Stosunki Międzynarodowe

OBSZARY TEMATYCZNE NA EGZAMIN DYPLOMOWY
DLA STUDENTÓW KIERUNKU STOSUKI MIĘDZYNARODOWE
I STOPIEŃ
OBSZARY TEMATYCZNE Z ZAKRESU PRZEDMIOTÓW KIERUNKOWYCH
1. Międzynarodowe stosunki kulturalne jako element stosunków międzynarodowych.
2. Społeczne korelaty stosunków kulturalnych.
3. Uwarunkowania instytucjonalizacji.
4.United
Nations
Educational,
Scientific
and
Cultural
Organization
(UNESCO).Międzynarodowa ochrona dóbr kultury w czasie wojny.
5. Światowe dziedzictwo kulturalne.
6. Problemy przenoszenia własności dóbr kultury ponad granicami państw.
7. Współpraca kulturalna w ramach Rady Europy i Unii Europejskiej.
8. Zagraniczna polityka kulturalna a dyplomacja kulturalna.
9. Tożsamość kulturowa państw w procesie internacjonalizacji rozwoju społecznego.
10. Udział Polski w międzynarodowych stosunkach kulturalnych.
11. Kultura w warunkach globalizacji.
12. Przedmiot i zakres międzynarodowych stosunków politycznych – podstawowe kategorie
i pojęcia.
13. Czynniki kształtujące międzynarodowe stosunki polityczne.
14. Państwo jako zasadniczy podmiot stosunków międzynarodowych.
15. Układ międzynarodowych stosunków politycznych.
16. Geneza i ewolucja układu bipolarnego (dwubiegunowego) – od konfrontacji do
negocjacji. Zasadnicze konflikty międzynarodowe w okresie bipolaryzmu – wojna
koreańska, wojna indochińska, konflikt kubański, wojna w Wietnamie, konflikt na
Bliskim Wschodzie.
17. Główne układy i traktaty międzynarodowe w erze negocjacji – układ moskiewski, SALT I
(Strategic Arms Limitation Talks I), SALT II (Strategic Arms Limitation Talks II),
KBWE/OBWE (Konferencja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie/Organizacja
Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie).
18. Rozpad układu bipolarnego w międzynarodowych stosunkach politycznych – skutki
regionalne i globalne.
19. Powstawanie nowego układu stosunków międzynarodowych – dominacja czy globalne
przywództwo USA.
20. Nowe znaczenie dużych i średnich państw.
21. Wzrost znaczenia organizacji międzynarodowych.
22. Próby redefinicji Organizacji Narodów Zjednoczonych.
23. Znaczenie Polski w międzynarodowych stosunkach politycznych.
24. Pojęcie i zakres międzynarodowych stosunków gospodarczych.
25. Powstanie i rozwój gospodarki światowej.
26. Teorie handlu międzynarodowego – klasyczne i neoklasyczne teorie handlu
międzynarodowego, czynniki wytwórcze jako podstawa handlu międzynarodowego,
alternatywne teorie handlu międzynarodowego, wzrost gospodarczy a handel
międzynarodowy, międzynarodowe przepływy czynników produkcji.
27. Polityka handlowa – pojęcie i mechanizm cła, narzędzia pozataryfowe, wolny handel
a protekcjonizm.
28. Międzynarodowa polityka handlowa – mechanizm kartelu międzynarodowego i integracji
ekonomicznej, liberalizacja handlu międzynarodowego.
29. Międzynarodowe stosunki finansowe – bilans płatniczy, kurs walutowy i rynek walutowy,
czynniki określające poziom kursu walutowego, automatyczny mechanizm
dostosowawczy (cenowy, dochodowy i monetarny), polityka dostosowawcza (narzędzia i
ograniczenia), międzynarodowy system walutowy (przesłanki istnienia, system waluty
złotej, system z Bretton Woods, współczesny system walutowy).
30. Globalizacja międzynarodowych stosunków gospodarczych – zagrożenia i korzyści.
31. Międzynarodowe prawo publiczne.
32. Suwerenność w prawie międzynarodowym.
33. Źródła i podmioty prawa międzynarodowego.
34. Terytorium i ludność państwa w prawie międzynarodowym.
35. Wewnętrzne i zewnętrzne organy państwa – ich rola w stosunkach międzynarodowych.
36. Prawo dyplomatyczne i konsularne.
37. Zakaz użycia siły, pokojowe załatwianie sporów międzynarodowych.
38. Organizacje międzynarodowe.
39. Prawo konfliktów zbrojnych.
40. Rozbrojenie.
41. Rozwój prawa międzynarodowego.
42. Konstrukcja metodologiczna systemu politycznego.
43. Struktura i elementy systemów politycznych – geneza oraz ewolucja instytucji
politycznych. Instytucje systemów politycznych – parlamenty, rządy. Instytucje
sądownicze i ochrony praw człowieka.
