CCP 2004 Polonia.cdr

Badanie Ryzyka 2004
Zarządzanie Ryzykiem w
Europie Środkowej i Wschodniej
Przedmowa
NA POCZĄTKU roku 2004, firma Marsh przeprowadziła
badanie, którego celem było określenie w jaki sposób
organizacje działające w Europie postrzegają ryzyko,
określają jego priorytety oraz nim zarządzają. Niniejszy
dokument podsumowuje wnioski z tego badania, dotyczące
obszaru Europy Środkowej i Wschodniej (ESW). Podobny
raport omawia wyniki uzyskane na terenie Europy
Zachodniej. Jego egzemplarz mogą Państwo uzyskać w
warszawskim biurze Marsh.
Głównym celem badania prowadzonego w Europie Środkowej
i Wschodniej było ustalenie:
n Jakie zagrożenia stanowią źródło największego niepokoju
firm działających w Europie Środkowej i Wschodniej?
n Jaki jest wpływ tych zagrożeń na ich działalność?
n Jakie są najpoważniejsze ryzyka w poszczególnych
branżach?
n Jakie działania podejmują firmy w związku z tymi
zagrożeniami?
n Jak różnią się nastawienia wobec ryzyka w poszczególnych
krajach?
Badanie wykorzystywało kwestionariusze rozsyłane pocztą
oraz za pośrednictwem Internetu. Skierowane było do
liderów firm, których roczne obroty przekraczają 5 milionów
euro, a także do jednostek publicznych.
Jesteśmy przekonani, że ten raport jest najszerszą analizą
ryzyka, jaką kiedykolwiek przeprowadzono w Europie
Środkowej i Wschodniej. Zawarte w nim dane oparte są na
informacjach otrzymanych od 686 firm działających w
jedenastu różnych krajach: Bułgarii, Chorwacji, Estonii,
Litwie, Łotwie, Polsce, Republice Czeskiej, Rumunii, Słowacji,
Słowenii oraz na Węgrzech.
Z branżowego punktu widzenia, odpowiedzi na naszą ankietę
otrzymaliśmy od przedstawicieli wielu sektorów, w tym:
motoryzacyjnego, chemicznego i farmaceutycznego,
budowlanego, usług finansowych, produkcji, handlu
detalicznego, logistyki, energetyki, służb komunalnych,
telekomunikacji i technologii, a także hurtowej sprzedaży
wyposażenia.
Chciałbym niniejszym przekazać podziękowania
przedstawicielom firm, którzy poświęcili czas na udział w
tym programie badań. Bez ich wsparcia i zaangażowania
raport ten nie mógłby powstać.
O firmie Marsh
Marsh jest wiodącą światową firmą oferującą usługi w
zakresie ubezpieczeń i ryzyka. Firma zatrudnia 42
tysiące pracowników na całym świecie, a jej roczne
przychody wynoszą 6,9 miliarda USD. Marsh zapewnia
doradztwo i udogodnienia transakcyjne klientom w
ponad 100 krajach. Wchodzi w skład Marsh &
McLennan Companies (MMC), globalnej firmy
świadczącej profesjonalne usługi, zatrudniającej około
63 tysiące osób i generującej roczne przychody o
wartości przekraczającej 11 miliardów USD.
W roku 1990 Marsh rozpoczął działalność na rynkach
Europy Środkowej i Wschodniej, oraz w krajach byłego
ZSRR, otwierając Centrum Obsługi Klienta w Wiedniu w
Austrii. Dzisiaj nasza firma posiada w tym regionie sieć
28 biur w 16 krajach, obsługującą firmy zlokalizowane
w 28 państwach w całej Europie Środkowej i
Wschodniej oraz we Wspólnocie Niepodległych Państw.
Marsh jest wiodącym brokerem ubezpieczeniowym w
tym regionie. Nasze działania prowadzone są przez
ponad 350 profesjonalistów, którzy korzystają także ze
ścisłego wsparcia Praktyk Branżowych (MIPS Marsh
Industry Practice Specializations).
Nasi klienci to zarówno wielkie międzynarodowe
korporacje oraz największe firmy krajowe
reprezentujące sektor państwowy i prywatny, jak i
przedsiębiorstwa średniej wielkości oraz małe.
