PLAN DYDAKTYCZNY NAUCZANIA MUZYKI W GIMNAZJUM DO

PLAN DYDAKTYCZNY NAUCZANIA
MUZYKI W GIMNAZJUM DO PROGRAMU „GRA MUZYKA”
NA ROK SZKOLNY 20010/2011
L.p.
Temat jednostki lekcyjnej
Materiał do realizacji
Wymagania podstawowe
Wymagania ponadpodstawowe
Uwagi
1.
Zaproszenie do muzyki.
Zapoznanie z PSO, wymaganiami edukacyjnymi, formami i metodami pracy na lekcji oraz podręcznikiem do muzyki.
2.
U źródeł muzyki
• utwory do słuchania: „Atavi”, muzyka afrykańska
• utwór do grania: „Atavi”
• pojęcia: sztuka synkretyczna, muzyka wokalna, skala
• wymienia źródła muzyki
• wskazuje cechy muzyki afrykańskiej
• rozpoznaje instrumenty użyte w wykonaniu
płytowym utworu „Atavi”
• wymienia nazwy prymitywnych instrumentów
• tworzenie rytmu
• gra na flecie fragment „Atavi” – solo
• posługuje się terminem sztuka
synkretyczna
3.
Graj i śpiewaj.
Piosenka „Czterdzieści słów”
• utwór do grania: piosenka „Czterdzieści słów”
• utwór do śpiewania: piosenka „Czterdzieści
słów”
• pojęcia: określenia dynamiczne (pp, mp, p, mf, f, cresc., decresc., rap)
• opracowuje w zespole rytm i melodię
z uwzględnieniem zróżnicowania nastroju
• śpiewa piosenkę „Czterdzieści słów”
z akompaniamentem
• używa określeń dynamicznych: pp, mp, p, mf, f, cresc., decresc.
• odczytuje rytm utworu, korzystając
z zapisu nutowego
• śpiewa piosenkę „Czterdzieści słów”
bez akompaniamentu
• gra z nut melodię piosenki
„Czterdzieści słów”
4.
Muzyka kultur starożytnych
• utwory do słuchania: fragmenty muzyki
starożytnego Egiptu, muzyki chińskiej, indyjskiej,
greckiej („Hymn do Heliosa”) i żydowskiej
• utwory do grania: melodie egipska i chińska
• pojęcia: pentatonika, hymn
• omawia muzykę starożytnych kultur muzycznych:
egipskiej, żydowskiej, greckiej, chińskiej i indyjskiej
• gra z nut melodie
• zalicza starożytne instrumenty do właściwej grupy
• zna osiągnięcia starożytnych Greków
w dziedzinie muzyki
• omawia znaczenie muzyki greckiej
i żydowskiej dla rozwoju muzyki
europejskiej
• rozpoznaje instrumenty starożytne
użyte w nagraniach
5.
„Pieśń Seikilosa”
– opracowanie akompaniamentu
i układu tanecznego
• utwór do grania: „Pieśń Seikilosa”
• pojęcia: fermata, sztuka synkretyczna, tragedia
• improwizuje ruch do „Pieśni Seikilosa”
• gra z nut melodię´ „Pieśni Seikilosa”
• tworzy układ choreograficzny do opracowanej melodii i rytmu
• odczytuje rytm utworu, korzystając
z zapisu nutowego
• potrafi wymienić imiona greckich muz
6.
W kościołach i na dworach
– jednogłosowość
w chorale gregoriańskim
• utwory do słuchania: fragment chorału
gregoriańskiego, pieśń „Bogurodzica”
• utwór do grania: kompozycja własna
• pojęcia: jednogłosowość, a cappella, chorał
gregoriański, msza, teocentryzm, trubadur, truwer,
łuk okrągły, ostry, sklepienie, portal, witraż, rozeta, maswerk, relief, fresk
• materiał ilustracyjny: plansze demonstracyjne
– sztuka romańska i gotycka (jeżeli są do dyspozycji),
wizerunki instrumentalistów średniowiecznych
• zna ramy czasowe epoki średniowiecza i wie,
jak długo trwała ta epoka
• zna części stałe mszy
• rozumie znaczenie pojęcia jednogłosowość
• wymienia cechy chorału gregoriańskiego
• analizuje elementy budowy „Bogurodzicy”
• wymienia nazwy instrumentów z epoki
• rozumie znaczenie pojęć: msza, chorał gregoriański, trubadurzy i truwerzy
• rozumie znaczenie pojęcia a cappella
• wyjaśnia, jakie znaczenie miała
umiejętność muzykowania dla wizerunku średniowiecznego rycerza
• rozpoznaje brzmienie niektórych instrumentów z epoki
7.
