Jak przygotować środowisko szkolne do pracy z uczniem z

„JAK PRZYGOTOWAĆ ŚRODOWISKO SZKOLNE DO PRACY Z UCZNIEM Z ZABURZENIAMI PSYCHICZNYMI”
Grażyna Wasilewska-Boroń, Iwona Figat
Uczeń z zaburzeniami psychicznymi to uczeń, który trafia do szkoły w dwojaki
sposób:
• Ma diagnozę, orzeczenie, już na wstępie wiemy, że wymaga szczególnej
opieki,
• Nie ma diagnozy, jest uczniem szkoły i jesteśmy obserwatorami różnego
rodzaju utrzymujących się lub nasilających trudności.
Niezależnie, od momentu w którym zaczynamy świadomie uczestniczyć w pracy
z uczniem z zaburzeniami psychicznymi, w szkole można budować i realizować
systemową strategię pracy, która ma na celu pomóc uczniowi w lepszym
funkcjonowaniu w środowisku szkolnym i w realizowaniu zadań związanych z
rolą ucznia.
LEPSZA PREWENCJA NIŻ INTERWENCJA
Działania oparte na dobrej analizie problemu są bardziej skuteczne niż
działania wykonywane pod wpływem emocji, bez możliwości zastanowienia,
chaotycznie i niekonsekwentnie.
Połączone siły, współpraca wielu osób dają większą moc oddziaływania na
ucznia, czy klasę niż indywidualna praca każdej z nich.
Dzielenie odpowiedzialności z innymi osobami, udzielanie sobie wsparcia,
przyczynia się do zmniejszenia obciążenia psychicznego nauczycieli.
Praca zespołu ma bardziej formalny charakter, jeśli uczestniczy w niej dyrektor,
może on mobilizująco wpływać na nauczycieli. W przypadkach kryzysowych,
gdy jest zagrożone bezpieczeństwo lub dochodzi do naruszenia prawa,
obecność dyrektora jest szczególnie ważna, ponieważ musi on zaakceptować
podjęte przez zespół decyzje.
ANALIZA PRZYPADKU
Pomocną techniką w przygotowywaniu środowiska szkolnego do pracy z
uczniem z zaburzeniami psychicznymi jest graficzna analiza przypadku.
Tekst został przygotowany jako materiał warsztatowy na Konferencję dla dyrektorów warszawskich
gimnazjów na podstawie materiałów źródłowych autorstwa Aleksandry Karasowskiej
Str. 1
„JAK PRZYGOTOWAĆ ŚRODOWISKO SZKOLNE DO PRACY Z UCZNIEM Z ZABURZENIAMI PSYCHICZNYMI”
Grażyna Wasilewska-Boroń, Iwona Figat
Uczennica lat 14
Trudne zachowania
uczennicy, trudne sytuacje
Mocne strony uczennicy
Co na nią działa?
Powody: dlaczego tak się zachowuje?
Co czuje?
Czego potrzebuje?
Co nie działa?
Jak możemy pomóc?
Ustalenia: Co, Kto zrobi? Kiedy? W jaki sposób?
Schemat 1: Graficzna analiza przypadku. Źródło: A. Karasowska
Tekst został przygotowany jako materiał warsztatowy na Konferencję dla dyrektorów warszawskich
gimnazjów na podstawie materiałów źródłowych autorstwa Aleksandry Karasowskiej
Str. 2
„JAK PRZYGOTOWAĆ ŚRODOWISKO SZKOLNE DO PRACY Z UCZNIEM Z ZABURZENIAMI PSYCHICZNYMI”
Grażyna Wasilewska-Boroń, Iwona Figat
WARUNKI SKUTECZNOŚCI ODDZIAŁYWAŃ SZKOŁY:
1. Rzetelna analiza przypadku.
2. Wsparcie dyrektora szkoły, który:
a. Wyraża zdecydowane oczekiwania dotyczące odpowiedzialności
nauczycieli w zakresie rozwiązywania problemów trudnych zachowań
uczniów,
b. Wyraźnie określa rolę pedagoga lub psychologa szkolnego jako
konsultanta i lidera zespołu wychowawczego a nie egzekutora,
strażnika, ratownika lub policjanta.
3. Gotowość nauczycieli do zaangażowania się w pracę wychowawczą,
konstruowanie doświadczeń korygujących dla ucznia oraz współpracę w
budowaniu i realizowaniu strategii pomocy.
4. Konsekwencja w działaniu.
5. Korzystanie z pomocy innych instytucji i organizacji: poradnia
psychologiczno – pedagogiczna, ośrodek pomocy społecznej, policja
pogotowie ratunkowe, psychiatra, kurator sądowy, młodzieżowy ośrodek
socjoterapeutyczny, KĄT, SOS i inne.
Budowanie wspólnej strategii pracy z problemowym uczniem może stanowić
formę rozwoju kompetencji nauczycieli, polegającą na uczeniu się w miejscu
pracy, poprzez doświadczenie i refleksję.
Bibliografia:
1. Karasowska A.,(2009), Profilaktyka na co dzień. Metoda budowania strategii w pracy z dzieckiem i z
klasą, Warszawa: PARPAMEDIA.
2. Karasowska A., (2006), Profilaktyka na co dzień. Jak wychowywać i uczyć dzieci z zaburzeniami
zachowania, Warszawa: Wydawnictwo Edukacyjne PARPA.
Tekst został przygotowany jako materiał warsztatowy na Konferencję dla dyrektorów warszawskich
gimnazjów na podstawie materiałów źródłowych autorstwa Aleksandry Karasowskiej
Str. 3