Patrycja Litkowiec - Przejawy globalizacji

Przejawy globalizacji - plusy i minusy.
„ Globalizacja, a tym samym integracja europejska sama w sobie nie jest ani dobra ani
zła. MoŜe stanowić zagroŜenie, jeśli uczyni się z niej współczesną formę
kolonializmu”
Jan Paweł II
Globalizacja przejawia się niemal w kaŜdej dziedzinie naszego Ŝycia. Ma
znaczenie na wielu polach z czego nawet nie zdajemy sobie sprawy. Obejmuje miedzy
innymi ekonomie, gospodarkę, politykę czy kulturę. Społeczeństwo nieświadome tego
czym jest zjawisko globalizacji nie wie jakie konsekwencje pociąga za sobą istotne dla
Ŝycia kaŜdego z nas. A czym tak właściwie jest globalizacja? Jest to proces obrazujący
rozwój i integrację społeczną i ekonomiczną stosunków w systemie światowym.
Opisuje zwiększenie wymiany informacyjnej, przyśpieszenie i spadek cen transportu,
a takŜe wzrost handlu międzynarodowego oraz inwestycji zagranicznych
spowodowanych znoszeniem barier oraz rosnących współzaleŜności między
państwami. W ekonomii termin ten oznacza głównie zjawiska związane z liberalizacją
wymiany handlowej lub “wolnym handlem”. W szerszym znaczeniu odnosi się do
rosnącej integracji i współzaleŜności między jednostkami działającymi globalnie na
platformie społecznej, politycznej czy ekonomicznej. W skrócie jest łączeniem się i
przenikaniem systemów gospodarczych. Jak kaŜdy proces dotyczący rozwoju
społeczeństwa ma swoje dobre i złe strony. Właśnie je spróbuje opisać w mojej pracy.
Trudno byłoby sobie wyobrazić świat bez współpracy i pomocy miedzy
róŜnymi państwami. Jest wiele organizacji międzynarodowych, które łączą kraje w
wykonywaniu wspólnych celów. Zjednoczone państwa mogą razem zdziałać więcej
niŜ w pojedynkę. Łatwiej jest walczyć o lepsze Ŝycie dla obywateli i radzić sobie ze
współczesnymi problemami. Dobrym przykładem moŜe być Unia Europejska, która
duŜo daje swoim członkom. Wspólna praca państw europejskich przynosi dobre
rezultaty. DuŜo zyskują na tym państwa biedniejsze które maja moŜliwość otrzymania
pomocy. Dzięki innym członkom Unii mogą podnieść jakość Ŝycia obywateli czego
same w tak krótkim czasie nie byłyby w stanie dokonać. RównieŜ wydarzenia
ostatnich dni pokazują nam pozytywny wymiar globalizacji. Po trzęsieniu ziemi na
Haiti na wyspę spłynęła pomoc z róŜnych zakątków świata. WaŜne jest aby z tak
ogromna tragedia z jaką zetknęli się Haitańczycy nie musieli radzić sobie sami. Bez
pomocy innych państw trudno byłoby im się otrząsnąć z katastrofy. Współpraca i
pomoc międzynarodowa jest dla wszystkich państw bardzo waŜna. Gdy jesteśmy
bezsilni wobec zjawisk przyrodniczych zawsze moŜemy liczyć na wsparcie innych.
Dzięki współpracy gospodarczej pomiędzy państwami firmy z innych krajów
mogą zakładać na terenie naszego państwa fabryki i tworzyć nowe miejsca pracy.
Otwierają się takŜe zachodnie rynki pracy, dla naszych pracowników. MoŜemy
zarobić więcej przy lepszych warunkach pracy. W związku z powstawaniem nowych
miejsc pracy i zwalnianiem starych zmniejsza się bezrobocie. Poprawia się komfort i
poziom Ŝycia mieszkańców. Przy wprowadzeniu zagranicznych firm na polski rynek
zwiększa się konkurencja. Towary staja się tańsze i jednocześnie poprawia się ich
jakość. Firmy takŜe walczą o wykwalifikowanych pracowników. W obawie przed
przejściem do konkurencji lub wyjazdu za granice podnoszą pracownikom
wynagrodzenie i poprawiają warunki pracy w kraju. Sami tez moŜemy zakładać
fabryki w krajach biedniejszych. Pozwala nam to na zmniejszenie kosztów produkcji i
zwiększenie zysków. Tym samym tez pomagamy krajom gorzej rozwiniętym.
