Definicja opiekuna prawnego i faktycznego Opiekunem prawnym

Definicja opiekuna
prawnego i faktycznego
Opiekunem prawnym jest osoba, której powierzono sprawowanie opieki na zasadach
określonych w kodeksie rodzinnym i opiekuńczym.
W myśl ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych, z uwzględnieniem
art. 3 ust. 14, pojęcie opiekuna faktycznego oznacza osobę faktycznie opiekującą się
dzieckiem jeżeli wystąpiła z wnioskiem do sądu rodzinnego o przysposobienie dziecka. A
zatem opiekunem faktycznym studenta nie jest osoba, która faktycznie opiekuje się
studentem np. mąż matki studenta niebędący jego ojcem, który go nie przysposobił gdy
był małoletni, konkubent matki, dziadkowie lub inni członkowie rodziny, z którymi student
mieszka.
Dochody brane pod
uwagę przy ustalaniu
sytuacji materialnej
rodziny
Przez dochód rodziny rozumie się sumę dochodów członków rodziny uzyskaną w roku
kalendarzowym poprzedzającym okres świadczenia.
Stypendium przyznawane jest na wniosek studenta, a uzależnione jest od wysokości
przeciętnego miesięcznego dochodu członka rodziny osiągniętego w roku kalendarzowym
poprzedzającym okres świadczenia.
Do wniosku o stypendium należy dołączyć dokumenty o dochodach uzyskanych w
2014 roku.
Dochody uzyskane za
granicą
Na podstawie art. 179 ust. 5 ustawy z dnia 27 lipca 2005r. Prawo o szkolnictwie wyższym
(Dz. U. Nr 164, ust. 1365, z późn. zm.) miesięczną wysokość dochodu na osobę w
rodzinie studenta uprawniającego do ubiegania się o świadczenia socjalne ustala się na
zasadach określonych w ustawie z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych
(tekst jednolity - Dz. U. z 2006 r. Nr 139, poz. 992).
Zgodnie z art. 3 pkt 1 lit c ww. ustawy jako dochód uwzględnia się również dochody
uzyskiwane za granicą Rzeczypospolitej Polskiej, pomniejszone odpowiednio o zapłacone
za granicą Rzeczypospolitej Polskiej: podatek dochodowy oraz składki na obowiązkowe
ubezpieczenie społeczne i obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne. Dochody te można
udokumentować np. zaświadczeniami właściwych organów podatkowych kraju, w którym
te dochody zostały osiągnięte.
W przypadku gdy członek rodziny osiąga dochody poza granicami Rzeczypospolitej
Polskiej, które nie są wykazane w zaświadczeniu z urzędu skarbowego albo oświadczeniu
o dochodzie, dokonuje się ich przeliczenia na podstawie średniego kursu walut obcych
ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego roku
kalendarzowego, z którego dochód członków rodziny stanowi podstawę ustalenia prawa
do świadczeń. W przypadku gdy członek rodziny uzyska poza granicami Rzeczypospolitej
Polskiej dochód, którego nie osiągał w roku kalendarzowym stanowiącym podstawę
ustalenia prawa do świadczeń i dochód ten nie zostanie wykazany w zaświadczeniu albo
oświadczeniu o dochodzie, przeliczenia dokonuje się na podstawie średniego kursu walut
obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego miesiąca
następującego po miesiącu, w którym dochód został osiągnięty.
Dochód uprawniający do Dochód uprawniający do ubiegania się o świadczenia pomocy materialnej dla
ubiegania się o
studentów w roku akademickim 2015/2016
świadczenia pomocy
materialnej dla studentów
Student podaje dochody netto uzyskane w poprzednim roku podatkowym (od stycznia do
w R.A. 2015/2016
grudnia 2014 r.) wszystkich osób wskazanych jako pozostających we wspólnym
gospodarstwie domowym.
W roku akademickim 2015/2016 obowiązywać będą następujące progi dochodu
uprawniające do ubiegania się o stypendium socjalne.
