupach
 rozdaje każdej grupie zestaw obrazków / załącznik nr
1/
 otrzymują obrazki
 pracują w grupach , segregują obrazki :
 wyjaśnia zadanie : patrząc na obrazki, zastanówcie
się w których sytuacjach czujecie się bezpiecznie, a w
których nie i odpowiednio posegregujcie obrazki
bezpiecznie czujemy się :

na placu zabaw

z rodziną

w szkole

w swoim domu
nie czujemy się bezpiecznie :

sami podczas burzy

sami w lesie

na ruchliwej ulicy

w domu przy komputerze, podczas
rozmowy z nieznajomym w Internecie
 prosi, by przedstawiciel każdej grupy zaprezentował
wyniki wspólnej pracy
 wybierają przedstawiciela grupy, który
przedstawia wyniki wspólnej pracy,
porównują wyniki w poszczególnych grupach
 słuchają
 krótko omawia wyniki . Ważne , by uczniowie obrazek
podpisany : „w domu przy komputerze, podczas
rozmowy z nieznajomym w Internecie” przypisali do
sytuacji niebezpiecznych. Tłumaczy, że następna
4’
ilość grup
uzależniona jest
od liczby
uczniów w
klasie
zabawa wyjaśni, dlaczego tak jest .
2.
 pyta uczniów :
- kto z Was korzysta z Internetu ?
- kto z Was rozmawia przez Internet ?
- jakie znacie rodzaje komunikatorów ?
Jeżeli uczniowie nie znają pojęcia „komunikator”,
wyjaśnia, że jest to program pozwalający na szybką
komunikację w Internecie. Podaje przykłady
komunikatorów. Wyjaśnia, że można prowadzić
rozmowę tekstową /np. przez Gadu-Gadu / i głosową
/ np. przez Skype /.
3.
 proponuje zabawę imitującą rozmowę w Internecie.
Rozdaje wszystkim uczniom kartki /załącznik nr 2 / i
wyjaśnia na czym polega zabawa : każdy uczeń
wymyśla dla siebie nick /pseudonim/ wpisując go w
górnej części kartki, a następnie pod spodem wpisuje
pytanie, jakie chciałby zadać koledze/koleżance,
właśnie poznanej przez Internet, której nie znają
osobiście
 podnoszą ręce do góry, jeśli odpowiadają
twierdząco





15’
zabawa
pozwala
uczniom, którzy
nigdy nie
korzystali z
komunikatorów
zrozumieć na
czym polega
rozmowa w
sieci
Gadu-Gadu
Tlen
WP kontakt
Skype
inne
 piszą na kartkach swój nick i pytanie
 pyta czy wszyscy napisali i prosi by każdy położył
swoją kartkę na krześle stojącym w środku koła
 wyjaśnia, że teraz trzeba wpisać ponownie swój nick,
ale w dolnej części kartki i odpowiedzieć na zadane
pytanie
zwrócenie
uwagi na to , by
uczniowie nie
komentowali
tego czy ktoś
korzysta z
Internetu czy
nie
 wymieniają komunikatory :
 kładą kartki na krześle
 prosi by każdy uczeń, kolejno podszedł do krzesła,
wziął dowolną kartkę /gdy trafi na swoją, odkłada ją i
bierze następną/ i wrócił na swoje miejsce
3’
 podchodzą kolejno, biorą kartki i wracają na
swoje miejsce
 piszą na kartkach swój nick i odpowiedź na
pytanie
 kładą kartki na krześle w środku koła
ustawienie
jednego krzesła
w środku koła
 prosi, by każdy kto napisał odpowiedź położył kartkę
na krześle
 zbiera kartki
 po zakończeniu zabawy, nauczyciel wyjaśnia, że tak
wygląda rozmowa w Internecie za pomocą
komunikatora np. Gadu-Gadu
 pyta uczniów : czym różni się rozmowa w Internecie od
rozmowy np. dzisiejszej w klasie ?
 słuchają
 odpowiadają, że
podczas rozmowy w klasie :
 widzimy się i przez to znamy wiek
rozmówcy
 nie możemy kłamać np. o naszym
wyglądzie, wieku
 znamy się
 wiemy z kim rozmawiamy
 itp.
podczas rozmowy w Internecie :
 nie widzimy się
 nie znamy rozmówcy, jego wieku,
wyglądu
 nie wiemy z kim rozmawiamy
 można pisać nieprawdę, kłamać
 itp.
 czyta kilka przykładowych kartek zwracając uwagę
szczególnie na te, na których w odpowiedziach
podawane były nazwiska, adresy, numery telefonu itp.
i wyjaśnia, że nigdy nie możemy być pewni z kim tak
naprawdę rozmawiamy, czy jest to nasz rówieśnik czy
osoba dorosła mogąca zrobić nam krzywdę, dlatego
nie wolno podawać żadnych danych o sobie, takich jak
:

