Załącznik do Uchwały nr 53/2015 Zarządu Banku Spółdzielczego w

BANK SPÓŁDZIELCZY W BARTOSZYCACH
Załącznik do Uchwały Nr
53/2015Zarządu Banku
Spółdzielczego w Bartoszycach z
dnia 08.07.2015r.
Publicznie
dostępne
Ujawnienie informacji Banku Spółdzielczego w Bartoszycach
wg stanu na dzień 31 grudnia 2014 roku
dotyczących ryzyka, funduszy własnych, wymogów kapitałowych,
polityki w zakresie wynagrodzeń, i innych informacji zgodnie
z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego
i Rady (UE) nr 575/2013 z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie
wymogów ostrożnościowych dla instytucji kredytowych i firm
inwestycyjnych, część ósma.
Czerwiec 2015
I. Wstęp
1. Bank zgodnie z wymogami określonymi w Rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego
i Rady (UE) nr 575/2013 z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie wymogów
ostrożnościowych dla instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych (zwanego dalej
„Rozporządzeniem”) w Części Ósmej dokonuje ujawnienia informacji o charakterze
jakościowym i ilościowym dotyczących profilu ryzyka Banku, funduszy własnych,
wymogów kapitałowych polityki w zakresie wynagrodzeń oraz innych informacji
w niniejszym dokumencie zwanym dalej „Ujawnieniem” według stanu na dzień
31 grudnia 2014 r.
2. Bank w zakresie ujawnianych informacji:
1) nie stosuje pominięcia informacji uznanych za nieistotne,
2) nie stosuje pominięcia informacji uznanych za zastrzeżone lub poufne.
3. Wszelkie dane liczbowe zostały wyrażone w tysiącach złotych, z wyjątkiem sytuacji,
w których zastosowano inną jednostkę miary szczegółowo wskazaną przy
prezentowanych w dalszej części danych.
4. Informacje prezentowane są w formie papierowej w siedzibie Banku Spółdzielczego
w Bartoszycach, przy ul. Warszawskiej 1, w sekretariacie, w godzinach
od 8:00 do 15:00, a także w formie elektronicznej na stronie internetowej Banku pod
adresem: http://www.bsbartoszyce.com.pl.
5. Termin corocznej publikacji ujawnianych informacji pokrywa się z terminem
publikacji sprawozdań finansowych.
II. Cele i strategie w zakresie zarządzania ryzykiem
1. Zarządzanie ryzykiem w Banku odbywa się zgodnie ze „Strategią zarządzania
ryzykiem w Banku Spółdzielczym w Bartoszycach” przygotowaną przez Zarząd
i zatwierdzoną przez Radę Nadzorczą Banku. Strategia jest zgodna
z założeniami „Strategii działania Banku Spółdzielczego w Bartoszycach na lata 20102014” i podlega corocznemu przeglądowi zarządczemu i weryfikacji. Przegląd
i weryfikacja dokonywana jest również w przypadku występowania znaczących zmian
wewnątrz lub w otoczeniu Banku.
2. „Strategia zarządzania ryzykiem w Banku Spółdzielczym w Bartoszycach” jest
powiązana również z innymi regulacjami o charakterze strategicznym, np. „Polityką
kapitałową Banku Spółdzielczego w Bartoszycach”, Planem ekonomiczno finansowym, a także Politykami, Instrukcjami i Zasadami dotyczącymi zarządzania
poszczególnymi rodzajami ryzyk bankowych.
3. „Strategia zarządzania ryzykiem (…)” zawiera cele definiujące apetyt na ryzyko
Banku, rozumiany jako maksymalny, akceptowalny poziom ryzyka jaki Bank może
ponosić.
4. Cele definiujące apetyt na ryzyko mają charakter wskaźników ilościowych, w tym
limitów wewnętrznych, a także założeń dotyczących zasad zarządzania ryzykiem
o charakterze jakościowym.
5. Informacja dotycząca art. 435. ust. 1 lit a-d Rozporządzenia, tzn. strategii i procesów
zarządzania tymi rodzajami ryzyka; struktury i organizacji odpowiedniej funkcji
zarządzania ryzykiem, w tym informacji na temat jej uprawnień i statutu, lub innych
odpowiednich rozwiązań w tym względzie; zakresu i charakteru systemów
raportowania i pomiaru ryzyka; strategii w zakresie zabezpieczenia i ograniczenia
ryzyka, a także strategii i procesów monitorowania stałej skuteczności instrumentów
zabezpieczających i czynników łagodzących ryzyko – zawarte są w Załączniku nr 1
do niniejszego dokumentu.
6. Zatwierdzone przez Zarząd oświadczenie na temat adekwatności ustaleń dotyczących
zarządzania ryzykiem w Banku, dające pewność, że stosowane systemy zarządzania
ryzykiem są odpowiednie z punktu widzenia profilu i strategii Banku wymagane przez
Art. 435 ust.1 lit. e zawarte jest w Załączniku nr 2.
7. Informacja na temat ryzyka, zgodna z art. 435 ust 1. lit f. w której omówiono ogólny
profil ryzyka Banku związany ze strategią działalności, zawierająca kluczowe
wskaźniki i dane liczbowe dotyczące ryzyka zawarta jest w Załączniku nr 3.
8. W zakresie art. 435 ust 2 Bank informuje, że:
1) Członkowie Zarządu Banku pełnią po jednym stanowisku dyrektorskim.
Członkowie Rady Nadzorczej Banku pełnią po jednym stanowisku dyrektorskim.
Przez stanowisko dyrektorskie należy rozumieć stanowisko zajmowane w organie
Banku (odpowiednio Zarządzie albo Radzie Nadzorczej) lub organach innych
podmiotów.
2) Członków Zarządu powołuje zgodnie z przepisami prawa Rada Nadzorcza,
działając wg „Statutu Banku Spółdzielczego w Bartoszycach” biorąc pod uwagę
wyniki oceny wstępnej kwalifikacji, doświadczenia i reputacji kandydata. Oceny
następczej kwalifikacji, doświadczenia i reputacji Członków Zarządu dokonuje
Rada Nadzorcza zgodnie z „Polityką w sprawie doboru i oceny kwalifikacji
członków organów zarządzających i osób pełniących kluczowe funkcje w Banku
Spółdzielczym w Bartoszycach”.
Członków Rady Nadzorczej wybiera Zebranie Przedstawicieli zgodnie
z „Regulaminem przeprowadzania wyborów do Rady Nadzorczej Banku
Spółdzielczego w Bartoszycach”, z „Polityką Ładu Korporacyjnego w Banku
Spółdzielczym w Bartoszycach”, biorąc pod uwagę kwalifikacje, doświadczenie
i reputację kandydata. Oceny następczej dokonuje Zebranie Przedstawicieli
zgodnie z „Polityką w sprawie doboru i oceny kwalifikacji członków organów
zarządzających i osób pełniących kluczowe funkcje w Banku Spółdzielczym
w Bartoszycach.”
3) Bank, z uwagi na skalę działalności nie stosuje strategii zróżnicowania w zakresie
wyboru członków Zarządu oraz Rady Nadzorczej.
4) Bank z uwagi na skalę działania nie tworzy w obrębie Rady Nadzorczej komitetu
ds. ryzyka.
5) Przepływ informacji dotyczącej ryzyka kierowanej do Zarządu oraz Rady
Nadzorczej w Banku jest sformalizowany i objęty odpowiednią „Instrukcją
funkcjonowania systemu informacji kierownictwa w Banku Spółdzielczym
w Bartoszycach” definiującą: częstotliwość, zakres, odbiorców i terminy
sporządzania raportów i sprawozdań dotyczących ryzyka. Systemem informacji
kierownictwa są objęte wszystkie rodzaje ryzyka uznawane przez Bank za istotne.
Zakres i częstotliwość raportowania jest dostosowana do skali narażenia
na ryzyko, a także zmienności ryzyka zapewniając możliwość podejmowania
decyzji, oraz odpowiedniej reakcji w przypadku zmiany ekspozycji na ryzyko.
III. Zakres stosowania
Bank nie dokonuje konsolidacji do celów rachunkowości i regulacji ostrożnościowych.
IV. Fundusze własne
Bank Spółdzielczy w Bartoszycach definiuje części składowe funduszy własnych zgodnie
z obowiązującymi przepisami na dzień 31 grudnia 2014 roku, w szczególności
postanowieniami Rozporządzenia 575/2013 i Prawa Bankowego.
Bank ujawnia informacje dotyczące funduszy własnych zgodnie z przepisami art. 473 oraz
art. 492 Rozporządzenia 575/2013 oraz zgodnie z wymogami przedstawionymi
w Rozporządzeniu wykonawczym Komisji nr 1423/2013 z dnia 20 grudnia 2013 roku
ustanawiającym wykonawcze standardy techniczne w zakresie wymogów dotyczących
ujawnienia informacji na temat funduszy własnych instytucji zgodnie z Rozporządzeniem
Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013.
