Ryzyko zdarzeń medycznych- odsłona II. Autorzy: Małgorzat Capik

Ryzyko zdarzeń medycznych- odsłona II. Autorzy: Małgorzat Capik

Wyłączne prawa wydawnicze P.W.ATENA CiMM s.c. Capik M.M. Przedruk, kopiowanie, 2
powielanie, zwielokrotnianie -zabronione Magazyn Ubezpieczeniowy nr 2(80)
Ryzyko zdarzeń medycznych- odsłona II.
Autorzy: Małgorzat Capik, Maciej Capik
Zgodnie z nowelą do ustawy o działalności leczniczej z dniem 1 stycznia 2014 r szpitale
zostaną ponownie obłożone obowiązkiem ubezpieczenia ryzyka zdarzeń medycznych.
Pierwsze podejście do tego ubezpieczenia okazało się bardzo niefortunne. Wysokość
składki ubezpieczeniowej zaskoczyła wszystkich, tak bardzo, że doprowadziła wręcz do
powszechnego oporu szpitali i w efekcie do przesunięcia początkowego terminu
obowiązywania systemu ubezpieczeń obowiązkowych w tym zakresie. Jak będzie teraz,
to znowu wielka niewiadoma. Szpitale zaczynają przygotowywać się już do przetargów, w
których wybierać będą wykonawcę na ryzyko ubezpieczenia zdarzeń medycznych. Jakie
mogą być oferty wykonawcy lub wykonawców nie wiadomo , bo potencjalni wykonawcy
nie ujawniają swoich zamiarów w tej mierze . Trzeba jednak,
znowelizowane przepisy ustawy o działalności leczniczej zauważyć,
biorąc pod uwagę
że ustawodawca
poczynił wiele, by składka ubezpieczeniowa nie była już tak porażająca jak w 2012 roku.
Nie tylko, że zmniejszono sumę ubezpieczenia, to wprowadzono jeszcze możliwość
stosowania franszyzy integralnej czy udziału własnego.
Oprócz tego, obecna wiedza o
ryzyku zdarzeń medycznych jest większa niż ta, którą rynek miał w 2011 czy na
początku 2012 roku. Już prawie przez dwa lata działają komisje wojewódzkie .Wiemy
zatem ile wniosków złożyli pacjenci i jaki jest los tych wniosków. Duża ilość wniosków
okazała się nietrafiona , bo albo dotyczyły zdarzeń zaistniałych przed wejście w życie
przepisów ustawowych otwierających pacjentom drogę do komisji wojewódzkich albo
sytuacji , które w rozumieniu przepisów zdarzeniami medycznymi nie są . Z całej masy
wniosków , które wpłynęły do Komisji Wojewódzkich, tylko niewielka część trafiła pod
rzeczywiste działania sprawdzające, a z tej grupy z kolei, ułamkowa ilość spraw
zakończyła się wypłatą świadczeń. Pokazuje to, że dla całkiem sporej rzeszy pacjentów
wniosek do Wojewódzkiej Komisji nie jest próbą uzyskania faktycznego świadczenia,
tylko
etapem
przejściowym
do
składania roszczeń
z
przywołaniem
odpowiedzialności cywilnej, Wojewódzkie Komisje wykorzystywane
przepisów
są jako swoista
trampolina, która ma przenieść pacjenta na ścieżkę postępowania sądowego, ale już
wyposażonego w dokumentację medyczną
i orzeczenie Komisji o faktycznym
wystąpieniu zdarzenia medycznego. Poszkodowani pacjenci przekonali się bowiem, że
świadczenia, które mogą otrzymać
w następstwie pozytywnego dla nich orzeczenia
Komisji są na bardzo niskim poziomie. Dlatego ich celem niejednokrotnie nie jest w
ogóle to świadczenie, tylko „zmuszenie” szpitala do tego, aby konkretnie odniósł się do
ich roszczeń, przedstawił swoje stanowisko Wojewódzkiej Komisji, a ta by je oceniła w
Capik Maciej, Capik Małgorzata P.W.ATENA CiMM s.c. zastrzega, iż dalsze rozpowszechnianie w
jakiejkolwiek formie i w jakikolwiek sposób treści publikowanych bez zgody wydawców, o których
mowa w art. 25 ust. 1 pkt. b) ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, jest zabronione.