Prawo do ubiegania się o ww. świadczenia mają wszyscy studenci, których dochód na
osobę w rodzinie nie przekracza 668,20 zł netto miesięcznie. Prawo do ubiegania się o
świadczenia mogą mieć również studenci, których dochód przekracza 668,20 zł, jeżeli
rektor w porozumieniu z Uczelnianą Radą Samorządu Studenckiego określą wyższy próg
dochodu - maksymalnie może to być 1043,90 zł netto na osobę w rodzinie studenta.
Oznacza to, iż każdy student ubiegający się o przyznanie stypendium, którego miesięczny
dochód netto na osobę w rodzinie nie przekracza 668,20 zł ma prawo do otrzymania
takiego stypendium.
Ponadto należy zaznaczyć, iż nawet w szczególnych przypadkach uczelnia nie może
przyznać stypendium socjalnego osobie, której miesięczny dochód netto na osobę w
rodzinie przekracza 1043,90 zł.
Dochód uzyskany z
gospodarstwa rolnego
obowiązujący w R.A.
2015/2016
Zgodnie z Obwieszczeniem Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 23
września 2014r. przeciętny dochód z pracy w indywidualnych gospodarstwach rolnych z 1
ha przeliczeniowego w 2014 r. wynosił 2506 zł (jest to dochód roczny).
Dochód ten obowiązuje przy ustalaniu miesięcznej wysokości dochodu na osobę w
rodzinie studenta przy przyznawaniu stypendium socjalnego, stypendium socjalnego w
zwiększonej wysokości z tytułu zamieszkania w domu studenckim lub w obiekcie innym
niż dom studencki oraz miejsca w domu studenckim - na podstawie art. 179 ust. 7 ustawy
z dnia 27 lipca 2005 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. Nr 164, poz. 1365, z późn.
zm.).
Rodzice studenta przy
ustalaniu sytuacji
materialnej studenta
Student ubiegający się o świadczenia socjalne ma obowiązek udokumentowania
dochodów rodziców, chyba że ojciec jest nieznany lub posiada ustalone prawo do
alimentów od rodziców lub jednego z nich. W tym przypadku bierze się pod uwagę
otrzymywane alimenty, a nie dochód rodzica, który jest zobowiązany do alimentacji.
Wyjątkiem od tej zasady jest sytuacja, gdy student jest samodzielny finansowo w myśl art.
179 ust. 6 ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym tj. t z. spełnia określone kryteria
W opinii ministerstwa przy ustalaniu sytuacji materialnej studenta można pominąć
rodziców także w sytuacji, gdy student nie jest przez nich utrzymywany, a udokumentuje,
że nie posiada prawnych możliwości uzyskania od rodziców alimentów np. powództwo o
ustalenie alimentów zostało przez sąd oddalone lub obowiązek alimentacyjny został
uchylony.
Ustawa - Prawo o szkolnictwie wyższym posługuje się pojęciem rodzica w znaczeniu
prawnym, tj. rodzica biologicznego lub rodzica z przysposobienia. Nie ma natomiast
podstaw, aby przy ustalaniu wysokości dochodu uwzględnić małżonka rodzica studenta
(np. ojczyma).
Jeśli student wychowuje się w rodzinie zastępczej to za dochód do celów stypendialnych
przyjmuje się dochody osiągane przez tę rodzinę.
Student samodzielny
finasowo
Student może ubiegać się o stypendium socjalne bez wykazywania dochodów osiąganych
przez osoby, o których mowa w art. 179 ust.4 pkt 3 tj. rodziców, opiekunów prawnych lub
faktycznych studenta i będące na ich utrzymaniu dzieci niepełnoletnie, dzieci pobierające
naukę do 26 roku życia, a jeżeli 26 rok życia przypada w ostatnim roku studiów, do ich
ukończenia, oraz dzieci niepełnosprawne bez względu na wiek:
1.
w przypadku gdy nie prowadzi wspólnego gospodarstwa domowego z żadnym z
rodziców i potwierdził ten fakt w złożonym oświadczeniu oraz spełnia jedną z
następujących przesłanek:
a) ukończył 26. rok życia,
b) pozostaje w związku małżeńskim,
c) ma na utrzymaniu dzieci, o których mowa w art.179 ust. 4 pkt 2,
2.
jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:
a) posiadał stałe źródło dochodów w ostatnim roku podatkowym,
b) posiada stałe źródło dochodów w roku bieżącym,
c) jego miesięczny dochód w okresach, o których mowa w lit. a i b, jest wyższy
lub równy 1,15 sumy kwoty określonej w art. 5 ust. 1 i kwoty określonej w art. 6
ust. 2 pkt 3 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych,
d) nie prowadzi wspólnego gospodarstwa domowego z żadnym z rodziców i
potwierdził ten fakt w złożonym oświadczeniu.
lub
Stałe źródło dochodu oznacza generalnie nieprzerwane źródło dochodu w roku, czyli dla
ostatniego roku podatkowego przez 12 miesięcy w roku. Uczelnia może jednak w
szczególnych przypadkach uznać źródło dochodu jako stałe np. w sytuacji rozpoczęcia
pracy przez studenta później niż w styczniu, pod warunkiem, że przy liczeniu
miesięcznego dochodu studenta dochód z ostatniego roku podatkowego będzie
traktowany jako dochód z 12 miesięcy.
Ciężar udowodnienia posiadania stałego źródła dochodu spoczywa na studencie. Może
on udokumentować powyższe przedstawiając m. in. zaświadczenie z zakładu pracy o
zatrudnieniu, umowy cywilnoprawne (zlecenia, o dzieło), decyzje właściwego organu o
przyznaniu renty, wyrok sądowy zasądzający alimenty, ponadto zaświadczenia o
wysokości osiągniętego dochodu (zaświadczenia z urzędu skarbowego, zaświadczenia z
zakładu pracy o wysokości osiągniętego dochodu i inne).
Utrata i uzyskanie
dochodu
Zgodnie z ustawą utrata dochodu oznacza utratę dochodu spowodowaną:
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
uzyskaniem prawa do urlopu wychowawczego
utratą prawa do zasiłku lub stypendium dla bezrobotnych
utratą zatrudnienie lub innej pracy zarobkowej,
utratą zasiłku przedemerytalnego lub świadczenie przedemerytalnego,
nauczycielskiego świadczenie kompensacyjnego, a także emerytury lub renty,
renty rodzinnej lub renty socjalnej,
utratą zasądzonych świadczeń alimentacyjnych w związku ze śmiercią osoby
zobowiązanej do tych świadczeń lub utratą świadczeń pieniężnych wypłacanych
wskutek bezskuteczności egzekucji alimentów w związku ze śmiercią osoby
zobowiązanej do świadczeń alimentacyjnych,
wyrejestrowaniem pozarolniczej działalności gospodarczej,
utratą zasiłku chorobowego, świadczenie rehabilitacyjnego lub zasiłku
macierzyńskiego przysługujących po utracie zatrudnienia lub innej pracy
zarobkowej,
wydzierżawieniem gospodarstwa rolnego
utratą świadczenie rodzicielskiego – od 1. 01. 2016r.
utratą zasiłku macierzyńskiego, o którym mowa w przepisach o ubezpieczeniu
rolników – od 1.01.2016r.
zmniejszenie wynagrodzenia w wyniku zmiany wymiaru czasu pracy albo zmiany
warunków wynagrodzenia.
W przypadku utraty dochodu przez członka rodziny, osobę uczącą się lub dziecko
pozostające pod opieką opiekuna prawnego w roku kalendarzowym poprzedzającym
okres świadczenia lub po tym roku, ustalając ich dochód, nie uwzględnia się dochodu
utraconego.
Uzyskanie dochodu oznacza uzyskanie dochodu spowodowane:
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
zakończeniem do urlopu wychowawczego
uzyskaniem prawa do zasiłku lub stypendium dla bezrobotnych
uzyskaniem zatrudnienie lub innej pracy zarobkowej,
uzyskaniem zasiłku przedemerytalnego lub świadczenie przedemerytalnego,
nauczycielskiego świadczenie kompensacyjnego, a także emerytury lub renty,
renty rodzinnej lub renty socjalnej,
uzyskaniem zasądzonych świadczeń alimentacyjnych lub uzyskaniem świadczeń
pieniężnych wypłacanych wskutek bezskuteczności egzekucji alimentów,
uzyskaniem zasiłku chorobowego, świadczenie rehabilitacyjnego lub zasiłku
macierzyńskiego przysługujących po utracie zatrudnienia lub innej pracy
zarobkowej,
zarejestrowaniem pozarolniczej działalności gospodarczej,
uzyskaniem świadczenie rodzicielskiego – od 1. 01. 2016r.