Jednym głosem
– Ciesz się, Matko Polsko! Śpiewanie pieśni jednogłosowej
• utwór do słuchania: „Gaude Mater Polonia”
R. de Vaqueiras, „Kalenda maya”
• utwór do śpiewania: „Gaude Mater Polonia”
• pojęcia: motet, notacja, neumy, wielogłosowość
• sylwetki twórców: Leoninus, Perotinus,
Wincenty z Kielczy, Mikołaj z Radomia
• określa charakter utworu
• rytmizuje tekst pieśni
• potrafi zaśpiewać pieśń „Gaude Mater Polonia” –
w grupie
• zna twórców wielogłosowości – Leoninusa i Perotinusa
• porównuje pieśni: „Bogurodzica”, „Rota”,
„Mazurek Dąbrowskiego”
• wskazuje elementy kształtujące świecki charakter
utworu „Kalenda maya”
• omawia sylwetkę Mikołaja
z Radomia,
• potrafi zaśpiewać pieśń „Gaude Mater Polonia” – solo
• wyjaśnia, jakie znaczenie dla rozwoju muzyki miało zastosowanie notacji
muzycznej
8.
Muzyczne zabytki renesansu.
Opracowanie utworu
Mikołaja Gomółki
• utwory do słuchania: „Rex”, „Kleszczmy rękoma”
• utwór do grania: „Kleszczmy rękoma”
• pojęcia: renesans, humanizm, tabulatura, madrygał, szałamaja, lira, cynk, lutnia, psalm
• sylwetki twórców: M. Gomółka, J. Kochanowski
• materiał ilustracyjny: wizerunki władców polskich
epoki renesansu, zabytki kultury
• zna ramy czasowe epoki renesansu i wie, jak
długo trwała
• porównuje czas trwania średniowiecza i renesansu
• rozumie znaczenie pojęcia humanizm
• porównuje części tańca „Rex” pod względem tempa, metrum i charakteru muzyki
• zna instrumenty charakterystyczne dla epoki
i rozpoznaje ich brzmienie
• rozpoznaje grupy instrumentów dętych,
strunowych i perkusyjnych
• wymienia wybitne postacie epoki: M. Gomółkę´
i J. Kochanowskiego
• zna znaczenie pojęcia madrygał
• przygotowuje rytmiczny akompaniament
do utworu „Kleszczmy rękoma”
• uzasadnia, w jaki sposób zmiana ideologii teocentrycznej na humanistyczną wpłynęła na rozwój muzyki
• wskazuje i wyjaśnia różnice
pomiędzy językiem poezji
Kochanowskiego a współczesną
polszczyzną
• gra na flecie podłużnym utwór
„Kleszczmy rękoma”
9.
Amor czy amen?
Interpretacja piosenki
„Amor na mszy porannej”
• utwory do słuchania: „Amor na mszy porannej”,
„Dobry taniec polski”
• utwór do śpiewania: „Amor na mszy porannej”
• utwór do realizacji układu nutowego: „Dobry
taniec polski”
• sylwetki: Zygmunt Stary, Zygmunt August,
królowa Bona, Wacław z Szamotuł
• pojęcia: określenia dynamiczne (pp, p, mp, mf, f, cresc., decresc.), kanon, kapela królewska,
tabulatura
• potrafi wymieni
zabytki muzyczne polskiego renesansu
• zna fakty z życia i twórczość Wacława z Szamotuł
• analizuje pieśń „Amor na mszy porannej” pod względem rytmicznym
• rytmizuje słowa pieśni
• śpiewa pieśń „Amor na mszy porannej”
– w grupie
• wykonuje utwór z wykorzystaniem samodzielnie
dobranej dynamiki
• zna znaczenie pojęć: kanon, kapela królewska, tabulatura
• improwizuje ruch do utworu „Dobry taniec polski”
• śpiewa pieśń „Amor na mszy
porannej” – solo
• realizuje układ taneczny do utworu „Dobry taniec polski”
• buduje takty w metrum trzy czwarte i cztery czwarte i wykonuje je przy użyciu gestodźwięków
10.
Muzyka okresu baroku
– polifonia
• utwory do słuchania: „Toccata i Fuga d-moll”
J.S. Bacha, fragment oratorium „Mesjasz”
G.F. Händla
• sylwetki twórców: J.S. Bach, J.F. Händel,
A. Vivaldi, C. Monteverdi
• pojęcia: barok, toccata, fuga, polifonia, concerto grosso, oratorium
• materiał ilustracyjny: zabytki epoki
• charakteryzuje muzyk´ baroku
• zna ramy czasowe epoki baroku
• zna życie i twórczość najwybitniejszego twórcy:
J.S. Bacha
• rozpoznaje słuchowo „Toccat´ i Fug´ d-moll” J.S. Bacha i Alleluja z oratorium „Mesjasz” G.F. Händla
• zna formy muzyczne epoki baroku
• wyjaśnia, w jaki sposób polifonia odzwierciedla główne cechy epoki baroku: przepych, żywiołowość, monumentalizm
• stosuje pojęcie polifonia w kontekście słuchanego utworu
• omawia wielkie formy wokalno-instrumentalne baroku
11.