Oferujemy pełen wachlarz usług z zakresu zarządzania
ryzykiem oraz konsultacje dotyczące ubezpieczeń.
Umożliwiamy naszym klientom właściwe określenie,
ocenę wartości, kontrolowanie, transferowanie oraz
finansowanie ryzyka.
Dzięki lokalnym konsultantom do spraw ryzyka,
możemy oferować naszym klientom nowe narzędzia i
rozwiązania, które pomagają rozwiązywać kwestie
dotyczące nie tylko standardowych zagrożeń
związanych ze zdarzeniami losowymi, ale także
związane z ryzykiem strategicznym, operacyjnym i
finansowym.
Marsh opracowuje także specjalne programy
ubezpieczeniowe („affinity schemes"), służące
budowaniu lojalności wobec marki firm - klientów lub
stowarzyszeń, zapewniając odpowiednie produkty
ubezpieczeniowe ich klientom lub członkom.
Wojciech Woźnica
Wiceprezes, Dyrektor Zarządzający
Marsh Polska
2
Streszczenie raportu
W MIARĘ, jak środowisko biznesowe, w którym działają
organizacje obecne w Europie Środkowej i Wschodniej, staje
się coraz bardziej konkurencyjne (głównie z uwagi na
rozszerzenie Unii Europejskiej), ryzyka strategiczne wydają
się być największym problemem trapiącym kierownictwa
firm. Stały się one ważniejsze niż ryzyka finansowe,
operacyjne czy związane ze zdarzeniami losowymi.
Badanie ryzyka, przeprowadzone przez Marsh w roku 2004
wskazuje, że pięcioma najważniejszymi obszarami ryzyka,
postrzeganymi przez czołowych menedżerów Europy
Środkowej i Wschodniej są:
n
n
n
n
n
Większa konkurencja
Istotne zaległości płatnicze głównych klientów
Niekorzystne zmiany w oczekiwaniach klientów
Utrata kluczowych pracowników na rzecz konkurencji
Zmiany kursów wymiany walut oraz stóp oprocentowania
Niemal połowa ankietowanych uważa, że nie jest
odpowiednio przygotowana, aby radzić sobie z powyższymi
zagrożeniami.
Przedsiębiorstwa zajmują się oceną ryzyka częściej niż dwa
lata temu. Jednakże nie zawsze koncentrują się na tych, które
mogą stanowić największe zagrożenie dla ich przyszłych
sukcesów.
Nasi respondenci wydają się być pewniejsi działań, które
podejmują, aby zapobiegać potencjalnym zagrożeniom w
innych obszarach niż pięć najważniejszych, wymienionych
powyżej. Daje to szanse bardziej innowacyjnym
organizacjom na wykorzystanie zarządzania ryzykiem w celu
uzyskania przewagi konkurencyjnej.
Prezesi oraz Dyrektorzy Finansowi stanowili największą grupę
wśród respondentów badania, prowadzonego w Europie
Środkowej i Wschodniej (ilustracja 1)
Nazwa stanowiska
% respondentów badania
Dyrektor Finansowy
32
Prezes/ Dyrektor Generalny
31
Właściciel
7
Dyrektor ds. Ryzyka/ Dyrektor Działu Zarządzania Ryzykiem 6
Inne
24
Główne wnioski z badania
n Ryzyka strategiczne, operacyjne i finansowe stanowią
największą przyczynę niepokoju w regionie. Wśród
tych ryzyk jako najważniejsze wymieniane są: presja
ze strony konkurencji, niekorzystne zmiany w
oczekiwaniach klientów oraz zagrożenia dla ciągłości
prowadzenia działalności.
n Niemal wszystkie firmy, biorące udział w badaniu, nie
miały jasno określonej strategii dotyczącej włączenia
kwestii zarządzania ryzykiem w ich organizację.
n Większość firm miała poczucie, że dobrze zarządzają
ryzykiem związanym ze zdarzeniami losowymi.
n powoli grupa ta wprowadza mechanizmy pozwalające
na ograniczenie ryzyka operacyjnego, mimo
możliwości uzyskania większej efektywności oraz
zgodności.