Fundusze własne banku obejmują:
1) Kapitał Tier I,
2) Kapitał Tier II.
Kapitał Tier I Banku to suma kapitału podstawowego Tier I (CET 1) i kapitału dodatkowego
Tier I (AT1).
Kapitał podstawowy Tier I (CET I) składa się z następujących pozycji z zastosowaniem
wyłączeń, korekt i opcji alternatywnych o których mowa w Rozporządzeniu UE:
a) funduszu udziałowego z zastrzeżeniem lit e);
b) funduszu zasobowego;
c) kapitału rezerwowego;
d) funduszu ogólnego ryzyka bankowego.
e) pozycje, o których mowa w lit. a, c i d, uznaje się za kapitał podstawowy Tier I
wyłącznie wtedy, gdy Bank ma możliwość nieograniczonego i niezwłocznego
wykorzystania ich do pokrycia ryzyk lub strat, gdy tylko one wystąpią. Bank
stopniowo wyłącza z Kapitału Tier I i Tier podstawowy I fundusze udziałowe.
Kapitał dodatkowy Tier I (AT1) składa się z Instrumentów kapitałowych, zaliczanych
do funduszy podstawowych za zgodą KNF.
Kapitał Tier II składa się z Instrumentów kapitałowych, zaliczanych do Tier II za zgodą KNF,
z uwzględnieniem amortyzacji.
W celu zapewnienia bezpieczeństwa ekonomicznego Bank posiada fundusze własne,
dostosowane do rozmiaru prowadzonej działalności.
Struktura funduszy własnych na dzień 31.12.2014 roku:
Zgodnie z zapisami Rozporządzenia nr 1423/2013, poniżej zaprezentowano strukturę
funduszy własnych w oparciu o wzór stanowiący załącznik nr 6 do Rozporządzenia
nr 1423/2013.
W celu przejrzystości danych zawartych w poniższej tabeli zakres ujawnień ograniczono
do pozycji niezerowych, jednocześnie zachowując numerację zgodną ze wzorem załącznika
nr 6.
Lp.
Kapitał podstawowy Tier I: Instrumenty i
kapitały rezerwowe
Skumulowaneinne całkowite dochody (i
pozostałe kapitały rezerwowe, z
3 uwzględnieniem niezrealizowanych zysków i
strat zgodnie z mającymi zastosowanie
standardami rachunkowośco)
3a Fundusze ogólne ryzyka bankowego
Kapitał podstawowy Tier I przed
6
korektami regulacyjnymi
Kapitał podstawowy Tier I: korekty
regulacyjne
8
Wartości niematerialne i prawne (po
odliczeniu powiązanej rezerwy z tytułu
odroczonego podatku dochodowego)
(kwota ujemna)
Posiadane przez instytucję bezpośrednie i
pośrednie syntetyczne udziały kapitałowe w
instrumentach w kapitale podstawowym Tier
I podmiotów sektora finansowego, jeżeli
16
instytucja nie dokonała znacznej inwestycji w
te podmioty (kwota przekraczająca próg
10% oraz po odliczeniu kwalifikowanych
pozycji krótkich) (kwota ujemna)
Korekty regulacyjne dotyczące
26a niezrealizowanych zysków i strat zgodnie z
art. 467 i 468
w tym: 20% filtr dla niezrealizowanej straty
w tym: 100% filtr dla niezrealizowanego
zysku
Całkowite korekty regulacyjne w
28
kapitale podstawowym Tier I
29 Kapitał podstawowy Tier I
44 Kapitał dodatkowy Tier I
45 Kapitał Tier I
58 Kapitał Tier II
59 Łączny kapitał
60 Aktywa ważone ryzykiem razem
Kapitał podstawowy Tier I (wyrażony jako
61
odsetek kwoty ekspozycji na ryzyko)
Kapitał Tier I (wyrazony jako odsetek kwoty
62
ekspozycji na ryzyko)
Łączny kapitał (wyrażony jako odsetek
63
kwoty na ryzyko)
Kwota w dniu
ujawnienia
(31.12.2014r)
12 253
300
12 553
Kwota w dniu
ujawnienia
(31.12.2014r)
-26
-7
-129
0
-129
-162
12 391
0
12 391
0
12 391
50 527
24,52%
24,52%
24,52%
V. Wymogi kapitałowe
1. Skrótowy opis metody stosowanej przez Bank do oceny adekwatności kapitału
wewnętrznego w celu wsparcia bieżących i przyszłych działań
Bank Spółdzielczy w Bartoszycach prowadzi wewnątrzbankowy proces oceny adekwatności
kapitału wewnętrznego (ICAAP), na który składają się:
1) określenie polityki zarządzania ryzykiem i kapitałem;
2) identyfikacja wszystkich rodzajów ryzyka występujących w działalności Banku
i określenie istotnych rodzajów ryzyka;
3) kwantyfikacja i agregacja ryzyka;
4) oszacowanie oraz alokacja kapitału wewnętrznego;
5) monitoring i kontrola ryzyka oraz kapitału wewnętrznego.
Proces oceny adekwatności kapitału wewnętrznego podlega weryfikacji co najmniej raz
w roku i jest zatwierdzany przez Zarząd i Radę Nadzorczą.
Bank uznaje za ryzyka istotne te ryzyka, które spełniają przynajmniej jeden z warunków
opisanych w „Procedurze szacowania kapitału wewnętrznego oraz oceny adekwatności
kapitałowej w Banku Spółdzielczym w Bartoszycach”.
Bank uznaje za ryzyka istotne te rodzaje ryzyk, które są objęte wymogiem obliczania kapitału
regulacyjnego w ramach Filaru I:
a) ryzyko kredytowe obliczone według metody standardowej,
b) ryzyko operacyjne obliczone według metody wskaźnika bazowego.
Dodatkowo, Bank oblicza wewnętrzny wymóg kapitałowy na poszczególne rodzaje ryzyka
uznane za istotne w ramach Filaru II, tj.:
a) ryzyko kredytowe (w tym ryzyko koncentracji),
b) ryzyko płynności,
c) ryzyko stopy procentowej w księdze bankowej,
d) ryzyko operacyjne,
e) ryzyko braku zgodności
f) ryzyko kapitałowe,
g) ryzyko biznesowe.
Przy obliczaniu dodatkowych wymogów kapitałowych na poszczególne rodzaje ryzyka, Bank
przyjmuje się następujące założenia:
1) kapitał wewnętrzny na poszczególne rodzaje ryzyka obliczany jest jako koszt lub
utracony przychód (za wyjątkiem ryzyka koncentracji), który może się pojawić
w wyniku zaistnienia sytuacji nieoczekiwanej;
2) koszt lub utracony przychód, o którym mowa w ust. 1, obliczany jest na podstawie
testów warunków skrajnych, które Bank przeprowadza dla poszczególnych rodzajów
ryzyka uznanych za istotne;
3) poziom akceptowalnej straty lub utraconego przychodu Bank wyznacza jako procent
funduszy własnych Banku,
4) dodatkowym wymogiem kapitałowym dla poszczególnych rodzajów ryzyka będzie
kwota, o jaką koszt lub utracony przychód przekroczy poziom o którym mowa w ust.
3.
Regulacyjne i wewnętrzne wymogi kapitałowe:
Wymogi kapitałowe na poszczególne rodzaje ryzyk, w tym wymogi w
zakresie funduszy własnych obliczone zgodnie z art..92, ust. 3, lit. b) i c)
Ryzyko kredytowe
regulacyjny wymóg kapitałowy
dodatkowy wymóg kapitalowy
Ryzyko operacyjne
regulacyjny wymóg kapitałowy
dodatkowy wymóg kapitalowy
Ryzyko walutowe
regulacyjny wymóg kapitałowy
dodatkowy wymóg kapitalowy
Ryzyko koncentracji zaangażowań, z tego:
koncentracji dużych zaangażowań
koncentracji w sektor gospodarki (koncentracji branżowej)
koncentracji przyjętych form zabezpieczenia ekspozycji kredytowych
Ryzyko stopy procentowej w księdze bankowej
Ryzyko płynności
Ryzyko kapitałowe, z tego:
ryzyko koncentracji funduszu udziałowego
ryzyko koncentracji "dużych" udziałów
Ryzyko biznesowe, z tego:
ryzyko wyniku finansowego
ryzyko strategiczne i otoczenia w tym zmian regulacyjnych i konkurencji
Pozostałe ryzyka, z tego:
ryzyko utraty reputacji
ryzyko rezydualne
ryzyko modeli
Całkowity wymóg kapitałowy
Wewnętrzny wymóg kapitałowy
Łączny kapitał
Współczynnik kapitału podstawowego Tier I (%)
Współczynnik kapitału Tier I (%)
Łączny współczynnik kapitałowy (%)
Wewnętrzny współczynnik kapitałowy
31.12.2014
3 415
3 415
0
627
627
0
0
0
0
0
0
0
0
42
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
4 042
4 084
12 391
24,52%
24,52%
24,52%
24,27%
2. Rezultaty stosowanego przez instytucję wewnętrznego procesu oceny
adekwatności kapitałowej, w tym skład dodatkowych wymogów w zakresie
funduszy własnych określonych na podstawie procesu przeglądu nadzorczego,
o których mowa w art. 104 ust. 1 lit. a) dyrektywy 2013/36/UE - nie dotyczy.