Z wizytą w Eisenach.
Śpiewanie pieśni
w dwugłosie
• utwór do słuchania: „Tamburetta” A. Jarzębskiego
• utwór do śpiewania: „Jan Sebastian Bach”
• sylwetki twórców: J.S. Bach
• rozpoznaje polifoniczny charakter utworu
• śpiewa piosenkę „Jan Sebastian Bach” w jednogłosie
• śpiewa piosenkę „Jan Sebastian Bach” w dwugłosie
12.
Klasycy wiedeńscy.
Granie fragmentu arii Figara.
• utwory do słuchania: Symfonia G-dur nr 94 J. Haydna, „Oda do radości” L. van Beethovena,
„Aria Figara” z „Wesela Figara” W.A. Mozarta, „Zabobon, czyli Krakowiacy i Górale”
K. Kurpińskiego
• utwory do grania: fragment arii Figara z opery „Wesele Figara” W.A. Mozarta
• pojęcia: motyw, fraza, zdanie, okres muzyczny,
temat, symfonia, kwartet, koncert, klasycyzm, opera, oda, hymn
• sylwetki twórców: J. Haydn, W.A. Mozart, L. van Beethoven
• zna cechy klasycyzmu
• określa ramy czasowe epoki
• wyjaśnia pochodzenie nazwy „Symfonii G-dur” J. Haydna („Z uderzeniem w kocioł”)
• rozpoznaje ze słuchu fragment „Symfonii G-dur” J. Haydna
• rozpoznaje miary w takcie
• wymienia elementy dzieła muzycznego
• zna gatunki muzyczne i przedstawicieli epoki
• umie wyjaśnić znaczenie pojęcia klasycy wiedeńscy
• zna fakty z życia i twórczość W.A. Mozarta,
J. Haydna, L. van Beethovena
• wie, kto jest autorem „Ody do radości”
• rozpoznaje ze słuchu „Odę do radości”
• wie, jaką rolę utwór ten odgrywa w Unii Europejskiej
• nazywa i rozpoznaje elementy dzieła muzycznego
• gra na flecie podłużnym fragment arii z „Wesela Figara” W.A. Mozarta
• wie, w jakim utworze znajduje się „Oda do radości”
13.
Śpiewanie piosenki „Barwy jesieni”.
Muzyka epoki klasycyzmu
• utwór do słuchania: „Barwy jesieni”
• utwór do śpiewania: „Barwy jesieni”
• pojęcia: klasycyzm stanisławowski
• sylwetka twórcy: K. Kurpiński
• śpiewa piosenkę „Barwy jesieni” – w grupie
• zna znaczenie pojęcia klasycyzm stanisławowski
• dowodzi znaczenia opery
klasycystycznej dla rozwoju kultury polskiej
• przedstawia wiadomości o polskim klasycyzmie
• śpiewa piosenkę „Barwy jesieni” – solo
14.
Romantyzm, czyli muzyka uczuć.
Muzyczni przedstawiciele epoki
• utwory do słuchania: Etiuda c-moll „Rewolucyjna”
F. Chopina, H. Wieniawski – „Scherzo-Tarantela”
op. 16, S. Moniuszko – „Prząśniczka”, N. Paganini – Kaprys op. 1 nr 24
• pojęcia: romantyzm, scherzo, tarantela
• sylwetki twórców: F. Chopin, H. Wieniawski, N. Paganini
• selekcjonuje wiadomości na temat epoki romantyzmu
• charakteryzuje epokę
• zna przedstawicieli romantyzmu
• ustala ramy czasowe epoki
• rozpoznaje słuchowo „Etiudę Rewolucyjną” F. Chopina
• rozpoznaje słuchowo fragmenty dzieł muzycznych kompozytorów epoki
• zna założenia romantyzmu jako stylu w muzyce
15.
Wirtuoz w roli głównej.
Interpretacja pieśni „Kozak”
• utwór do słuchania: pieśń „Kozak” S. Moniuszki
• utwór do śpiewania: „Kozak”
• utwór do grania: „Kozak”
• pojęcia: wirtuoz, tercet
• sylwetka twórcy: S. Moniuszko
• wyjaśnia znaczenie pojęcia wirtuoz
• śpiewa pieśń Moniuszki „Kozak” solo, w duecie,
tercecie lub kwartecie
• gra pieśń na flecie podłużnym
• uzasadnia, dlaczego F. Chopin,
H. Wieniawski, N. Paganini zasługują na miano wirtuozów
• ocenia wykonania na podstawie
ustalonych przez siebie przejrzystych kryteriów, uwzględniających m.in.
interpretację i wyraz artystyczny
16.
Muzyka narodowa.