n Niemal jedna czwarta z firm biorących udział w
badaniu (23%) poniosła znaczne straty finansowe w
ciągu ostatnich trzech lat. Pomimo to wiele z nich
opieszale wprowadzało plany dotyczące zarządzania
sytuacjami kryzysowymi.
n 42% firm przeprowadza ocenę ryzyka rzadziej niż raz
na pół roku.
n 61% firm przeprowadza obecnie ocenę ryzyka bardziej
regularnie niż dwa lata temu.
n 29% firm posiada tylko jednego pracownika
odpowiedzialnego za ocenę ryzyka (jest to właściciel
lub osoba ze ścisłego kierownictwa w 60% tych firm;
podczas gdy Dyrektor Finansowy jest odpowiedzialny
za ocenę ryzyka tylko w 23% firm).
n 45% firm korzysta z usług zewnętrznych doradców ds.
ryzyka.
n 60% firm wzięłaby pod uwagę możliwość skorzystania
(lub skorzystała już) z profesjonalnych porad
dotyczących ryzyka.
n Większe firmy bardzo niepokoją się zagrożeniami
finansowymi (na przykład, przyjęciem niewłaściwej
strategii inwestycyjnej, zmianami kursów wymiany
walut oraz stóp oprocentowania, znaczącymi
zaległościami płatniczymi ze strony głównych
klientów).
3
Kluczowe kwestie dotyczące ryzyka
POPROSILIŚMY uczestników badania, aby przejrzeli listę 28
zagrożeń obejmujących cztery główne kategorie:
+
+
+
+
Ryzyko operacyjne związane z zależnością organizacji od
procesów, ludzi i produktów
Ryzyko strategiczne, które może powodować
zmniejszenie wzrostu oraz niemożność osiągnięcia
celów biznesowych z uwagi na brak możliwości
reagowania na dynamiczne środowisko konkurencyjne
Ryzyka finansowe związane ze zmianami kursów
wymiany walut oraz stóp procentowych,
niewywiązywania się klientów z warunków umów i
płatności, oraz ze zgodnością finansową
Zdarzenia losowe ryzyka związane z katastrofami,
wypadkami, zniszczeniem aktywów oraz przerwaniem
działalności, które mogą mieć negatywny wpływ na
wyniki.
Dla każdego ryzyka respondenci określali, czy ich zdaniem
może mieć ono mały, średni czy duży skutek finansowy dla
ich firmy. Podawali także, czy posiadają silne procedury dla
zapobiegania lub ograniczania skutków takich ryzyk.
Pięć głównych ryzyk, wymienianych w tym regionie jako
najważniejsze (zobacz ilustrację 2), to połączenie ryzyk
strategicznych, finansowych i operacyjnych, nie zaś ryzyka
związane ze zdarzeniami losowymi (najbardziej istotne
ryzyko zdarzenia losowego, wskazywane przez badane firmy
- zniszczenie aktywów przez pożar, warunki pogodowe lub inną
katastrofę naturalną - zajęło pozycję 10 na liście wszystkich
problemów).
Najbardziej niepokojące ryzyka (ilustracja 2)
Rosnąca
konkurencja
Istotne zaległości płatnicze
głównych klientów
Niekorzystne zmiany w
oczekiwaniach klientów
Utrata kluczowego personelu
na rzecz konkurencji
Zmiany kursów wymiany
walut oraz stóp
procentowych
Strategiczne
Finansowe
Strategiczne
Operacyjne
Finansowe
0
20
40
60
80
% respondentów podających znaczące* ryzyko
% respondentów podejmujących działania w celu
ograniczenia ryzyka
* postrzegane jako ryzyko mające średni lub duży wpływ
Jednak respondenci nie czują się pewnie w zarządzaniu tymi
pięcioma najważniejszymi zagrożeniami.
Poniższy wykres sugeruje, że ryzyka związane ze zdarzeniami
losowymi wydają się najbardziej skłaniać do wprowadzania
mechanizmów zarządzania ryzykiem, a na liście tej nie
występują ryzyka strategiczne (Ilustracja 3).
