Podsumowanie części 1

Dywergencja – mój sposób na
rynek (część 2)
Mówi się, że analitycy prognozują, używając szklanej kuli. Do transakcji
na dywergencjach nie potrzeba ani prognoz, ani szklanej kuli…
dr Przemysław Kwiecień
Podsumowanie części 1
Mówiąc w pewnym uproszczeniu, dywergencja jest sygnałem, iż pewne zależności,
które dobrze funkcjonowały w przeszłości, na dany moment nie funkcjonują. Równie
ważną kwestią jak dywergencja, jest konwergencja, czyli powrót historycznych
zależności. Dywergencja jest dla nas sygnałem, iż coś jest nie tak. Jeśli jednak
zdecydujemy się ten sygnał wykorzystać w naszych inwestycjach, będziemy
potrzebować konwergencji, aby na tym zarobić.
Podsumowanie części 1 - rodzaje dywergencji
1. Dywergencja na jednym rynku – walut, akcji,
surowców (np. EURPLN/EURHUF)
2. Dywergencja pomiędzy rynkami (np.
AUDUSD/S&P500)
3. Dywergencja krótkoterminowa/długoterminowa (od
M1 do Month1)
4. Dywergencja pomiędzy ceną a zmiennymi makro
(np. S&P500 a stopa bezrobocia) – tzw. dywergencja
rekomendacyjna
Część 2 – dywergencja w praktyce
1. Śledzenie dywergencji – nakładanie wykresów w
platformach xStation i MT4
2. Ustalanie właściwej wielkości pozycji – w celu
wyeliminowania niepożądanego ryzyka
3. Otwarcie pozycji – kiedy dywergencja jest atrakcyjna
4. Zarządzanie wielkością pozycji – wykorzystanie wykresu i
zależności statystycznych
5. Aplikacja do xStation – sygnały otwarcia i zamknięcia pozycji
Porównywanie wykresów na
platformie xStation
Wyszukanie funkcji odpowiadającej za
porównanie wykresów
•
Na wybranym
wykresie na
platformie
xStation z
bocznego paska
narzędzi należy
wybrać funkcję
„Porównaj
wykresy”
Dodawanie porównywanego wykresu
•
Po kliknięciu w ikonę
„Porównaj wykresy”
pojawią się kolejno trzy
ikony
•
Pierwsza z nich
odpowiada za dodanie
nowego symbolu
•
Kolejna za usuwanie
symbolu
•
Ostatnia wyświetla
wszystkie dodane wykresy
Dodawania porównywanego wykresu
•
Po kliknięciu w ikonę
„Dodaj symbol” pojawi się
okno, w którym można
wybrać symbol z listy lub
też wpisać go ręcznie
•
Po wybraniu lub wpisaniu
symbolu należy kliknąć
„Dodaj” i zatwierdzić „Ok.”
Opcje porównywanego wykresu
•
Po zatwierdzeniu „Ok” na
bazowym wykresie pojawi się
wykres nałożony wraz ze swoją
osią ceny
•
Oś ceny można odwrócić
klikając w ikonę w prawym
dolnym rogu
Opcje porównywanego wykresu
•
W celu zmiany koloru
świec w nakładanym
wykresie należy kliknąć
prawym przyciskiem
myszy na wykresie, a
następnie na „Personalizuj
widok wykresu”
Opcje porównywanego wykresu
•
W prawym dolnym
rogu znajdują się
wszystkie
parametry
odpowiedzialne za
ustawienia kolorów
Dodawanie kolejnego wykresu
•
Powtarzając wszystkie
kroki możemy nałożyć
kolejny wykres
Instalacja wskaźnika
Overlaychart na platformie
MetaTrader 4
Umieszczenie w folderze
•
Pobrany wskaźnik należy
umieścić w folderze
instalacyjnym platformy
(zazwyczaj jest to dysk C
– Program Files – XTB
Trader)
•
Następnie należy wejść
do folderu „experts”
•
Wskaźnik można
otrzymać od opiekuna
rachunku
Umieszczenie w folderze
•
Kolejno należy wejść do
folderu „indicators”
•
Wewnątrz tego folderu
wklejamy wskaźnik
•
Dopiero po wklejeniu
włączamy platformę, a jeśli
była włączona wcześniej
należy ją wyłączyć i włączyć
ponownie
Dodanie do wykresu
•
Na platformie
należy wybrać
wykres, do
którego chcemy
dodać wskaźnik
•
Następnie kolejno
klikamy z górnego
paska „wstaw –
wskaźniki –
własne –
OverLayChart”
Ustawienie parametrów wskaźnika
•
Po wybraniu wskaźnika na wykresie pojawi się
okno właściwości wskaźnika
•
SubSymbol określa wyświetlany przez
wskaźnik instrument finansowy. Należy go
wpisać WIELKIMI LITERAMI np.: EURUSD,
USDPLN, DE.30, US.500, COPPER itd..