Zmniejsza się tam bezrobocie, powstają nowe miejsca pracy, zwiększa się
konkurencja, spadają ceny produktów.
Procesowi globalizacji zawdzięczamy takŜe rozwój technologii. Dziś nasza
praca staje się coraz bardziej skomputeryzowana. Coraz większa ilość ludzi ma dostęp
do Internetu w domu dzięki, któremu moŜliwe jest wiele rzeczy. Bardzo szybki
przepływ informacji, dostęp do róŜnego rodzaju informacji. Internet ułatwia Ŝycie
wszystkim począwszy od najmłodszych w nauce, aŜ do najstarszych np. moŜliwość
zakupu leków w internetowych aptekach czy komunikacja z dziećmi i wnukami. Jest
tez duŜa dostępność produktów. ChociaŜby artykuły spoŜywcze trudnodostępne w
polskich sklepach są w zasięgu reki. Wystarczy dany towar zamówić w Internecie a na
drugi dzień jest u nas w domu. MoŜemy takŜe dzielić się informacjami i czerpać z
wiedzy innych internautów z całego świata, wymieniać się doświadczeniami.
Cały czas rośnie takŜe poziom wykształcenia. Globalizacja umoŜliwia nam
zdobywanie wykształcenia w innych krajach. MoŜemy wyjechać zagranice na
prestiŜowe uczelnie na całym świecie. Bardzo często szkoły i uczelnie współpracują z
innymi placówkami edukacyjnymi z róŜnych części naszego globu. Uczniowie i
studenci mogą jeździć na tak zwane wymiany. Podczas nich poznają kulturę innego
kraju i swoich rówieśników. Maja szanse zobaczyć jak wygląda Ŝycie w innej części
świata i nauczyć się języka obcego.
Dobra strona jest tez stworzenie języka międzynarodowego jakim jest język
angielski. WyjeŜdŜając do róŜnych krajów moŜemy porozumieć się w języku
angielskim. Ułatwia nam to Ŝycie podczas podróŜy biznesowych jak i podczas
wypoczynku zagranicą. MoŜemy zasięgnąć informacji na lotnisku czy kupić bułkę w
sklepie w róŜnych zakątkach świata. Dziś juŜ małe dzieci w szkołach uczą się języków
obcych. TakŜe obcokrajowiec przyjeŜdŜając do naszego państwa ma moŜliwość
uzyskania róŜnego rodzaju informacji.
Człowiek zawsze obawia się nieznanego. Dzięki zjawisku globalizacji
poznajemy inne kultury. Cały czas zdobywamy wiedze o wielu krajach i narodach.
Stajemy się bardziej tolerancyjni. Wyzbywamy się uprzedzeń rasowych czy
religijnych. Istnieje cala masa stereotypów takŜe o nas samych. Zostajemy od razu
zaszufladkowani. WyjeŜdŜając zagranice mamy przyklejone róŜne łatki. Poznając
ludzi z innych krajów moŜemy zweryfikować uogólnienia bardzo często krzywdzące.
Niestety prawie kaŜda z tych dobrych stron globalizacji ma swój gorszy
odpowiednik. Proces ten niesie ze sobą równieŜ duŜo niebezpieczeństw i zagroŜeń.
Jednym z minusów globalizacji jest uzaleŜnienie państw słabo rozwiniętych
gospodarczo od tych wysoko rozwiniętych. Kryzysy które dotykają państwa bogatsze
nie omijają tych biedniejszych pomimo ich źródła. Na przykład kryzys funta
brytyjskiego w 1992 r., , kryzys meksykański w 1995 r. czy kryzys w Stanach
Zjednoczonych o którym ciągle jeszcze moŜemy usłyszeć w mediach.
Niepokojący jest tez brak równych praw pomiędzy państwami. Grupa silnych
gospodarczo i ekonomicznie państw ma wpływ na decyzje dotyczące całego świata.