Ryzyka, którymi organizacje dobrze zarządzają, w ich własnej
opinii (Ilustracja 3)
Zniszczenie mienia przez pożar,
czynniki pogodowe lub inną
katastrofę naturalną
Zdarzenie losowe
Naruszenie fizycznego
bezpieczeństwa obiektów firmy
Zdarzenie losowe
Utrata danych, kradzież danych, złe
działanie zabezpieczeń systemu lub
zabezpieczeń strony internetowej
firmy
Operacyjne
Finansowe
Istotne zaległości płatnicze
głównych klientów
Poważne obrażenia pracowników
Zdarzenie losowe
0
20
40
80
Osiem spośród 11 krajów objętych tym badaniem uzyskało
członkostwo w Unii Europejskiej w dniu 1 maja 2004 roku
(akcesja pozostałych trzech planowana jest na rok 2007). W
tym świetle, brak zaufania do działań, jakie firmy podejmują
w celu zarządzania najistotniejszymi zagrożeniami, powinien
wzbudzić niepokój wśród kadry kierowniczej.
Interesującym faktem, który ujawnił się w badaniu, było
stwierdzenie, że ryzyko dotyczące niezgodności z przepisami Unii
Europejskiej znalazło się dopiero na 24 miejscu (spośród 28
wymienionych ryzyk) pod względem znaczenia, oraz na 23
miejscu pod względem gotowości firm do zajęcia się tą
kwestią.
Firmy działające w nowych krajach członkowskich UE muszą
stosować się do znacznej ilości przepisów, określających
wszystko, od odpowiedzialności cywilnej za produkt oraz
ochronę środowiska aż do wewnętrznych procedur firm i
ochrony pracowników. Nawet firmy działające poza UE będą
musiały spełniać wymogi tych przepisów, jeżeli chcą
handlować wewnątrz Unii.
Badanie przedsiębiorstw umieszczonych na liście 1000
największych firm według czasopisma Fortune wykazało, że
spośród 100 firm, których cena akcji spadła o 25%, w przypadku
ponad jednej trzeciej ten spadek wynikał ze zmian w potrzebach
klientów oraz silniejszej konkurencji. Tylko 6% spowodowane było
przez ryzyka finansowe lub zdarzenia losowe.
Źródło: Compustat/ Mercer Management Consulting Analysis 2001
4
60
% respondentów podających znaczące ryzyko
% respondentów podejmujących działania w celu
ograniczenia ryzyka
Kto przeprowadza ocenę ryzyka i kiedy?
WIĘKSZOŚĆ firm (71%) posiada dwie lub więcej osób, które
zajmują się kwestiami związanymi z ryzykiem.
Zwykle oceną oraz rozwiązywaniem problemów dotyczących
ryzyka zajmuje się dyrektor generalny lub osoba na
podobnym stanowisku (77%) oraz dyrektor finansowy (51%).
(Ilustracja 4).
Kto przeprowadza ocenę ryzyka? (ilustracja 4)
%
Prezes/Dyrektor Generalny
77
Dyrektor Finansowy
51
Jak często przeprowadzana jest ocena ryzyka?
Niepokojącym jest fakt, że aż w jednej trzeciej firm działających
w Europie Środkowej i Wschodniej ocena ryzyka prowadzona
jest tylko na bieżąco, w miarę potrzeb, nieregularnie, lub tylko
po wystąpieniu jakiegoś niepokojącego zdarzenia (Ilustracja 6).
Prawie jedna trzecia firm z Europy Środkowej i Wschodniej
prowadzi ocenę ryzyka tylko na bieżąco lub po konkretnym
wydarzeniu (Ilustracja 6)
Przynajmniej raz na pół roku
8%
Raz na rok
Dyrektor ds. Operacyjnych/ Dyrektor Zarządzający/
Dyrektor ds. Produkcji
29
Właściciel
23
Dyrektor ds. Zasobów Ludzkich/ Personalnych
21
Dyrektor ds. Informatyki
19
Dyrektor Marketingu/Sprzedaży/Rozwoju
18
Radca Prawny/ Sekretarz Firmy
17
Dyrektor ds. Ryzyka/ Szef Działu Zarządzania Ryzykiem
12
Uwaga: możliwy był wybór kilku odpowiedzi
W firmach, które mają tylko jedną osobę odpowiedzialną za
ocenę ryzyka, w 60% przypadków osoba ta jest właścicielem
lub jednym z głównych dyrektorów firmy. Dyrektor
Finansowy zajmuje się oceną ryzyka tylko w 23% firm
biorących udział w badaniu.
