Rokiem bł. Edmunda Bojanowskiego i Augusta hr

UCHWAŁA NR XXXVI/226/2013
RADY MIASTA LUBOŃ
z dnia 26 września 2013 r.
w sprawie Ogłoszenia w Luboniu roku 2014 „Rokiem bł. Edmunda Bojanowskiego
i Augusta hr. Cieszkowskiego”
Na podstawie art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 594,
poz. 645) oraz § 26 Statutu Miasta Luboń, Rada Miasta Luboń uchwala co następuje:
§ 1. Ogłasza się w Luboniu rok 2014 „Rokiem bł. Edmunda Bojanowskiego i Augusta hr. Cieszkowskiego”.
§ 2. Wykonanie uchwały powierza się Burmistrzowi Miasta Luboń.
§ 3. Uchwała wchodzi w życie z dniem 26 września 2013 r.
Id: 854A5391-248A-4BE8-8C30-43D1489376BB. Podpisany
Strona 1
Uzasadnienie
do UCHWAŁY nr XXXVI/226/2013 RADY MIASTA LUBOŃ z dnia 26 września 2013 roku w sprawie
Ogłoszenia w Luboniu roku 2014 „Rokiem bł. Edmunda Bojanowskiego i Augusta hr. Cieszkowskiego”
W 2014 roku przypada 200 rocznica urodzin błogosławionego Edmunda Bojanowskiego oraz 200 rocznica
urodzin Augusta hr. Cieszkowskiego – postaci związanych z naszym miastem. Chcąc oddać hołd tym wybitnym
Polakom, Rada Miasta Luboń postanawia ustanowić w Luboniu rok 2014 „Rokiem bł. Edmunda
Bojanowskiego i Augusta hr. Cieszkowskiego”
Błogosławiony Edmund Bojanowski, urodzony 14 listopada 1814 r., jest założycielem Zgromadzenia Sióstr
Służebniczek Najświętszej Marii Panny, z którego wyłoniły się cztery odrębne Zgromadzenia: Służebniczek
wielkopolskich, starowiejskich, śląskich i dębickich. Obecnie stanowią one federację skupiającą ponad trzy
tysiące sióstr pracujących w wielu krajach świata. Dom generalny Służebniczek wielkopolskich znajduje się
w Luboniu.
Edmund Bojanowski tworzył ochronki wiejskie, w których dzieci były wychowywane przez Służebniczki
według opracowanej przez niego metody. Ochronki to pierwowzór dzisiejszych żłobków i przedszkoli.
Bojanowski zorganizował Instytut Gostyński, w którym mieścił się szpital dla ubogich i sierociniec dla
bezdomnych dzieci. Prowadzono tam również kuchnię dla ubogich.
Był rzecznikiem pracy organicznej. Należał do kilku stowarzyszeń mających na celu dobro drugiego
człowieka. Był członkiem Ligi Polskiej, której zadaniem stała się obrona praw narodowych i szerzenie zasad
moralnych poprzez rozwijanie oświaty, braterstwa, pomocy materialnej i pracy społecznej. Angażował się
w pracę Towarzystwa Pomocy Naukowej, którego celem było umożliwienie ubogiej młodzieży zdobycie
wykształcenia.
Był członkiem Wydziału Literackiego Kasyna Gostyńskiego. Propagował czytelnictwo wiejskie, tworząc
pierwsze w Wielkim Księstwie Poznańskim i w ogóle na ziemiach polskich czytelnie wiejskie. Zbierał podania,
pieśni i przysłowia ludowe. Był wydawcą czasopism „Pokłosie” i „Rok Wiejski”. Gromadził w ten sposób
środki na utrzymanie sierot i innych podejmowanych działań.
Zmarł 7 sierpnia 1871 roku w Górce Duchownej; pochowany został w Jaszkowie. W sierpniu 1930 r. jego
doczesne szczątki zostały przeniesione do kaplicy Zgromadzenia Sióstr Służebniczek Niepokalanego Poczęcia
NMP Wielkopolskich w Luboniu. W 1948 r., z inicjatywy Zgromadzenia Sióstr Służebniczek, rozpoczął się
proces beatyfikacyjny ich założyciela. Zakończyła go beatyfikacja Edmunda Bojanowskiego dokonana przez
papieża Jana Pawła II w dniu 13 czerwca 1999 r. w Warszawie.
