Dokuczliwy problem – wzde˛cia

Farmakoterapia
Dokuczliwy problem – wzde˛cia
Wzdęcia brzucha należą do jednych z najczęstszych dolegliwości, na które skarżą się pacjenci. Jest to uczucie pełności
i rozdymania w jamie brzusznej, spowodowane są nadmiernym gromadzeniem się gazów w przewodzie pokarmowym.
Przyczynami tego stanu mogą być:
•nadmierne połykanie powietrza,
•obecność dwutlenku węgla w jelitach,
pochodzącego z napojów gazowanych oraz powstającego w wyniku
neutralizacji kwasów przez gruczoły trawienne,
•produkcja gazów w wyniku rozkładu węglowodanów przez enzymy
bakterii w jelicie grubym – produktami nasilającymi produkcję gazów
w jelicie grubym; zwiększona ilość
gazów w przewodzie pokarmowym
występuje także jako efekt zwiększonego dowozu niewchłanialnych węglowodanów – celulozy, laktulozy,
sorbitolu lub węglowodanów – lub
wchłanialnych tylko częściowo: laktozy, fruktozy. Stany chorobowe, takie
jak enteropatia glutenowa, niedobór
laktazy, zewnątrzwydzielnicza niewydolność trzustki, zespół krótkiego
jelita, sprzyjają powstawaniu wzdęć,
•zmniejszone wchłanianie gazów w jelicie na skutek nadciśnienia wrotnego,
porażenia jelit, leczenia antybiotykami, prawokomorowej niewydolności serca,
•zaburzenia motoryki przewodu pokarmowego – najczęstszą przyczyną jest
zespół jelita drażliwego, niedrożność
porażenna jelit, powstająca np. po
operacjach w obrębie przewodu pokarmowego.
Objawami podmiotowymi zgłaszanymi
przez pacjenta jest uczucie „zbyt ciasnego ubrania”, któremu może towarzyszyć
ból w lewym lub prawym podżebrzu,
odbijanie powietrza. Zdarza się, że
w wyniku wzdęcia brzucha dochodzi do
zaburzeń czynności serca. Pacjenci tacy
mogą mieć trudności z oddychaniem,
mogą wystąpić zaburzenia rytmu serca,
a nawet dolegliwości dławicowe, mogące sugerować ostry zespół wieńcowy.
W badaniu fizykalnym przeprowadzonym przez lekarza stwierdza się niekiedy
wypuk bębenkowy. Pozostałe objawy
zależą od przyczyny wzdęć brzucha.
Jeżeli przyczyną są złe nawyki żywieniowe, brzuch może być jedynie lekko
bolesny podczas palpacji. Jeżeli jednak
przyczyną byłaby niedrożność jelit, może
nie być słyszalna perystaltyka, dochodzi
także do zatrzymania wiatrów i stolca.
Leczenie
wzdęć brzucha zależy od
przyczyny wywołującej. Niekiedy konieczne jest usunięcie istniejącej
przeszkody
w przewodzie
pokarmowym,
odbudowa flory bakteryjnej
po antybiotykoterapii, zastosowanie diety
bezgluteno wej u chorych
na enteropatię
glutenową lub
bezlaktozowej
u pacjentów
z nietolerancją
laktozy. Bardzo
duże znaczenie ma leczenie objawowe:
•stosowanie
odpowiedniej diety –
należy unikać potraw ciężkostrawnych, rozdymających,
•posiłki należy spożywać powoli, bez
pośpiechu i często w niewielkich porcjach,
•należy unikać: mówienia podczas
posiłku, picia napojów gazowanych,
węglowodanów, które nie są wchłanialne w przewodzie pokarmowym,
leków, które mogą wywołać wzdęcia
– np. laktulozy,
•zalecany jest długi spacer po jedzeniu,
•efekt gazopędny wykazują przyprawy: kminek, koper, mięta pieprzowa, które należy dodawać do potraw ciężkostrawnych,
•istnieją preparaty niwelujące wzdęcie
brzucha – np. simetykon,
•w razie bólu brzucha można zastosować leki rozkurczowe.
lek. Monika Budnik
21