Rozpoczęcie działalności w Polsce Rozpoczęcie prowadzenia

Rozpoczęcie działalności w Polsce
Rozpoczęcie prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce wymaga dokładnego przemyślenia, wyboru
branży, a także odwiedzenia wielu instytucji i załatwienia różnorodnych formalności. Gdy mamy już pomysł
na własny biznes oraz potrzebne na jego uruchomienie fundusze, napotykamy na kolejną barierę:
biurokrację, która wiąże się z funkcjonującym w Polsce systemem prawno - podatkowym.
Z utworzeniem spółki nie jest związana potrzeba starania się o specjalne pozwolenia lub koncesje. Jednakże
przedmiot takiej działalności może wymagać takiej zgody np. w działalności związanej z: wydobyciem
kopalin, produkcją i obrotem technologiami dla armii i policji, produkcją i obrotem energią,
ciepłownictwem, ochroną osób i mienia, transportem lotniczym oraz nadawaniem programów radiowych i
telewizyjnych. Zgody ministra spraw wewnętrznych i administracji wymaga zakup nieruchomości i ziemi
przez cudzoziemca. Rozpoczęcie budowy wymaga odpowiedniego pozwolenia. By otrzymać takie
pozwolenie należy zwrócić się do organów władz samorządowych. Organy te kontrolują i sprawdzają
zgodność projektów z prawem budowlanym. Do stron biorących udział w procesie budowy i sprawdzania
jej zgodności z prawem budowlanym należą: inwestop, inspektor nadzoru budowlanego, architekt oraz
kierownik budowy.
Rejestrując jednoosobową działalność gospodarczą w pierwszej kolejności zgłaszamy ją do ewidencji
działalności gospodarczej w Urzędzie Gminy lub Urzędzie Miasta, w miejscu stałego zamieszkania
przedsiębiorcy. W przypadku spółek z o.o., akcyjnej itp. udajemy się do notariusza w celu spisania w
formie aktu notarialnego umowy spółki. Wraz ze zgłoszeniem do ewidencji działalności gospodarczej, w
Urzędzie Gminy lub Miasta trzeba także złożyć wniosek o wpis do krajowego rejestru urzędowego
podmiotów gospodarki narodowej (uzyskanie numeru REGON). Numer REGON można także uzyskać
samodzielnie Urzędzie Statystycznym(co zwykle skraca proces rejestracji)
W Urzędzie Statystycznym możemy także określić typ naszej działalności według numeracji Polskiej
Klasyfikacji Działalności (tzw. numer PKD). Jeżeli działalność ma być prowadzona w spółce cywilnej, każdy
ze wspólników musi odrębnie uzyskać wpis do ewidencji działalności gospodarczej.
Następnie występujemy do Urzędu Skarbowego w celu nadania nr NIP. Gdy posiadamy numer NIP (Numer
Identyfikacji Podatkowej) oraz REGON, warto pomyśleć o wyrobieniu pieczątki, choć nie jest to wymagane
przepisami prawa. Oprócz nazwy, adresu i telefonu firmy powinien się też znaleźć na niej numer NIP i
REGON.
Z numerem NIP i REGON możesz udać się do banku, aby założyć konto firmowe. Oferty banków są różne,
tak samo jak opłaty za prowadzenie rachunku. Niektóre banki mają przygotowane gotowe pakiety dla
przedsiębiorców, oprócz konta oferując m.in. preferencyjne warunki przy ubieganiu się o kredyt lub
krótkoterminowe, nie-oprocentowane debety. Kolejny krok to wizyta w Urzędzie Skarbowym. Oprócz
podania numeru REGON i numeru firmowego konta należy złożyć zawiadomienie o wyborze formy
opodatkowania. Przedsiębiorca może wybrać jedną z kilku form opodatkowania. Rozliczenie na zasadach
ogólnych. Jest to podstawowa i jednocześnie najbardziej skomplikowana forma opodatkowania. Osoby
rozliczające się w ten sposób zobowiązane są do ewidencjonowania wszystkich przychodów i rozchodów w
formie tzw. podatkowej księgi przychodów i rozchodów (KPR). Podatek na zasadach ogólnych płaci się od
faktycznie uzyskanego dochodu (zysku) a nie od przychodu. Od sumy przychodu odlicza się koszty jego
uzyskania. Przy działalności (osób fizycznych, spółek cywilnych osób fizycznych, spółek jawnych osób
fizycznych, spółek partnerskich, spółdzielni socjalnych) przekraczającej przychód 1 200 tys. euro konieczne
jest prowadzenie pełnej księgowości. W zależności od wysokości uzyskanego dochodu stawka podatku
wynosi 18 proc., lub 32 proc. Rozliczający się na zasadach ogólnych musi samodzielnie obliczać zaliczkę na
podatek dochodowy i wpłacać co miesiąc do urzędu Skarbowego - możliwe jest też wpłacenie zaliczki na
PIT co kwartał. W takim przypadku trzeba o tym zawiadomić Urząd Skarbowy. Obowiązek wpłacania
zaliczki powstaje jednak dopiero od miesiąca, w którym dochód z działalności, pomniejszony o niektóre
koszty (np. ZUS), przekroczył kwotę 556,02 zł (stawka na rok 2010). Po przekroczeniu tej kwoty podatek
płaci się od nadwyżki, według ustalonych progów procentowych.