Granie tematu
„Tańców połowieckich”
• utwory do słuchania:
„Wełtawa” B. Smetany,
„Noc na Łysej Górze” M. Musorgskiego, „Tańce połowieckie” A. Borodina,
Mazurek D-dur op. 33 nr 2 F. Chopina, „Mazur” z opery „Straszny dwór” S. Moniuszki
• utwory do grania: temat „Tańców połowieckich” z opery „Kniaź Igor” A. Borodina
• pojęcia: szkoły narodowe, polskie tańce narodowe, Potężna Gromadka, mazurek
• sylwetki twórców: B. Smetana, M. Musorgski, A. Borodin, F. Chopin, S. Moniuszko
• rozumie pojęcie szkoła narodowa
• dostrzega cechy romantyczne w utworach
przedstawicieli szkół narodowych
• gra na dzwonkach temat „Tańców połowieckich”
A. Borodina – w grupie
• charakteryzuje polską szkołę narodową na podstawie twórczości F. Chopina
i S. Moniuszki
• zna przedstawicieli polskiej szkoły narodowej
• rozpoznaje słuchowo fragmenty wybranych dzieł B. Smetany i M. Musorgskiego
• gra na dzwonkach temat „Tańców połowieckich” – solo
• rozumie związek pomiędzy
powstaniem szkół narodowych
a dążeniami narodowowyzwoleńczymi
w II połowie XIX wieku
• dowodzi ponadnarodowego
i ponadczasowego wymiaru muzyki „poważnej”
• rozpoznaje słuchowo „Mazura” z opery „Straszny dwór” S. Moniuszki
17.
Śpiewanie piosenki „Kalinka”.
Programowość w muzyce
• utwory do słuchania: „Noc na Łysej Górze”
M. Musorgskiego, „Marzenie” R. Schumanna,
„Taniec Anitry” E. Griega
• utwór do śpiewania: „Kalinka”
• pojęcia: muzyka absolutna, programowa
i ilustracyjna
• wyjaśnia znaczenie pojęć: muzyka programowa,
muzyka absolutna
• dobiera tempo, dynamikę oraz instrumenty do charakteru muzyki,
• uzasadnia, że piosenka „Kalinka” ma charakter narodowy
• śpiewa piosenkę „Kalinka”, zwracając uwagę na zapis nutowy
• projektuje okładkę płyty CD
• wyraża swoje zdanie w kwestii
podziału muzyki na programową
i absolutną, ocenia ich wartość
• Śpiewa piosenkę „Kalinka”,
uwzględniając charakter utworu
18.
Opera romantyczna.
Wykonanie tematu arii
„Libiamo” z opery
„Traviata” G. Verdiego
• utwory do słuchania: „Marsz triumfalny” z opery
„Aida” G. Verdiego, temat arii „Libiamo” z opery
„Traviata” G. Verdiego, „Kuplety torreadora”
G. Bizeta, fragment opery buffa – Aria Figara
z „Cyrulika sewilskiego” G. Rossiniego
• utwory do grania: temat arii „Libiamo” z opery
„Traviata” G. Verdiego
• pojęcia: opera seria, opera buffa, pieśń romantyczna
• sylwetki twórców: G. Verdi, G. Rossini
• rozpoznaje przedtakt
• gra na flecie podłużnym temat arii „Libiamo”
z opery „Traviata” G. Verdiego – w grupie
• zna sylwetki polskich kompozytorów
romantycznych
• zna twórcę polskiej pieśni romantycznej i polskiej opery narodowej
• zna szkoły narodowe oraz ich reprezentantów
• wymienia instrumenty kapeli góralskiej
• wyjaśnia, na czym polega przedtakt
• gra na flecie podłużnym temat arii „Libiamo” z opery „Traviata” G. Verdiego – solo
• odróżnia operę seria od opery buffa
• posługuje się poznanymi pojęciami związanymi z operą
19.
Uwertura, czyli początek. Interpretacja partytury z opery
„Wilhelm Tell” G. Rossiniego
• utwór do grania: uwertura do opery „Wilhelm Tell” G. Rossiniego
• sylwetka twórcy: G. Rossini
• pojęcia: staccato, legato, repetycja, pochód dźwięków, partytura, uwertura, akt, antrakt,
półfinał, finał, neoromantyzm, partia solowa, zespołowa, chóralna
• posługuje się terminologią związaną z operą
• wie, co to jest oraz do czego służy partytura
• gra na instrumencie perkusyjnym lub flecie
podłużnym
• gra na kibordzie fragment uwertury
• wyjaśnia oznaczenia stosowane w partyturze fragmentu opery „Wilhelm Tell”
20.
Pas de deux.