Duze znaczenie ma szczyt G8 koalicja najbardziej wpływowych państw świata oprócz
Chin. W skład grupy wchodzą wielka Brytania, Francja, Niemcy, Włochy, Japonia,
Stany Zjednoczone, Kanada i Rosja. Kraje wchodzące w skład grupy G8 stanowią
zaledwie 14% ludności świata, ale dysponują jednocześnie 65% bogactwa świata.
Mając pieniądze, kraje te mogą wywierać znaczący wpływ na gospodarkę i politykę
światową. Grupa G8 wyznacza kierunek polityki takich instytucji globalnych, jak
Bank Światowy, Międzynarodowy Fundusz Walutowy i Światowa Organizacja
Handlu. W ostatnich latach przy okazji szczytów G8 odbywają się protesty społeczne.
Gospodarka kraju jest uzaleŜniona od sytuacji politycznej i pozycji na arenie
międzynarodowej. JeŜeli rządy jakiś dwóch państw wejdą w konflikt ma to znaczenie
dla gospodarki. Dobrym przykładem moŜe być tu konflikt Polsko-Rosyjski gdzie
chodziło o napięte stosunki polityczne na czym ucierpiała polska gospodarka. Rosja
wniosła embargo na produkty mięsne. Strat doznali wtedy producenci wyrobów
mięsnych. Zniesienie ograniczeń eksportu było uwarunkowane politycznie.
Wcześniej pisałam o zakładaniu fabryk zagranicznych korporacji w Polsce. Ma
to swoje dobre strony ale tez niesie ze sobą wiele niebezpieczeństw. Spadają ceny
towarów co jest opłacalne dla duŜych firm i one mogą sobie na to pozwolić. powstaje
w ten sposób coraz większa konkurencja. Niektóre firmy nie mogą poradzić sobie z
tak silną konkurencją i upadają, pozbawiając swoich pracowników miejsc pracy.
MoŜe to doprowadzić do kryzysu, bo w ten sposób zmniejsza się rynek zbytu.
WaŜnym problemem jest tez monopol. Krajowe spółki łączą się z tymi
zagranicznymi tworząc olbrzymie korporacje. Taka spółka ma duŜe pieniądze.
MoŜliwe są wtedy większe inwestycje. Takie wielkie korporacje „wykańczają”
konkurencję. Narzucają w ten sposób klientom ceny i warunki, które albo muszą
zaakceptować albo całkiem zrezygnować z usługi. Takie zjawisko nazywamy
monopolem. W Polsce działa kilka firm monopolistycznych.
Problematyczny moŜe być takŜe nadmierny import towarów. Napływa wiele
tańszych produktów od naszych krajowych co powoduje upadek polskich
producentów. Wszędzie moŜna zauwaŜyć ilość towarów wyprodukowanych w
Chinach. Gdzie by się nie obejrzeć moŜemy zauwaŜyć chińskie wyroby duŜo tańsze
od tych juŜ nam proponowanych. Klienci nie zwracają uwagi kto jest producentem
tylko interesuje ich cena. Nawet w takim niewielkim mieście jakim jest Biłgoraj w
ostatnim czasie moŜna zaobserwować jak wiele produktów chińskich trafia do Polski.
Powstają sklepy z samymi chińskimi towarami, które przyciągają swoja ceną. Jak
widać takie sklepy nie narzekają na brak zainteresowana, gdyŜ utrzymują się na rynku
juŜ jakiś czas bez większych problemów we wcale niemałej liczbie. Unia Europejska
wprowadza ograniczenia importu takich towarów. Oczywiście rzeczy produkowane w
kraju i na terenie Unii są droŜsze poniewaŜ ich produkcja jest droŜsza. W Chinach na
same pensje dla pracowników producent wydaje dwa razy mniej. W ten sposób firmy
krajowe nie maja szans wygrać i upadają co powoduje wzrost bezrobocia i zmniejsza
się rynek zbytu. Jest tez inny powód wprowadzania ograniczeń. Jeśli towary
produkowane w kraju państwo moŜe więcej zarobić na podatkach. Tak, więc z jednej
strony mamy moŜliwość zakupu tańszych towarów, a z drugiej strony tracą na tym
nasi producenci.