imię , nazwisko / swoje i rodziców /

adres zamieszkania

adres mailowy

numer telefonu

nazwa i adres szkoły do której uczęszczamy

zdjęcia / swoje i rodziny /
 słuchają, odpowiadają, dyskutują,
wypowiadają swoje zdanie, podają przykłady
ze swojego doświadczenia
Wyjaśnia, że nie tylko osoba dorosła może zrobić
krzywdę, ale także rówieśnik, dlatego należy
posługiwać się nickiem, by być anonimowym.
 wyjaśnia, że trzeba również zwracać uwagę na to, o
co nas wypytuje nieznajoma osoba w Internecie, jakie
są to pytania, czego dotyczą. Niepokoić powinny nie
tylko pytania: „gdzie mieszkasz ?”, ale także ;„jak
wyglądasz ?”, „czy możesz wysłać mi swoje zdjęcie
?”, „czy jesteś sam w domu ?”, „kiedy wracają z pracy
Twoi rodzice ?” itp.
 wyjaśnia, że nieznajomy może stwarzać zagrożenie
nie tylko fizyczne, ale i psychiczne np. namawiając do
oglądania stron demoralizujących, propagujących
przemoc , agresję itp.
 podsumowuje zabawę mówi, że nigdy nie możemy
być pewni kto jest po „drugiej stronie”, bez względu na
to za kogo się podaje. Dlatego trzeba być bardzo
ostrożnym podczas nawiązywania znajomości przez
Internet.
 słuchają, pytają jeśli czegoś nie rozumieją ,
dyskutują
jeżeli zabawa
przebiega
szybciej niż to
jest
zaplanowane,
można jeszcze
zapytać
uczniów czy
rozpoznali kto
użył danego
nicka
 słuchają
 słuchają
 odpowiadają twierdząco
 pyta czy wiedzą dlaczego obrazek z poprzedniej
zabawy należało zaliczyć do sytuacji niebezpiecznych
?
4.
 prosi, by uczniowie ponownie usiedli grupach

pozostają w tych samych grupach
 czyta krótką historyjkę: ”Ania ma 11 lat. Od dawna
chciała mieć psa. Na Gadu-Gadu miała opis „marzę o
psie”. Pewnego dnia ktoś do niej zagadał, przedstawił
się jako jej rówieśnik i miłośnik psów. Przez kilka
następnych dni, co wieczór rozmawiali ze sobą. Ania
bardzo polubiła nowego kolegę. Rozumiał ją, bo też
bardzo lubił psy. Któregoś dnia napisał, że znalazł na
ulicy ślicznego, małego pieska, ale nie może go u
siebie zatrzymać, bo ma już jednego. Zaproponował

słuchają
12’
Ani , że może jej dać pieska , ale muszą się spotkać.”
 pyta : jak powinna zachować się Ania ?
 pracują w grupach nad odpowiedzią
 prosi by przedstawiciel każdej grupy zaprezentował
wyniki
 wybierają przedstawiciela grupy, który
prezentuje wyniki :
Ania powinna :