3. Kwoty ekspozycji ważonych ryzykiem zgodnie z przepisami części trzeciej tytuł
II rozdział 2 Rozporządzenia – 8 % kwot ekspozycji ważonych ryzykiem dla
każdej kategorii ekspozycji określonej w art. 112.
Lp.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
Klasa ekspozycji
Ekspozycje wobec rządów centralnych lub banków centralnych
Ekspozycje wobec samorządów regionalnych lub władz lokalnych
Ekspozycje wobec podmiotów sektora publicznego
Ekspozycje wobec wielostronnych banków rozwoju
Ekspozycje wobec organizacji międzynarodowych
Ekspozycje wobec instytucji
Ekspozycje wobec przedsiębiorstw
Ekspozycje detaliczne
Ekspozycje zabezpieczone hipotekami na nieruchomościach
Ekspozycje, których dotyczy niewykonanie zobowiązania
Ekspozycje związane ze szczególnie wysokim ryzykiem
Ekspozycje w postaci obligacji zabezpieczonych
Pozycje stanowiące pozycje sekurytyzacyjne
Ekspozycje wobec instytucji i przedsiębiorstw posiadających krótkoterminową ocenę
kredytową
Ekspozycje w postaci jednostek uczestnictwa lub udziałów w przedsiębiorstwach
zbiorowego inwestowania
Ekspozycje kapitałowe
Inne pozycje
Razem metoda standardowa
VI. Ekspozycja na ryzyko kontrahenta
Nie dotyczy.
VII. Bufory kapitałowe
Nie dotyczy.
VIII. Wskaźniki globalnego znaczenia systemowego
Nie dotyczy.
Wymóg
kapitałowy
0
76
3
0
0
215
698
104
1 951
2
0
0
0
0
0
99
267
3 415
IX. Korekty z tytułu ryzyka kredytowego
1) Definicja pozycji przeterminowanych i o utraconej jakości
Jako ekspozycję przeterminowaną, Bank uznaje każdą należność z tytułu kapitału lub odsetek
nie spłaconą w terminie.
Jako ekspozycję o utraconej wartości, Bank uznaje ekspozycję, których dotyczy
niewykonanie zobowiązania, jeżeli przeterminowanie przekracza 90 dni a przeterminowana
kwota przekracza w przypadku ekspozycji detalicznych 500 złotych, a w przypadku
pozostałych klas ekspozycji, przeterminowana kwota przekracza 3 000 złotych.
2) Opis strategii przyjętych w celu określenia korekt z tytułu szczególnego
i ogólnego ryzyka kredytowego
Bank dokonuje klasyfikacji ekspozycji kredytowych do odpowiednich kategorii ryzyka,
stosując dwa kryteria:
a) kryterium terminowości – terminowość spłaty kapitału lub odsetek,
b) kryterium ekonomiczne – badanie sytuacji ekonomiczno-finansowej dłużnika
(kredytobiorcy, poręczyciela).
Ekspozycjami zagrożonymi są należności: poniżej standardu, wątpliwe i stracone zgodnie
z kryteriami określonymi w Rozporządzeniu Ministra Finansów w sprawie zasad tworzenia
rezerw na ryzyko związane z działalnością banków z dnia 16 grudnia 2008 r. (Dz.U. Nr 235,
poz. 1589 z późniejszymi zmianami).
Przeglądów oraz klasyfikacji ekspozycji kredytowych Bank dokonuje zgodnie
z Rozporządzeniem Ministra Finansów w sprawie zasad tworzenia rezerw na ryzyko
związane z działalnością banków z dnia 16 grudnia 2008 r. (Dz.U. Nr 235, poz. 1589
z późniejszymi zmianami).
Bank tworzy rezerwy celowe oraz rezerwę na ryzyko ogólne.
Rezerwy celowe tworzone są na ryzyko związane z działalnością Banku w odniesieniu
do ekspozycji kredytowych zaklasyfikowanych do:
a) kategorii "normalne" – w zakresie ekspozycji kredytowych wynikających
z pożyczek i kredytów detalicznych,
b) kategorii "pod obserwacją",
c) grupy "zagrożone" – w tym do kategorii "poniżej standardu", "wątpliwe" lub
„stracone”.
Dla potrzeb naliczenia odpowiedniej wysokości rezerw celowych od ekspozycji kredytowych
klasyfikowanych do kategorii „normalnej”, „pod obserwacją”, „poniżej standardu”,
„wątpliwe”, lub „stracone”, stosuje się zasady wynikające z Rozporządzenia Ministra
Finansów z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie zasad tworzenia rezerw na ryzyko związane
z działalnością banków (Dz. U. z 2008 r. nr 235 poz. 1589) oraz zasady określone
w procedurze wewnętrznej w sprawie tworzenia rezerw celowych.
3) Całkowita kwota ekspozycji po rozliczeniu równoważących się transakcji
i bez uwzględnienia skutków ograniczenia ryzyka kredytowego, a także
średnia kwota ekspozycji w danym okresie z podziałem na różne kategorie
ekspozycji:
Lp.
Klasa ekspozycji
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
Ekspozycje wobec rządów centralnych lub banków centralnych
Ekspozycje wobec samorządów regionalnych lub władz lokalnych
Ekspozycje wobec podmiotów sektora publicznego
Ekspozycje wobec wielostronnych banków rozwoju
Ekspozycje wobec organizacji międzynarodowych
Ekspozycje wobec instytucji
Ekspozycje wobec przedsiębiorstw
Ekspozycje detaliczne
Ekspozycje zabezpieczone hipotekami na nieruchomościach
Ekspozycje, których dotyczy niewykonanie zobowiązania
Ekspozycje związane ze szczególnie wysokim ryzykiem
Ekspozycje w postaci obligacji zabezpieczonych
Pozycje stanowiące pozycje sekurytyzacyjne
Ekspozycje wobec instytucji i przedsiębiorstw posiadających krótkoterminową ocenę
kredytową
Ekspozycje w postaci jednostek uczestnictwa lub udziałów w przedsiębiorstwach
zbiorowego inwestowania
Ekspozycje kapitałowe
Inne pozycje
Razem metoda standardowa
14
15
16
17
Całkowita
Średnia kwota
kwota
ekspozycji w
ekspozycji wg
okresie od
stanu na dzień
31.12.2013 do
31.12.2014
31.12.2014
2 373
598
4 771
4 878
33
79
0
0
0
0
13 276
19 573
12 601
12 689
1 935
1 981
33 173
31 706
47
53
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1 240
7 923
77 372
0
1 280
7 385
80 222
4) Rozkład geograficzny ekspozycji w podziale na obszary ważne pod względem
istotnych kategorii ekspozycji wraz z dodatkowymi szczegółowymi podziałami
w stosownych przypadkach
Bank Spółdzielczy w Bartoszycach prowadzi swoją działalność na obszarze województwa
warmińsko-mazurskiego. Biorąc pod uwagę położenie geograficzne wszystkich Oddziałów
Banku żadne znaczące różnice w ryzyku nie zostały zidentyfikowane.
5) Rozkład ekspozycji w zależności od branży lub typu kontrahenta z podziałem
na kategorie ekspozycji, w tym określenie ekspozycji wobec MŚP, wraz
z dodatkowymi szczegółowymi podziałami w stosownych przypadkach
Bank nie stosował Międzynarodowych Standardów Rachunkowości w związku z czym nie
stosował rozkładu ekspozycji w zależności od branży lub typu kontrahenta z podziałem
na kategorie, w tym określenie ekspozycji wobec MŚP, wraz z dodatkowymi szczegółowymi
podziałami w stosownych przypadkach.
6) Zestawienie rezydualnych terminów zapadalności dla wszystkich ekspozycji
z podziałem na kategorie ekspozycji wraz z dodatkowymi szczegółowymi
podziałami w stosownych przypadkach
Bank nie stosował Międzynarodowych Standardów Rachunkowości w związku z czym nie
stosował rezydualnych terminów zapadalności dla wszystkich ekspozycji z podziałem
na kategorie ekspozycji wraz z dodatkowymi szczegółowymi podziałami w stosownych
przypadkach.
7) w podziale na istotne branże lub typy kontrahenta
Bank nie stosował Międzynarodowych Standardów Rachunkowości w związku z czym nie
stosował podziału na istotne branże i typy kontrahenta.
8) Kwota ekspozycji o utraconej wartości i ekspozycji przeterminowanych,
podane oddzielnie, z podziałem na ważne obszary geograficzne, w tym
w miarę możliwości kwoty korekty o szczególne i ogólne ryzyko kredytowe
związane z każdym obszarem geograficznym – nie dotyczy.
