Lambioza

Lambioza
Giardioza (lamblioza)
Giardioza to choroba pasożytnicza, którą wywołuje pierwotniak Giardia lamblia. Giardioza jest uważana za najczęstszą w Polsce
przyczynę przewlekłych bólów brzucha i biegunek u dzieci w wieku przedszkolnym. Częstość jej występowania sięga 0,5–50% populacji
dziecięcej, a 60–90% wśród dzieci skarżących się na ww. dolegliwości w tym wieku. Rocznie rejestruje się 2280–2400 przypadków
giardiozy.Zakaźeniu sprzyjają: zła higiena i warunki sanitarne, przebywanie w dużych skupiskach ludzi, nawożenie pól ludzkimi
ekskrementami. Do zarażenia dochodzi drogą pokarmową przez spożywanie zanieczyszczonych cystami pierwotniaka pokarmów.
Pasożyty lokalizują się w przewodzie pokarmowym, drogach żółciowych i przewodach trzustkowych.
Jakie są objawy giardiozy?
Większość zarażeń przebiega bezobjawowo. W zarażeniach objawowych występują bóle brzucha zaraz po jedzeniu,
biegunka, czasami wysypki, astma oskrzelowa, brak łaknienia, niedokrwistość, niewielka żółtaczka. Najczęściej
zarażenie ustępuje samoistnie po kilku tygodniach. Rzadko utrzymuje się długo.
Typowe objawy ostrego zakażenia lamblią to zwykle:
●
●
●
●
●
●
●
●
●
biegunka (o nagłym początku, najpierw może być wodnista) – 90%
złe samopoczucie – 85%
cuchnące i tłuszczowe stolce – 70%
skurcze i wzdęcia – 70%
wzdęcia – 75%
nudności – 70%
chudnięcie – 65%
wymioty – 30%
gorączka – 10–15%
Objawy zwykle pojawiają się po okresie wylęgania wynoszącym 7–14 dni. Objawy mogą utrzymywać się przez 2–4
tygodni. Znacząca utrata masy ciała (10% masy ciała) występuje u ok. 50% pacjentów z objawami.Przewlekła lamblioza
może nastąpić po ostrej fazie choroby lub od początku przebiegać przewlekle bez uprzedniej ostrej choroby. Objawy przewlekłego
zarażenia mogą obejmować:
●
●
●
●
●
●
●
luźne stolce (ale zwykle nie biegunkowe)
znaczną utratę masy ciała (10 do 20%)
złe wchłanianie
złe samopoczucie
osłabienie/zmęczenie
skurcze brzucha
wzdęcia
W diagnostyce wykonuje się badanie morfologiczne krwi z rozmazem. Można wykryć obecność eozynofilii (komórek kwasochłonnych)
rzędu 4–8%. Konieczne jest badanie parazytologiczne kału na obecność cyst (badanie trzeba powtarzać). Użyteczny może być test
wykrywający antygen Giardia w kale. Wykonuje się też badanie treści dwunastniczej (pobieranej sondą lub testem za pomocą specjalnej
kapsułki). Pobrany materiał bada się natychmiast po pobraniu. Rozpoznaje się w tej metodzie wyłącznie żywe pierwotniaki.
W leczeniu stosuje się: metronidazol, furazolidon, tynidazol.
Jak można zapobiegać chorobie?
Zarażeniu zapobiega przestrzeganie podstawowych zasad higieny, bardzo dokładne mycie warzyw spożywanych na
surowo. Konieczny jest zakaz nawożenia gleby ludzkimi odchodami.
1
Powikłania w chorobie
Do znanych powikłań lambliozy należą:
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
zaburzenia wchłaniania jelitowego (tłuszczu, witamin rozpuszczalnych w tłuszczach, laktozy, witaminy B12)
odwodnienie
utrata masy ciała
niedobór cynku
niedokrwistość z niedoboru żelaza
reaktywne zapalenie stawów
choroba Whipple’a
hipo-gamma-globulinemia (czyli niedobór przeciwciał, zwłaszcza u pacjentów z niedoborem immunoglobuliny A)
zespół przewlekłego zmęczenia (5% pacjentów po leczeniu labliozy)
zespół jelita drażliwego
Bardzo rzadko możliwe są objawy nadwrażliwości, takie jak wysypka, pokrzywka, owrzodzenia aftowe i reaktywne
(odczynowe) zapalenie stawów lub zapalenie błony maziowej (szczegóły w cytowanym piśmiennictwie – Study of
nonoutbreak giardiasis: novel findings and implications for research). Mechanizm alergizacji polega na nadwrażliwości
na antygeny pierwotniaka, przy czym nie obserwuje się eozynofilii charakterystycznej dla większych pasożytów, jak
obleńce (np. glisty) i płazińce (np. tasiemce, przywry).
2