Rozkład materiału z planem wynikowym

Rozkład materiału
z planem wynikowym
Plan zapoczątkowany przez nauczyciela
daje wyczucie kierunku zarówno uczniom,
jak i jemu samemu…
R. Arends
Plan wynikowy jest częścią przedmiotowego systemu oceniania. Obejmuje
materiał nauczania realizowany na kolejnych lekcjach i precyzuje wymagania,
które umożliwiają ocenę wiadomości i umiejętności ucznia. Ze względu na specyfikę przedmiotu muzyka jest to zadanie bardzo trudne.
W proponowanym planie wynikowym zaplanowano 32 jednostki tematyczne
zawierające wiadomości z zakresu kultury muzycznej, bogaty repertuar piosenek oraz utworów do grania na instrumentach. Ta różnorodność pomoże
nauczycielowi zaktywizować wszystkich uczniów w klasie, jak również dostosować materiał do poziomu ich możliwości oraz zainteresowań. Zestaw utworów
zaproponowanych do słuchania można rozszerzyć o utwory poznane podczas
nauki w szkole podstawowej, gdyż wielokrotne słuchanie tych samych dzieł
pozwala na lepsze ich zapamiętanie i zrozumienie.
Wymagania wynikające z realizacji proponowanych tematów podzielono
na dwa poziomy: podstawowy i ponadpodstawowy. Nauczyciel sam ustali
wymagania na poszczególne stopnie szkolne, kierując się przede wszystkim
zaangażowaniem ucznia w pracę na lekcji, wysiłkiem wkładanym przez niego
w osiągnięcie celów, obserwowanymi postępami w nauce oraz indywidualnymi
zainteresowaniami muzycznymi ucznia.
Z oczywistych względów nie jest możliwe opracowanie uniwersalnego
planu wynikowego (systemu oceniania) dla wszystkich uczniów i nauczycieli.
Prezentowany niżej Rozkład materiału z planem wynikowym jest propozycją,
którą należy dostosować do potrzeb własnej szkoły.
Kl I GIMNAZJUM
1
2
Temat
NA TROPIE
ŹRÓDEŁ MUZYKI
Nr
WZNIEŚMY GŁOSY
KU NIEBU
www.wsip.pl
ROZKŁAD MATERIAŁU Z PLANEM WYNIKOWYM – MUZYKA W GIMNAZJUM
Wymagania
podstawowe.
Uczeń:
Wymagania
ponadpodstawowe.
Uczeń:
Źródła muzyki, Prehistoria, Bogowie
i muzyka starożytności, Nasze śródziemnomorskie korzenie [P s. 5–12]; Pieśń
Sejkilosa [P s. 10]; Źródła muzyki
[ZĆ s. 3]; Hymn delficki ku czci Apolla
[CD A1, PM s. 158] i *przykłady nagrań muzyki rytualnej;
ilustracje: malowidło paleolityczne
z jaskini w Lascaux Grupa byków,
Muzyk grający na aulosie, Harfiarz,
Kobieta grająca na kitarze [P s. 7–9].
– zna nazwy epok najstarszych w dziejach kultury;
– potrafi wysłuchać utworu;
– potrafi podać funkcje muzyki pierwotnej i w czasach
antycznych;
– umie wymienić sytuacje,
w jakich muzyka towarzyszyła ludziom
w starożytności.
– potrafi opowiedzieć o swoich odczuciach po wysłuchaniu utworu;
– potrafi wymienić teorie na
temat powstania muzyki;
– wie, z jakich źródeł czerpiemy wiedzę na temat muzyki
najstarszych epok;
– potrafi wymienić nazwy starożytnych instrumentów
i rozpoznać je na ilustracji;
– zna mitologiczne przykłady
związane z muzyką;
– potrafi zagrać na flecie melodię Pieśni Sejkilosa.
Tysiąclecie, które uwiło nam gniazdo,
Najpierw był śpiew, Królestwo chorału,
A poza chorałem?, Śpiewający teatr
[P s. 13–19]; Anonim Media Vita –
chorał gregoriański [CD A3, PM
s. 159]; przykład wczesnej polifonii,
np. *Ecce advenit; ZĆ s. 8 zad. 1–3;
ilustracje: miniatura Śpiewający mnisi
[P s. 15] Katedra Notre Dame w Paryżu
[P s. 17], fotografie współczesnych
misteriów.
– wie jak długo trwało średniowiecze;
– zna termin: chorał gregoriański, melizmaty, polifonia, misterium;
– potrafi wyjaśnić nazwę
i podać cechy chorału
gregoriańskiego;
– potrafi odróżnić śpiew
wielogłosowy od
jednogłosowego.
– umie wymienić cechy sztuki
romańskiej i gotyckiej;
– umie wymienić funkcje misterium średniowiecznego;
– wie, w jaki sposób budowano wczesne utwory
polifoniczne.
Tematyka
szczegółowa
Środki
dydaktyczne
Zapoznanie uczniów
z kryteriami oceniania.
Funkcje muzyki pierwotnej i starożytnej.
Głos jako pierwszy
instrument.
Pieśni i tańce rytualne.
Instrumenty kultur prymitywnych i starożytne.
Muzyka w zabytkach
ikonograficznych
i pisanych.
Nauka gry na flecie
Pieśni Sejkilosa.
Cechy romanizmu
i gotyku.
Chorał gregoriański.
Cechy i funkcja
chorału.
Inne formy muzyczne.
Polifonia – wielogłosowość.
Misterium
średniowieczne.
3
KRZYŻ, MIECZ
I UWIELBIENIE KOBIETY –
IDEAŁ CNÓT RYCERSKICH
Temat
4
„O CIESZ SIĘ, MATKO POLSKO,
W SŁAWNE POTOMSTWO PŁODNA!”
Nr
Środki
dydaktyczne
Wymagania
podstawowe.
Uczeń:
(bożonarodzeniowe jasełka, przedstawienia pasyjne, np. w Kalwarii
Zebrzydowskiej, Górce Klasztornej).
– potrafi omówić funkcje muzyki kościelnej w średniowieczu.
Początki kultury
świeckiej.
Tematyka średniowiecznych pieśni świeckich.
Nauka gry na bębenku
lub flecie Prowansalskiej
pieśni miłosnej.
Turniej na zamku, Rybałt wesołek
[P s. 20–22]; Prowansalska pieśń miłosna (Kalenda maya) [CD A9, P s. 20,
PM s. 162], Sumer is icumen in [CD
A8, P s. 18, PM s. 162]; ZĆ s. 13
zad. 10;
ilustracje: miniatura przedstawiająca
Waltera von der Vogelweide [P s. 20],
Wesołek – artysta uniwersalny [P 22];
instrumenty perkusyjne, flety.
– zna nazwy średniowiecz– potrafi wyjaśnić znaczenie
nych rycerzy – śpiewaków;
kultury rycerskiej dla roz– wie, jaką tematykę poruszawoju muzyki świeckiej;
no w pieśniach świeckich;
– umie scharakteryzować ów– umie zagrać na bębenku
czesnych wykonawców;
rytm Prowansalskiej pieśni
– potrafi zagrać na flecie memiłosnej.
lodię Prowansalskiej pieśni
miłosnej.
Początki państwa
polskiego.
Polska doby
średniowiecza.
Pierwsze hymny polskie
– Gaude, mater Polonia
i Bogurodzica.
Inne zabytki kultury
muzycznej – Breve
regnum.