9) Uzgodnienie zmian korekty o szczególne i ogólne ryzyko kredytowe dla
ekspozycji o utraconej wartości, przedstawione oddzielnie:
Treść
Rezerwy celowe od należności
sektora finansowego
Rezerwy celowe od należności
sektora niefinansowego, w tym:
w sytuacji normalnej
pod oberwacją
poniżej standardu
wątpliwe
stracone
Rezerwy celowe od należności
sektora budżetowego
Razem
Spisanie Zwiększenie przeniesienie Rozwiązanie
od pozabilansu
Stan na początek
roku obrotowego
Stan rezerw na
koniec roku
obrotowego
0
0
0
0
0
54
24
0
22
56
17
0
0
9
28
3
2
16
1
2
0
0
0
0
0
3
2
0
10
7
17
0
16
0
23
0
0
0
0
0
54
24
0
22
56
X. Aktywa wolne od obciążeń
Do czasu opracowania regulacyjnych standardów technicznych – obowiązek ujawniania nie
dotyczy Banku.
XI. Korzystanie z ECAI
Nie dotyczy.
XII. Ekspozycja na ryzyko rynkowe
Nie dotyczy.
XIII. Ekspozycja na ryzyko operacyjne
1. Wymogi kapitałowe z tytułu ryzyka operacyjnego obliczane są przez Bank metodą
wskaźnika bazowego (art. 315-316 Rozporządzenia). Wymóg kapitałowy z tytułu
ryzyka operacyjnego na dzień 31.12.2104 wynosi 627 tys. zł.
2. Straty brutto z tytułu zdarzeń ryzyka operacyjnego - zdarzenia ryzyka operacyjnego
zarejestrowane w rejestrze zdarzeń ryzyka operacyjnego w 2014 roku podane
są w poniższej tabeli (dane zostały wykazane w pełnych złotych):
Rodzaj zdarzenia
1. Oszustwa wewnętrzne
2. Oszustwa zewnętrzne
3. Zasady dotyczące zatrudnienia oraz
bezpieczeństwo w miejscu pracy
4. Klienci, produkty i praktyki
operacyjne
5. Szkody związane z aktywami
rzeczowymi
6. Zakłócenia działalności banku i
awarie systemów
7. Wykonanie transakcji, dostawa i
zarządzanie procesami operacyjnymi
Kategoria zdarzenia w ramach
rodzaju
1. działania nieuprawnione
2. kradzież i oszustwo
1. kradzież i oszustwo
2. bezpieczeństwo systemów
1. stosunki pracownicze
2. bezpieczeństwo środowiska
pracy
3. podziały i dyskryminacja
1. obsługa klientów, ujawnianie
informacji o klientach, zobowiązania
względem klientów
2. niewłaściwe praktyki biznesowe
lub rynkowe
3. wady produktów
4. klasyfikacja klienta i ekspozycje
5. usługi doradcze
1. klęski żywiołowe i inne zdarzenia
1. systemy
1. wprowadzanie do systemu,
wykonywanie, rozliczanie i obsługa
transakcji
2. monitorowanie i
sprawozdawczość
3. napływ i dokumentacja klientów
4. zarządzanie rachunkami klientów
5. kontrahenci niebędący klientami
banku (np. izby rozliczeniowe)
6. sprzedawcy i dostawcy
Razem
Strata brutto Strata odzyskana Strata netto
(w pełnych
(w pełnych
(w pełnych
złotych)
złotych)
złotych)
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
902
0
902
3 464
3 351
113
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
4 365
0
3 351
0
1 015
Ogółem straty brutto wynoszą 4 365 zł, w tym straty odzyskane 3 351 zł.
3. Zestawienie strat brutto za 2014 roku z tytułu ryzyka operacyjnego w układzie
tzw. macierzy bazylejskiej ryzyka operacyjnego, tj. kombinacji linii biznesowych
i rodzajów ryzyka przedstawiono w poniższej tabeli:
Rodzaj zdarzenia
1. Oszustwa wewnętrzne
2. Oszustwa zewnętrzne
3. Zasady dotyczące zatrudnienia oraz
bezpieczeństwo w miejscu pracy
4. Klienci, produkty i praktyki operacyjne
5. Szkody związane z aktywami rzeczowymi
6. Zakłócenia działalności banku i awarie
systemów
7. Wykonanie transakcji, dostawa i
zarządzanie procesami operacyjnymi
Razem
Straty brutto (w pełnych złotych) wg linii biznesowych
Bankowość detaliczna Bankowość komercyjna Płatności i rozliczenia Razem
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
902
902
130
3 334
0
3 464
130
3 334
902
4 365
4. W 2014 roku nie stwierdzono istotnych zdarzeń ryzyka operacyjnego, rozumianych
jako zdarzenia powodujące straty przekraczające 3 tys. zł.
5. Bank realizuje proces zarządzania ryzykiem operacyjnym. W ramach tego procesu
identyfikuje się zdarzenia ryzyka operacyjnego i dokonuje się ewidencjonowania
i analizy przyczyn występowania zdarzeń związanych z ryzykiem operacyjnym.
Proces ewidencji zdarzeń ryzyka operacyjnego odbywa się za pomocą programu
informatycznego wspomagającego zarządzanie ryzykiem operacyjnym, który
umożliwia rejestrację, analizę, pomiar i monitorowanie ryzyka.
6. W 2014 roku zarejestrowano łącznie 560 zdarzeń ryzyka operacyjnego, które
dotyczyły m.in. pomyłek pracowników podczas bieżącej pracy, niedoborów kasowych
i bankomatowych, przekroczeń limitów kasowych i bankomatowych, dostaw energii
elektrycznej oraz awarii serwera.
7. W celu ograniczenia ryzyka operacyjnego w 2014 roku w banku podejmowane były
działania polegające, m.in. na:
a) wzmocnieniu kontroli funkcjonalnej w obszarze poprawności i kompletności
wprowadzania danych do systemu księgowego,
b) szkoleniu pracowników,
c) działaniach prewencyjnych, związanych z identyfikacją i monitoringiem ryzyka
prowadzenia operacji, rozpoznawaniem i zapobieganiem powstaniu zdarzeń ryzyka
operacyjnego w trakcie codziennej działalności, a także zapewnienie identyfikacji
i oceny ryzyka przed podjęciem decyzji związanych z wdrożeniem nowych
produktów,
d) stosowanie ubezpieczeń,
e) tworzenie i testowanie planów awaryjnych ciągłości działania.
XIV. Ekspozycje w papierach kapitałowych nieuwzględnionych w portfelu
handlowym
Bank stosuje zasady rachunkowości, w tym metody wyceny aktywów i pasywów oraz
ustalania przychodów i kosztów, zgodne z Ustawą z dnia 29 września 1994 roku
o rachunkowości (tekst jednolity Dz. U. z 2013 roku poz. 330, z późn. zm.), oraz
z Rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 1 października 2010 roku w sprawie
szczególnych zasad rachunkowości banków (tekst jednolity Dz. U. z 2013 roku poz. 329),
w tym: zasady ujmowania w kapitale własnym skutków wyceny pozycji bilansowych.
Bank posiada portfel aktywów finansowych składający się z: instrumentów kapitałowych
dostępnych do sprzedaży, oraz instrumentów dłużnych dostępnych do sprzedaży.
Aktywa finansowe dostępne do sprzedaży to aktywa finansowe niebędące:
1) aktywami finansowymi wycenianymi wg wartości godziwej przez rachunek zysków
i strat (w tym aktywami finansowymi przeznaczonymi do obrotu);
2) kredytami i pożyczkami oraz innymi należnościami Banku;
3) aktywami finansowymi utrzymywanymi do terminu zapadalności.
Aktywa finansowe zaklasyfikowane do aktywów finansowych dostępnych do sprzedaży mogą
być przekwalifikowane do kategorii:
1) kredytów i pożyczek oraz innych należności Banku pod warunkiem, że Bank
ma zamiar i może utrzymać te aktywa w posiadaniu w dającej się przewidzieć
przyszłości lub do terminu zapadalności, lub,
2) aktywów finansowych utrzymywanych do terminu zapadalności, jeżeli nie spełniają
definicji kredytów i pożyczek oraz innych należności Banku.
Wartość godziwą przekwalifikowanego składnika aktywów finansowych Bank uznaje
za nowo ustalony zamortyzowany koszt.
Wycena aktywów i zobowiązań na dzień bilansowy, dokonywana jest według zasad
określonych Ustawą, z uwzględnieniem odpowiednio przepisów rozporządzenia Ministra
Finansów w sprawie zasad tworzenia rezerw na ryzyko związane z działalnością banków oraz
następujących zasad.