Taniec klasyczny
i nowoczesny
• utwory do słuchania: motyw Odetty z baletu „Jezioro łabędzie, „Taniec łabędzi” z opery „Jezioro łabędzie” P. Czajkowskiego, „Taniec
z szablami” z opery „Gajane” A. Chaczaturiana
• utwór do grania: temat „Tańca łabędzi”
• utwór do śpiewania: motyw Odetty
• utwór do realizacji układu ruchowego: fragmenty
baletu „Jezioro łabędzie” P. Czajkowskiego
• pojęcia: balet, primabalerina, pointa, paczka, baletki, gorset, choreografia, taniec nowoczesny
• sylwetki twórców: P. Czajkowski,
A. Chaczaturian, I. Duncan
• rozumie różne znaczenia słowa pointa
• wyjaśnia związek tańca z muzyką w balecie
• zna wybrane tytuły baletów P. Czajkowskiego
• wskazuje elementy stroju baletowego
• rozpoznaje instrument, na którym wykonywany
jest temat Odetty
• gra fragment „Tańca łabędzi” na flecie podłużnym
• tworzy choreografię do fragmentu muzyki z baletu P. Czajkowskiego „Jezioro łabędzie”
• wie, co należy do zadań choreografa, a co do zadań kompozytora
• zna wybrane tytuły baletów P. Czajkowskiego
• rozpoznaje słuchowo „Taniec łabędzi”
• Śpiewa solmizacją motyw Odetty
z „Jeziora łabędziego”
• rozpoznaje słuchowo „Taniec
z szablami” z baletu „Gajane”
A. Chaczaturiana
• rozumie znaczenie pojęcia taniec
nowoczesny i zna jego prekursorkę
I. Duncan
21.
„W szkole tańca”.
Śpiewanie piosenki
• utwór do śpiewania: piosenka „W szkole tańca”
• materiał ilustracyjny: sceny z przedstawienia baletowego
• zna znaczenie pojęć muzycznych związanych z baletem
• określa tryb gamy w piosence (dur–moll)
• śpiewa piosenkę w zespole
• zna fabułę baletu „Dziadek do orzechów”
• rozpoznaje słuchowo fragment baletu „Dziadek do orzechów”
• projektuje strój baletowy
• dostrzega związki pomiędzy muzyką a sztukami plastycznymi i przygotowuje na ten temat prezentację
• śpiewa piosenkę solo
• posługuje się pojęciami związanymi z baletem
22.
Co nam zostawił romantyzm?
• utwory do słuchania: fragment „Don Juana” R. Straussa, galop z operetki „Orfeusz w piekle”
Jacques’a Offenbacha, aria Adeli z operetki „Zemsta nietoperza” J. Straussa, „Brzdęk” z musicalu „Metro”, „Gdybym był bogaczem”
z musicalu „Skrzypek na dachu”
• utwór do grania: galop z operetki „Orfeusz w piekle” Jacques’a Offenbacha
• pojęcia: opera, operetka, galop
• sylwetki twórców: R. Strauss, J. Offenbach, J. Strauss, W. Żeleński, Z. Noskowski, M. Karłowicz, K. Szymanowski
• definiuje poznane pojęcia: opera, operetka, galop
• odróżnia operę od operetki
• zna treść libretta operetki „Orfeusz w piekle”
• gra na instrumencie perkusyjnym lub na flecie podłużnym fragment galopu z operetki „Orfeusz w piekle”
• zna światowej sławy przedstawicieli musicalu oraz ich dzieła
• zna polskich twórców musicalu: J. Stokłosę i J. Józefowicza
• rozpoznaje metrum w arii Adeli
• gra na gitarze lub kibordzie galop z operetki
23.
Nauka piosenki „Dziki kot”
i opracowanie akompaniamentu
rytmicznego
• utwór do słuchania: piosenka „Dziki kot”
• utwór do śpiewania piosenka „Dziki kot”
• pojęcia: musical, synkopa
• sylwetki twórców: J. Stokłosa, J. Józefowicz, J. Bock, G. Gershwin
• wymienia nazwiska wybranych twórców musicali
• rozpoznaje rytm synkopowy
• śpiewa piosenkę „Dziki kot” – w grupie
• rozpoznaje skład zespołu wykonawczego
• rozpoznaje rodzaj głosu solisty
• rytmizuje tekst piosenki na tle pulsu ćwierćnutowego
• śpiewa piosenkę „Dziki kot” – solo
24.
Nowy świat dźwięków
– muzyczne audycja
radiowa
• utwory do słuchania: fragment „Popołudnia fauna”, fragment „Światła księżyca” C. Debussy’ego
• utwory do grania: fragmenty „Popołudnia fauna”
i „Światła księżyca” C. Debussy’ego
• pojęcia: audycja, impresjonizm, plama dźwiękowa, neoklasycyzm, witalizm
• sylwetki twórców: C. Debussy, M. Ravel,
I. Strawiński, C. Monet
• rozumie, na czym polega praca redaktora radiowego
• opracowuje scenariusz muzycznej audycji radiowej
• zachęca do uczestnictwa w wydarzeniu kulturalnym
• zna sylwetkę C. Debussy’ego
• gra fragment utworu „Popołudnie fauna” C. Debussy’ego
• gra fragment utworu „Światło
księżyca” C. Debussy’ego
• rozpoznaje słuchowo fragmenty utworów C. Debussy’ego
• uzasadnia swoje stanowisko
w związku z opiniami Debussy’ego na temat muzyki (ciekawostki)
• zna sylwetki M. Ravela
i I. Strawińskiego
25.