Nauka śpiewu
Bogurodzicy.
Pierwszy hymn królewski: Gaude, mater
Polonia, Bogurodzica – królowa pieśni
polskiej [P s. 25–30]; Wincenty
z Kielczy Gaude, mater Polonia [CD
A6, PM s. 132, 160, P s. 26], Anonim
Bogurodzica [CD A7, PM s. 132, 161,
P s. 28]; Breve regnum [CD A10, PM
s. 163]; ZĆ s. 9 zad. 4–5, s. 11 zad. 7,
s. 12–13 zad. 9–10;
ilustracje: miniatura S. Samostrzelnika
Święty Stanisław [P s. 25], Matka Boska
z Dzieciątkiem [P s. 30].
– zna tytuły najważniejszych
średniowiecznych zabytków
polskiej kultury muzycznej;
– wie, jak zachować się podczas słuchania lub wykonywania pieśni Gaude, mater
Polonia;
– wie, przed jaką bitwą polscy
rycerze śpiewali
Bogurodzicę;
– potrafi zaśpiewać w grupie
fragment pieśni
Bogurodzica.
Tematyka
szczegółowa
Wymagania
ponadpodstawowe.
Uczeń:
– zna treść i okoliczności powstania pieśni Gaude,
mater Polonia;
– zna znaczenie Bogurodzicy
dla Polaków oraz jej funkcję w literaturze;
– potrafi podać imiona najważniejszych polskich patronów średniowiecznych;
– umie zaśpiewać fragment
pieśni solo.
6
SZTUKA RENESANSU POCHWAŁĄ
ŻYCIA I PIĘKNA
MUZYCZNE ROZRYWKI
RENESANSU
www.wsip.pl
5
Cechy sztuki renesansu.
Idee epoki.
Najwybitniejsi twórcy.
Średniowieczny ascetyzm a radość życia
i piękno renesansu
– porównanie.
Zasługi kompozytorów
niderlandzkich i G.P. da
Palestriny.
Nauka kanonu Wiwat,
szkoła.
Odrodzenie zapomnianego piękna,
Niderlandy i Włochy prym wiodą…
[P s. 34–37]; przykład chorału gregoriańskiego, M. Gomółka Szczęśliwy,
który ludzi upadłych ratuje [CD A15,
PM s. 164]; G.P. da Palestrina Kyrie
z Missa Papae Marcelli [CD A12, PM
s. 163]; M. Praetorius Wiwat, szkoła
[P s. 36, PM s. 133]; ZĆ s. 17–18 zad. 6
(p. 1–3, 10);
ilustracje: S. Botticelli Wiosna
[P s. 34], Palestrina wręczający papieżowi Marcelemu II swoją nową mszę
[P s. 36].
– potrafi odróżnić utwór pochodzący ze średniowiecza
od utworu renesansowego;
– wie, w których krajach najbujniej rozwijała się muzyka wielogłosowa;
– zna terminy: polifonia,
motet, technika imitacji,
msza;
– rozumie budowę kanonu.
– zna ramy czasowe epoki;
– umie wskazać charakterystyczne różnice w sztuce
obu epok;
– zna nazwiska najwybitniejszych artystów renesansu;
– potrafi wyjaśnić znaczenie
twórczości kompozytorów
niderlandzkich i włoskich
dla rozwoju muzyki;
– umie zaśpiewać w kanonie
z nauczycielem lub innym
uczniem;
– umie rozpoznać imitację
w słuchanym utworze.
Madrygał.
Orlando di Lasso.
Tańce renesansowe.
Nauka kroku podstawowego pawany.
Nauka gry Tańca
polskiego.
Niderlandy i Włochy prym wiodą…
[P s. 35]; Orlando di Lasso Matona,
mia cara [CD A18, PM s. 165],
Anonim Jeszcze Marcinie [CD A13,
PM s. 163], inne madrygały;
Tabulatura Jana z Lublina Taniec polski [P s. 42];
ilustracje: O. di Lasso dyrygujący orkiestrą dworską [P s. 37], Bal na dworze
Valois, Śpiewanie madrygałów
[P s. 34–35].
– zna termin: madrygał;
– zna budowę tańca
renesansowego;
– potrafi wykonać krok
pawany.
– wie, jaką tematykę poruszano w madrygałach;
– umie zagrać na dzwonkach
Taniec polski.
7
Temat
ZŁOTY WIEK KULTURY POLSKIEJ
Nr
Tematyka
szczegółowa
Życie muzyczne
w XVI-wiecznym
Krakowie.
Mikołaj Gomółka
i pierwszy polski
psałterz.
Wacław z Szamotuł.
Instrumenty epoki
odrodzenia.
Lutnictwo.
Tabulatura Jana
z Lublina.
Nauka śpiewu Już sie
zmierzka, Za górami, za
lasami.
Nauka gry na fletach
Nieście chwałę, mocarze.
Środki
dydaktyczne
…i Polska też na przedzie, Nasz pierwszy kompozytor narodowy, Na „polską
nutę”, O żołnierzach, miłości i swawolach [P s. 38–44], P s. 37 (ostatni akapit); M. Gomółka Szczęśliwy, który
ludzi upadłych ratuje [CD A15, PM
s. 164], Wacław z Szamotuł Modlitwa,
gdy dziatki spać idą („Już sie zmierzka”) [CD A14, PM s. 164, P s. 39];
Anonim Jeszcze Marcinie [CD A13,
PM s. 163], *J. Polak Volta; Nieście
chwałę, mocarze [P s. 41]; Za górami,
za lasami [P s. 44]; ZĆ s. 15–16
zad. 2–3, s. 17–18 zad. 6 (p. 4, 6–9),
s. 18–20 zad. 7–8;
ilustracje: Herb Polski z czasów panowania Stefana Batorego [P s. 40],
Strona tytułowa Psałterza M. Gomółki
[P s. 41], Scena biesiadna [P s. 42],
Viola i skrzypce Grobliczów [P s. 38];
flety, instrumenty perkusyjne.
Wymagania
podstawowe.
Uczeń:
Wymagania
ponadpodstawowe.
Uczeń:
– zna termin: mecenas sztuki;
– potrafi wymienić władców
Polski panujących w epoce
renesansu;
– rozumie określenie: złoty
wiek;
– zna nazwiska polskich kompozytorów doby renesansu;
– śpiewa w grupie Już sie
zmierzka;
– zna nazwy instrumentów
popularnych w epoce;
– potrafi rozpoznać brzmienie lutni i wskazać podobieństwo do brzmienia
współczesnego instrumentu
(gitara klasyczna);
– potrafi porównać psalm
Szczęśliwy, który ludzi upadłych ratuje z pieśnią Modlitwa, gdy dziatki spać idą.
– zna termin: tabulatura;
– zna tytuł najsłynniejszej
polskiej tabulatury;
– zna nazwiska najwybitniejszych polskich poetów
i muzyków;
– umie wyjaśnić, dlaczego
M. Gomółka nazwany został pierwszym narodowym
kompozytorem polskim;
– zna nazwiska wybitnych
lutników;
– potrafi zagrać na dzwonkach/flecie Nieście chwałę,
mocarze.
9
„PRZEPYSZNA” SZTUKA BAROKU
CO SŁYCHAĆ PRZY KOLUMNIE
ZYGMUNTA?
www.wsip.pl
8
Cechy stylu barokowego w muzyce, plastyce
i architekturze.