uzyskaniem zasiłku macierzyńskiego, o którym mowa w przepisach o
ubezpieczeniu rolników – od 1.01.2016r.
wydzierżawieniem gospodarstwa rolnego
utratą świadczenie rodzicielskiego – od 1. 01. 2016r.
dzierżawą gospodarstwa rolnego
zwiększenie wynagrodzenia w wyniku zmiany wymiaru czasu pracy albo zmiany
warunków wynagrodzenia.
W przypadku uzyskania dochodu przez członka rodziny, osobę uczącą się lub dziecko
pozostające pod opieką opiekuna prawnego w roku kalendarzowym poprzedzającym
okres świadczenia, ustalając dochód członka rodziny, osoby uczącej się lub dziecka
pozostającego pod opieką opiekuna prawnego, uzyskany w tym roku dochód dzieli się
przez liczbę miesięcy, w których dochód ten został osiągnięty, jeżeli dochód ten jest
uzyskiwany
w
dniu
ustalania
prawa
do
świadczeń.
W przypadku uzyskania dochodu przez członka rodziny, osobę uczącą się lub dziecko
pozostające pod opieką opiekuna prawnego po roku kalendarzowym poprzedzającym
okres świadczenia dochód ich ustala się na podstawie dochodu członka rodziny, dochodu
osoby uczącej się lub dochodu dziecka pozostającego pod opieką opiekuna prawnego,
powiększonego o kwotę uzyskanego dochodu z miesiąca następującego po miesiącu, w
którym dochód został osiągnięty, jeżeli dochód ten jest uzyskiwany w dniu ustalania prawa
do świadczeń.
Student ma obowiązek zgłaszania w Dziekanacie lub w Biurze Pomocy Materialnej i
Obsługi Osób Niepełnosprawnych zmian, które zachodzą w składzie rodziny, dochodach
rodziny lub toku studiów i innych mających wpływ na dalsze korzystanie z pomocy
materialnej.
W skład gospodarstwa
domowego wchodzi
Do osób pozostających we wspólnym gospodarstwie domowym wlicza się wyłącznie:
•
•
•
studenta,
małżonka studenta, a także będące na utrzymaniu studenta lub jego małżonka
dzieci, dzieci studenta pobierające naukę do 26 roku życia oraz dzieci studenta
niepełnosprawne bez względu na wiek,
opiekunów prawnych, opiekunów faktycznych studenta i będące na ich
utrzymaniu dzieci niepełnoletnie, dzieci pobierające naukę do 26 roku życia, a
jeżeli 26 rok życia przypada w ostatnim roku studiów, do ich ukończenia, oraz
dzieci niepełnosprawne bez względu na wiek.
Należy podać informacje o obojgu rodzicach w przypadku, gdy nie są oni wskazani przez
studenta jako pozostający we wspólnym gospodarstwie domowym i poświadczenie
zasądzonych alimentów.
Jest to katalog wyczerpujący, wskazany w ustawie, w związku z powyższym uczelnia,
nawet w wyjątkowych przypadkach, nie może uwzględnić innych osób przy badaniu
sytuacji materialnej studenta (np. babci lub dziadka studenta, dalszych krewnych,
rodziców małżonka studenta).
PRZY WYLICZANIU DOCHODU, DO SKŁADU RODZINY NIE SĄ WLICZANE OSOBY:
•
•
•
pełnoletnie, nie uczące się,
przebywające w instytucjach zapewniających całodobowe utrzymanie,
odbywające zasadniczą służbę wojskową.
W przypadku, gdy student spełnia wskazane w ustawie (art. 179 ust. 6) warunki do
uznania go za samodzielnego finansowo, nie bierze się pod uwagę dochodów osób
wymienionych wyżej przy ustalaniu jego sytuacji materialnej, a jedynie dochody własne
studenta, jego małżonka i dzieci.
Ciężar udowodnienia stanu faktycznego rodziny spoczywa na studencie.