Wyłączne prawa wydawnicze P.W.ATENA CiMM s.c. Capik M.M. Przedruk, kopiowanie, 2
powielanie, zwielokrotnianie -zabronione Magazyn Ubezpieczeniowy nr 2(80)
kontekście definicji zdarzenia medycznego. Dzięki temu pacjent uzyskuje potwierdzenie,
że jego pretensje w zakresie negatywnych skutków leczenia są słuszne i mogą stanowić
podstawę
do
wnoszenia
roszczeń
odszkodowawczych
z
wykorzystaniem
instrumentarium jakie dają przepisy dotyczące odpowiedzialności cywilnej.
całego
Dlatego
problem zdarzeń medycznych to przede wszystkim problem nowego postrzegania ryzyka
odpowiedzialności cywilnej. W rzeczywistości zatem ryzyko zdarzeń medycznych nie
powinno być traktowane jako to, gdzie uprawnionym jest stosowanie wysokiej składki
ubezpieczeniowej,
tylko
jako
kolejny
czynnik
zwiększający
ryzyko
po
stronie
odpowiedzialności cywilnej. Jeżeli wyżej opisana tendencja w zachowaniu pacjentów
będzie się ugruntowywała, to wysokość składek ubezpieczeniowych za polisy OC stanie
się kwestią kluczową.
Przy kwotacji składki na ryzyko zdarzeń medycznych w 2014 r
jeszcze ta zależność z ryzykiem OC
nie będzie istotnie odczuwalna. Ale w latach
kolejnych sytuacja może właśnie tak się kształtować , iż składki na ubezpieczenie OC
wzrosną zdecydowanie, a ryzyko zdarzeń medycznych będzie traktowane jedynie
uzupełniająco.
Niezależnie jednak od umiejscowienia zdarzeń medycznych w hierarchii sfer
niebezpieczeństwa obciążających szpital z racji prowadzenia działalności leczniczej, już
teraz trzeba przygotować się do pozyskania wymaganej przez ustawodawcę ochrony
ubezpieczeniowej. Szpitale, wybierając wykonawcę usługi ubezpieczeniowej, korzystają z
procedur zamówienia publicznego. Oznacza to, że szpital nie może zawrzeć umowy
ubezpieczenia z dnia na dzień. Musi przeprowadzić procedurę z odpowiednim
wyprzedzeniem. Zatem szpitale już teraz zaczynają przygotowywać się do tej procedury
i teraz zaczynają się zastanawiać , jak odnieść się do ryzyka zdarzeń medycznych , gdzie
polisa ubezpieczenia obowiązkowego jest im potrzebna dopiero od 1.01.2014. Szpital nie
musi czekać do ostatniego momentu z wyborem wykonawcy pod to ryzyko. Może już
teraz, przeprowadzając procedurę zamówienia publicznego pod pakiet wszystkich swoich
ubezpieczeń, wykorzystać dwa alternatywne rozwiązania . Po pierwsze może w
specyfikacji istotnych warunków zamówienia przewidzieć uzupełniające zamówienie.
Zgodnie z prawem zamówień publicznych to usługa ubezpieczeniowa jest przedmiotem
zamówienia.