Aktywa finansowe dostępne do sprzedaży Bank wycenia według wartości godziwej,
a skutki zmiany wartości godziwej odnosi się na kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny,
do momentu wyłączenia aktywów finansowych z bilansu, w którym skumulowane skutki
zmian wartości godziwej ujęte w kapitale (funduszu) z aktualizacji wyceny Bank ujmuje
odpowiednio w przychodach lub kosztach finansowych:
a) naliczone odsetki Bank ujmuje w przychodach z tytułu odsetek,
b) należne dywidendy Bank ujmuje w przychodach z udziałów lub akcji, pozostałych
papierów wartościowych i innych instrumentów finansowych, o zmiennej kwocie
dochodu,
c) w przypadku, w którym nastąpiła utrata wartości składnika aktywów finansowych, Bank
ujmuje skumulowane straty ujęte w kapitale (funduszu) z aktualizacji wyceny, jako
koszty finansowe z tytułu odpisów aktualizujących.
Aktywa finansowe:
a) aktywa finansowe wyceniane wg wartości godziwej przez wynik finansowy – nie
występują,
b) aktywa finansowe przeznaczone do obrotu w Banku - nie występują,
c) aktywa finansowe utrzymywane do terminu zapadalności - nie występują,
d) aktywa finansowe dostępne do sprzedaży:
- instrumenty kapitałowe dostępne do sprzedaży:
Wartość
bilansowa na
dzień
31.12.2014
1 244
1 244
Nazwa
Wartość
Lp. instrumentu
godziwa
finansowego
1 Akcje BPS
Udziały
Towarzystwa
2
Ubezpieczeń
Wzajemnych
Udziały SM
3
Budowlani
Razem
3
3
1
1
1 248
1 248
- instrumenty dłużne dostępne do sprzedaży:
Wartość
Nazwa instrumentu Wartość bilansowa
Lp.
finansowego
godziwa na dzień
31.12.2014
1 Obligacje skarbowe 1 944
1 944
XV. Ekspozycja na ryzyko stopy procentowej przypisane pozycjom
nieuwzględnionym w portfelu handlowym
1. Charakter ryzyka stopy procentowej i zasadnicze założenia (w tym założenia
dotyczące przedterminowej spłaty kredytów i zachowania depozytów o nieustalonym
terminie wymagalności) oraz częstotliwość pomiarów ryzyka stopy procentowej.
Zarządzanie ryzykiem stopy procentowej oparte jest m.in. na następujących zasadach:
a) do pomiaru ryzyka stopy procentowej Bank stosuje metodę luki stopy procentowej,
b) do oceny tego ryzyka Bank może dodatkowo wykorzystywać również inne metody,
np. badania symulacyjne wpływu zmian stóp procentowych na przychody odsetkowe,
koszty odsetkowe i w konsekwencji na zmiany wyniku odsetkowego,
c) zarządzanie ryzykiem stopy procentowej koncentruje się na zarządzaniu ryzykiem
przeszacowania, ryzykiem bazowym, na kontroli ryzyka opcji klienta, oraz na analizie
zmian w zakresie krzywej dochodowości (ryzyko krzywej dochodowości) i ewentualnego
wpływu tych zmian na wynik odsetkowy,
d) Bank ogranicza poziom ryzyka stopy procentowej poprzez stosowanie systemu limitów
i odpowiednie kształtowanie struktury aktywów, pasywów i zobowiązań
pozabilansowych.
Analizy ryzyka stopy procentowej wykazują, iż największy wpływ na zmianę wyniku
odsetkowego w Banku ma ryzyko niedopasowania terminów przeszacowania aktywów
i pasywów oraz ryzyko bazowe. W znacznie mniejszym stopniu wpływ na zmiany wyniku
odsetkowego ma ryzyko krzywej dochodowości oraz ryzyko opcji klienta.
Ponadto analiza historyczna wykazała, iż zagrożeniem dla poziomu wyniku z tytułu odsetek
jest spadek stóp procentowych, zaś wzrost stóp procentowych sprzyja poprawie relacji
przychodowo-kosztowych w zakresie odsetek. Ma na to wpływ struktura bilansu banków
prowadzących działalność detaliczną, jak też reguła, iż przy spadku ogólnego poziomu stóp
procentowych dochodzi do zawężania rozpiętości oprocentowania kredytów i depozytów.
Celem zarządzania ryzykiem stopy procentowej jest utrzymanie relacji przychodów i kosztów
odsetkowych oraz bilansowej wartości zaktualizowanej kapitału wynikającej ze zmian stóp
procentowych, w granicach nie zagrażających bezpieczeństwu Banku i akceptowanych przez
Radę Nadzorczą.
Celem Banku jest utrzymanie niskiej wrażliwości wyniku odsetkowego na zmiany rynkowych
stóp procentowych. Bank będzie utrzymywał pozycję luki (niedopasowanie pomiędzy
aktywami i pasywami wrażliwymi na zmiany stóp procentowych) w ramach przyjętych
limitów.
Bank nie będzie prowadził istotnych kwotowo portfeli handlowych instrumentów dłużnych,
które generują ryzyka powiązane ze znaczącą działalnością handlową.
W zakresie ryzyka stopy procentowej w swojej działalności, Bank będzie dążył
do utrzymania, poprzez ustanowione limity, wrażliwości bilansu na zmiany rynkowych stóp
procentowych (luka przeszacowania, ryzyko bazowe) na poziomie nie przekraczającym
wartości obowiązujących w procedurze zarządzania ryzykiem stopy procentowej Banku.
Bank dokonuje analizy poziomu wykorzystywania opcji klienta, w zakresie depozytów
i kredytów o zmiennej i stałej stopie procentowej. Analiza ryzyka opcji klienta obejmuje
ocenę zrywalności depozytów terminowych oraz ocenę stopnia spłacania przed terminem
kredytów.
Wskaźnik wcześniejszych spłat kredytów liczony jest w ujęciu miesięcznym jako iloraz
wcześniejszych spłat kredytów w okresie analizy do stanu obliga kredytowego Banku
na koniec danego miesiąca.
Wskaźnik zrywalności depozytów liczony jest w ujęciu miesięcznym jako iloraz depozytów
zerwanych w okresie analizy do stanu depozytów oprocentowanych ogółem na koniec danego
miesiąca.
W celu monitorowania ekspozycji Banku na ryzyko opcji klienta ustanowiono następujące
limity (limity dotyczą wcześniejszych spłat kredytów i zrywalności depozytów w ujęciu
miesięcznym):
a) limit wcześniejszych spłat kredytów na poziomie max 3 proc. obliga kredytowego,
b) limit zrywalności depozytów na poziomie max 3 proc. oprocentowanej bazy
depozytowej.
Monitorowanie i raportowanie ryzyka stopy procentowej odbywa się z częstotliwością
miesięczną.
2. Wahania w zakresie zysku, wartości gospodarczej lub innego stosownego wskaźnika
używanego przez kierownictwo instytucji do oceny skutków szokowych wzrostów lub
spadków stóp procentowych zgodnie z metodą pomiaru ryzyka stopy procentowej
stosowaną przez kierownictwo instytucji, z podziałem na poszczególne waluty
Bank wyznacza limit zmian wyniku odsetkowego na skutek występującego w Banku
niedopasowania pomiędzy aktywami i pasywami wrażliwymi na zmiany stóp procentowych
oraz na skutek występującego w Banku ryzyka bazowego, w okresie 12 miesięcy od daty
analizy ryzyka stopy procentowej, przy zastosowaniu metody luki.
Limit zmian w wyniku odsetkowym określany jest dla przedziałów przeszacowania
do 12 miesięcy włącznie, dla aktywów i pasywów wrażliwych na zmianę stopy procentowej.
Limit ten wyznaczany jest jako iloczyn wielkości luki w danym przedziale przeszacowania
oraz założonej skali zmiany stopy procentowej z jednoczesnym uwzględnieniem czasu
trwania danej luki. Limit zmian w wyniku odsetkowym określa maksymalną, dopuszczalną
zmianę tego wyniku w skali 12 miesięcy spowodowaną znaczącą zmianą wszystkich stóp
procentowych.
Suma zmian w wyniku odsetkowym w poszczególnych przedziałach do 12 miesięcy oznacza
możliwą zmianę wyniku odsetkowego w skali 12 miesięcy.
Za znaczące zmiany stóp procentowych przyjmuje się zmianę o 200 i 400 punktów bazowych
(stress test).
Analiza wpływu sytuacji stresowych na potencjalną zmianę wyniku odsetkowego Banku
w przypadku nagłych, znaczących zmian stóp procentowych przy wykorzystaniu metody
badania elastyczności, polega na badaniu wrażliwości wyniku odsetkowego
z uwzględnieniem zmian wartości współczynników elastyczności aktywów i pasywów.
Wyznacza się limit zmian wyniku odsetkowego na skutek niedopasowania pomiędzy
aktywami i pasywami w przedziałach przeszacowania do 12 miesięcy oraz na skutek ryzyka
bazowego, na poziomie 15% funduszy własnych na datę badania.
