rok 2013 rozpoczyna się umiarkowanym - Copa

rok 2013 rozpoczyna się umiarkowanym - Copa

ECON(13)4300:1 – FB/mvs
Oryginał: angielski
Wskaźnik zaufania europejskich rolników - wyniki, wiosna 2013
rok 2013 rozpoczyna się umiarkowanym optymizmem w sektorze
rolnym UE
Z badań przeprowadzonych w państwach członkowskich1 między styczniem i marcem 2013
wynika, że poziom zaufania rolników jest wyższy niż sześć miesięcy wcześniej oraz rolnicy
wykazują większy optymizm.
Wskaźnik zaufania Copa-Cogeca jest obliczany na wiosnę i jesienią każdego roku, na podstawie
wyników ankiet krajowych, obejmujących odczucia rolników odnośnie aktualnej i przyszłej
sytuacji ekonomicznej gospodarstw2.
Ogólnie rzecz ujmując, dzięki wyższym cenom uzyskiwanym przez producentów i niższym
cenom środków produkcji rolnicy mogą odetchnąć z ulgą, jednak niekorzystne warunki
meteorologiczne rzucają cień na przyszłość. Nowa fala optymizmu powinna pozwolić na
odnowienie inwestycji w sektorze, aczkolwiek, w dalszym ciągu rządzi niepewność jutra,
zwłaszcza w kontekście wysokości przyszłego wsparcia dla rolnictwa, w formie dopłat lub
korzyści.
Po głębszej analizie wyników krajowych ukazuje się sytuacja mieszana.
Tendencja wzrostowa zaufania rolników flamandzkich, która rozpoczęła się w 2012 r., przybrała
na sile na wiosnę 2013 r., gdyż są oni coraz bardziej zadowoleni z aktualnej sytuacji. Producenci
wołowiny i produktów mlecznych stanowią grupę najradośniejszą, dzięki wyższym cenom
produktów rolnych i niewielkiemu spadkowi cen pasz. Producenci owoców również wyrażają
umiarkowany optymizm, ponieważ ceny jabłek i gruszek w dalszym ciągu utrzymują się na
wysokim poziomie. Każdy medal ma jednak dwie strony. Ze względu na mokrą jesień, po której
nastąpiła długa, mroźna zima, zbiory roślin uprawnych mogą być niższe, a dostępność trawy
ograniczona. Co więcej, wysokie ceny paliw wpływają na wzrost kosztów produkcji szklarniowej
warzyw i kwiatów. Spadek cen wieprzowiny od początku roku wpłynął na obniżenie nastroju
rolników. Należy pamiętać, że zazwyczaj latem ceny idą w górę. Ogólna zwyżka nastroju zachęca
flamandzkich rolników do ponownego podejmowania inwestycji w odnowę i poszerzanie parku
maszynowego i budynków gospodarczych.
W Niemczech wyraźnie widać gotowość do inwestycji, zwłaszcza w maszyny, budynki i
technologie budowlane. Zaufanie niemieckich rolników wzrosło w pierwszym kwartale 2013 r.
na fali zadowolenia z cen uzyskiwanych przez producentów i ogólnej sytuacji gospodarczej.
Koszty pasz, energii i nawozów nieznacznie spadły, w dalszym ciągu wywierają jednak presję na
rolników. Rolnicy, zwłaszcza prowadzący uprawy, ostrożnie podchodzą do prognoz dotyczących
rozwoju gospodarczego. Nie mają zbyt dobrej opinii na temat unijnej polityki rolnej. Na pytanie
odnośnie ich stosunku do WPR odpowiadają: "więcej regulacji" i "więcej biurokracji".
Belgii (Flandrii), Niemczech, Francji, Włoszech, Węgrzech, Holandii, Polsce, Rumunii, Szwecji i
Zjednoczonym Królestwie.
2 Informacje odnośnie zastosowanej metody znajdują się w dokumencie ECON(11)576 (rev.5). Proszę
zwrócić uwagę, że po raz pierwszy w przypadku tej ankiety zastosowaliśmy poprawioną metodologię
(ważenie) obliczania bilansu odpowiedzi. Zmiana ta wpłynęła również na wcześniejsze wyniki, dlatego też
nie zawsze będzie można bezpośrednio porównać dane z tej notatki z dok. ECON(12)9540 (rev.1).
1
Copa - Cogeca | European Farmers European Agri-Cooperatives
61, Rue de Trèves | B - 1040 Bruxelles | www.copa-cogeca.eu
EU Transparency Register Number | Copa 44856881231-49 | Cogeca 09586631237-74
Holenderscy rolnicy z większą pewnością siebie spoglądają w przyszłość, w dalszym ciągu jednak
zachowują ostrożność. Producenci zbóż i produktów mlecznych są grupą najbardziej pewną
siebie, podczas gdy producentom kwiatów szklarniowych i drobiu tej pewności siebie brakuje.