•
BullBarColor – określa kolor świec
wzrostowych
•
BearBarColor – określa kolor świec
spadkowych
•
Grid Color – określa kolor siatki
•
Mirroring (true albo false) – określa czy
wyświetlany instrument ma zostać odwrócony,
czy też nie. Dla przykładu przy instrumencie
USDPLN zaznaczenie funkcji na „true”
spowoduje wyświetlenie wykresu PLNUSD
•
Po kliknięciu OK. zostanie dodany nałożony
wykres na wykres bazowy
Ustalenie właściwej wielkości
pozycji
Ustalenie właściwej wielkości pozycji
1.
Dobór wielkości pozycji odgrywa kluczową rolę – źle dobrana wielkość
pozycji może dać niepożądany wynik transakcji, nawet jeśli dywergencja
zostanie domknięta zgodnie z naszymi założeniami
2.
Instrumenty mogą cechować się inną elastycznością – nawet jeśli ich
notowania są silnie skorelowane – tj. w pewnym okresie czasu wykresy
dwóch instrumentów mogą być perfekcyjnie nałożone, a mimo to
wartość jednego instrumentu zmieni się o 1%, a drugiego np. o 2%
3.
Wartości lotów różnią się – szczególnie w przypadku rynku indeksów
akcyjnych czy towarów
4.
Dobór wielkości pozycji uwzględnia zatem elastyczność, jak i wielkość
lota
5.
Obliczenie właściwej wielkości pozycji polega na porównaniu zysków z
domykania dywergencji
Wielkość pozycji: DE.30, FRA.40
Lot dla DE.30 jest znacznie „większy” niż dla FRA.40, a do tego niemiecki
DAX cechuje się silniejszą zmiennością; dlatego pozycje pod konwergencję
muszą się różnić
Wielkość pozycji: DE.30, FRA.40
Konwergencja mogła nastąpić poprzez spadek CAC o 7 pkt. lub wzrost DAX o 24 punkty;
dodatkowo mnożnik dla FRA.40 wynosi 5 EUR, zaś dla DE.30 25 EUR; zysk dla DE =
24*25=600EUR dla lota, CAC=7*5=35EUR dla lota; dlatego wielkość pozycji dla jednego
lota na DE.30 wynosi dla CAC.40 600/35 = 17,14 lota, czyli w przybliżeniu 17,1 lota
Wielkość pozycji: EURPLN, EURHUF
W przypadku tych rynków lot wynosi tyle samo (100 tys. EUR), ale elastyczność jest
nieco inna – konwergencja mogła nastąpić poprzez wzrost EURPLN o 0,195 (*100tys.