44. Rodzaje systemów politycznych.
45. Funkcje systemów politycznych – ich ewolucja.
46. Wybory – organizacja, systemy i procedury wyborcze.
47. Obywatele i wybory – zachowania wyborcze.
48. Normatywne i regulacyjne podstawy współczesnych systemów politycznych – prawo,
konwenanse, normy moralne i religijne.
49. Konstytucja i jej znaczenie dla systemu politycznego – rodzaje i cechy szczególne
konstytucji.
50. Kontrola konstytucyjności prawa.
51. Komunikowanie w obrębie systemu politycznego i z jego otoczeniem.
52. Społeczeństwo, system gospodarczy, otoczenie międzynarodowe.
53. Systemy polityczne – funkcjonowanie.
54. Współczesne systemy polityczne – kryteria oceny, sprawność, efektywność,
reprezentatywność.
55. Geneza, zróżnicowanie i rozwój organizacji międzynarodowych – uwarunkowania
powstawania, procesy kształtowania, status.
56. Struktura i funkcjonowanie organizacji międzynarodowych – organy, status prawny,
relacje między organami.
57. Funkcjonariusze międzynarodowi.
58. Cele, zadania i funkcje organizacji międzynarodowych.
59. Podejmowanie decyzji w organizacjach międzynarodowych.
60. Organizacje międzynarodowe a państwa – członkostwo w organizacjach
międzynarodowych, współpraca państw z instytucjami międzynarodowymi,
przedstawicielstwa państw w organizacjach i organizacji w państwach, motywy
przynależności do organizacji międzynarodowych, motywy współpracy z organizacjami
międzynarodowymi.
61. Relacje między organizacjami międzynarodowymi.
62. Organizacje międzynarodowe a stosunki międzynarodowe – rozwój i stan stosunków
międzynarodowych a powstanie i funkcjonowanie organizacji międzynarodowych.
63. Wpływ organizacji międzynarodowych na ewolucję stosunków międzynarodowych.
64. Organizacje międzynarodowe w teoriach stosunków międzynarodowych.
65. Analiza struktur i funkcjonowania wybranych organizacji międzynarodowych.
66. Historia procesów integracyjnych w Europie.
67. Integracja w ramach Wspólnot Europejskich – system trzech filarów.
68. Obszary i zasady działania Wspólnot Europejskich.
69. Podstawy wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa.
70. Współpraca policyjna i sądowa w sprawach karnych.
71. Instytucje, system prawny, źródła prawa, organy sądowe oraz stosunki między państwami
członkowskimi a Unią Europejską (UE).
72. Prawa obywateli w UE.
73. Reforma ustrojowa UE.
74. Integracja poza UE.
75. Polityka sąsiedztwa – instrumenty, ewolucja.
76. Polska w UE.
77. Polityka zagraniczna II Rzeczypospolitej.
78. Reorientacja polityki zagranicznej Polski po II wojnie.
79. Udział Polski w regulacji pokojowej w powojennej Europie lat 1945 – 1949.
80. Traktaty sojusznicze i współudział Polski w tworzeniu obozu państw socjalistycznych
w latach 1945 – 1955.
81. Aktywizacja polskiej polityki zagranicznej na wszystkich kierunkach geograficznych w
latach 1956 – 1970.
82. Działania Polski na rzecz odprężenia międzynarodowego w latach 1970 – 1981.
83. Polityka zagraniczna ekipy stanu wojennego w latach 1981 – 1989.
84. Polityka zagraniczna Polski w okresie transformacji ustrojowej.
85. Reorientacja polskiej polityki zagranicznej w latach 1989 – 1991.
86. Opcja euroatlantycka – stosunki z NATO (North Atlantic Treaty Organisation), Unią
Europejską, Unią Zachodnioeuropejską i Radą Europy.
87. Współpraca regionalna – Grupa Wyszehradzka, Inicjatywa Środkowoeuropejska,
współpraca bałtycka, euroregiony. Rola Polski w KBWE/OBWE (Konferencji
Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie / Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy
w Europie) i Organizacji Narodów Zjednoczonych. Polityka wschodnia.