Zmiana stóp procentowych o 200 punktów bazowych w skali 12 miesięcy wyliczona
na podstawie danych na dzień 31.12.2014 r. powoduje zmianę wyniku odsetkowego
o 950,42 tys. zł. Relacja szacowanej niekorzystnej zmiany wyniku odsetkowego (stress test)
do wyliczonych na 31.12.2014r. funduszy własnych ukształtowała się na poziomie 7,67%.
Relacja szacowanej niekorzystnej zmiany wyniku odsetkowego (stress test) o minus 400 bp.
do wyliczonych na dzień 31.12.br. funduszy własnych ukształtowała się na poziomie 15,34%,
co spowoduje przekroczenie tym samym normy wewnętrznej (max 15%) dla tej miary ryzyka
oraz konieczność szacowania wewnętrznego wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka stopy
procentowej w wysokości 42,13 tys. zł.
Bank Spółdzielczy w Bartoszycach nie posiada aktywów i pasywów wyrażonych w walucie
innej niż krajowa.
XVI. Ekspozycja na pozycje sekurytyzacyjne
Nie dotyczy.
XVII. Polityka w zakresie wynagrodzeń
Regulamin wynagrodzeń (w 2014 roku obowiązywała Polityka zmiennych składników
wynagrodzeń zgodna z Uchwałą KNF nr 258/2011) przygotowywana jest przez Zarząd
i zatwierdzana przez Radę Nadzorczą Banku. Rada Nadzorcza omawiała zagadnienia oceny
polityki wynagrodzeń w 2014 roku jeden raz. Z uwagi na skalę działalności Banku nie
powoływano komisji/komitetu ds. wynagrodzeń. Bank nie korzystał z konsultanta
zewnętrznego w zakresie ustalania polityki w zakresie wynagrodzeń.
Wynagrodzenia osób objętych regulaminem wynagrodzeń (Polityką zmiennych składników
wynagrodzeń) są zależne od uzyskania pozytywnej oceny efektów pracy dokonanej przez
Radę Nadzorczą i obejmującą analizę następujących wskaźników:
a) zysku netto Banku (stopień wykonania planu finansowego na dany rok),
b) jakości portfela kredytowego Banku,
c) współczynnika wypłacalności Banku.
Kryteria stosowanych przy pomiarze wyników to:
a) utrzymanie udziału jakości portfela kredytowego, mierzonym procentowym
udziałem kredytów zagrożonych (suma ekspozycji zakwalifikowana do 2, 3, 4 grupy
ryzyka) w portfelu kredytowym udzielonym podmiotom niefinansowym na poziomie
nie przekraczającym 5%,
b) pozytywna ocena Rady Nadzorczej z realizacji planu ekonomiczno - finansowego,
c) utrzymanie współczynnika wypłacalności na poziomie min 10%.
Pozytywna ocena efektów pracy osób zajmujących stanowiska kierownicze jest udzielana,
jeżeli w stosunku do Banku:
a) nie jest prowadzona likwidacja,
b) brak jest postanowienia o upadłości,
c) nie jest prowadzone postępowanie naprawcze.
Wysokość wynagrodzenia zmiennego ustala Rada Nadzorcza i nie przyznaje je lub zmniejsza
proporcjonalnie za okres, w którym wystąpiło pogorszenie się sytuacji ekonomicznej Banku.
Łączna kwota wypłacanej premii uznaniowej za dany rok nie może przekroczyć wraz
z narzutami 20% wyniku finansowego netto Banku za dany rok.
Wypłata wynagrodzenia zmiennego nie podlega odroczeniu, chyba że łączna kwota
przyznanej w danym roku premii uznaniowej osobom zajmującym stanowiska kierownicze
przekroczy 2% funduszy własnych Banku.
Stosunek stałych składników wynagrodzenia do składników zmiennych, ustalony zgodnie
z art. 94 ust. 1 lit. g) dyrektywy36/2013 - składnik zmienny nie przekracza 100 % stałego
składnika łącznego wynagrodzenia każdej osoby.
Bank nie stosuje polityki odraczania płatności i wynagrodzenia w postaci nabywania
uprawnień do papierów wartościowych, a także innych świadczeń niepieniężnych.
Zagregowane informacje ilościowe dotyczące wynagrodzenia, z podziałem na obszary
działalności przedsiębiorstwa
Inne osoby
istotnie
Zarząd - 5 osób
wpływające na
ryzyko - 2 osoby
Zarządzanie
bankiem
399
120
Razem
519
Zagregowane informacje ilościowe na temat wynagrodzeń, z podziałem na kadrę kierowniczą
wyższego szczebla i pracowników, których działania mają istotny wpływ na profil ryzyka
Inne osoby istotnie
Zarząd - 5 osób
wpływające na
ryzyko - 2 osoby
Wynagrodzenie
stałe
Wynagrodzenie
zmienne
Liczba osób
uzyskujących
odprawy
Wartość odpraw
Najwyższa
wypłata odprawy
Razem
399
120
519
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
Liczba osób, które otrzymały wynagrodzenie w wysokości co najmniej 1 mln EUR
w danym roku obrachunkowym: dla wynagrodzeń w przedziale między 1 mln EUR
a 5 mln EUR – w podziale na przedziały wynagrodzeń o wielkości 500 000 EUR,
a dla wynagrodzeń wyższych niż 5 mln EUR – w podziale na przedziały wynagrodzeń
o wielkości 1 mln EUR – nie dotyczy.
XVIII. Dźwignia finansowa
Do czasu opracowania regulacyjnych standardów technicznych – obowiązek ujawniania nie
dotyczy Banku.
XIX. Stosowanie metody IRB w odniesieniu do ryzyka kredytowego
Nie dotyczy.
XX. Stosowanie technik ograniczenia ryzyka kredytowego
1.
Zasady i procedury dotyczące kompensowania pozycji bilansowych
i pozabilansowych oraz zakres, w jakim dana jednostka takie kompensowanie
wykorzystuje
Bank nie stosuje kompensowania pozycji bilansowych i pozabilansowych.
2. Zasady i procedury dotyczące wyceny zabezpieczeń i zarządzania nimi
Wartość przyjmowanego przez Bank zabezpieczenia uzależniona jest od:
1) oceny zdolności kredytowej wnioskodawcy w przypadku kredytowania osób
fizycznych;
2) grupy ryzyka w przypadku kredytowania działalności gospodarczej, chyba,
że odrębne uregulowania wewnętrzne Banku stanowią inaczej.
W przypadku zabezpieczenia wierzytelności w formie przeniesienia na Bank przez dłużnika
lub osobę trzecią, do czasu spłaty zadłużenia wraz z należnymi odsetkami i prowizją prawa
własności rzeczy ruchomej stanowiącej środek trwały (przewłaszczenie rzeczy ruchomej) lub
ustanowienia zastawu rejestrowego na rzeczy ruchomej stanowiącej środek trwały
do ustalenia wartości zabezpieczenia należy przyjąć aktualną wartość przedmiotu
przewłaszczenia/zastawu, przy czym podstawę wyliczenia tej wartości stanowi:
1) wartość określona w aktualnej wycenie niezależnego rzeczoznawcy majątkowego,
w przypadku zastawu rejestrowego, zweryfikowana aktualną polisą ubezpieczeniową
i cenami giełdowymi/ rynkowymi/ komisowymi, lub,
2) wartość określona na innej podstawie niż wycena rzeczoznawcy, w przypadkach gdy:
a) rzeczy ruchome występują w obrocie rynkowym – ich wartość można przyjąć
na podstawie aktualnej polisy ubezpieczeniowej po jej zweryfikowaniu z cenami
giełdowymi/ rynkowymi/ komisowymi, lub udokumentowanej ceny giełdowej/
rynkowej/ komisowej,
b) rzeczy ruchome są nowe, zakupione i dostarczone nabywcy – wartość ich może
być ustalona według faktury zakupu, po jej zweryfikowaniu z aktualną polisą
ubezpieczeniową. Za rzecz nową uznaje się rzecz zakupioną do 6 miesięcy od daty
złożenia wniosku kredytowego.
W przypadku zabezpieczenia wierzytelności w formie przeniesienia na Bank przez dłużnika
lub osobę trzecią, do czasu spłaty zadłużenia wraz z należnymi odsetkami i prowizją prawa
własności rzeczy ruchomej stanowiącej środek obrotowy (przewłaszczenie rzeczy ruchomej)
lub ustanowienia zastawu rejestrowego na rzeczy ruchomej stanowiącej środek obrotowy,
do ustalenia wartości zabezpieczenia w przypadku braku wyceny niezależnego rzeczoznawcy
należy przyjąć aktualną wartość przedmiotu przewłaszczenia/zastawu, przy czym podstawę
wyliczenia tej wartości stanowi:
1) aktualna wartość rzeczy ustalona na podstawie ceny zakupu lub technicznego kosztu
wytworzenia, po jej zweryfikowaniu z cenami giełdowymi/ rynkowymi/ komisowymi,
2) wartość rzeczy określona w aktualnej polisie ubezpieczeniowej po jej zweryfikowaniu
z cenami giełdowymi/ rynkowymi/ komisowymi, lub udokumentowana cena
giełdowa/ rynkowa/ komisowa.