To, że w ramach tej usługi zamawia się ochronę pod różne ryzyka, to
wynika nie z wymogów prawa zamówień publicznych, tylko z zasad udzielania ochrony
ubezpieczeniowej pod poszczególne sfery niebezpieczeństwa. Każda z tych sfer jest
cząstka zamówienia. Zatem przedmiotem zamówienia uzupełniającego może być kolejna
cząstką, jaka będzie właśnie ryzyko zdarzeń medycznych. Mówiąc inaczej, szpital może
dzisiaj rozpisać procedurę na różnego typu ubezpieczenia, a w grudniu 2013 r skorzystać
Capik Maciej, Capik Małgorzata P.W.ATENA CiMM s.c. zastrzega, iż dalsze rozpowszechnianie w
jakiejkolwiek formie i w jakikolwiek sposób treści publikowanych bez zgody wydawców, o których
mowa w art. 25 ust. 1 pkt. b) ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, jest zabronione.
Wyłączne prawa wydawnicze P.W.ATENA CiMM s.c. Capik M.M. Przedruk, kopiowanie, 2
powielanie, zwielokrotnianie -zabronione Magazyn Ubezpieczeniowy nr 2(80)
z formuły zamówienia uzupełniającego, aby pozyskać polisę od daty wymaganej przez
ustawodawcę. Ta polisa może być zawarta na 12 miesięcy albo na inny czas wskazany
w specyfikacji. Wszystko bowiem zależne jest od tego, jak będzie zapisane w specyfikacji
oczekiwanie zamawiającego względem wykonawcy. Jeśli w siwz znajdzie się zapis , że
przedmiotem usługi, którą ma realizować wykonawca będzie obejmowanie ochroną
ubezpieczeniową ryzyk zaistniałych w okresie zamówienia, to każde ryzyko nieistniejące
w momencie rozpisywania procedury, ale ziszczające się w okresie wykonywania
zamówienia, będzie objęte procedurą.
Szpital może także skorzystać z formuły
podzielenia zamówienia na zdania , gdzie ubezpieczenie ryzyka zdarzeń medycznych
zostanie wyodrębnione do oddzielnego zadania, na które już teraz zostanie wybrany
wykonawca z zastrzeżeniem, że faktyczne wykonywanie umowy rozpocznie się z datą
1.01.2014 roku . Ta druga ścieżka ma dwa elementy negatywne. Wybór wykonawcy
zostanie już dokonany i gdyby, w międzyczasie, pojawili się inni wykonawcy, mający
standardowo korzystniejsze oferty, to z ofert tych nie można byłoby już skorzystać. Poza
tym rynek, zarówno wykonawców. jak i objętych obowiązkiem ubezpieczenia, zastanawia
się czy czasem ustawodawca nie będzie jeszcze raz chciał przesunąć obowiązku
ubezpieczenia. Na chwilę obecną nie ma takiej noweli ustawy o działalności leczniczej
złożonej do sejmu, ale do 1 stycznia 2014 r jest jeszcze dużo czasu. Jeśli powtórzyłaby się
sytuacja z 2012 r czyli do szpitali zaczęłyby trafiać oferty ubezpieczenia ze składkami ,
które byłyby dla nich nie do zaakceptowania, to nie wykluczone, że szpitale, które już raz
poczuły znaczenie swojego oporu, będą ponownie stanowczo artykułowały swoje
niezadowolenie. Dlatego nie można dziwić się ostrożności tych, którzy prorokują różne
scenariusze i nie chcą dzisiaj podejmować wiążących decyzji co do ubezpieczenia ryzyka ,
które obowiązkowym stanie się zgodnie z planem 1. 01.2014 roku.
Dlatego ścieżka
pierwsza czyli przeprowadzenie procedury zamówienia publicznego z opcją zamówienia
uzupełniającego, która otwiera możliwość pozyskania ochrony na to ryzyko, ale nie
nakłada na zamawiający szpital konieczności podejmowania decyzji i akceptacji idącego
za tym zobowiązania składkowego, jest rozwiązaniem mającym więcej akcentów
pozytywnych.
Capik Maciej, Capik Małgorzata P.W.ATENA CiMM s.c. zastrzega, iż dalsze rozpowszechnianie w
jakiejkolwiek formie i w jakikolwiek sposób treści publikowanych bez zgody wydawców, o których
mowa w art. 25 ust. 1 pkt. b) ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, jest zabronione.