Zaufanie to głównie znajduje oparcie w aktualnej sytuacji. Wzrastają ceny produktów rolnych, a
produkcja umacnia się, co pozytywnie wpływa na obroty. Aczkolwiek wysokie koszty produkcji
ograniczają zyski. Co więcej, ceny produktów mlecznych wzrosły, ale nie do zadowalającego
poziomu. Spoglądając w przyszłość, producenci roślin obawiają się zniesienia ulg podatkowych
na paliwo. Wyrażają również obawy co do zmian, które wejdą w życie wraz z WPR.
Dzięki niewielkiemu wzrostowi zaufania włoskich rolników w pierwszym kwartale 2013 r.,
wskaźnik ten wrócił do podobnego poziomu jak w ubiegłym roku. Pesymizm w dalszym ciągu
króluje na włoskiej wsi w kontekście aktualnej sytuacji, rolnicy spoglądają jednak z nadzieją w
przyszłość. Niewielki popyt na rynku krajowym oraz wysokie koszty produkcji (głównie energii i
żywych zwierząt) pojawiły się już w jesiennym kwestionariuszu i w dalszym ciągu zniechęcają
rolników. Ponadto, od początku roku warunki meteorologiczne były niekorzystne. Stabilne ceny i
zadowalający eksport nie wynagradzają tych trudności. Producenci roślin (głównie ogrodnictwo
i kwiaty) oraz wołowiny należą do najbardziej pesymistycznej grupy, ze względu odpowiednio na
trudne warunki pogodowe i niewielki popyt. Wysokie ceny wpływają korzystnie na nastroje
producentów oliwy z oliwek i wina.
Po głębszej analizie sytuacji w nowych państwach członkowskich okazuje się, że wskaźnik
zaufania polskich rolników rośnie od czasu ostatniej ankiety, głównie ze względu na wysokie
ceny praktycznie wszystkich upraw i mleka. Ceny uboju bydła i trzony chlewnej są gorsze niż
jesienią ubiegłego roku. Rolników niepokoją koszty nawozów, energii i paszy. Mimo iż można
uznać aktualną sytuację za korzystną, oczekiwania na przyszłość pogorszyły się w stosunku do
zeszłej jesieni, zwłaszcza w sektorze upraw i zwierząt żywionych ziarnem. Rolnicy obawiają się
wzrostu kosztów pasz/ energii, niższych dopłat i spadku cen produktów rolnych. Optymiści
spodziewają się wzrostu produktywności i wykorzystania nowych technologii dla maszyn.
Węgierscy rolnicy3 są dość zadowoleni z aktualnej sytuacji w gospodarstwach. Producenci roślin
polowych lepiej oceniają swoją sytuację od innych, mimo iż zbiory w 2012 r. były niższe od
przewidywań, a ceny nawozów są wysokie. Notowania kukurydzy, rzepaku i słonecznika są
zachęcające. Z drugiej strony, ceny mleka, wołowiny i wieprzowiny oraz niektórych środków
produkcji (pasze, nawozy, energia) niekorzystnie wpływają na rozwój ekonomiczny gospodarstw.
Spoglądając w przyszłość, optymiści zakładają, że za dwa/ trzy lata warunki meteorologiczne
będą korzystne, a zbiory wyższe niż w 2012 r. Odsetek optymistów wzrósł w porównaniu do
jesieni.
Dzięki lepszej ocenie aktualnej i przyszłej sytuacji ekonomicznej gospodarstw, wskaźnik zaufania
w Rumunii4 nieznacznie wzrósł w pierwszym kwartale 2013 r., aczkolwiek nie pokryło to jego
wcześniejszego spadku. Zwłaszcza po suchej wiośnie i lecie w 2012 r., producenci roślin
spodziewają się normalnych zbiorów w 2013 r. i spadku cen nawozów. Producenci bydła i
produktów mlecznych doświadczają problemów z płynnością, ze względu na bardzo niskie
dochody w 2012 r. i dlatego ich poziom zadowolenia spada. Oczekiwania odnośnie przyszłości
nie różnią się od aktualnej sytuacji. Producenci roślin polowych wyrażają coraz większy
entuzjazm odnośnie najbliższych dwóch/ trzech lat, a producenci wołowiny i produktów
mlecznych obawiają się o przyszłość. Podobnie jak w Polsce, pesymiści boją się, że dopłaty
spadną, a optymiści spodziewają się wzrostu produktywności i wykorzystania nowych
technologii dla maszyn.
