Przedmiot: Oświetlenie i Iluminacja – sem. III wykłady

Przedmiot: Oświetlenie i Iluminacja – sem. III wykłady
dr arch. Małgorzata Bartnicka
Celem wykładów jest przedstawienie natury światła, świetlnych zjawisk optycznych i
przyrodniczych a także nauczenie podstawowej terminologii z zakresu oświetlenia.
Tematyka wykładów:
1. 28 IX 2016. Natura światła, zjawiska i uwarunkowania świetlne w przyrodzie. Fizjologia
widzenia światła, widzenie barw, oświetlenie barwne. Co to jest światło, teorie na
przestrzeni wieków, zjawiska optyczne w przyrodzie, ultrafiolet, światło widzialne,
podczerwień, znaczenie światła dla organizmów żywych. Biologiczne i fizyczne warunki
widzenia światła, zasady widzenia barw, wpływ oświetlenia barwnego na kolor
przedmiotów, temperatura barwowa i wskaźnik oddawania koloru.
2. 05 X 2016. Rodzaje źródeł światła. Wady, zalety, innowacje.
Przegląd źródeł światła w ujęciu chronologicznym. Omówienie sztucznych źródeł światła
jak lampa łukowa, żarówka, jarzeniówka, świetlówka, lampy sodowe, lampy rtęciowe,
lampy indukcyjne, lampy metalohalogenkowe, halogeny, diody LED. Omówienie zasad
działania, osprzętowania, wad i zalet poszczególnych źródeł światła.
3. 12 X 2016. Oświetlenie. Podstawowa terminologia z zakresu techniki świetlnej. Natężenie
oświetlenia. Odczytywanie wykresu światłości. Obliczenia.
Zapoznanie z terminologią stosowaną w technice świetlnej. Strumień światła, światłość,
wykres światłości, olśnienie, rodzaje olśnienia, natężenie oświetlenia, luminancja, oprawy,
klasy opraw. Wymagane natężenie oświetlenia w zależności od przeznaczenia. Zasady
odczytywanie wykresu światłości, sposób posługiwania się katalogami oświetleniowymi,
obliczanie natężenia oświetlenia od danej lampy w różnych odległościach i miarach
kątowych, metoda punktowa.
4. 26 X 2016. Oświetlenie we wnętrzach. Oddziaływanie psychiczne różnych typów
oświetlenia.
Podstawowe zasady oświetlenia we wnętrzach, oświetlenie ogólne, miejscowe,
akcentujące. Wpływ oświetlenia na kształt pomieszczeń. Wpływ oświetlenia na
samopoczucie użytkowników i odczuwanie oświetlanej przestrzeni.
5. 2 XI 2016. Projekt oświetlenia. Forma podania. Oznaczenia. Główne zasady
rozmieszczenia oświetlenia i rozplanowania instalacji oświetleniowej.
6. 09 XI 2016. Design opraw oświetleniowych. Twórcy architektury światła i efektów
świetlnych we wnętrzach.
Przegląd chronologiczny osiągnięć designu oświetleniowego od początku XIX w. do
czasów obecnych. (m.in. Bauhaus, Noguchi, Castiglioni, Colombo, Maurer, Dixon).
Struktury świetlne. Światło i dźwięk. Twórcy struktur i efektów oświetleniowych we
wnętrzach (m.in. Turrell, Flavin, Olafur).
7. 16 XI 2016. Światło sztuczne w przestrzeniach miejskich. Iluminacja. Rodzaje, czynniki i
zasady kształtowania.
Rola oświetlenia sztucznego w przestrzeni. Zasady kształtowania iluminacji, analiza stref
widokowych, kompozycji przestrzennej obiektu i stylu. Rodzaje iluminacji, sylwetująca,
akcentująca, obramowująca, rzutowania, negatywowa. Wpływ poszczególnych czynników
iluminacji na decyzje projektowe.
8. 23 XI 2016. Egzamin, termin „0”, test zamknięty, czas trwania – 45 minut.
Harmonogram:
Wykłady odbywają się w systemie cotygodniowym:
28 IX, 5 X, 12 X, 19 X, 26 X, 2 XI, 9 XI, 16 XI, 23 XI 2016.
Wykłady kończą się egzaminem: egzamin „0” – 23 XI 2016,
przewidywany termin egzaminu w „pierwszym terminie” – 08.02.2017
Literatura:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
Banach, Mieczysław: Podstawy techniki oświetlania, PWN, Warszawa 1982;
Wybrane zagadnienia techniki oświetlania, Wydawnictwa Naukowo-Techniczne,
Warszawa 1978;
Bąk, Jerzy: Oświetlanie mieszkań, Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, Warszawa
2000;
Grabowski, Zbigniew: Oświetlenie elektryczne, PWN, Warszawa 1969;
Minnaert, M: Światło i barwa w przyrodzie, PWN, Warszawa 1961;
Słownik fizyczny, opr. Marek Drabikowski, Wydawnictwa Naukowo-Techniczne,
Warszawa 1991;
Technika Świetlna, praca zbiorowa, PWT, Warszawa 1960;
Technika Świetlna. Poradnik – Informator, Zakład Wydawniczy Letter Quality,
Warszawa 2009;
Zeugner, Gerhard: Barwa i człowiek, Arkady, Warszawa 1965.
a także:
Bartnicka, Małgorzata: Iluminacja artystyczna w architekturze i urbanistyce. Czynniki i
wytyczne kształtowania., dysertacja, Białystok 2003;
Bartnicka, Małgorzata: Kilka reguł iluminacji obiektów sakralnych, Konferencja NaukowoTechniczna: Budownictwo Sakralne ’98, Dział Wydawnictw Politechniki Białostockiej,
Białystok 1998;
Bartnicka, Małgorzata: Świetlny kształt mieszkania, II Konferencja Naukowa – Mieszkanie
XXI w., Fundacja Ekonomistów Środowiska i Zasobów Naturalnych, Białystok 1999;
Bartnicka, Małgorzata: Źródła światła, nowe możliwości, nowe zagrożenia, Zeszyty Naukowe
Politechniki Białostockiej, Architektura Z.20, Białystok 2007;
Bartnicka, Małgorzata: Wnętrza definiowane światłem, Zeszyty Naukowe Politechniki
Białostockiej, Z.19, Białystok 2002;
Elektroinstalator, Instalator Polski, Warszawa – miesięcznik
Światło, Fakt Sp. z o.o., Bydgoszcz – dwumiesięcznik