Renesans
a barok – porównanie.
Nauka śpiewu piosenki
Hej, sokoły. Działalność
Cameraty florenckiej.
Opery C. Monteverdiego, H. Purcella
i J.F. Haendla.
Opera w Polsce.
Ozdobna sztuka przepychu, Jej
Wysokość Opera [P s. 48–52];
C. Monteverdi Aria Orfeusza z opery
Orfeusz [CD A19, PM s. 166],
*J.F. Haendel Largo z opery Xerxes,
*H. Purcell Dydona i Eneasz (fragmenty); ZĆ s. 21 zad. 1, 2, ZĆ s. 22
zad. 4;
ilustracje: Barokowy anioł [P s. 48],
Barokowe organy w Leżajsku, Pałac
w Wilanowie, Scena z opery
[P s. 52–54]; piosenka Hej, sokoły
[ZĆ s. 22].
– zna terminy: concerto grosso, basso continuo;
– wie, jaką formą jest opera,
i w jakim kraju powstały
pierwsze dzieła operowe;
– umie wymienić elementy
składowe opery;
– zna tytuły pierwszych oper;
– zna nazwisko
C. Monteverdiego;
– wie, kto sprowadził operę
do Polski.
– umie zaśpiewać piosenkę
Hej, sokoły w grupie.
– zna ramy czasowe muzycznego baroku;
– umie wymienić cechy sztuki
baroku;
– potrafi określić aparat wykonawczy w słuchanym
utworze;
– zna nazwiska twórców barokowych oper
(C. Monteverdi, H. Purcell,
J.F. Haendel);
– potrafi wyjaśnić znaczenie
Cameraty florenckiej dla
rozwoju muzyki;
– umie zaśpiewać piosenkę
solo.
Działalność B. Pękiela,
A. Jarzębskiego
i G.G. Gorczyckiego.
Polski styl i kariera
poloneza.
Nauka śpiewu Siedzi
sobie zając pod miedzą.
Akompaniament perkusyjny do piosenki.
Polski barok, „Poloneza czas zacząć…”, – zna nazwiska polskich twórców epoki baroku;
czyli polskie tańce narodowe
[P s. 60–65]; Siedzi sobie zając pod mie- – potrafi zaśpiewać w grupie
piosenkę Siedzi sobie zając
dzą [P s. 61]; ZĆ s. 25 zad. 9, s. 29
pod miedzą;
zad. 16 (p. 1–3, 6); A. Jarzębski
– potrafi wymienić nazwy
Tamburetta [CD A20, PM s. 166],
polskich tańców
B. Pękiel Audite mortales [CD A27,
narodowych.
PM s. 171], *G.G. Gorczycki Laetatus
Sum; instrumenty perkusyjne, zwłaszcza tamburyna;
ilustracje: Polonez [P s. 65].
– zna sytuację Polski czasów
baroku;
– potrafi wymienić dzieła polskich twórców;
– umie rozpoznać instrumenty w słuchanej Tamburetcie;
– potrafi zaakompaniować na
tamburynie lub zaimprowizować taniec w parze do
Tamburetty;
– umie zaakompaniować na
instrumencie perkusyjnym
do piosenki według propozycji własnej lub kolegi;
– rozumie pojęcie: polski styl.
11
WYRAFINOWANIE I KUNSZT
MUZYKI INSTRUMENTALNEJ
10
Temat
MELODYJNE ORACJE
W KOŚCIELE
Nr
Tematyka
szczegółowa
Środki
dydaktyczne
Wymagania
podstawowe.
Uczeń:
Wymagania
ponadpodstawowe.
Uczeń:
Formy instrumentalne
baroku: concerto grosso, basso continuo,
suita.
Instrumenty epoki.
Twórczość
A. Vivaldiego.
Muzyka instrumentalna [P s. 52–53];
A. Vivaldi Cztery pory roku – Wiosna
cz. I Allegro [CD A26, P s. 53, PM
s. 170], *cz. II i III, J.S. Bach Aria na
strunie G z III Suity orkiestrowej D-dur
BWV 1068 [CD A24, PM s. 168],
*Bourrée z IV Suity D-dur BWV 1069;
ZĆ s. 25 zad. 7, s. 28 zad. 15;
ilustracje: A. Vivaldi [P s. 52],
Barokowe organy w Leżajsku [P s. 50];
Plansza demonstracyjna. Muzyka –
Instrumenty dęte – organy, ew. komputer i multimedialna wersja tej planszy.
– wie, kim był A. Vivaldi
i zna tytuł jego dzieła
(Cztery pory roku);
– potrafi zanucić temat
Wiosny z Czterech pór roku.
– zna budowę suity i koncertu barokowego;
– potrafi rozpoznać słuchowo
instrumenty i sposób, w jaki
pojawiają się w utworze.
Formy wokalno-instrumentalne baroku: oratorium, msza, pasja,
kantata.
Twórczość J.F. Haendla.
Ślązak – angielskim kompozytorem narodowym [P s. 54–55]; J.F. Haendel
Alleluja z oratorium Mesjasz [CD A21,
P s. 55, PM s. 166], J.S. Bach Credo
z Mszy h-moll [CD A25, PM s. XXX],
*kantata J.S. Bacha, np. Nun ist das
Heil BWV 50; ZĆ s. 29 zad. 16
(p. 1–2);
ilustracja: J.F. Haendel, portret
[P s. 54].
– zna terminy: kantata, pasja,
oratorium, msza;
– potrafi zaśpiewać motyw
Alleluja z oratorium
J.F. Haendla;
– zna podstawowe fakty
z życia J.F. Haendla.
– umie wymienić najwybitniejsze dzieła Haendla;
– rozumie różnice między
oratorium i operą;
– umie określić aparat wykonawczy w słuchanych
utworach.
13
SPOTKANIE Z GENIUSZEM
PIĘKNO PROSTOTY — FORMA PIĘKNA
(SZTUKA XVIII WIEKU)
www.wsip.pl
12
Życie i twórczość
J.S. Bacha.
Rola w muzyce
europejskiej.
Wybrane gatunki
w twórczości J.S. Bacha.
Muzyka organowa
i klawesynowa.
Fuga.
Jan Sebastian Bach – geniusz wszech
czasów [P s. 55–59]; J.S. Bach Toccata
d-moll BWV 565 – organy [CD A22,
PM s. 167], Fuga c-moll [CD A23 –
wersja fortepianowa, PM s. 167,
P s. 57 *lub wersja klawesynowa];
ZĆ s. 29–31 zad. 16 (punkt 4–5, 7–10),
17–18;
ilustracje: J.S. Bach [P s. 56], Kościół
i szkoła św. Tomasza w Lipsku [P s. 59];
dzwonki.
– zna podstawowe fakty
– potrafi wymienić najwybitz życia artysty;
niejsze dzieła kompozytora;
– potrafi słuchowo odróżnić
– rozumie znaczenie twórczobarwę organów od
ści J.S. Bacha dla rozwoju
klawesynu;
muzyki europejskiej;
– umie rozpoznać ich brzmie- – potrafi zaobserwować pojanie w prezentowanych
wianie się tematu w Fudze
utworach;
c-moll.
– potrafi zagrać na dzwonkach dźwięki składające się
na nazwisko kompozytora.
Klasycyzm przeciwieństwem baroku.
Homofonia.