Jedynie w UK i Szwecji dominują nastroje negatywne, aczkolwiek w obydwu przypadkach
odsetek pesymistów jest niższy niż w trzecim kwartale 2012 r.
Ankietę na Węgrzech przeprowadza się wśród rolników posiadających gospodarstwa o powierzchni co
najmniej 200 ha.
4 Ankietę w Rumunii przeprowadza się wśród rolników posiadających gospodarstwa o powierzchni co
najmniej 60 ha.
3
Na przykład, rok 2012 był trudny dla brytyjskiego rolnictwa, a warunki meteorologiczne na
początku tego roku nie przyczyniły się do poprawy nastroju rolników, którzy obawiają się
ponownego spadku zysków. Nastawienie rolników prowadzących uprawy jest bardziej
pesymistyczne niż pół roku temu, gdyż pojawiło się wiele obaw związanych z przyszłością upraw
w UK. Nastawienie producentów mleka i drobiu nadal jest dość negatywne, aczkolwiek
poprawiło się w stosunku do sytuacji sprzed sześciu miesięcy. Wspólnym mianownikiem są
wysokie koszty pasz. Ceny mleka wzrosły w pierwszym kwartale 2013 w stosunku do tego
samego okresu w roku ubiegłym, producenci jaj jednak w dalszym ciągu doświadczają trudności
z tańszymi jajami klatkowymi i z wolnego wybiegu. Zaufanie hodowców bydła i owiec wzrosło i
jest dość wysokie mimo wysokich kosztów środków produkcji, obaw związanych z dostępnością
pasz i ekstremalnymi warunkami meteorologicznymi podczas wykotu.
W Szwecji, rentowność produkcji mleka jest niska, ze względu na niskie ceny mleka i wysokie
ceny pasz. Również producenci bydła niepokoją się sytuacją pasz. Nawet producenci zbóż nie są
zbyt optymistycznie nastawieni, gdyż w niektórych rejonach wystąpiły trudności z zasiewami, a
prognozy przewidują spadek cen zbóż. Jedynie producenci wieprzowiny są zadowoleni ze swojej
sytuacji, ponieważ produkcja jest opłacalna. Ze względu na spadek rentowności, inwestycje w
budynki i maszyny zwolniły w 2013 r. Aby odwrócić tę tendencję potrzeba zachęt i korzystnych
kredytów.
Na zakończenie, mimo iż nastroje w większości krajów zwyżkują w pierwszym kwartale 2013 r.,
we Francji rolnicy są coraz bardziej negatywnie nastawieni i spada ich zaufanie do aktualnej i
przyszłej sytuacji ekonomicznej. Po raz drugi nastąpiło pogorszenie nastrojów, od czasu
wystąpienia tendencji zwyżkowej jesienią 2010 r. Francuscy rolnicy najbardziej niepokoją się
wysokimi kosztami produkcji w sektorze produkcji zwierzęcej, niekorzystnymi warunkami
klimatu dla sektora upraw i upraw specjalistycznych oraz regulacjami środowiskowymi i
sanitarnymi dla wypasu zwierząt oraz zbóż, a także niskimi cenami mleka. Ponadto, francuskich
rolników martwi ogólna sytuacja gospodarcza w kraju.
Obecna sytuacja ekonomiczna w
gospodarstwie - bilans odpowiedzi
Przewidywana sytuacja ekonomiczna w
gospodarstwie - bilans odpowiedzi
-100 = pesymistyczne, +100 = optymistyczne
-100 = pesymistyczne, +100 = optymistyczne
Obecna i przewidywana sytuacja
ekonomiczna gospodarstwa - wskaźniki
krajowe
Zagregowany wskaźnik zaufania
Opracowane przez Copa-Cogeca przy wykorzystaniu danych krajowych
Oświadczenie
Copa-Cogeca pragnie podziękować Wydziałowi ds. Rolnictwa i Rybołówstwa Rządu
Flamandzkiego, Deutscher Bauernverband e.V. (DBV), Fédération Nationale des Syndicats
d'Exploitants Agricoles (FNSEA), the Istituto di Servizi per il Mercato Agricolo Alimentare
(ISMEA), German agricultural machinery association (VDMA), LEI - Wageningen UR oraz
LTO Holandia, Lantbrukarnas Riksförbund (LRF Konsult) a także National Farmers' Union z
Anglii i Walii za udostępnienie nam danych. Tym niemniej, to Copa-Cogeca ponosi
odpowiedzialność za przetworzenie danych w przedstawionej postaci.