W miarę jak rosną obroty firmy, zarządzanie ryzykiem
zyskuje na znaczeniu.
Niewielkie firmy rzadko kiedy wyznaczają wewnętrznego
specjalistę odpowiedzialnego za zarządzanie ryzykiem.
Większe firmy wydają się być bardziej świadome
konieczności posiadania wyspecjalizowanego pracownika,
zajmującego się strategią zarządzania ryzykiem (Ilustracja 5).
50-80
80-150
150-400
400-550
% firm posiadających
Dyrektora ds. Ryzyka/ Szefa
Działu Zarządzania Ryzykiem
5
14
16
28
30
>550
Obroty firmy w
milionach euro
5-50
Kto zatrudnia wewnętrznych specjalistów ds. ryzyka? (Ilustracja 5)
44
W miarę potrzeb
20%
Inne/nigdy
58%
14%
Dodatkowo, spośród 23% organizacji, które poniosły znaczące
straty finansowe w ciągu ostatnich trzech lat, ponad jedna piąta
wciąż nie posiada planu zarządzania sytuacjami kryzysowymi.
Firmy, które wprowadziły plan zarządzania kryzysowego po
znaczących stratach finansowych (Ilustracja 7)
% firm, które poniosły
% spośród tych, które
znaczące straty finansowe wprowadziły plan
w ciągu ostatnich 3 lat
zarządzania kryzysowego
Europa Środkowa i
Wschodnia (całość)
23
78
Bułgaria
17
89
Chorwacja
13
57
Czechy
16
50
Estonia
27
93
Węgry
31
76
Łotwa
10
67
Litwa
21
64
Polska
22
50
Rumunia
37
90
Słowacja
4
100
Słowenia
39
88
5
Kwestie ryzyka w poszczególnych branżach
79
Utrata kluczowego personelu na rzecz konkurencji
86
Naruszenie ciągłości działania z uwagi na problemy z
łańcuchem dostaw
67
Hurtowa sprzedaż wyposażenia
Telekomunikacja i Technologia
Łańcuch Dostaw i Logistyka
Handel Detaliczny
Energetyka i Służby Komunalne
Produkcja
Usługi Finansowe
Budowlana
Ryzyka operacyjne
Trzy najważniejsze ryzyka dla poszczególnych branż
(w %) (Ilustracja 8)
Chemiczna i Farmaceutyczna
Ryzyka operacyjne zajmują trzy najwyższe miejsca w
sektorze Motoryzacyjnym, Telekomunikacji i Technologii,
oraz Hurtowej Sprzedaży Wyposażenia.
Ryzyka związane ze zdarzeniami losowymi są istotnym
problemem dla sektora Energetyki i Służb Komunalnych, Handlu
Detalicznego oraz dla firm z sektora Łańcucha Dostaw i Logistyki.
Motoryzacyjna
Nic dziwnego, że w szybko zmieniającym się środowisku
biznesowym Zwiększona konkurencja oraz Niekorzystne zmiany
w oczekiwaniach klientów (ryzyka strategiczne), wymieniane
są jako najważniejsze we wszystkich badanych branżach.
Sektor Energetyki i Służb Komunalnych jest jedynym, gdzie
nie występuje ryzyko strategiczne w trzech najważniejszych
obszarach, aczkolwiek ryzyko strategiczne Niewłaściwe
decyzje strategiczne wynikające z braku danych lub
niewystarczającej analizy warunków makroekonomicznych
zajmuje 5 miejsce w tym sektorze.
Ryzyka finansowe stanowią źródło niepokojów dla firm z sektora
Chemicznego, Budowlanego, Produkcji, Energetyki oraz Handlu
Hurtowego. Przyjęcie niewłaściwej strategii inwestycyjnej zostało
wymienione na 3 miejscu przez firmy z sektora Usług
Finansowych.
Region EŚW
Z PERSPEKTYWY branżowej, główne ryzyka nie są
znacząco różne od danych dla poszczególnych państw czy
regionu. Poniższy wykres pokazuje trzy najważniejsze
ryzyka dla każdej branży (cyfry w górnym lewym rogu
kolorowych „rubryk" wskazują procent respondentów z
każdego sektora, którzy określili, że ryzyko to ma średni lub
wysoki wpływ finansowy na ich działalność).