Allegro sonatowe
i formy muzyczne o budowie cyklicznej – symfonia oraz nazwy
pozostałych.
Życie i twórczość
J. Haydna.
Skład orkiestry
symfonicznej.
Prostota i wdzięk, Trzej panowie
z Wiednia, „Papa” Haydn [P s. 71–74];
J.S. Bach Fuga c-moll z pierwszego zeszytu Das Wohltemperierte Klavier
[CD A23, PM s. 167, P s. 57],
W.A. Mozart Serenada G-dur nr 13
„Eine kleine Nachtmusik” KV 525
[CD A29, PM s. 172], *J. Haydn
Andante z Symfonii G-dur „Z uderzeniem w kocioł”; ZĆ s. 32–34 zad. 1–3,
7; ZĆ s. 36 zad. 9, s. 39 zad. 12;
ilustracja: J. Haydn [P s. 73];
Plansze demonstracyjne. Muzyka –
Orkiestra symfoniczna, ew. komputer
i wersja multimedialna plansz; Tabele
muzyczne: Grupy instrumentów,
Orkiestra symfoniczna, Przykład partytury [P s. 186–189].
– rozumie terminy: homofonia, allegro sonatowe;
– zna nazwy form o budowie
cyklicznej;
– potrafi wymienić grupy instrumentów, które wchodzą
w skład orkiestry
symfonicznej;
– zna podstawowe fakty
z życia J. Haydna;
– wie, co to jest symfonia
i zna jej budowę.
– potrafi odróżnić styl barokowy od klasycystycznego
w plastyce, architekturze
i muzyce;
– potrafi omówić budowę
formy cyklicznej;
– umie określić aparat wykonawczy i wskazać tematy
w słuchanym Eine kleine
Nachtmusik;
– potrafi wymienić najwybitniejsze dzieła Haydna;
– zna rozmieszczenie instrumentów w orkiestrze
symfonicznej.
15
IDEAŁ WDZIĘKU, UMIARU I PIĘKNA –
WOLFGANG AMADEUSZ MOZART
14
Temat
LUDWIK VAN BEETHOVEN
– WIELKI SYMFONIK
Nr
Wymagania
podstawowe.
Uczeń:
Tematyka
szczegółowa
Środki
dydaktyczne
Życie i twórczość
Wolfganga Amadeusza
Mozarta.
Opera XVIII wieku.
Nauka śpiewu Kanonu
słowiczego.
Oglądanie fragmentów
filmu Amadeusz.
Wolfgang Amadeusz Mozart – cudowne
dziecko muzyki [P s. 74–76];
W.A. Mozart Kanon słowiczy [P s. 76,
PM s. 138]; ZĆ s. 33 zad. 4, 5;
Duet Papagena i Papageny z opery
Czarodziejski flet [CD A28, PM s. 171],
Eine kleine Nachtmusik KV 525
[CD A29, *Requiem cz. Dies ire;
telewizor z odtwarzaczem i fragment
filmu Amadeusz – scena pisania
Requiem (USA 1984, reż. Miloš
Forman);
ilustracje: W.A. Mozart koncertujący
z ojcem i siostrą, Scena z opery Don
Giovanni [P s. 74–75].
ZĆ s. 33 zad. 4–5, s. 37 zad. 10.
Życie i twórczość
kompozytora.
Formy muzyczne
o budowie cyklicznej –
symfonia, sonata.
Podstawowe zasady
kształtowania materii
dźwiękowej:
podobieństwo – wariant
– kontrast.
Ludwik van Beethoven – wielki symfo– potrafi zaśpiewać Odę do
radości;
nik [P s. 77–79]; L. van Beethoven
Finał IX Symfonii – Oda do radości
– zna podstawowe fakty
[P s. 78, CD A30, PM s. 172], Dla Elizy
z życia kompozytora;
[CD B1, PM s. 173], *cz. I Allegro con – potrafi zauważyć zmiany tematu w słuchanych wariabrio z V Symfonii c-moll, *Sonata księżycowa cz. I, *Wariacje na temat pieśni
cjach na temat pieśni God
save the King.
God save the King [bibliografia CD];
ZĆ s. 34 zad. 7, s. 38–40 zad. 11, 13,
s. 58 zad. 4;
ilustracja L. van Beethoven [P s. 77].
– zna podstawowe fakty
z życia artysty;
– umie zaśpiewać kanon wraz
z grupą kolegów;
– potrafi określić rodzaje głosów w Duecie Papagena
i Papageny.
Wymagania
ponadpodstawowe.
Uczeń:
– potrafi wymienić najwybitniejsze dzieła Mozarta;
– umie zaśpiewać w kanonie
z nauczycielem lub innym
uczniem;
– potrafi rozpoznać aparat
wykonawczy w serenadzie
Eine kleine Nachtmusik.
– umie zaśpiewać pieśń solo
a cappella lub z towarzyszeniem akompaniamentu;
– umie wymienić tytuły najwybitniejszych dzieł L. van
Beethovena;
– wie, na czym polega forma
wariacji i ronda;
– zna podstawowe formy muzyczne klasycyzmu (sonata,
symfonia, koncert);
www.wsip.pl
– potrafi wymienić części tych
utworów.
16
KLASYCYZM I PREROMANTYZM W POLSCE
– DROGI DO…
Oda do radości jako
hymn europejski.
Nauka śpiewu Ody do
radości.
Pierwsze polskie opery.
Mecenat króla.
Pieśniarstwo patriotyczne i żołnierskie.
Nauka pieśni
Warszawianka.
Historia Mazurka
Dąbrowskiego.
Wątki patriotyczne
w muzyce.
Nasz klasycyzm i preromantyzm, Złoty
okres pieśni polskiej, Nasz Mazurek
[P s. 79–88]; Mazurek Dąbrowskiego –
tekst oryginalny i współczesna wersja
hymnu państwowego [P s. 83–84];
K. Kurpiński Warszawianka [P s. 85,
PM s. 139], Anonim Polonez Trzeciego
Maja, Witaj, majowa jutrzenko [P s. 82,
87]; M.K. Ogiński Polonez a-moll
„Pożegnanie ojczyzny” [CD B2, PM
s. 173], W. Sowiński Hymn do miłości
ojczyzny [CD B3, PM s. 174], CD
Polskie pieśni historyczne – WSiP;
Plansze demonstracyjne. Muzyka –
Polski hymn narodowy oraz wersja
multimedialna plansz], ZĆ s. 37
zad. 10 (p. 6–10);
ilustracje: Fragment rękopisu Mazurka
Dąbrowskiego [P s. 83], W. Kossak Noc
listopadowa, Wnętrze Teatru
Narodowego, Karol Kurpiński [P s. 80,
86, 87]; Kurdesz [ZĆ s. 35].
– umie samodzielnie zaśpiewać hymn państwowy;
– zna historię i okoliczności
powstania Mazurka
Dąbrowskiego;
– potrafi wymienić pieśni polskie powstałe w XVIII/XIX
wieku;
– umie w grupie zaśpiewać
jedną z pieśni;
– potrafi rozpoznać polskie
pieśni po wysłuchaniu fragmentu melodii lub tekstu:
Mazurek Dąbrowskiego,
Boże, coś Polskę,
Warszawianka, Hymn do
miłości ojczyzny; Kurdesz.