Przedsiębiorcy mogą również wybrać opodatkowanie tzw. podatkiem liniowym. Bez względu na wielkość
dochodów podatek ten wynosi 19 proc, jednakże w zamian przedsiębiorca nie może rozliczać się wspólnie z
małżonkiem ani na zasadach przewidzianych dla osób samotnie wychowujących dzieci, nie może także
korzystać z żadnych ulg za wyjątkiem odliczenia składek na ZUS i ubezpieczenie zdrowotne. Ponadto w
przypadku tej formy nie obowiązuje kwota wolna od podatku (556,02 zł), czyli płaci się podatek od całego
dochodu. Rozliczenia według 19 proc. podatku liniowego nie mogą wybrać osoby, które w ramach swej
działalności gospodarczej chcą świadczyć usługi na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy, o ile takie usługi
świadczyli lub świadczą w ramach stosunku pracy.
Warto pamiętać, że w przypadku spółki cywilnej osobami wykonującymi działalność gospodarczą są
udziałowcy, oni też indywidualnie rozliczają się z podatku dochodowego (sama spółka nie posiada
osobowości prawnej) i nie jest podatnikiem podatku dochodowego. Obowiązek rejestracji jako płatnika
VAT dotyczy wszystkich przedsiębiorców, z wyjątkiem osób rozpoczynających działalność, korzystających ze
zwolnienia podmiotowego oraz osób prowadzących działalność nie objętą podatkiem VAT. Rejestracji
dokonuje się na druku VAT-R uiszczając opłatę skarbową w wysokości 170 zł. Z podmiotowego zwolnienia
z rejestracji jako płatnik VAT mogą skorzystać przedsiębiorcy, którzy rozpoczynają działalność pod
warunkiem, że ich roczne szacowane obroty nie przekroczą kwoty 150 tyś. zł. Ze zwolnienia z podatku VAT
opłaca się skorzystać firmom, które oferują swoje produkty i usługi finalnym odbiorcom (konsumentom)
bądź innym podmiotom zwolnionym z VAT. Jeżeli natomiast odbiorcami oferty przyszłej firmy mają być
płatnicy VAT (inne firmy, instytucje), przedsiębiorcy również opłaca się być płatnikiem tego podatku.
Przedsiębiorca powinien przed wyborem sposobu opodatkowania dokonać odpowiednich szacunków
i dobrać najbardziej opłacalną formę. Należy pamiętać, że nie wszystkie typy działalności mogą być
rozliczane w dowolnej formie. W razie wątpliwości należy zasięgnąć informacji w Urzędzie Skarbowym.
Ostatnią z formalności przy rejestracji firmy jest zgłoszenie działalności w Zakładzie Ubezpieczeń
Społecznych. Przedsiębiorca ma obowiązek powiadomienia ZUS o rozpoczęciu działalności w terminie
7 dni, składając odpowiedni formularz. Obowiązkowi ubezpieczenia podlegają także zatrudniani przez firmę
pracownicy. Składki na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz
Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych można płacić wyłącznie w formie bezgotówkowej, za
pośrednictwem firmowego konta bankowego, za dany miesiąc do dnia 10 następnego miesiąca lub
15 następnego miesiąca, jeżeli firma zatrudnia pracowników. Indywidualna składka ZUS wynosi obecnie
839,06 zł. (z dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym). Przedsiębiorca, który rozpoczął działalność po
24 sierpnia 2005, nie prowadził firmy w okresie 60 miesięcy od rozpoczęcia nowej działalności, nie będzie
świadczył usług na rzecz byłego pracodawcy i nie zatrudnia pracowników może skorzystać
z dwuletniej ulgi w składkach ZUS. Wtedy płaci miesięcznie obniżona kwotę 113,05 zł. Przedsiębiorca, który
jest objęty ubezpieczeniem z innego tytułu niż prowadzenie działalności (np. jest zatrudniony na umowę
o pracę) nie ma obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne (pod warunkiem, że pracodawca
odprowadza za niego takie składki od podstawy wymiaru nie mniejszej niż minimalne wynagrodzenie),
jednakże musi samodzielnie odprowadzać składkę na ubezpieczenie zdrowotne (233,32 zł.) .
Powinniśmy omówić jeszcze kwestię uzyskania zezwolenia na pracę przez cudzoziemca.
Zasadą jest konieczność uzyskania przez cudzoziemca zezwolenia na pracę w przypadku:
 zatrudnienia,
 wykonywania innej pracy zarobkowej,
 pełnienia funkcji w zarządach osób prawnych prowadzących działalność gospodarczą.
Eksperci FPA Group
Marzec, 2011