Malowanie muzyką
– muzyczne i malarskie
impresje
• utwór do grania: „Wiosenna impresja”
• utwór do śpiewania: „Wiosenna impresja”
• materiał ilustracyjny: malarstwo
impresjonistyczne
• charakteryzuje nurt impresjonizmu
• rozpoznaje w utworze triolę ćwierćnutową
• rytmizuje tekst piosenki
• śpiewa piosenkę „Wiosenna impresja” z akompaniamentem
• gra na dzwonkach refren piosenki
• improwizuje utwór
• maluje impresję nawiązującą do tematu oraz słuchanego utworu
• dowodzi istnienia związku pomiędzy malarstwem impresjonistycznym
a muzycznym impresjonizmem
• śpiewa piosenkę a capella
• realizuje schematy rytmiczne
z użyciem trioli ćwierćnutowej
26.
Od Szymanowskiego
do Pendereckiego
• utwory do słuchania: fragment baletu „Harnasie”
K. Szymanowskiego, „Z nową wiosną” M. Karłowicza, „Krakowiak” A. Różyckiego,
fragment „Gier weneckich” Witolda Lutosławskiego, „Tren pamięci ofiar Hiroszimy”
Krzysztofa Pendereckiego, fragmenty „Symfonii
pieśni żałosnych” H.M. Góreckiego
• utwory do grania: partytura utworu aleatorycznego z podręcznika
• pojęcia: muzyka aleatoryczna, poemat symfoniczny,
aleatoryzm kontrolowany, postmodernizm
• sylwetki twórców: K. Penderecki,
W. Lutosławski, H.M. Górecki, M. Karłowicz, K. Szymanowski
• przeprowadza prosty eksperyment aleatoryczny
• zna twórcę pierwszego utworu aleatorycznego
• posługuje się pojęciem muzyka aleatoryczna
• zna sylwetki K. Szymanowskiego i M. Karłowicza oraz ich twórczość
• poznaje nazw´ gatunku muzycznego „poemat symfoniczny”
• zna wybrane zagadnienia związane z twórczością
K. Pendereckiego, W. Lutosławskiego
i H.M. Góreckiego
• wypowiada się na temat wrażeń powstałych
po wysłuchaniu utworu „Gry weneckie” W. Lutosławskiego
• wykonuje krótki utwór aleatoryczny
• wyjaśnia rolę i znaczenie przypadku w muzyce
• rozpoznaje charakterystyczny
dwudźwiękowy motyw
w akompaniamencie orkiestry
• charakteryzuje polską muzykę
współczesną, wymienia nazwiska jej najważniejszych twórców i ich dzieła
27.
„Tobie - nuty” – śpiewanie piosenki.
-utwór do słuchania: piosenka „Tobie – nuty”
- utwór do śpiewania: piosenka „Tobie – nuty”
- śpiewa piosenkę „Tobie – nuty”, korzystając z zapisu nutowego
- śpiewa z akompaniamentem
- projektuje plakat
- wyraża opinie o polskiej muzyce współczesnej
- wykazuje znajomość polskiej muzyki współczesnej i ocenia ją na podstawie znanych sobie przykładów
28.
Eksperymenty w muzyce współczesnej
- utwory do słuchania: Sonata II na fortepian preparowany ze zbioru „Sonaty i interludia” J.Cage’a, „Symfonia dla samotnego człowieka” P.Schaeffera i
P.Henrye’go, „Christmas Carol’s Story” J. Oleszkiewicza
- utwory do grania: dwunastodźwiękowa seria, kolaż muzyczny
- pojęcia: dodekafonia, seria, sonoryzm, preparacja, kolaż
- definiuje pojęcie: muzyka
- opisuje wrażenia po wysłuchaniu utworu muzycznego
- gra na dzwonkach dwunastodźwiękową serię
- rozumie znaczenie pojęć: dodekafonia, sonoryzm, preparacja
- posługuje się pojęciem kolaż
- wskazuje pozytywne i negatywne aspekty eksperymentowania w muzyce
- opracowuje mapę dźwięków na podstawie uważnej analizy słuchowej
- wyjaśnia w jaki sposób plastyczną technikę kolażu można przełożyć na tworzenie muzyki
- tworzy muzyczny kolaż z dokonań swoich kolegów
29.
Historia jazzu i rocka
- utwory do słuchania: „Błękitna rapsodia” G. Gershwina, fragment „Ragtime klonowego liścia” S.Joplin, negro spirituals, jazz tradycyjny, swing, jazz
nowoczesny, „Takie ładne oczy” S. Krajewskiego
- pojęcia: jazz, swing, big-band, blues, muzyka rockowa
- sylwetki twórców: D.Ellington, G.Gershwin, L.Armstrong, M.Davis, B.Goodman, K.Komeda, U.Dudziak, T.Stańko, J.Ptaszyn-Wróblewski, E.Presley
- wyjaśnia tytuł utworu „Błękitna rapsodia”
- wie, jakie są źródła muzyki jazzowej
- definiuje pojęcie improwizacja
- wyjaśnia znaczenie festiwalu „Jazz Jambore” dla rozwoju polskiej muzyki jazzowej
- wymienia nazwiska wykonawców muzyki jazzowej
- zna podstawowe fakty z historii muzyki rockowej oraz wykonawców tej muzyki
30.