– umie wskazać różnice między oficjalnym tekstem
hymnu państwowego
a pierwowzorem Mazurka
Dąbrowskiego;
– zna nazwiska autorów
utworów patriotycznych
tego okresu;
– zna tytuły polskich dzieł
operowych (Nędza uszczęśliwiona, Krakowiacy
i Górale)
– zna nazwiska polskich
kompozytorów oper
(Kamieński, Stefani);
– wie, co to jest śpiewogra;
– potrafi określić ewentualne
różnice w pojmowaniu
patriotyzmu na podstawie
tekstu Hymnu do miłości
ojczyzny i własnych odczuć;
– potrafi podać przykłady
wybitnych Polaków epoki.
18
POLSKIE RYTMY NA PARKIECIE
17
Temat
OSOBISTA WYPOWIEDŹ
ARTYSTY – FORTEPIAN
W SŁUŻBIE ROMANTYKÓW
Nr
Wymagania
podstawowe.
Uczeń:
Wymagania
ponadpodstawowe.
Uczeń:
„Poloneza czas zacząć…” czyli polskie
tańce narodowe [P s. 64–67];
S. Moniuszko Mazur z opery Halka
[CD B9, PM s. 176], M.K. Ogiński
Polonez „Pożegnanie ojczyzny” [CD B2,
PM s. 173], W. Kilar Polonez z filmu
Pan Tadeusz [CD B23, PM s. 182];
ZĆ s. 27 zad. 13; Anonim W żłobie leży
[P s. 66]; Plansze demonstracyjne –
Polonez, Krakowiak, Mazur, Oberek,
Kujawiak;
ilustracje: Mazur [P s. 67], Polonez
[P s. 65], Tabele muzyczne: Tańce
[P s. 190];
bębenek, flety lub dzwonki.
– zna nazwy polskich tańców
narodowych;
– umie rozpoznać rytmy tych
tańców;
– umie wystukać rytm
poloneza;
– potrafi wykonać krok podstawowy poloneza;
– potrafi zaśpiewać W żłobie
leży.
– potrafi wyjaśnić różnicę
między tańcem ludowym
a narodowym;
– zna przykłady utworów
opartych na rytmach polskich tańców narodowych;
– umie wykonać figury poloneza w parze;
– umie zagrać W żłobie leży
na dowolnym instrumencie.
W poszukiwaniu wolności i tożsamości,
Muzyka programowa [P s. 93–94,
96–97]; F. Chopin Preludium e-moll
op. 28 nr 4 [CD B6, PM s. 175],
Mazurek E-dur op. 6 nr 3 [CD B4, PM
s. 174], s. Moniuszko Prząśniczka [CD
B10, PM s. 177], *F. Schubert Kwintet
fortepianowy A-dur „Pstrąg”, *F. Liszt
Walc Mefisto nr 1, *F. Chopin Koncert
fortepianowy f-moll cz. II Larghetto i cz.
III Allegro vivace; *P. Ducas Uczeń
czarnoksiężnika,
– potrafi umieścić romantyzm
na osi czasu;
– rozumie pojęcia: wolny artysta, wirtuoz;
– umie wymienić charakterystyczne dla epoki formy
muzyczne: pieśń, poemat
symfoniczny, koncert
solowy;
– wie, jak zbudowany jest fortepian i do jakiej grupy instrumentów należy;
– zna główne cechy
romantyzmu;
– potrafi wymienić wybitnych
przedstawicieli romantyzmu np. poetów, pisarzy,
malarzy;
– zna nazwiska wirtuozów
fortepianu;
– zna tytuły utworów z dawniejszych epok wyrażających treści pozamuzyczne;
Tematyka
szczegółowa
Środki
dydaktyczne
Cechy charakterystyczne polskich tańców
narodowych.
Rytmy tańców narodowych w literaturze
muzycznej.
Nauka kroku podstawowego i figur poloneza.
Śpiewanie i granie kolędy W żłobie leży.
Idee romantyzmu.
Testament Beethovena.
Wolny artysta.
Formy wypowiedzi artystycznej: pieśń, poemat
symfoniczny, koncert
solowy.
Budowa fortepianu.
Możliwości wyrazowe
instrumentu.
Literatura fortepianowa.
Wirtuozi.
www.wsip.pl
19
FRYDERYK CHOPIN – POLSKI ROMANTYK
*M. Musorgski Noc na Łysej Górze;
ZĆ s. 49 zad. 14;
ilustracje: F. Liszt – karykatura,
H. Berlioz [P s. 96–97], F. Chopin
[P s. 103].
Sylwetka i twórczość
najwybitniejszej postaci
kultury polskiej.
Znaczenie twórczości
F. Chopina dla kultury
polskiej.
Emigracja XIX wieku.
Konkursy i festiwale
chopinowskie.
– potrafi określić rolę fortepianu w słuchanych utworach (instrument solowy,
w zespole kameralnym,
akompaniujący);
– potrafi podać przykładowe
utwory i nazwiska kompozytorów muzyki programowej.
– zna podstawowe fakty
Polska wielka trójka, Fryderyk Chopin
z życia kompozytora;
[P s. 102–106]; Preludium e-moll op. 28
– wie, na jakim grał
nr 4 [CD B6, PM s. 175], Mazurek
instrumencie;
E-dur op. 6 nr 3 [CD B4, PM s. 174],
– potrafi wymienić, jakie twoŻyczenie [CD B7, PM s. 175],
rzył utwory i na jaki
*Polonez g-moll, *Walc Des-dur op. 64
instrument.
nr 1, *Etiuda c-moll op. 10 nr 12,
*Polonez A-dur op. 40 nr 1, *Sonata
b-moll op. 35 cz. III Marsz żałobny,
*fragmenty cz. I Allegro Koncertu fortepianowego b-moll op. 23 P. Czajkowskiego, *cz. I Allegro molto moderato
Koncertu fortepianowego a-moll op. 16
E. Griega, *cz. II Larghetto i *cz. III
Allegro vivace Koncertu fortepianowego
f-moll op. 21 F. Chopina; ZĆ s. 42–43
zad. 6, 8;
ilustracje: F. Chopin [P s. 103], Polonez
Chopina [P s. 104], inne ilustracje
przedstawiające osoby i miejsca związane z Chopinem.
– potrafi opowiedzieć treść
wybranego utworu
programowego.
– potrafi rozpoznać utwory
F. Chopina pośród innych
przykładów;
– ma wiadomości dotyczące
konkursów i festiwali
chopinowskich;
– potrafi wyjaśnić znaczenie
twórczości F. Chopina dla
rozwoju kultury polskiej;
– umie odszukać informacje
dotyczące konkursów i festiwali chopinowskich.
20
ZWIĄZKI POEZJI Z MUZYKĄ
– PIEŚŃ ROMANTYCZNA
Temat
21
SYNTEZA SZTUKI
– WIELKIE PRZEDSTAWIENIA
Nr
Wymagania
podstawowe.
Uczeń:
Wymagania
ponadpodstawowe.