= 19,5 tys. zysku) lub spadek EURHUF o 14,75 (*100tys./(294,70/4,1030) = 20605
pln). Dlatego na jeden lot dla EURHUF przypadać powinno 20605/19500=1,057 lota
na EURPLN, czyli w przybliżeniu 1,1 lota
Wielkość pozycji - podsumowanie
Mówiąc najprościej, wielkość pozycji należy dostosować w ten
sposób aby zyski z domknięcia dywergencji były identyczne
niezależnie od tego, w którą stronę ta dywergencja się domknie
Zarządzanie pozycją – otwarcie,
domykanie/powiększanie,
kontrola ryzyka
EU.50, EURPLN – wielkość pozycji
Pomiędzy kontraktem na Eurostoxx50 (tu odwrócony) a EURPLN, często dochodzi do
ciekawych dywergencji. Przed dwoma tygodniami dywergencja mogła być domknięta
przez spadek EURPLN o ok. 12 gr lub spadek EU.50 o ok. 200 pkt., co dawało wielkość
pozycji ok. 1,4 lota EU.50 na lot EURPLN
EU.50, EURPLN – kiedy otworzyć pozycję? Ocena wizualna
Powstała na przełomie roku dywergencja (D) jest wizualnie nieco mniejsza niż podobne
dywergencje (A,B,C) w przeszłości, jednak często w takiej sytuacji dobrą strategią jest
otwarcie części pozycji, gdy skala dywergencji przekroczy dany % (50 lub więcej)
poprzednich dywergencji i powiększenia dywergencji, jeśli ta uległaby rozszerzeniu; w
tym przypadku tak się nie stało – dywergencja została domknięta zarówno poprzez
spadek EURPLN, jak i spadek EU.50
Kiedy otworzyć pozycję – ocena statystyczna
Statystycznie, dywergencja zachodzi, jeśli dana relacja zostaje zakłócona. Wykorzystamy
odchylenia relacji pomiędzy dwoma instrumentami (np. w powyższym przykładzie iloraz
EU.50 i PLNEUR – odwrócone EURPLN) od średniej kroczącej tej relacji (zazwyczaj 20 do
400 obserwacji, w zależności od interwału).
Przykładowo w tygodniu zakończonym 30 grudnia 2012 roku EU.50 był na poziomie
2706 pkt., zaś PLNEUR 0,2433 – iloraz wynosi zatem 11120; 20-tygodniowa średnia
10422 – bieżąca relacja jest więc powyżej średniej.
Odchylenia można mierzyć jako odchylenia standardowe lub procentowe; ten pierwszy
przypadek cierpi na problem zmienności wariancji w czasie, dlatego skoncentrujemy się
na odchyleniach procentowych. Odchylenie 30 grudnia wyniosło 11120/10422=6,7%.
Tworząc ciąg takich odchyleń badamy ekstrema – jeśli odchylenie zbliża się do jednego z
ekstremów, może być to sygnał otwarcia pozycji, szczególnie jeśli ekstrema są
powtarzalne i regularne.
Ocena statystyczna może jak najbardziej uzupełniać się z oceną wizualną.
EU.50, EURPLN – kiedy otworzyć pozycję? Ocena statystyczna
Warto zwrócić uwagę, iż odchylenie ilorazu EU.50 i PLNEUR od 20-tygodniowej średniej
rzadko kiedy przekraczało 7%; tymczasem w tygodniu zakończonym 20-stycznia tak się
stało. Zatem, mimo iż wizualnie dywergencja była mniejsza, statystycznie była już
zadowalająca i zachęcała do owtarcia pozycji pod konwergencję – czyli na spadek cen
akcji i umocnienie złotego (krótkiej na indeks EU.50 i krótkiej na EURPLN)
Przykład przedstawiony 30 stycznia na
szkoleniu dla klientów XTB
•
30 stycznia o 15.00EURPLN był na poziomie 4,1980, EU.50 2734 pkt.
•
W piątek 8 lutego o 16.00 EURPLN był na poziomie 4,1485, EU.50 2626
pkt.