Globalizacja przyczynia się do niszczenia środowiska. Powstaje wiele fabryk w
krajach gdzie jest tania siła robocza. Ze względu na budowę coraz większej ilości
fabryk Ziemia ulega coraz większemu zanieczyszczeniu. Winne są temu najczęściej
fabryki, swoje odpady wypuszczają do rzek, zanieczyszczając je. TakŜe produkując
towar wytworzony z materiałów, które rozkładają się w ziemi przez długie lata.
Fabryki te wykorzystują tez ogromne ilości węgla, który jak wiadomo nie jest źródłem
odnawialnym. Jego zasoby mogą się kiedyś skończyć. W takich miejscach potrzebują
ogromnej ilości energii elektrycznej. Fabryki emitują do atmosfery zanieczyszczenia,
które opadają bezpośrednio na powierzchnię wodnych zbiorników lub są do nich
spłukiwane z gleb. W dzisiejszych czasach zanieczyszczenia są jednym z
powaŜniejszych problemów światowych, które globalizacja tylko powiększa.
Globalizacja ma tez powaŜne następstwa społeczne. Następuje spadek przyrostu,
naturalnego społeczeństwo starzeje się. Kobiety później zachodzą w ciąŜe.
Pracodawcy niechętnie przyjmują do pracy kobiety gdyŜ tracą na jakiś czas
pracownika gdy kobieta zachodzi w ciąŜe. WiąŜę się to tez dla nich ze stratami
finansowymi. Kobiety boja się zakładać rodziny, bo po powrocie z urlopu
macierzyńskiego mogą otrzymać wypowiedzenie. Coraz częściej młode małŜeństwa
najpierw decydują się na karierę, zdobycie dobrej pracy, wybudowanie domu czy
zakup mieszkania, osiągniecie pewnego statusu materialnego. Odkładają załoŜenie
rodziny na później co często potem staje się niemoŜliwe. W starszym wieku zajście w
ciąŜe staje się coraz trudniejsze. Niepokojący jest takŜe stan zdrowia młodych ludzi.
Na ulicach widzimy coraz większą ilość otyłych dzieci, spowodowane jest to brakiem
aktywności fizycznej i fast foodami. Postępująca technologia związana z globalizacją
uzaleŜnia dzieci od komputerów, rosnąca ilość restauracji z fast foodami przyciąga
młodych ludzi. W rezultacie z braku ruchu i otyłości tacy ludzie umierają o kilkanaście
lat za wcześnie. Zapracowanie rodziców prowadzi teŜ do wychowywania dzieci przez
komputer. ChociaŜ nowe technologie bardzo pomocne są nam w Ŝyciu niekoniecznie
jest tak w przypadku dzieci. Coraz to nowe wzorce czerpią z telewizji i gier
komputerowych, które nie zawsze są wzorami. Przez to w społeczeństwie zmienia się
system wartości.
ChociaŜ dobrze jest dla nas samych poznawać kultury innych państw to niestety
w trakcie zatracamy własne. Coraz bardziej upodabniamy się do państw zachodu
zapominając o własnym dziedzictwie. Przyjmujemy święta z innych państw świata
zapominając o własnych. W naszym słowniku pojawia się coraz więcej zapoŜyczeń z
obcych języków. Postępuje proces amerykanizacji. Jest to proces transferu
kulturowego, którego obiektem są instytucje, normy, wartości, zwyczaje, zachowania,
techniki, symbole czy obrazy, które (faktycznie, lub rzekomo) są kojarzone ze Stanami
Zjednoczonymi. Wpływ kultury amerykańskiej na inne kultury łączony jest z
mocarstwową pozycją Stanów Zjednoczonych
Jak większość procesów globalizacja ma swoje złe i dobre strony. Trudno jest
jednoznacznie określić, które przewaŜają szale. Jednak trudno sobie dziś bez niej
wyobrazić Ŝycie. Jest prawie wszechobecna. Kraje w, których jest blokowana nie
zapewniają swoim obywatelom zbyt dobrego komfortu Ŝycia tylko od nas zaleŜy co
dalej zrobimy i czy zwiększymy róŜnice na korzyść tych dobrych stron.
Bibliografia:
1.
2.
3.
4.
Bauman Zygmunt (2000) „Globalizacja”
Słownik Języka Polskiego PWN
Grochalski Stefan M. (red.) (2003) „Problemy globalne współczesnego świata”
www.wikipedia.pl
Patrycja Litkowiec
ZSBiO Biłgoraj [email protected]