OBSZARY TEMATYCZNE Z ZAKRESU PRZEDMIOTÓW
SPECJALNOŚCIOWYCH
Specjalność: DYPLOMACJA
1. Organizacja polskiej służby zagranicznej: służba zagraniczna – jej istota zadania cele
działalności służby zagranicznej RP jej struktury specyfiki i zróżnicowania
2. Państwo jako podstawowy podmiot w stosunkach międzynarodowych
3. Organy zewnętrzne i wewnętrzne państwa w zakresie polityki zagranicznej
4. Istota polityki zagranicznej i proces jej kształtowania
5. Pojęcie służby zagranicznej i jej zadania w świetle obecnego prawa
6. Służba zagraniczna a dyplomacja konsularna
7. Ministerstwo Spraw Zagranicznych jako naczelny organ administracji państwowej
w dziedzinie praktyki zagranicznej.
8. Zadania, obowiązki kompetencje Ministerstwa Spraw Zagranicznych
9. Ministerstwo Spraw Zagranicznych – struktura, obowiązki w realizacji polityki
zagranicznej.
10. Struktura jednostek organizacyjnych ministerstwa oraz jednostek nadzorowanych
11. Charakterystyka resortów oraz instytucji realizujących zadania z zakresu polityki
zagranicznej
12. Koordynacyjna rola MSZ
13. Zadania, prawa i obowiązki służby zagranicznej w świetle przepisów prawa –
zróżnicowanie i miejsce w systemie państwowym
14. Protokół dyplomatyczny źródła, pojęcie istota
15. Etapy kształtowania się protokołu
16. Podstawowe zasady protokołu dyplomatycznego
17. Protokół dyplomatyczny we współpracy z partnerami zagranicznymi
18. Wizyty polskich delegacji w innych państwach
19. Typy i rodzaje wizyt
20. Umowy bilateralne - - parafowanie i podpisywanie umów
21. Protokolarne zasady i formy kontaktów międzyludzkich
22. Zasada prezentacji podczas przyjęć
23. Zaproszenia – treść i forma
24. Protokół dyplomatyczny w życiu codziennymi jego przejawy
25. Savoir – vivre w stosunkach dyplomatycznych, pracy zawodowej i życiu prywatnym
26. Bilety wizytowe – ich rodzaje i zastosowanie
27. Geneza polskiej dyplomacji
28. Działania dyplomatyczne pierwszych Piastów
29. Dyplomacja Andegawenów i Jagiellonów – uwarunkowania międzynarodowe
30. Organizacja i zasady polskiej dyplomacji
31. Misje dyplomatyczne i ich organizacja
32. Pierwsi dyplomaci
33. Uwarunkowania międzynarodowe dyplomacji okresu wolnych elekcji
34. Uwarunkowania wewnętrzne okresu wolnych elekcji
35. Rola dyplomacji w okresie upadku państwa polskiego
36. Walka dyplomatyczna o niepodległość I Rzeczpospolitej
37. Działalność dyplomatyczna w okresie zaborów
38. Powstania i ruchy niepodległościowe
39. Próby pozyskania sojuszników
40. Problem niepodległości Polski w programach partii politycznych
OBSZARY TEMATYCZNE Z ZAKRESU PRZEDMIOTÓW
SPECJALNOŚCIOWYCH
Specjalność: Bezpieczeństwo międzynarodowe i wewnętrzne
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Podstawowe pojęcia z ekologii i bezpieczeństwa ekologicznego
Struktura i organizacja układów ekologicznych
Ekosystem i jego produktywność
Czynniki ograniczające rozwój organizmów – skażenie i próg szkodliwości
Cykle biochemii i ich znaczenie dla zachowania bezpieczeństwa ekologicznego
Chemiczne zagrożenia środowiska - podstawowe pojęcia
7. Klasyfikacja zanieczyszczeń
8. Rozprzestrzenianie się zanieczyszczeń oraz transgraniczne przenoszenie
9. Ważniejsze zanieczyszczenia powietrza
10. Skutki zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego
11. Zanieczyszczenia wód, gleb, żywności
12. Terroryzm ekologiczny – świadome skażenie środowiska przyrodniczego
13. Zagrożenia środowiskowe i ich wpływ na stan zdrowia człowieka
14. Środowisko życia człowieka
15. Choroby cywilizacyjne i środowiskowe
16. Wpływ czynników chemicznych, fizycznych biologicznych na organizm człowieka
17. Nadzwyczajne zagrożenia środowiska życia człowieka
18. Zagrożenia substancjami chemicznymi
19. Zagrożenia komunikacyjne, budowlane oraz zatopienia
20. Działania prewencyjne
21. Perspektywy zdrowotne w przyszłości
22. Wiedza ekologiczna i działania profilaktyczne jako czynnik wspomagający
bezpieczeństwo ekologiczne
23. Monitoring środowiska
24. Umowy międzynarodowe dotyczące bezpieczeństwa ekologicznego
25. Standardy systemu bezpieczeństwa narodowego obowiązujące w Polsce
26. Standardy systemu bezpieczeństwa narodowego obowiązujące w Unii Europejskiej