Uczeń:
Romantyczni ulubieńcy [P s. 97–99];
F. Schubert Ave Maria op. 52 nr 6
[CD B15, PM s. 178], *Król elfów,
F. Chopin Życzenie [CD B7, PM
s. 175], S. Moniuszko Prząśniczka
[CD B10, PM s. 177]; F. Schubert
Pieśń żeglarzy [P s. 98]; *H. Berlioz
Symfonia fantastyczna, *B. Smetana
Wełtawa, *F. Liszt Mazepa, *P. Ducas
Uczeń czarnoksiężnika, *R. Strauss Dyl
Sowizdrzał, *M. Musorgski Noc na
Łysej Górze; ZĆ s. 41 zad. 1–3;
ilustracje: F. Schubert koncertujący
w jednym z domów mieszczańskich
Wiednia [P s. 97]; F. Chopin,
S. Moniuszko [P s. 103, 107].
– umie wymienić rodzaje pieśni: zwrotkowa, ballada;
– zna podstawowe fakty
z życia F. Schuberta;
– potrafi zaśpiewać Pieśń żeglarzy w grupie;
– zna treść pieśni Król elfów.
– wie, jaka tematyka interesowała romantyków;
– potrafi wymienić najwybitniejszych artystów tej epoki
i podać przykłady ich dzieł;
– zna nazwiska twórców i tytuły ich utworów oparte na
ludowych baśniach
i legendach;
– umie zaśpiewać Pieśń żeglarzy solo.
Szkoły narodowe [P s. 94 – od drugiego
akapitu do końca s. 95], Romantyczni
ulubieńcy Narodziny operetki [P s. 97–
–102], Nowość na scenie [P s. 127–129];
G. Verdi La donna è mobile z opery
Rigoletto [CD B12, P s. 100, PM s. 177],
Marsz triumfalny z opery Aida
[CD B13, PM s. 178], N. Rimski-Korsakow Lot trzmiela z opery Baśń
o carze Sałtanie [CD B8, PM s. 176],
*J. Offenbach Życie paryskie,
– zna nazwiska najwybitniejszych kompozytorów oper;
– wie, jakie elementy składają się na przedstawienie
operowe;
– zna terminy: uwertura, aria,
libretto, belcanto.
– wie gdzie znajduje się najbliższy gmach opery;
– zna tytuły i libretto wybranych dzieł operowych;
– rozumie rolę opery jako
elementu życia muzycznego
i kulturalnego dziewiętnastowiecznej Europy;
– wie, kiedy i gdzie powstały
pierwsze operetki
i musicale;
Tematyka
szczegółowa
Środki
dydaktyczne
Pieśń romantyczna i jej
rodzaje.
Twórczość Franciszka
Schuberta.
Nauka śpiewu Pieśni
żeglarzy.
Poemat symfoniczny –
związki muzyki z literaturą i malarstwem.
Treści pozamuzyczne
w utworach z epok
wcześniejszych.
Opera romantyczna.
Najwybitniejsi twórcy
i ich dzieła.
Twórczość Ryszarda
Wagnera.
J. Strauss – król walca.
Cechy charakterystyczne operetki i musicalu.
Różnice i podobieństwa
między musicalem, operetką i operą.
STANISŁAW MONIUSZKO
– OJCEM OPERY NARODOWEJ I PIEŚNI
ARTYSTYCZNEJ
www.wsip.pl
22
Życie i twórczość
S. Moniuszki.
Opery Straszny dwór
i Halka.
Śpiewniki domowe i ich
znaczenie dla kultury
polskiej.
Nauka pieśni
Prząśniczka.
*F. Lehar Wesoła wdówka, *I. Kálmán
Księżniczka czardasza, *J. Strauss
Zemsta nietoperza oraz wybrane walce,
np. *Nad pięknym modrym Dunajem.
*Oglądanie nagrań wideo lub wysłuchanie fragmentów wybranych przedstawień. ZĆ s. 42 zad. 4, s. 54 zad. 19;
Plansze demonstracyjne. Muzyka –
Opera, komputer i wersja multimedialna plansz; Karta pracy nr 7 PM s. 123;
ilustracje: M. Musorgski [P s. 94],
G. Verdi [P s. 99], La Goulue – plakat
[P s. 102].
– zna nazwę charakterystycznego tańca związanego
z operetką (kankan);
– zna nazwisko „króla walca”
i jego najbardziej popularne utwory;
– umie wyjaśnić różnice między operą, operetką
i musicalem;
– potrafi podać tytuły najbardziej znanych musicali.
– zna tytuł pierwszej operetki
i nazwisko jej autora;
– umie wymienić tytuły najbardziej znanych operetek
i nazwiska ich autorów;
– zna nazwiska autorów
musicali;
– umie wymienić tytuły
przedstawień (musicali)
zrealizowanych w Polsce.
Polska wielka trójka, Przeboje Stanisława Moniuszki [P s. 102, 106–111];
Mazur i aria Gdybym rannym słonkiem
z opery Halka [CD B9, 11, PM s. 176–
–177], *Mazur z opery Straszny dwór,
*arie: Miecznika, Skułoby, Stefana
(z kurantem), Jontka, *Stary kapral,
*Trzech Budrysów, *Pieśń wieczorna.
Pieśń Prząśniczka [P s. 110, CD B10,
PM s. 142, 177];
ilustracje: S. Moniuszko, Tańce zbójnickie, Teatr Wielki [P s. 107–109].
– zna podstawowe fakty
z życia kompozytora;
– umie podać tytuły oper
narodowych;
– zna tytuły oper narodowych
oraz tytuł zbioru pieśni
Moniuszki;
– wie, czym były dla Polaków
te pieśni w czasach
zaborów;
– umie zaśpiewać pieśń
Prząśniczka w grupie.
– potrafi wyjaśnić zjawisko
prądów narodowych w muzyce XIX wieku, biorąc pod
uwagę sytuację Polski;
– zna treść Halki i Strasznego
dworu;
– zna autorów librett tych
oper;
– umie rozpoznać, z jakiej
opery pochodzi wysłuchana
aria;
– potrafi wyjaśnić, dlaczego
Moniuszkę nazywamy
ojcem opery narodowej
i pieśni artystycznej;
– umie zaśpiewać pieśń solo.
23
Temat
W POSZUKIWANIU KORZENI
– NARODZINY ETNOGRAFII
Nr
Tematyka
szczegółowa
Dzieło O. Kolberga.
Cechy polskich pieśni
ludowych.
Tematyka pieśni
ludowych.
Artystyczne opracowania muzyki ludowej.
Mazurki F. Chopina.
Nauka pieśni ludowej.
Szkoły narodowe: polska, rosyjska, czeska,
norweska, niemiecka,
francuska, hiszpańska.
Najwybitniejsi twórcy.
Środki
dydaktyczne
Magiczny motyw [P s. 23–24], Oskar
Kolberg – „ojciec” nauki o kulturze ludowej [P s. 111–114], Szkoły narodowe
[P s. 94–96]; piosenki: Ześli się oba nierobotnicy [P s. 112, PM s. 142], Oj,
chmielu, chmielu [P s. 23, CD A4, PM
s. 159], *nagrania muzyki pochodzącej
z naszego regionu; P. Czajkowski
Wieruju z Liturgii [CD B14, PM
s. 178]; *F. Chopin – wybrane Mazurki
i Polonezy, *Rondo a la Krakowiak,
S. Moniuszko Mazur z opery Halka
[CD B9, PM s. 176], *H. Wieniawski
Kujawiak a-moll, *oryginalne tańce
ludowe w wykonaniu kapel ludowych.
ZĆ s. 42 zad. 5, s. 43 zad. 7, Karta
pracy nr 8 PM s. 124;
ilustracje: O. Kolberg, Nucenie wiosenne [P s. 111–112], Oczepiny [P s. 24];
Plansze demonstracyjne. Muzyka –
Folklor polski, Instrumenty i kapele
ludowe oraz komputer i wersja multimedialna plansz; instrumenty
perkusyjne.
