Sztuka słuchania i zadawania pytań w coachingu

SZTUKA SŁUCHANIA I
ZADAWANIA PYTAŃ W
COACHINGU
Kraków, 17 listopada 2014 r.
Przygotowała:
Anna Kowal
KLUCZOWE UMIEJĘTNOŚCI
COACHINGOWE:
umiejętność budowania zaufania,
umiejętność słuchania,
umiejętność udzielania informacji zwrotnych,
umiejętność zadawania pytań,
umiejętność obserwowania i myślenia
analitycznego, która pozwala trafnie interpretować
zaistniałe sytuacje,
• wysoka kultura osobista, która pomaga wybrnąć
taktownie z trudnych sytuacji,
• poczucie humoru, które pozwala rozładować
atmosferę w trudnych sytuacjach.
•
•
•
•
•
UWAŻNE SŁUCHANIE
Jako dobry słuchacz pamiętaj o:
• Wydawaniu dźwięków świadczących o tym, że słuchasz.
• Świadomości własnych emocji – słuchaj uważnie nawet, jeśli się nie zgadzasz.
• Stosowaniu
techniki
ciszy
–
poczekaj
chwilę
zanim
odpowiesz,
aby
pokazać, że musisz przemyśleć chwilę to, co usłyszałeś.
• Nieuleganiu uprzedzeniom.
• Zachowaniu
otwartego
umysłu – nie
oceniaj
innych,
wstrzymaj
się
z
pochopnym wyciąganiem wniosków. Pamiętaj o tym, że inni ludzie mogą mieć
inny punkt widzenia niż Ty.
• Koncentracji na priorytetach – staraj się dotrzeć do sedna wypowiedzi.
• Empatii – wyczuwaj nastroje, obserwuj mowę ciała.
• O
podsumowywaniu
wypowiedzi,
zrozumiałeś (parafrazowanie).
by
sprawdzić
czy
dobrze
wszystko
UWAŻNE SŁUCHANIE
Podstawowe zasady coachingowe:
Zadawanie pytań → aktywne słuchanie → odzwierciedlanie →
zadawanie kolejnych pytań
Odzwierciedlanie (reagowanie na to, co słyszę i widzę):
• daje poczucie porozumienia i zaufania,
• poprzez bycie zauważonym i słuchanym rozmówca lepiej
poznaje siebie,
• wpływa na wytworzenie atmosfery akceptacji i sprzyja
otwarciu się rozmówcy, motywuje go, zachęca, dodaje
odwagi,
• pozwala zrozumieć doświadczenie rozmówcy.
PO CO PYTAĆ?
• pytania zmuszają do myślenia,
• pytania prowadzą do sformułowania odpowiedzi,
w które sami wierzymy i motywują nas do działania
w oparciu o własne przemyślenia,
• zadawanie pytań chroni przed biernym
przyjmowaniem tego, co mówią inni,
przeciwdziała stagnacji, a także inspiruje do
energicznego zastosowania naszych zdolności
twórczych w celu rozwiązania problemu.
PO CO PYTAĆ?
• tylko rozmówca posiada potrzebne, istotne
informacje,
• zadawanie pytań motywuje do zaangażowania,
• zadawanie pytań uzdalnia, wyzwala potencjał,
który „drzemie” wewnątrz każdego,
• pytania rozwijają poczucie odpowiedzialności, a
tym samym zdolności przywódcze,
• właściwe zadawanie pytań daje drugiej osobie
poczucie autentyczności, docenienia i szacunku.
JAK PYTAĆ?
• Stosuj pytania otwarte (można na nie odpowiedzieć na wiele różnych sposobów,
zmuszają do myślenia, wymagając odpowiedzi dłuższej niż jedno słowo) np.
„Co mógłbyś zrobić, żeby mimo wszystko zarezerwować wieczory dla
rodziny?”
„Jak zmieni się twoje życie, jeśli się tego podejmiesz?”