•
Na jeden lot EURPLN przypadało (ok.) 1,4 lota EU.50, zatem mieliśmy 1
lot krótkiej pozycji w EURPLN, oraz 1,4 lota krótkiej w EU.50
•
Zysk na EURPLN 495 pipsów * 10 PLN = 4950 PLN
•
Zysk na EU.50 108 pkt. * 10 EUR *1,4 (lota) = 6275 PLN
•
Łączny zysk: 11225 PLN dla lota w EURPLN (ignorując koszty
transakcyjne)
DE.30, W.20 – wielkość pozycji
Dywergencja w punkcie B mogła być domknięta poprzez spadek DE.30 o 327 pkt. (zysk
ok. 34335PLN z 1 lota pozycji krótkiej) lub wzrost W.20 o 120 pkt. (zysk 1200PLN z 1 lota
pozycji długiej. Dlatego na 1 lot pozycji w DE.30 należało otworzyć 34335/1200=28,6
lota na W.20
DE.30, W.20 – kiedy otworzyć pozycję? Ocena wizualna
Jak widać na wykresie, w punkcie B dywergencja pomiędzy kontraktami na indeksy była
zbliżona do sytuacji w punkcie A, zatem ocena wizualna wskazuje na sens otwarcia
pozycji na konwergencję; w punkcie C dywergencja – na moment uchwycenia wykresu –
była nieco mniejsza
DE.30, W.20 – kiedy otworzyć pozycję? Ocena statystyczna
Na wykresie widać, iż zakres wahań relacji ilorazu DE.30/W.20 względem 100-dniowej
średniej wynosi od -6% do +4%; w analizowanym punkcie B odchylenie wyniosło nieco
ponad 2,5% - to już sporo, ale historia wskazywała, iż dywergencja mogła się jednak
rozszerzyć (tak się jednak nie stało, w końcowej części wykresu widać, iż odchylenie
wróciło blisko 0 i dopiero wtedy znów się zwiększyło – pkt. C na wykresie)
Przykład przedstawiony 30 stycznia na
szkoleniu dla klientów XTB (2)
•
30 stycznia o 15.00 W.20 był na poziomie 2506 pkt., DE.30 7820 pkt.
•
W piątek 8 lutego o 16.00 W.20 był na poziomie 2510 pkt., DE.30 7644
pkt.
•
Na jeden lot DE.20 przypadało (ok.) 28,6 lota DE.30, zatem mieliśmy 1
lot krótkiej pozycji w DE.30, oraz 28,6 lota długiej w W.20
•
Zysk na W.20 4 pkt.* 10 PLN* 28,6 lota = 1144 PLN
•
Zysk na DE.30 176 pkt. * 25 EUR * 4,16 (EURPLN) = 18260 PLN
•
Łączny zysk: 19404 PLN dla lota na DE.30
EURHUF, EURPLN – zarządzanie pozycją w czasie
Dywergencja w punkcie B była większa niż w A, zachęcając do otwarcia pozycji krótkiej.
Choć domknięcie dywergencji nastąpiło w punkcie F, wcześniej rynek dawał ciekawe
możliwości – domknięcia części w punkcie C, ponownego otwarcia w D, domknięcia
części w E i całkowitego zamknięcia w F
EURHUF, EURPLN – zarządzanie pozycją w czasie
Wykres odchyleń procentowych potwierdza to, co widzimy na wykresie instrumentów –
dywergencja w punktach B i D oznacza odchylenia w okolicach 4%, w punktach C i E
odchylenie jest znacznie mniejsze. W punkcie F jesteśmy już poniżej średniej (niewielkie
odchylenie ujemne)
EURHUF, EURPLN – stop loss?
Tradycyjny stop loss nie ma większego sensu w grze pod konwergencję, większy sens ma
stop loss czasowy - zarówno punkty A i B pokazują, iż domknięcie dywergencji zajęło
znacznie więcej czasu, niż jej otwarcie. Można też założyć wyjście z pozycji, gdyby
dywergencja powiększyła się o X% od momentu jej otwarcia
Zapraszam na część trzecią
• Aplikacja wykonująca obliczenia i wysyłająca
sygnały
• Połączenie podejścia statystycznego i wizualnej
oceny wykresu