Wymagania
podstawowe.
Uczeń:
Wymagania
ponadpodstawowe.
Uczeń:
– wie, czym zajmował się
O. Kolberg;
– zna tematykę polskich pieśni ludowych;
– potrafi wymienić rodzaje
pieśni ludowych;
– umie zaśpiewać w grupie
piosenkę ludową;
– umie odróżnić artystyczne
opracowanie od muzyki
ludowej;
– umie wyjaśnić pojęcie:
szkoła narodowa w muzyce.
– zna terminy: etnografia, artystyczne opracowanie muzyki ludowej;
– umie wymienić charakterystyczne cechy polskich pieśni ludowych;
– zna najważniejsze szkoły
narodowe w muzyce, ich
przedstawicieli oraz tytuły
ich wybranych dzieł;
– rozumie znaczenie wpływu
pierwiastków narodowych
na rozwój muzyki
europejskiej.
25
EKSPERYMENTY I NOWE PRĄDY
W MUZYCE EUROPEJSKIEJ
POLSKIE POSZUKIWANIA
– KOMPOZYTORZY XX WIEKU
www.wsip.pl
24
Impresja – wrażenie.
System tonalny.
Dzieła M. Ravela
i C. Debussy’ego odpowiedzią na impresjonizm w malarstwie.
Muzyka uzależniona od
przypadku.
Dwanaście ważnych
dźwięków.
Muzyka elektroniczna
i konkretna.
Idzie nowe, Malowanie dźwiękiem i nastrojem, Eksperymenty i nowe prądy,
Muzyka elektroniczna i konkretna
[P s. 119–126]; M. Ravel Boléro [CD
B16, PM s. 179, P s. 121], *C. Debussy
Morze cz. III, *A. Schönberg Ocalały
z Warszawy;
ilustracje: A. Berg [P s. 123],
C. Debussy [P s. 121]; reprodukcje obrazów, np. C. Moneta.
– zna terminy: impresjonizm,
aleatoryzm, dodekafonia;
– wie, skąd pochodzi nazwa
impresjonizm;
– potrafi wymienić nowe kierunki w muzyce XX wieku.
– wie, który z kompozytorów
zapoczątkował odejście od
systemu tonalnego;
– wie na czym polega aleatoryzm i dodekafonia;
– zna nazwiska wybitnych
twórców muzyki XX wieku
i tytuły ich dzieł.
Sylwetka i twórczość
K. Szymanowskiego.
Życie i twórczość kompozytorów:
W. Lutosławski,
K. Penderecki,
H.M. Górecki,
W. Kilar,
K. Komeda.
Znaczenie ich twórczości dla polskiej kultury.
Portrety muzyki polskiej – Karol Szymanowski, Witold Lutosławski, Krzysztof
Penderecki, Henryk Mikołaj Górecki
[P s. 133–138]; K. Szymanowski Taniec
zbójnicki z baletu Harnasie [CD B18,
PM s. 180], *Hej, wołki moje z Pieśni
kurpiowskich, *Stabat Mater cz. I;
W. Lutosławski Mała suita cz. I
Fujarka [CD B20, PM s. 181],
H.M. Górecki III Symfonia pieśni
żałosnych op. 36 Pieśń III [CD B21,
PM s. 181], K. Penderecki Pieśń
Cherubinów [CD B22, PM s. 182],
W. Kilar Polonez z filmu Pan Tadeusz
[CD B 23, PM s. 182], *K. Komeda
piosenka z filmu Rosemary’s baby
[bibliografia CD]; ZĆ s. 67 zad. 15;
ilustracje: Portret K. Szymanowskiego,
Taniec zbójnicki, W. Lutosławski,
– zna nazwiska wybitnych
kompozytorów polskich
XX wieku i ich przykładowe dzieła;
– zna podstawowe fakty
z życia i twórczości
K. Szymanowskiego;
– wie, do muzyki jakich regionów nawiązywał w swej
twórczości Karol
Szymanowski;
– zna tytuły utworów poznanych na lekcji i nazwiska
ich autorów.
– umie wyjaśnić znaczenie
twórczości K. Szymanowskiego dla rozwoju kultury
polskiej;
– umie wymienić nazwiska
kompozytorów polskich
działających w początkach
XX wieku i przykłady ich
dzieł;
– rozumie, jakie znaczenie
ma twórczość poznanych
kompozytorów dla polskiej
kultury;
– wie, jak się nazywa i kiedy
odbywa się festiwal muzyki
współczesnej.
Nr
Temat
Tematyka
szczegółowa
Środki
dydaktyczne
Wymagania
podstawowe.
Uczeń:
Wymagania
ponadpodstawowe.
Uczeń:
27
MUZYKA CIAŁA
26
PIEŚNI W CZASACH
WOJENNYCH
K. Penderecki, H.M. Górecki [P s. 134–
–138], portrety przedstawiające
W. Lutosławskiego, K. Pendereckiego,
H.M. Góreckiego, W. Kilara,
K. Komedę.
Z dziejów walki
Polaków o odzyskanie
niepodległości.
Pieśni z okresu
I i II wojny światowej.
Nauka wybranej pieśni.
Kształtowanie poczucia
polskości.
Wojenko, wojenko… [P s. 138–144];
Pierwsza kadrowa, Czerwone maki na
Monte Cassino [P s. 139, 141]; CD
Polskie pieśni historyczne;
ilustracja: J. Piłsudski [P s. 139].
– potrafi powiązać pieśni z wydarzeniami historycznymi;
– rozumie, jaką rolę odegrały
pieśni w czasach walki
o wolność i niepodległość
Polski;
– umie zaśpiewać w grupie
pieśń Czerwone maki na
Monte Cassino.
– zna historię powstania poznanych na lekcji pieśni;
– potrafi podać nazwiska
osób, które odegrały ważną
rolę w historii Polski;
– umie zaśpiewać wybraną
pieśń solo.
Historia baletu.
Najwybitniejsi twórcy
baletów.
Najwybitniejsze dzieła.
Balet klasyczny
i współczesny.
Suita baletowa.
Szkoły narodowe [P s. 95 – fragment
dotyczący P. Czajkowskiego], Klasyk
XX wieku [P s. 126–127], Muzyka ciała
[P s. 129–132]; I. Strawiński Święto
wiosny [CD B17, PM s. 179],
A. Chaczaturian Taniec z szablami
z baletu Gajane [CD B19, PM s. 180],
*nagrania utworów P. Czajkowskiego
z baletów: Jezioro łabędzie, Dziadek
do orzechów, Śpiąca Królewna;
K. Szymanowski Taniec zbójnicki z baletu Harnasie [CD B18, PM s. 180]
– umie wyjaśnić, czym jest
balet;
– zna treść poznanych na lekcji baletów;
– umie podać tytuł baletu
klasycznego
i współczesnego.
– orientuje się w historii
baletu;
– umie wymienić tytuły najwybitniejszych dzieł baletowych i nazwiska
kompozytorów;
– zna nazwiska najsłynniejszych tancerzy;
– potrafi wyjaśnić rolę
choreografa w przygotowaniu baletu.
www.wsip.pl
28
MAGIA JAZZU
*nagrania wideo lub audio fragmentów spektakli;
ilustracje: Scena z baletu klasycznego
Jezioro łabędzie, plakat Popołudnie
fauna C. Debussy’ego, Naszyjnik gołębicy [P s. 129–131], P. Czajkowski – portret namalowany przez N. Kuźniecowa
[P s. 95]; programy z przedstawień
baletowych.