74
3 9
41
Ryzyka strategiczne
Zwiększona konkurencja
88
Niekorzystne zmiany w oczekiwaniach klientów
69
54
41
91
77
50
95
58
94
58
90
77
41
66
Niewłaściwe decyzje strategiczne wynikające z braku danych
lub niewystarczającej analizy warunków makroekonomicznych
58
90
95
53
77
45
64
36
76
76
52
40
90
71
57
90
5 8
38
37
Ryzyka finansowe
Istotne zaległości finansowe głównych klientów
Zmiany kursów wymiany walut oraz stóp oprocentowania
70
68
77
86
72
81
83
60
73
60
Wahania cen towarów
Przyjęcie niewłaściwej strategii inwestycyjnej
Zdarzenia losowe
Zniszczenie majątku firmy przez pożar, czynniki pogodowe lub
inne klęski żywiołowe
Przerwanie działalności po takich wydarzeniach, jak: powódź,
pożar czy akt terroru
6
74
74
84
68
51
42
74
Liczby podane w górnym lewym rogu
kolorowych rubryk określają procent
firm, które postrzegają ryzyko jako
znaczące. Liczby podane w prawym
dolnym rogu tych rubryk pokazują
procent firm, które posiadają solidne
procedury dla zapobiegania lub
ograniczania tych zagrożeń.
78
85
83
75
73
86
72
60
5 8
Jakie działania podejmują firmy, aby rozwiązać kwestie ryzyka?
PRAWIE POŁOWA przebadanych firm nie wprowadziła
jeszcze zasad zarządzania ryzykiem do swojej kultury
organizacyjnej. Kiedy zapytano, które z działań
wymienionych na ilustracji 9 zostały już wdrożone, 44
procent respondentów odpowiedziało, że żadne.
Działania podejmowane przez firmy (Ilustracja 9)
Regularne informowanie akcjonariuszy o zarządzaniu
ryzykiem
%
Korzystanie z Brokerów Ubezpieczeniowych (BU) lub
Konsultantów ds. Zarządzania Ryzykiem (KZR) (Ilustracja 11)
23
Zintegrowanie systemów informatycznych umożliwiających
zbieranie informacji o zagrożeniach oraz raportowanie
22
Ustanowienie komitetu ds. zarządzania ryzykiem
17
Wyznaczenie wewnętrznego menedżera ds. ryzyka
15
Żadne z powyższych
44
Cztery na pięć przebadanych firm (79%) było świadomych
możliwości wykorzystywania zewnętrznych doradców,
którzy pomagają w ograniczaniu, zapobieganiu lub
zmniejszeniu ryzyka. 60% z tych firm wzięłoby pod uwagę
skorzystanie z profesjonalnych porad w kwestiach
związanych z ryzykiem.
45% firm, biorących udział w badaniu, korzystało z
zewnętrznych doradców, pomagających im w określaniu,
zarządzaniu oraz zrozumieniu ryzyk, z jakimi się stykały. 61%
procent z nich uważa, że otrzymują usługę dopasowaną do
potrzeb ich branży. (Ilustracja 10).
Korzystanie z zewnętrznych doradców (w %) (Ilustracja 10)
% firm korzystających z
zewnętrznych
doradców
% firm otrzymujących
usługę właściwą dla
ich branży
Europa Środkowa
i Wschodnia
45
61
Bułgaria
45
42
Chorwacja
42
91
Czechy
37
56
Estonia
59
77
Węgry
33
39
Łotwa
50
50
Litwa
60
58
Polska
51
79
Rumunia
28
50
Słowacja
40
70
Słowenia
67
63
Na poziomie regionalnym, spośród wszystkich firm biorących
udział w naszym badaniu, 26% korzysta z usług Brokerów
Ubezpieczeniowych i/lub Konsultantów ds. Zarządzania
Ryzykiem, którzy pomagają im w podejmowaniu decyzji
związanych z ryzykiem. 66% procent z nich uważa, że
otrzymują usługę dopasowaną do potrzeb ich branży.