W rytmie rock and rolla
- utwór do słuchania: piosenka „Jesienny rock and roll”
- utwór do śpiewania: piosenka „Jesienny rock and roll”
- utwór do realizacji układu tanecznego: piosenka „Jesienny rock and roll”
- przedstawia cechy charakterystyczne tańca rock and rolla
- śpiewa piosenkę piosenka „Jesienny rock and roll” – w grupie
- realizuje układ taneczny do rock and rolla
- śpiewa piosenkę piosenka „Jesienny rock and roll” - solo
31.
Muzyka w filmie
- utwory do słuchania: wybrane fragmenty muzyki filmowej, muzyka do filmu „Gwiezdne wojny” J. Williamsa, oraz „Misja” E. Morricone
- utwory do grania: muzyka do wybranej sceny filmowej
- pojęcia: sztuka audiowizualna, postsynchrony
- sylwetki twórców: J. Williams, E. Morricone, W. Kilar, M. Zieliński, Z. Konieczny
- materiał ilustracyjny: fragmenty filmów
- określa rolę muzyki w filmie i w teatrze
- dopasowuje muzykę do scen filmowych
- zna historię muzyki w filmie
- wykonuje rytm fragmentu muzyki z filmu „Gwiezdne wojny”
- wskazuje elementy muzyki sakralnej oraz etnicznej we fragmentach muzyki z filmu „Misja”
- ilustruje scenę filmowa dźwiękiem
- ocenia wartość wykonanych prezentacji
- określa rodzaj zespołu wykonawczego
- tworzy muzykę do prezentowanych scen filmowych
- ustala kryteria oceny prezentacji
- posługuje się pojęciami dotyczącymi realizacji ścieżki dźwiękowej w filmie
32.
Na dwa, na trzy, na cztery – jaki to taniec?
- utwory do słuchania: wybrane tańce, walc „Nad pięknym modrym Dunajem” J. Straussa, polonez z filmu „Pan Tadeusz” W. Kilara
- pojęcia: samba, twist, rumba, mambo, cha – cha – cha, foxtrot, tango, walc wiedeński i angielski
- sylwetki twórców: W. Kilar, A. Wajda
- materiał filmowy; fragment „Pana Tadeusza” w reż A. Wajdy
- charakteryzuje poznane tańce
- konstruuje trafne pytania dotyczące tańców
- rozpoznaje figury polecenia i wie, jakim okazjom towarzyszy ten taniec
- rozpoznaje słuchowo poloneza
- prezentuje przygotowany taniec w formie układu tanecznego
- rozpoznaje tańce po ich charakterystycznym rytmie
33. 34.
Co wiemy o muzyce? – piosenka „Swing na lewą nogę”
- utwór do słuchania: piosenka „Swing na lewą nogę”
- utwór do śpiewania: „Swing na lewą nogę”
- notatki z zeszytu
- śpiewa w grupie piosenkę „Swing na lewą nogę”
- potrafi wskazać charakterystyczne cechy poznanych tańców
- utrwala wiadomości o muzyce poszczególnych epok i o reprezentatywnych kompozytorach
- śpiewa solo piosenkę „Swing na lewą nogę”
- realizuje układ taneczny do wybranego tańca
- potrafi wymienić kolejno epoki w dziejach muzyki i podać nazwiska reprezentatywnych twórców każdej epoki
PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z MUZYKI
W KLASACH I-III GIMNAZJUM
I. SPECYFIKA OCENIANIA Z PRZEDMIOTU MUZYKA
Nauczyciel, dokonując oceny osiągnięć uczniów, powinien wziąć po uwagę przede wszystkim:
•
poziom uzdolnień i predyspozycji muzycznych ucznia,
•
indywidualny wkład pracy ucznia, potrzebny do realizacji określonych działań muzycznych,
•
postawę i zaangażowanie ucznia wobec stawianych mu zadań,
•
uzyskany poziom wiedzy i umiejętności, w zakresie różnych form aktywności muzycznej i wiadomości z teorii muzyki,
•
postawę ucznia wobec dóbr kultury i wytworów sztuki,
•
podejmowanie przez ucznia dodatkowych zadań muzycznych, włączanie się w życie artystyczne szkoły i środowiska,
•
uczestnictwo ucznia w zajęciach,
•
umiejętność formułowania przez niego problemów, wyciągania wniosków,
•
poszukiwanie własnych rozwiązań, obronę własnego poglądu.