Historia i style jazzu.
Muzycy jazzowi.
Big-bandy jazzowe.
Dzień dzisiejszy jazzu.
Jazz w Polsce.
Najwybitniejsi artyści
jazzowi.
Nauka śpiewu lub gry
When the saints go
marching in.
Co to jest jazz? [P s. 144–148]; When
the saints go marching in [P s. 146];
*pieśni Nobody knows the trouble I’ve
seen i Joshua fit de battle ob Jericho,
William Handy St. Louis Blues [CD
B24, PM s. 182], *Scott Joplin The
Entertainer, *Glenn Miller Moonlight
Serenade lub *In The Mood, *Ella
Fitzgerald Flying Home, *Louis
Armstrong Dippermouth Blues,
*wybrane utwory w wykonaniu np.
Z. Namysłowskiego, U. Dudziak,
T. Stańko, A. Makowicza,
M. Urbaniaka; ZĆ s. 58 zad. 3, s. 67
zad. 14;
ilustracje: Jazz Jamboree’76 [P s. 145],
A. Makowicz i L. Możdżer [P s. 146],
Tradycyjny zespół jazzowy [P s. 148];
flety lub dzwonki.
– wie, z jakiej tradycji muzycznej wyrósł jazz;
– umie rozpoznać muzykę
jazzową;
– zna nazwy stylów jazzu;
– potrafi wymienić podstawowe instrumenty zespołu
jazzowego;
– zna nazwiska najwybitniejszych polskich artystów
jazzowych.
– zna historię jazzu;
– umie wymienić najwybitniejszych muzyków;
– potrafi zaśpiewać lub zagrać melodię When the
saints go marching in;
– umie odnaleźć informacje
na temat festiwali jazzowych odbywających się
w Polsce.
31-32
30
33
31
Rola muzyki w filmie.
Filmowe przeboje.
Najwybitniejsi twórcy
muzyki filmowej.
Nagrody dla muzyki
filmowej.
Nauka pieśni Hej, sokoły lub gry melodii
Amazing Grace.
Muzyka w filmie [P s. 132–133];
W. Kilar Polonez z filmu Pan Tadeusz
[CD B23, PM s. 182, P s. 179], *nagrania wideo filmów nagrodzonych za
muzykę; piosenka Hej, sokoły [ZĆ
s. 22 zad. 5], melodia Amazing Grace
[P s. 180], Karta pracy nr 9 PM s. 125.
– wie, jakie role pełni muzy– zna tytuły kilku filmów naka w filmie;
grodzonych za muzykę;
– zna nazwiska najwybitniej– umie podać przykłady filszych polskich twórców mumów, z których muzyka
zyki filmowej;
stała się np. przebojem;
– umie zaśpiewać piosenkę
– potrafi zagrać na dowolnym
lub muzykować w grupie.
instrumencie melodię
Amazing Grace;
– umie zaśpiewać piosenkę
Hej, sokoły solo.
Rola piosenki we
współczesnej kulturze.
Zmiany w stylistyce od
piosenki międzywojennej do współczesności.
Aktualny idol.
Media – reklama,
recenzja, teledysk.
Pop music [P s. 148–152]; *nagrania
piosenek z różnych okresów
XX wieku; *nagrania wideo muzycznych programów i festiwali; ZĆ s. 64
zad. 11, s. 66 zad. 13.
– bierze udział w dyskusji;
– wie, co to jest piosenka;
– zna główne nurty piosenki
polskiej;
– rozumie znaczenie pojęć:
media, teledysk, reklama,
efekty specjalne, recenzja.
Trochę historii (poezja
trubadurów i truwerów,
madrygały, pieśni i ballady w romantyzmie).
Artyści śpiewający
poezję.
Nauka pieśni Dni, których jeszcze nie znamy.
Pop music [P s. 148–152]; Wyczaruję ci – zna termin: poezja
śpiewana;
bajkę L. Kaszyckiego, J. Adamskiego
w interpretacji Elżbiety Adamiak [CD – zna nazwiska poetów i artystów śpiewających poezję;
B25, PM s. 182], Dni, których jeszcze nie
znamy [P s. 149], *ew. nagranie w wyko- – umie zaśpiewać piosenkę
w grupie.
naniu Marka Grechuty; *wybrane utwory Wojciecha Młynarskiego, Edith Piaf,
Bułata Okudżawy, Leonarda Cohena.
Temat
MUZYKA NA TAŚMIE
FILMOWEJ
29
Wymagania
ponadpodstawowe.
Uczeń:
Środki
dydaktyczne
„PIOSENKA JEST
DOBRA NA
WSZYSTKO…”
29-30
Wymagania
podstawowe.
Uczeń:
Tematyka
szczegółowa
CO TAM W DUSZY
GRA POETY
Nr
Pozostałe 3 lekcje przeznaczone są na powtarzanie oraz udoskonalanie wiadomości i umiejętności.
– potrafi przedstawić zmiany
w piosence polskiej od
Śpiewników domowych do
współczesności;
– umie określić charakter,
treść i aparat wykonawczy
w słuchanych utworach.
– potrafi zaśpiewać wybraną
piosenkę z własną
interpretacją;
– umie wyczuć, jakie środki
artystyczne wykorzystywane
są przez wykonawców
w słuchanych utworach.
KIERUNKI W MUZYCE ROZRYWKOWEJ
www.wsip.pl
32
Historia i gwiazdy
rocka.
Zespoły rockowe.
Historia muzyki rockowej w Polsce:
kierunki, style, soliści
i zespoły.
Twórczość Czesława
Niemena.
Kim jest idol?
Idole muzyki
rozrywkowej.
Polski idol i jego
muzyka.
Folklor miejski.
Nauka piosenki Tango
pożegnalne.
W kręgu rocka, Nowy folklor miejski
[P s. 152–158]; *M. Friedman,
J. DeKnight Rock around the Clock
[P s. 154, *ew. nagranie w wykonaniu
Billa Haleya], *utwory zgromadzone
przez uczniów, *teledyski nagrane
z VH1 lub internetu;
ZĆ s. 69 zad. 17.; ZĆ s. 70 zad. 18;
Karta pracy nr 10 PM s. 126;
ilustracje: E. Presley, M. Jagger, Kapela
Czerniakowska [P s. 153, 155, 157].
piosenka Tango pożegnalne [P s. 212].
– wie, kiedy i gdzie powstał
rock;
– umie wymienić znane zespoły rockowe;
– potrafi podać przykładowy
skład zespołu rockowego;
– potrafi wyjaśnić, kim jest
idol;
– umie podać najbardziej
znane przykłady muzycznego folkloru miejskiego;
– umie zaśpiewać piosenkę
w grupie.
– umie podać tytuł piosenki
uważanej za pierwszą piosenkę rockową;
– potrafi wymienić cechy charakterystyczne muzyki
rockowej;
– zna historię i odmiany
rocka;
– zna kierunki i style w muzyce rockowej;
– umie wymienić tytuły najbardziej znanych utworów
Cz. Niemena;
– potrafi zaśpiewać piosenkę
solo;
– potrafi uzasadnić dlaczego
lubi wybrany gatunek
muzyki;
– umie podać cechy charakterystyczne piosenki
miejskiej.