Generał Maczek, wybitny pancerniak, żołnierz z duszą dowódcy

Region Gda
ski NSZZ „Solidarno
http://www.solidarnosc.gda.pl
Generał Maczek, wybitny pancerniak,
ołnierz z dusz
dowódcy
11 grudnia 1994 w Edynburgu zmarł Stanisław Maczek, generał broni Wojska Polskiego,
honorowy obywatel Holandii, kawaler Orderu Orła Białego. Po wojnie jak setki polskich
oficerów, kombatantów, spotkała go ze strony aliantów oboj tno
.
- To ołnierz z dusz dowódcy - mówił o nim gen.
Marian Kukiel, minister obrony narodowej
rz du RP w Londynie.
To generał Maczek wyprzedził polskie my lenie strategiczne. Dostrzegał znaczenie wojsk
pancernych na długo przed wybuchem II wojny wiatowej. Dowodził m.in. na Zaolziu 10
Brygady Kawalerii, pierwsz jednostk pancerno-motorowa Wojska Polskiego.
Od 1940 roku walczył na Zachodzie. Od 1944 r. jego ołnierze bohatersko przelewali krew
wyzwalaj c Francj i Holandi . Byli w ród nich mieszka cy Kresów, Kaszubi i l zacy wcieleni
do Wehrmachtu, którzy zdezerterowali z oddziałów niemieckich.
Generał Stanisław Maczek nie doczekał si brytyjskiej „wdzi czno ci . (Pami tam z jakim
zdziwieniem przyj łem opowie
ks. prałata
Bolesława Zabłudowskiego, kapelana i majora
Armii gen. Andersa, i generała Maczek po wojnie musiał dorabia jako barman, nalewaj c
piwo w hotelowych pubach w Edynburgu).
Nim jeden z wybitniejszych dowódców PSZ stan ł za szkockim barem w 1939 r. ze sw
jednostk brał udział w walkach armii Kraków i Karpaty. Zadał wówczas niemieckiemu XXII
Korpusowi Pancernemu ci
kie straty w bitwach pod Jordanowem, Wi niczem, Ła cutem i
Rzeszowem. Walczył do 18 wrze nia w obronie Lwowa.
Za udział w wojnie obronnej otrzymał Krzy
Złoty Orderu Virtuti Militari.
W czerwcu 1940, Maczek na czele odtworzonej 10 Brygady Kawalerii Pancernej (10 éme
Brigade de cavalerie blindée) wyruszył na front w Szampanii.
Generał po kapitulacji Francji przez Marsyli
Portugali i Gibraltar dotarł do Szkocji.
…w przebraniu Araba przez Tunis, Maroko,
Dowodzona i sformowana przez niego 1 Dywizja Pancerna w Szkocji 1 sierpnia 1944
wyl dowała w Normandii. W składzie II Korpusu Kanadyjskiego, gen. Maczek dowodził dywizj
w zwyci skiej bitwie pod Falaise, gdzie zdecydowana obrona Mont Ormel (Wzgórze 262) przez
jego dywizj , która niczym korek uniemo liwiła grupie niemieckiej 7 Armii wydostanie si z kotła
okr
enia. 8 sierpnia 1944 roku ruszyło natarcie wzdłu szosy Caen-Falaise.
Gen. Maczek prowadził swoj zwyci sk dywizj wyzwalaj c Ypres, Gandaw i Passchendale
oraz Bred . 26 marca 1945, pod paryskim Łukiem Triumfalnym odebrał Komandori Krzy a
Legii Honorowej.
1/3
Region Gda
ski NSZZ „Solidarno
http://www.solidarnosc.gda.pl
4 maja 1945 r. dywizja dotarła do bazy Kriegsmarine w Wilhelmshaven, gdzie generał przyj
kapitulacj dowództwa.
ł
19 maja 1945 roku w miasteczku niemieckim Haren w Dolnej Saksonii, gen. Stanisław Maczek i
jego ołnierze, na wniosek kolegów z II Korpusu Kanadyjskiego, stworzyli tymczasowe lokum
dla Polaków, ołnierzy którzy nie mieli dachu nad głow .
Zgod na utworzenie polskiego miasteczka wydał marszałek polnyBernard Law Montgomery,
1. wicehrabia Montgomery of Alamein. Była to jedna z nielicznych słusznych decyzji tego
wyj tkowo nieudolnego dowódcy alianckiego. Na nasze nieszcz
cie to on m.in. opracował i
dowodził operacj „Market Garden .
Stanisław Maczek pozostał na emigracji w Edynburgu w Wielkiej Brytanii.
26 wrze nia 1946 r. Tymczasowy Rz d Jedno ci Narodowej pozbawił gen. Maczka
obywatelstwa polskiego i stopnia generała w zwi zku z „przyj ciem bez zgody wła ciwych
władz polskich, urz du publicznego w pa stwie obcym, a to podejmuj c si funkcji
współorganizowania Polskiego Korpusu Przysposobienia i Rozmieszcze , b d cego formacj
paramilitarn stanowi c cz
armii brytyjskiej . W 1971 r. rz d PRL premiera Jaroszewicza,
uchylił decyzj TRJN, ale uchwała nie została opublikowana. 15 marca 1989 r. premier
Mieczysław F. Rakowski uchylił uchwał pozbawiaj c Maczka obywatelstwa i przeprosił go
listownie.
Maczek przez lata nie miał wiadcze przysługuj cych
restauracjach "Dorchester" i "Learmonth" w Edynburgu.
Jego imi nosi 10 Brygada Kawalerii Pancernej w
na Nied wiedniku.
wi
ołnierzom alianckim, pracował wi
toszowie oraz
Zespół Szkół w Gda
cw
sku
Jego imieniem „Generał Stanisław Maczek ochrzczony został te biało-czerwony tulipan. W
Bredzie gen. Maczek i jego ołnierze wci
s traktowani jak bohaterowie, Na tamtejszym
cmentarzu spoczywa 162 ołnierzy 1. Dywizji Pancernej, a w ród nich ich dowódca.
A co do innej odmiany „wdzi czno ci aliantów. Przypomnijmy, e 151 polskich pilotów
zestrzeliło 203 niemieckie samoloty w Bitwie o Angli . Dywizjon 303 był najlepszy w ród
wszystkich walcz cych formacji RAF.
Warto pami ta , e rz d Wielkiej Brytanii za u yczenie Polakom paliwa, samolotów i lotnisk
kazał sobie zapłaci złotem, które uratowano we wrze niu 1939 roku. Rachunek wystawiony
Polskim Siłom Powietrznym przez Rz d jego Królewskiej Mo ci za „koszty utrzymania Polskich
Sił Powietrznych w latach 1939-1945 opiewał na 108 mln ówczesnych funtów, za samoloty,
silniki, wyposa enie, materiały do lotów operacyjnych i szkolenia, wy ywienie, umundurowanie,
zakwaterowanie, paliwo, wiatło, transport, pomoc medyczn , bomby, amunicj , u ywanie
instalacji lotniskowych. Rachunek został pokryty z rezerw polskiego złota.
A nas w PRL raczono propagandowym obrazem "Czterej pancerni i pies".
2/3
Region Gda
ski NSZZ „Solidarno
http://www.solidarnosc.gda.pl
ASG
3/3
Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)