spotkać się z nowym kolegą

odmówić

powiedzieć o wszystkim rodzicom , by oni
zadecydowali

zakończyć znajomość z nowym kolegą

inne
 zapisuje na tablicy podane odpowiedzi, podkreśla
pozytywne propozycje, jak np.
Ania powinna :

odmówić

powiedzieć rodzicom

zakończyć znajomość

słuchają

słuchają, dyskutują

słuchają

słuchają
 pozytywnie odnosi się do propozycji odmowy
spotkania
i powiedzenia o wszystkim rodzicom,
negatywnie do pomysłu spotkania z nieznajomym
 wyjaśnia, dlaczego Ania nie powinna spotkać się z
nowym kolegą i czym to grozi
 tłumaczy, że zanim podejmie się decyzję o spotkaniu
z kolegami poznanymi przez Internet, zawsze trzeba
o tym powiedzieć rodzicom, a także o wszystkim co
nas zaniepokoi podczas korzystania z Internetu np.:
natrętne maile, przesyłane niechciane treści /
pornografia, przemoc /, wulgaryzmy, nagminne
wypytywanie o tematy osobiste itp. Powiadamiając w
porę dorosłych, zadbacie nie tylko o swoje
bezpieczeństwo, ale być może ustrzeżecie kogoś
innego. Nikt bowiem nie jest bezkarny w Internecie,
każdego można zlokalizować i ukarać.
 wyjaśnia, że trzeba ufać rodzicom i mówić im o
wszystkim co Was zaniepokoi. To nie jest Wasza
wina, że ktoś może chcieć Wam zrobić krzywdę i
przedstawiciele
m powinien być
inny uczeń niż
w poprzednim
zadaniu
rodzice nie ukarzą Was za to.
CZĘŚĆ KOŃCOWA / faza podsumowująca /
1.
 prosi, by każdy uczeń, wykorzystując to wszystko o
czym była mowa na lekcji, podał jedną zasadę
bezpiecznego korzystania z Internetu
 słuchają, a następnie formułują zasady
bezpieczeństwa w Internecie :
1. Nie podawaj swoich danych osobowych.
2. Używaj nicka, zamiast imienia i nazwiska.
3. Nie podawaj swojego adresu i numeru
telefonu.
4. Nie podawaj adresu swojej szkoły.
5. Nie spotykaj się sam z nieznajomymi
poznanymi przez Internet.
6. O propozycji spotkania z nieznajomym
powiedz rodzicom.
7. Mów rodzicom o wszystkim co Cię
zaniepokoi podczas korzystania z
Internetu.
8. Ufaj swoim rodzicom.
 zapisuje propozycje na tablicy
 podsumowując lekcję mówi : przestrzegając tych
zasad będziecie bezpieczni podczas korzystania z
Internetu
2.
4’

słuchają

prosi o przestawienie krzeseł i ławek na miejsce

pomagają w uporządkowaniu klasy

żegna się z klasą

żegnają się z nauczycielem i wychodzą z
klasy
1’
uporządkowani
e klasy
ZAŁĄCZNIK NR 1
Zestaw kartek dla każdej grupy / kartki należy pociąć /
w domu przy komputerze,
podczas rozmowy z nieznajomym w Internecie
sami w lesie
sami podczas burzy
na ruchliwej ulicy
z rodziną
na placu zabaw
w szkole / klasie /
w swoim domu
ZAŁĄCZNIK NR 2
Kartki do zabawy w rozmowę w sieci / po jednej dla każdego ucznia /
Pojedyncza kartka :
NICK :
PYTANIE :
NICK :
ODPOWIEDŹ :
NICK :
NICK :
PYTANIE :
PYTANIE :
NICK :
NICK :
ODPOWIEDŹ :
ODPOWIEDŹ :
NICK :
NICK :
PYTANIE :
PYTANIE :
NICK :
NICK :
ODPOWIEDŹ :
ODPOWIEDŹ :