August hr. Cieszkowski urodził się 12 września 1814 r. w Suchej na Podlasiu. Zyskał opinię szanowanego
obywatela ziemskiego, filozofa, naukowca, publicysty, ekonomisty, posła i polityka. Był powstańcem
listopadowym. Studiował w Krakowie, Berlinie i Heidelbergu, gdzie w wieku 24 lat uzyskał doktorat.
Podróżując do Francji, Włoch czy Anglii poznawał postępowe idee, które wdrażał na ziemiach polskich. Tak
jak Edmund Bojanowski, Hipolit Cegielski i Roman May był jednym z czołowych propagatorów hasła pracy
organicznej, czyli dążenia do poprawy egzystencji Polaków w dziedzinie politycznej, ekonomicznej
i kulturalnej.
Współtworzył „Bibliotekę Warszawską”. Współorganizował Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk,
którego był wieloletnim prezesem. Wraz z Edmundem Bojanowskim organizował Ligę Polską. Współtworzył
ochronki, szpitale i sierocińce. Praca Cieszkowskiego „O ochronach wiejskich” miała duży wpływ na Edmunda
Bojanowskiego.
August hr. Cieszkowski jako poseł na sejm pruski domagał się autonomii dla ziem polskich. Był
kontynuatorem idei Stanisława Staszica związanej z upowszechnianiem własności wśród chłopów.
Usilnie starał się o utworzenie szkolnictwa wyższego na ziemiach polskich, w szczególności zabiegając
o powstanie szkoły rolniczej. Uważał, że edukacja rolnicza przyczynia się do poprawy sytuacji ludzi
pracujących na roli, a także stwarza możliwość obrony bytu narodowego.
Dzięki jego nieustępliwym staraniom i nakładom finansowym w 1870 r. w Żabikowie, w majątku, który
przekazał na rzecz Centralnego Towarzystwa Gospodarczego, powstała szkoła rolnicza. Była to jedyna wyższa
uczelniana ziemiach polskich pod zaborem pruskim. Dla upamiętnienia nieżyjącej już żony Cieszkowskiego
otrzymała imię Haliny. Szkoła powstała wbrew intencjom władz, wyłącznie z prywatnej inicjatywy.
Id: 854A5391-248A-4BE8-8C30-43D1489376BB. Podpisany
Strona 1
Mimo że nie miała formalnych praw akademickich, realizowano w niej szeroki, nowoczesny program
nauczania. Obejmował on przedmioty praktyczne, przyrodnicze podstawy produkcji roślinnej i zwierzęcej,
przedmioty ekonomiczne i społeczne oraz podstawy przetwarzania surowców rolniczych. Nauczano też
budownictwa, maszynoznawstwa, leśnictwa, ogrodnictwa, sadownictwa, warzywnictwa. Program w dużym
stopniu zbliżony był do dzisiejszych programów nauczania w szkołach rolniczych. Realizowali go tak
znakomici wykładowcy, jak Juliusz Au, Antoni Sempołowski, Szczęsny Kudelka, Józef Rivoli. Absolwenci
szkoły byli wszechstronnie przygotowani do prowadzenia nowoczesnych gospodarstw rolniczych. Wskutek
szykan rządowych szkoła została zamknięta w 1877 r.
W 1872 r. Cieszkowski przeniósł się na stałe do Poznania. Zmarł 12 marca 1894 r. Pochowany został
w kościele parafialnym w Wierzenicy.
Rocznica 200 urodzin jest wspaniałą okazją do przybliżenia mieszkańcom Lubonia sylwetek oraz idei
głoszonych przez tych wybitnych Wielkopolan.
Id: 854A5391-248A-4BE8-8C30-43D1489376BB. Podpisany
Strona 2