W przypadku zabezpieczenia wierzytelności przez ustanowienie hipoteki na nieruchomości wartość zabezpieczenia ustalana jest na podstawie:
1) wysokości wpisanej hipoteki - jeżeli wysokość hipoteki nie zabezpiecza 100% kwoty
wierzytelności, przy czym uwzględniona wysokość wpisanej hipoteki nie może być
wyższa niż wartość rynkowa nieruchomości,
2) wartości rynkowej nieruchomości ustalonej w oparciu o:
a) aktualną wycenę nieruchomości dokonaną przez niezależnego rzeczoznawcę,
pomniejszoną o powstałe wcześniej obciążenia i opróżnione miejsca hipoteczne
w granicach wygasłej hipoteki do których właściciel nieruchomości posiada prawo
rozporządzania, (jeżeli nie uwzględnia tego wycena rzeczoznawcy) przy czym:
 jeżeli obciążenia dotyczą wpisanych przed 20.02.2011 r. hipotek zwykłych
na rzecz Banku, dopuszcza się pomniejszenie wartości nieruchomości o kwotę
zaangażowania Banku z tytułu zabezpieczonych hipoteką wierzytelności,
 jeżeli obciążenia dotyczą wpisanych przed 20.02.2011 r. hipotek na rzecz
innego Banku, dopuszcza się pomniejszenie wartości nieruchomości o kwotę
zaangażowania tego Banku z tytułu zabezpieczonych hipoteką wierzytelności,
pod warunkiem otrzymania zaświadczenia o wysokości aktualnego zadłużenia
i terminowości spłaty tego kredytu,
 jeżeli obciążenia dotyczą wpisanych przed 20.02.2011 r. hipotek zwykłych
i/lub kaucyjnych spłaconych wierzytelności, Bank dopuszcza możliwość
nieuwzględniania ich w wyliczeniu wartości nieruchomości, pod warunkiem
otrzymania pisemnej zgody wierzyciela na wykreślenie tych wpisów oraz
zobowiązania dłużnika do złożenia opłaconego wniosku do Sądu o ich
wykreślenie, w terminie możliwym do wykonania,
b) cenę wykazaną w umowie sprzedaży sporządzonej w formie aktu notarialnego,
w przypadku nowego lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego
wybudowanego przez dewelopera lub spółdzielnię mieszkaniową,
c) jeżeli kwota zabezpieczanej wierzytelności nie przekracza 300 000,00 zł
dopuszczalne jest również ustalenie wartości nieruchomości na podstawie:
 aktualnej polisy ubezpieczeniowej nieruchomości, lub,
 danych z GUS - w przypadku gruntów rolnych, lub,
 cen rynkowych lub danych z GUS lub aktu zakupu – w przypadku działek
niezabudowanych;
Jeżeli zabezpieczenie wierzytelności Banku stanowi poręczenie według prawa cywilnego lub
poręczenie wekslowe osoby fizycznej:
1) kwotę poręczanego zobowiązania, pod warunkiem jednak, że sytuacja finansowa
poręczyciela jest co najmniej tak dobra, jak sytuacja finansowa wnioskodawcy,
a w szczególności dochody poręczyciela kształtują się na poziomie zbliżonym
do dochodów wnioskodawcy. Bank dokonuje w tym celu oceny zdolności kredytowej
poręczyciela według kryteriów obowiązujących przy udzielaniu przez Bank kredytów,
2) jeżeli poręczyciel nie spełnia wymogów określonych w pkt 1, do ustalenia wartości
zabezpieczenia przyjmuje się taką kwotę, jaką przy uwzględnieniu sytuacji
majątkowej poręczyciela, mógłby on uzyskać w Banku jako kredytobiorca,
w przypadku ubiegania się o kredyt gotówkowy dla osób fizycznych;
Jeżeli zabezpieczenie wierzytelności Banku stanowi poręczenie według prawa cywilnego lub
poręczenie wekslowe podmiotu (o dobrej sytuacji ekonomiczno-finansowej, posiadającego
zdolność kredytową) - do ustalenia wartości zabezpieczenia można przyjąć kwotę
poręczanego zobowiązania, jeżeli łączna kwota poręczenia udzielonego przez poręczyciela
jednemu dłużnikowi nie przekroczy 15% aktywów netto poręczyciela, pomniejszonych
o należne, lecz nie wniesione wkłady na poczet kapitałów (funduszy) podstawowych spółek
akcyjnych i spółdzielni;
Jeżeli zabezpieczenie wierzytelności Banku stanowi przelew wierzytelności
z kontraktu/umowy – do ustalenia wartości zabezpieczenia należy przyjąć wartości netto
towarów lub usług, bez podatku VAT, uwzględniając indywidualne warunki
umowy/kontraktu, w tym:
1) terminy płatności,
2) tryb zgłaszania i załatwiania reklamacji,
3) terminy wypowiedzenia,
4) zabezpieczenie realizacji umowy/kontraktu.
Przed udzieleniem kredytu pracownik Banku ma obowiązek dokonania oceny zabezpieczeń
rzeczowych kredytu w czasie inspekcji, o ile procedury nie stanowią inaczej.
W przypadku powzięcia wątpliwości, co do wartości proponowanego zabezpieczenia, Bank
powinien zlecić dokonanie wyceny przez niezależnego rzeczoznawcę na koszt Kredytobiorcy.
W przypadku zastawu rejestrowego, zabezpieczającego kilka wierzytelności Banku, Bank
ustala aktualną wartość zabezpieczenia według zasad dotyczących zabezpieczenia
wierzytelności w formie przeniesienia na Bank przez dłużnika lub osobę trzecią, do czasu
spłaty zadłużenia wraz z należnymi odsetkami i prowizją prawa własności rzeczy ruchomej
stanowiącej środek trwały (przewłaszczenie rzeczy ruchomej) lub ustanowienia zastawu
rejestrowego na rzeczy ruchomej stanowiącej środek trwały, pomniejszając ją o powstałe
wcześniej obciążenia wynikające z wcześniejszych wpisów zastawów rejestrowych, przy
czym:
1) jeżeli obciążenia dotyczą wpisanych zastawów rejestrowych spłaconych
wierzytelności, Bank dopuszcza możliwość nieuwzględniania ich w wyliczeniu
wartości przedmiotu zabezpieczenia, pod warunkiem otrzymania pisemnej zgody
wierzyciela na wykreślenie tych wpisów oraz zobowiązania dłużnika do złożenia
opłaconego wniosku do Sądu o ich wykreślenie, w terminie możliwym do wykonania;
2) jeżeli obciążenia dotyczą wpisanych zastawów na rzecz Banku, dopuszcza się
pomniejszenie wartości przedmiotu zabezpieczenia o kwotę zaangażowania Banku
z tytułu zabezpieczonych zastawem rejestrowym wierzytelności.
Wartość poszczególnych przedmiotów zabezpieczenia, należy skorygować stosując wskaźniki
korygujące określone w załączniku do „Instrukcji prawnych form zabezpieczenia
wierzytelności” obowiązującej w Banku Spółdzielczym w Bartoszycach.
Wartość przyjętego zabezpieczenia, po korekcie wskaźnikami korygującymi, w stosunku
do kwoty udzielonego kredytu, wyznacza skorygowany wskaźnik zabezpieczenia.
Wysokość skorygowanego wskaźnika zabezpieczenia powinna kształtować się na poziomie
adekwatnym do ponoszonego ryzyka, tj. przypisanym do danej klasy ryzyka wnioskodawcy
wyznaczonej w trakcie analizy kredytowej.
Bank wymaga przestrzegania poziomu skorygowanego wskaźnika zabezpieczeń, o ile
szczegółowe regulacje produktowe nie stanowią inaczej.
Decyzje o odstępstwach w zakresie zabezpieczania wierzytelności podejmowane są przez
Zarząd Banku.
W indywidualnych przypadkach Zarząd Banku może uznać za szczególny sposób
zabezpieczenia spłaty kredytu również inne formy zabezpieczeń. Formy te należy
każdorazowo określić w decyzji kredytowej.
3. Opis głównych rodzajów zabezpieczeń przyjętych przez daną instytucję
Zabezpieczenie wierzytelności ma na celu zapewnienie zwrotu należności Banku
w szczególności z tytułu udzielonego kredytu, pożyczki wraz z odsetkami, prowizjami
i innymi kosztami Banku, lub wykonania przez dłużnika innego zobowiązania pieniężnego
wobec Banku, w razie gdyby dłużnik nie wywiązał się w terminie z warunków umowy.