Ocena semestralna powinna być wystawiona z uwzględnieniem kryteriów wewnątrzszkolnego i przedmiotowego systemu oceniania. Musi odzwierciedlać
postawę ucznia wobec przedmiotu i wykonywanych zadań oraz wysiłek, jaki uczeń wkłada w ich realizację. Powinna być wykładnikiem osiągniętych umiejętności,
poziomu uzyskanej wiedzy w danym okresie oraz motywować i zachęcać ucznia do rozwijania zainteresowań muzycznych.
Ocena roczna musi uwzględniać wiedzę oraz umiejętności ucznia zdobyte i utrwalone
w ciągu całego roku. Podobnie jak ocena semestralna, powinna uwzględniać zapisy, które wynikają z wewnątrzszkolnego i przedmiotowego systemu oceniania.
II. OBSZARY AKTYWNOŚCI UCZNIÓW PODLEGAJĄCE OCENIE
 Wykonywanie praktycznych ćwiczeń muzycznych: rytmicznych, melodycznych, ruchowych, słuchowych.
 Aktywne działania w zakresie różnych form muzycznych: śpiewu, gry na instrumencie, słuchania muzyki, ruchu przy muzyce, twórczości muzycznej (np.:
śpiewanie pieśni i piosenek, kanonów dwugłosowych, przyśpiewek ludowych, granie akompaniamentu, fragmentów utworów różnych kompozytorów,
rozpoznawanie: stylu muzycznego epoki w słuchanych utworach, brzmienia instrumentów i głosów ludzkich, budowy formalnej utworu, wykonywanie
kroków i figur określonego tańca, tworzenie melodii).
 Odpowiedzi ustne z zakresu znajomości: zasad muzyki (np.: elementów muzyki, znaków chromatycznych, interwałów muzycznych, trójdźwięków), historii
muzyki (np.: znajomość epok muzycznych, twórczości kompozytorów), form muzycznych.
 Prace domowe.
 Quizy i konkursy muzyczne.
Ocenianie osiągnięć uczniów powinno być systematyczne i umotywowane ustnie przez nauczyciela. Ocena nie może być tylko wykładnikiem poziomu
uzyskiwanej wiedzy i umiejętności, ale powinna zachęcać uczniów do rozwijania zainteresowań muzycznych.
III. KRYTERIA OCENY
1. Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który opanował zakres wiadomości i umiejętności objętych programem w stopniu bardzo dobrym i dodatkowo:
– czynnie uczestniczy w zajęciach lekcyjnych,
– wykazuje zainteresowanie muzyką (np. bierze udział w koncertach),
– podejmuje dodatkowe zadania (zdobywa informacje z innych źródeł, angażuje się w życie artystyczne klasy i szkoły),
– reprezentuje szkołę w konkursach muzycznych.
2. Ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń, który opanował zakres wiedzy i umiejętności
w wysokim stopniu, a ponadto:
– wykazuje aktywną postawę w pracach indywidualnych i zespołowych,
– wyróżniająco wywiązuje się z wszelkich zadań i powierzonych mu ról,
– uzyskuje bardzo dobre i dobre oceny cząstkowe,
– starannie wykonuje ćwiczenia plastyczno-muzyczne,
– potrafi obronić swój pogląd i postawę twórczą.
3. Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który opanował zakres programowy wiedzy i umiejętności w stopniu średnim, a także:
– zwykle pracuje systematycznie i efektywnie, indywidualnie i w grupie,
– poprawnie formułuje wnioski i udaje mu się bronić swych poglądów,
– odpowiednio wywiązuje się z części zadań oraz powierzonych ról,
– najczęściej uzyskuje dobre oceny cząstkowe.
4. Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który opanował zakres wiedzy i umiejętności w stopniu poprawnym oraz:
– nie zawsze pracuje systematycznie i niezbyt chętnie podejmuje wszelkie działania,
– rzadko uczestniczy w dyskusjach i pracach zespołowo-grupowych,
– czasami poprawnie formułuje wnioski,
– ma problemy z obroną swoich poglądów,
– najczęściej uzyskuje dostateczne oceny cząstkowe.
5. Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który opanował zakres wiedzy i umiejętności na poziomie elementarnym, a także:
– nie pracuje systematycznie i niezbyt chętnie podejmuje działania,
– biernie uczestniczy w dyskusjach,
– niestarannie wykonuje ćwiczenia,
– nie formułuje własnych wniosków.
6. Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który nawet w stopniu elementarnym nie opanował materiału i nie nabył umiejętności wskazanych w programie
nauczania oraz:
- nie wykazuje zainteresowania przedmiotem,
– nie bierze udziału w działaniach twórczych,
– nie prowadzi zeszytu przedmiotowego,
– nie wykazuje żadnej chęci do poprawy swojej oceny.
Ocena ta nie wynika z możliwości, czy z braku uzdolnień ucznia, lecz z całkowitej niechęci do przedmiotu oraz pracy na lekcjach.