• Rozszerzaj pytania sugerujące odpowiedzi i przedstawiaj je w formie pytań
otwartych z wieloma możliwymi odpowiedziami np.
„Jaką drogę służbową musisz przejść w waszej firmie, żeby zrobić to, co
planujesz?”
„W jaki sposób mógłbyś zaangażować inne osoby do wspólnego
ćwiczenia?”
• Stosuj technikę „obserwacji i pytania” np.
„Wspomniałeś, że ………………………. . Powiedz mi więcej na ten temat”
albo
„Opowiedz o…” ,
„Rozwiń tę myśl”,
„O co chodzi z…?”
JAK PYTAĆ?
•
NAJPIERW MYŚL, POTEM MÓW – nie zadawaj zawiłych pytań i pozwól sobie na chwilę milczenia, zanim
sformułujesz pytanie. Pytanie zadaj tylko raz, zatrzymaj się i zobacz, w którym kierunku rozmówca
zdecyduje się poprowadzić dalszą część rozmowy
•
Nie zadawaj pytań interpretujących wypowiedź rozmówcy, natomiast w pytaniach POSŁUGUJ SIĘ
JEGO SŁOWAMI np.
Rozmówca: „Jestem sfrustrowany bieżącym projektem. Nie mam wystarczającego
wsparcia”
Coach: „Od jak dawna jesteś sfrustrowany bieżącym projektem? Jakiego wsparcia byś
potrzebował?”
•
Wyeliminuj pytania retoryczne, które są wyrażeniem (często emocjonalnym i osądzającym) własnego
zdania na temat danej sytuacji, np.
„O czym ty w ogóle myślałeś?”
„Naprawdę masz zamiar tak po prostu zrezygnować?”
•
Unikaj pytań naprowadzających, sugerujących rozmówcy konkretną odpowiedź – ale jeśli już się
pojawią PODAWAJ KILKA MOŻLIWOŚCI lub stosuj technikę pytań „CZY MOŻE WRĘCZ PRZECIWNIE”
np.
„Nazwij to uczucie: czy jesteś rozczarowany? …..
czujesz?”
podekscytowany, zdenerwowany – co
„Czy jeśli obejmiesz nowe stanowisko, to zabierze ci to czas i energię przeznaczoną dla
rodziny? … Czy może otworzy drzwi do spędzania czasu z rodziną w taki sposób, jaki tego
pragniesz?”
JAK PYTAĆ?
• Przerywaj, gdy rozmówca odchodzi od głównego wątku, wtrąć pytanie,
które pozwoli wrócić do tematu np.
„Zwróciłem uwagę, ze wcześniej wspomniałeś o tym, że …. . Wróćmy do tego”
„Bardzo dobrze wyrażasz swoje myśli. Czy mogę Ci od czasu do czasu
przerywać, żebyśmy wrócili do głównego tematu i jak najlepiej wykorzystali czas?”
• Nie przerywaj, gdy rozmówca analizuje i próbuje zastosować własne pomysły
– POLICZ DO DWÓCH po tym, jak klient skończy mówić, zanim odpowiesz lub
zadasz kolejne pytanie.
• Zastąp pytanie „DLACZEGO” pytaniem „CO” np.
Zamiast: „Dlaczego myślisz, że tak ci odpowie?”
Lepiej:
Zamiast:
Lepiej:
„Co sprawia, że spodziewasz się takiej odpowiedzi?”
„Dlaczego nie możesz z nim o tym porozmawiać?”
„Co pomogłoby ci przeprowadzić z nim rozmowę na ten temat?”
ŹRÓDŁO:
• http://fim.org.pl/wpcontent/uploads/2012/09/Podrecznik_Coaching1.pdf
• PROWADZENIE ROZMÓW METODĄ COACHINGU, Podręcznik „ŚWIAT
DOBREJ PRZYSZŁOŚCI” – innowacyjna metoda i narzędzia pracy
wychowawczej
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ 