Biblia - Stary Testament - Historia Know-How

NOTATKA
1.5. Biblia – Stary Testament.*
1) Zagadnienia ogólne:
a.
historię narodu żydowskiego opisaną w księgach starego testamentu należy łączyć
z dziejami ziemi Kanaan, czy też Judei, nazwanej w czasach rzymskich Palestyną;
b.
położenie między Azją a Afryką miało przeogromny wpływ na dzieje tej krainy,
nękanej przez wędrówki ludów a także będącej „łakomym kąskiem” dla ówczesnych
wielkich cywilizacji mezopotamskich, Egiptu, Hetytów;
c.
księgi starego testamentu zostały spisane w języku hebrajskim i aramejskim;
d.
hebrajski był językiem powszechnie używanym do czasów niewoli babilońskiej, kiedy
to coraz większą popularność zaczął zyskiwać język aramejski – w czasach Chrystusa
aramejski stał się językiem potocznym, hebrajski natomiast przetrwał, jako język kultu
religijnego;
e.
język hebrajski należy do grupy języków semickich, które w omawianym okresie
charakteryzowało pismo spółgłoskowe – nie zapisywano samogłosek, ponieważ poprawną
wymowę przekazywano z pokolenia na pokolenie – gdy hebrajski przestał być mową
potoczną odczytanie zlepku spółgłosek stało się dużym problemem, dlatego też zaczęto
dodawać w odpowiednich miejscach kropki i kreseczki odczytywane jako samogłoski;
autorstwo poszczególnych ksiąg nie jest zgodne z przekazywaną od wieków tradycją –
f.
nie można przypisać Mojżeszowi pierwszych pięciu ksiąg, bowiem jest tam opis jego
śmierci; tak samo należy obalić twierdzenie, że autorem wszystkich psalmów jest Dawid,
bowiem część z nich powstawała jeszcze w II w. p.n.e.;
g.
stary testament jest uważany przez chrześcijan i wyznawców judaizmu – biblia
hebrajska obejmuje 39 ksiąg natomiast chrześcijańska 46;
h.
opisy biblijne należy poddać w wątpliwość po analizie badań archeologicznych –
odkrycie miasta Ebla w Syrii nasuwa pytanie, kto był twórcą, kto natomiast czerpał
inspiracje ze swojego poprzednika – wszystkie badania wskazują na to, że kultura eblaicka
jest starsza od hebrajskiej i to tutaj pojawiły się imiona, takie jak: ‘Ab-ra-mu, Da-‘u-dum,
Sa-‘u-lum, ‘Is-ra-il-lu, to tutaj odnaleziono opowieści mitologiczne o stworzeniu świata
i epopeję o Gilgameszu, zawierającą opis potopu.
2) Pięcioksiąg:
a. pięcioksiąg, czyli Tora;
b. dla samarytan jest to jedyna święta księga – odłam judaizmu z IV w. p.n.e.;
c. od stworzenia człowieka do śmierci Mojżesza – jest to historia patriarchów:
Abrahama, Izaaka, Jakuba-Izraela i jego synów z Józefem na czele, Mojżesza;
Wszelkie prawa zastrzeżone – do wykorzystania jedynie w celach niekomercyjnych
Źródło: www.know-howhistoria.pl
NOTATKA
d. zawiera prawa religijne, społeczne i przepisy dotyczące kultu ofiarnego;
e. Tora to dzieło łączące w sobie różne źródła określane przez biblistów, jako J, E, D, P
– odróżnia je antropomorfizm lub jego brak, imię boga min. Jahwe, Elohim, przedmiot
zainteresowania: prawo, kult religijny, znaczenie kapłanów;
f. wyróżnienie
poszczególnych
źródeł
pozwala
także
wskazać
kolejność
ich
powstawania – najstarsze cechuje naiwny antropomorfizm, a ofiarę może składać każdy,
co czyni kapłanów zbędnymi, najmłodsze fragmenty Tory przyznają kapłanom coraz
więcej praw, uzależniając wiernych od przewodników duchowych, mowa też o istnieniu
tylko jednej świątyni w Jerozolimie;
g. w VII w. p.n.e. przeprowadzono reformę Jozjasza – min. zniesiono kult innych
bogów, prostytucję świątynną (2 Krl 23, 4-7) – powoływano się na stare księgi
odnalezione w świątyni, opisujące według kapłanów istotę judaizmu – według mnie był
to dobry pretekst do wzmocnienia pozycji kapłanów.
(w trakcie opisu)
* W. Tyloch, Dzieje ksiąg Starego Testamentu, Warszawa 1994.
Wszelkie prawa zastrzeżone – do wykorzystania jedynie w celach niekomercyjnych
Źródło: www.know-howhistoria.pl