% firm korzystających
z BU lub KZR
Europa Środkowa
i Wschodnia
26
% firm otrzymujących usługę
właściwą dla ich branży
66
Bułgaria
21
45
Chorwacja
21
91
Czechy
23
50
Estonia
37
74
Węgry
20
64
Łotwa
32
53
Litwa
37
63
Polska
29
81
Rumunia
10
55
Słowacja
30
80
Słowenia
38
71
Korzyści wynikające z zarządzania ryzykiem
Dobrze zaprojektowane i odpowiednio wdrożone programy
zarządzania ryzykiem są źródłem przewagi konkurencyjnej dla
firm. Pomagają im zabezpieczyć przyszłość oraz ułatwiają
dalszy rozwój.
Wiele organizacji musi wciąż pracować nad ulepszeniem
swoich procedur zarządzania ryzykiem. Bardziej postępowe
firmy mogą wykorzystać swoje lepsze zrozumienie oraz
zarządzanie ryzykiem, aby uzyskać przewagę nad
konkurentami i cieszyć się większymi zyskami.
Jak firma Marsh może pomóc Państwa przedsiębiorstwu
Marsh od dawna współpracuje z klientami ze wszystkich
sektorów w Europie Środkowej i Wschodniej, w zakresie
identyfikacji i oceny ryzyka. Firma nasza koncentruje się na
wdrażaniu programów zarządzania ryzykiem, które przynoszą
wymierne korzyści finansowe.
Nasi specjaliści mają doświadczenie w pomaganiu firmom z
ponad 100 krajów w rozwiązywaniu problemów, omawianych
w niniejszym raporcie. Jeżeli chcieliby Państwo przedyskutować
wymienione tutaj lub pokrewne tematy, proszę skontaktować
się z warszawskim biurem Marsh. Pełna lista naszych placówek
dostępna jest pod adresem www.marsh.pl.
7
Obecność Marsh w Europie i na Bliskim Wschodzie
Arabia Saudyjska
Litwa
Austria
Łotwa
Azerbejdżan
Luksemburg
Więcej informacji uzyskacie Państwo we
wszystkich placówkach Marsh w Polsce
lub na naszej stronie internetowej, pod
adresem
Bahrajn
Niemcy
www.marsh.com
Belgia
Norwegia
Bułgaria
Polska
Chorwacja
Portugalia
Czechy
Rosja
Dania
Rumunia
Egipt
Serbia/Czarnogóra
Estonia
Słowacja
Finlandia
Słowenia
Francja
Sułtanat Omaru
Grecja
Szwajcaria
Hiszpania
Szwecja
Holandia
Turcja
Irlandia
Ukraina
Islandia
Węgry
Izrael
Wielka Brytania
Kazachstan
Zjednoczone Emiraty Arabskie
Informacje zawarte w tym raporcie pochodzą ze źródeł, które
uważamy za wiarygodne, lecz nie możemy zagwarantować ich
dokładności. Należy je traktować wyłącznie jako ogólne
informacje na temat działalności ubezpieczeniowej. Firma Marsh
nie składa żadnych oświadczeń ani gwarancji, wyrażonych bądź
domniemanych, co do sytuacji finansowej, wypłacalności oraz
stosowania zasad polityki przez ubezpieczycieli oraz
reasekurantów. Opracowania tego nie należy traktować jako
porady dotyczącej konkretnej sytuacji, ani podejmować w
oparciu o nie decyzji.
Niniejszy dokument lub jakiekolwiek informacje w nim zawarte
nie mogą być kopiowane lub odtwarzane w jakiejkolwiek formie
bez zgody Marsh Inc. Wyjątek stanowią klienci Marsh Inc.,
którzy nie są zobowiązani do uzyskania zgody, o ile
wykorzystują dokument do swoich wewnętrznych celów.
Uwagi dotyczące kwestii podatkowych, księgowych lub
prawnych należy postrzegać jako ogólne spostrzeżenia
odzwierciedlające wyłącznie nasze doświadczenia jako brokerów
i doradców w dziedzinie ryzyka. Nie należy ich traktować jako
porady w sprawach podatkowych, księgowych lub prawnych, do
których udzielania nie jesteśmy uprawnieni. Zagadnienia te
powinny zostać zweryfikowane z konsultantami posiadającymi
stosowne kompetencje w owych obszarach.
© 2004 Marsh Inc. Wszelkie prawa zastrzeżone