Bank stosuje następujące formy zabezpieczenia:
1) weksel in blanco;
2) depozyt bankowy;
3) kaucja pieniężna;
4) blokada środków pieniężnych na rachunku bankowym;
5) pełnomocnictwo do dysponowania rachunkiem bankowym;
6) poręczenie według prawa cywilnego;
7) poręczenie wekslowe;
8) gwarancja;
9) przelew wierzytelności na zabezpieczenie;
10) cesja praw z umów ubezpieczenia;
11) przewłaszczenie na zabezpieczenie rzeczy oznaczonych co do gatunku/ przeniesienie
własności;
12) przewłaszczenie na zabezpieczenie rzeczy oznaczonych co do tożsamości/
przeniesienie własności;
13) zastaw rejestrowy;
14) zastaw zwykły;
15) zastaw finansowy;
16) hipoteka;
17) hipoteka przymusowa;
18) oświadczenie o poddaniu się egzekucji;
19) przystąpienie do długu;
20) przejęcie długu;
21) ubezpieczenie grupowe;
22) ubezpieczenie kredytu.
Bank ustala formę zabezpieczenia w porozumieniu z wnioskodawcą, biorąc pod uwagę:
1) typowe oraz indywidualne ryzyko związane z zawarciem umowy z wnioskodawcą,
w tym:
a) ryzyko branży,
b) sytuację finansową i gospodarczą wnioskodawcy,
c) status prawny wnioskodawcy,
d) przebieg dotychczasowej współpracy z Bankiem lub opinie banków, z którymi
wnioskodawca dotychczas współpracował,
e) rodzaj i wysokość wierzytelności oraz okres kredytowania,
f) cechy danego zabezpieczenia wynikające z regulujących je przepisów ogólnych
i wewnętrznych Banku (w tym sposób ustanowienia zabezpieczenia, przesłanki
i zakres odpowiedzialności wynikającej z zabezpieczenia, sposób realizacji uprawnień
Banku), w szczególności:
 realną możliwość zaspokojenia roszczeń Banku z ustanowionego zabezpieczenia
w możliwie najkrótszym czasie z przyjętego zabezpieczenia,
 płynność zabezpieczenia,
 istniejące już obciążenia na rzeczy mającej stanowić przedmiot zabezpieczenia,
w przypadku zabezpieczeń rzeczowych oraz sytuację finansową i gospodarczą
osoby trzeciej zobowiązującej się do zaspokojenia roszczeń Banku
za wnioskodawcę oraz jej powiązania personalne i kapitałowe z innymi
podmiotami, w przypadku zabezpieczeń osobistych,
 możliwość pomniejszenia podstawy tworzenia rezerw celowych na należności
Banku, na zasadach określonych w przepisach w sprawie tworzenia rezerw
na ryzyko związane z działalnością banków oraz w aktualnych przepisach
wewnętrznych Banku w tym zakresie,
2) przewidywany koszt ustanowienia zabezpieczenia, który obejmuje:
a) należności podatkowe, w tym podatek od czynności cywilnoprawnych, opłaty
skarbowe,
b) opłaty notarialne,
c) opłaty sądowe,
d) opłaty o charakterze cywilnoprawnym.
3) przewidywany nakład pracy Banku związany z monitorowaniem stanu zabezpieczeń oraz
koszt dochodzenia roszczeń z przedmiotu zabezpieczenia, z zastrzeżeniem ponoszenia
kosztów koniecznych;
4) zasady stosowania odpowiednich form zabezpieczeń określone w odrębnych
uregulowaniach wewnętrznych Banku.
4. Główne rodzaje gwarantów i kontrahentów kredytowych instrumentów
pochodnych oraz ich wiarygodność kredytową
Bank nie dokonuje transakcji na instrumentach pochodnych.
5. Informacje na temat koncentracji ryzyka rynkowego lub kredytowego w ramach
podjętych działań w zakresie ograniczenia ryzyka kredytowego
Bank Spółdzielczy w Bartoszycach ogranicza ryzyko kredytowe poprzez zarządzanie
ryzykiem następujących rodzajów koncentracji zaangażowań:
1) wobec pojedynczego podmiotu lub podmiotów powiązanych kapitałowo lub
organizacyjnie (koncentracja podmiotowa),
2) w ten sam produkt kredytowy (koncentracja produktowa),
3) w ten sam sektor gospodarczy (koncentracja branżowa),
4) w ten sam rodzaj zabezpieczenia (koncentracja zabezpieczeń).
Monitorowanie poziomu wykorzystania ustanowionych limitów jest dokonywane w okresach
miesięcznych. Informacja w tym zakresie jest przedmiotem informacji zarządczej dla Zarządu
(miesięcznie) i dla Rady Nadzorczej (kwartalnie).
Podstawą do określenia limitów koncentracji podmiotowych są normy określone w CRR oraz
ustawie Prawo bankowe, którymi są:
1) w jeden podmiot lub grupę podmiotów powiązanych – maksymalnie 25% uznanego
kapitału,
2) wobec innego banku krajowego lub grupy podmiotów powiązanych kapitałowo lub
organizacyjnie, składających się co najmniej z jednego banku – maksymalnie 100%
uznanego kapitału,
3) wobec członków Rady Nadzorczej, członków Zarządu, pracowników zajmujących
kierownicze stanowiska, podmiotów powiązanych kapitałowo lub organizacyjnie
z członkiem Rady Nadzorczej, członkiem Zarządu, pracownikiem zajmującym
kierownicze stanowisko – maksymalnie 25% kapitału podstawowego Tier I.
W celu skuteczniejszego ograniczenia ryzyka Bank częściowo przyjął limity na poziomie
niższym od określonych przepisami prawa:
1) wobec innego banku krajowego lub grupy podmiotów powiązanych kapitałowo lub
organizacyjnie, składających się co najmniej z jednego banku – maksymalnie 10%
uznanego kapitału,
2) wobec członków Rady Nadzorczej, członków Zarządu, pracowników zajmujących
kierownicze stanowiska, podmiotów powiązanych kapitałowo lub organizacyjnie
z członkiem Rady Nadzorczej, członkiem Zarządu, pracownikiem zajmującym
kierownicze stanowisko – maksymalnie 24% kapitału podstawowego Tier I.
Podstawą określenia limitów wskaźników struktury portfela kredytowego wg produktów są:
1) ocena ryzyka produktu,
2) historyczne kształtowanie się poziomu wykorzystania limitów wskaźników struktury
portfela kredytowego wg produktów,
3) cele strategiczne Banku w zakresie zarządzania ryzykiem koncentracji,
4) stopień szkodowości (wielkość kredytów zagrożonych) w danej grupie produktów.
Bank ustanawia i aktualizuje poziom limitów wskaźników struktury portfela kredytowego
wg produktowych przynajmniej raz na rok. Maksymalna wysokości limitu ustanowionego
na poszczególne produkty portfela kredytowego dotyczy kredytów inwestycyjnych
i kształtuje się na następującym poziomie:
Nazwa wskaźnika
struktury portfela
kredytowego wg
produktów
Udział kredytów
inwestycyjnych w
portfelu
kredytowym
Maksymalna
wysokość
65% portfela
kredytowego
Podstawą określenia limitów branżowych są:
1) ocena ryzyka branży;
2) historyczne kształtowanie się poziomu wykorzystania limitów branżowych;
3) cele strategiczne Banku w zakresie zarządzania ryzykiem koncentracji;
4) stopień szkodowości (wielkość kredytów zagrożonych) w danej branży.
Bank ustanawia i aktualizuje poziom limitów branżowych przynajmniej raz na rok.
Maksymalna wysokości limitu ustanowionego na poszczególne sektory gospodarcze dotyczy
branży „Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo” i kształtuje się na następującym
poziomie:
Nazwa branży
Rolnictwo, leśnictwo,
łowiectwo i rybactwo
Maksymalna wysokość
390%
90% portfela
uznanego
kredytowego
kapitału
Podstawą określenia limitów zabezpieczeń są:
1) wielkość ryzyka związana z możliwością zaspokojenia się Banku z przedmiotu
zabezpieczenia;
2) historyczne kształtowanie się poziomu wykorzystania limitów zabezpieczeń;
3) cele strategiczne Banku w zakresie zarządzania ryzykiem koncentracji;
4) stopień szkodowości (wielkość kredytów zagrożonych) w dany rodzaj koncentracji.
Bank ustanawia i aktualizuje poziom limitów zabezpieczeń przynajmniej raz na rok.
Maksymalna wysokość limitu ustanowionego na poszczególne rodzaje zabezpieczenia
dotyczy zabezpieczenia hipoteką pozostałą i kształtuje się na następującym poziomie:
Nazwa branży
Hipoteka pozostała
Maksymalna wysokość
300%
75% portfela
uznanego
kredytowego
kapitału
XXI. Stosowanie metod zaawansowanego pomiaru w odniesieniu do ryzyka
operacyjnego
Nie dotyczy
XXII. Stosowanie wewnętrznych modeli pomiaru ryzyka rynkowego
Nie dotyczy