Zestawienie parametrów technicznych stanowisk multimedialnych i

Transkrypt

Załącznik do SIWZ nr 1
Zestawienie parametrów technicznych stanowisk multimedialnych i urządzeń oraz treści
stanowiących wsad multimedialny
Zakup sprzętu na potrzeby wyposażenia wystawy multimedialnej w Bastionie św. Jadwigi
rodzaj
typ
Opis
Zakup sprzętu
Wyposażenie wystawy multimedialnej - zestaw zintegrowany
1.Projektor 3D typu Short Throw Projektor 3D DLP 2 szt. * minimalny
kontrast: 5000:1, minimalna jasność: 2000 ANSI lumenów, rozdzielczość:
1920x1080
2. Bezcieniowy ekran tylno-projekcyjny pod wymiar pomieszczenia
zabudowany, (umożliwiający wentylację pomieszczenia i wejście obsługi w
obszar techniczny za ekranem) – odtwarzanie uruchamiane przez obsługę.
Projekcja 3D.
3. Urządzenie odtwarzające treści 3D - 6 szt. *, player sprzętowy lub
komputer z oprogramowaniem typu player, łącze wideo HDMI, transfer
danych i oprogramowanie umożliwiający odtwarzanie w standardzie HD 3D
4. Zestaw audio 6 szt., * zestaw głośników współpracujący z playerem 3D,
5.1. minimalne pasmo przenoszenia 40 Hz – 20 000 Hz. Moc wyjściowa
RMS subwoofera wynosi 25 W, Ekranowanie magnetyczne.
główne
parametry
5.Ekran projekcyjny lub tylno-projekcyjny pod wymiar pomieszczenia
(umożliwiający wentylację pomieszczenia i wejście obsługi w obszar
techniczny za ekranem) - Urządzenie sterujące odtwarzaniem w formie
konsoli dotykowej umieszczonej na postumencie lub kolumnie w strefie dla
widza do samodzielnej obsługi przez zwiedzających (przekątna powierzchni
dotykowej 10-15 cali). Projekcja 3D.
6. Monitor LCD minimum 50 cali full HD z zintegrowanym audio,
wbudowany w oprawę w formie „stołu multimedialnego” o wysokości
standardowego blatu roboczego 70 – 75 cm; powierzchnia monitora
ustawiona w poziomie do oglądania od góry z pozycji stojącej. Sterowanie
za pomocą oprogramowania z interfejsem graficznym wskaźnik ekran
dotykowy. Materiał 2 D
7. Ekran projekcyjny typu żagiel pod wymiar 4 szt., tafla szklana
dopasowana do kształtu ściany pomieszczenia docięta po zadanym łuku, ze
szkła bezpiecznego lub hartowanego uzbrojona w folie projekcyjną,
wymiary dostosowane do projekcji, tylna projekcja, ekspozycja składa się z
projekcji na folii oraz materiałów stałych typu: zdjęcia, reprodukcje, opisy
dostosowane rozmiarem do powierzchni wystawowej do aranżacji własnej
1 z 14 - Załącznik do SIWZ nr 1
wykonawcy. Projekcja 3D
8. Projektor LED 3D szt. 4 szt. *, 1280x800
Technologia projekcji LED, Rozdzielczość minimalna:1280x800
Jasność minimalna 500 lum.
Kontrast minimalny:10000:1
9. Okulary stereoskopowe 15 sztuk. Migawkowe w technologii DLP link lub
innej kompatybilnej z projektorami
* -W przypadku zastosowania urządzeń hybrydowych dopuszczalne jest
zastosowanie rozwiązań zintegrowanych.
Rozmieszczenie
zakupowanego Bastion św.Jadwigi
Piastowska 19 , 48-300 Nysa
sprzętu
Specyfikacja zakupywanych usług - sala multimedialna do projektu
„Chrześcijańskie przystanki pogranicza- Nysa i Bílá Voda.”
Treść merytoryczna na potrzeby organizacji wystawy multimedialnej w Bastionie św. Jadwigi
sala nr 1
rodzaj
zakres usługi
Opis
Treść merytoryczna Sali nr 1 wystawy multimedialnej
Materiał wideo, scenariusz, reżyseria, realizacja, montaż: wirtualnego przewodnika
(prowadzący) w formie „trailer” 3 minuty należy pokazać skrótowo listę
opisywanych obiektów oraz zakres tematyczny rozwinięty w dalszej części jako:
- opis wydarzeń ze wspólnej polsko czeskiej historii, tj. wspólnych polsko-czeskich
kart historii związanych z tradycjami chrześcijańskimi - Bila Voda w Czechach stała
się miejscem deportowania sióstr zakonnych z terenów ówczesnej Czechosłowacji, a
historia Nysa zwanej Śląskim Rzymem, jest nierozerwalnie związana z historią
kościoła katolickiego i ewangelickiego, nawiązująca swoją treścią do wspólnych
polsko-czeskich kart historii związanych z chrześcijaństwem (ruch husytów,
seminaria duchowne w Nysie i Bilej Vode, powojenne represje w stosunku do
wspólnot zakonnych na terenie Nysy oraz Bilej Vody, Ukazanie postaci Marii
Merkert oraz Marianny Orańskiej.
Lista obiektów (dotyczy całej wystawy):
1. Bazylika św. Jakuba i św. Agnieszki w Nysie
2. Kościół św. Piotra i Pawła w Nysie
3. Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Nysie
4. Klasztor pijarów w Bílej Vodzie Czechy
5. Kapliczka w miejscowości Tannzapfen (Jedlovec) w Czechach, tradycyjnego
miejsca pielgrzymek, szczególnie górników z terenów obecnie przynależących do
Polski i Czech.
Wszystkie materiały mają być zrealizowane w języku polskim, w technice HD.
Wszystkie materiały konsultowane historycznie ze specjalistą z kwalifikacjami
zgodnie z zapisami SIWZ - VI pkt.1 ust 4)
W materiale należy użyć odpowiadającą charakterem muzykę opartą o klasyczne
instrumentarium takie jak kwartet smyczkowy, smyczkowy zespół instrumentalny,
chór mieszany, klasyczne głosy solowe, orkiestra symfoniczna. Muzyka użyta w
prezentacji ma zostać przekazana zamawiającemu z prawami autorskimi do
wykorzystywania jej dla potrzeb wystawy przez czas nieograniczony bez
dodatkowych opłat.
Opis oprawy muzycznej dotyczy wszystkich stanowisk multimedialnych.
Elementy
realizacyjne
Materiał wideo, scenariusz, reżyseria, realizacja, montaż: wirtualnego przewodnika
(prowadzący):
zdjęcia 3D
Scenariusz
Reżyseria
kreacja aktorska / prowadzący
montaż 3D
efekty i grafika
miejsce
Bastion św.Jadwigi
Treść merytoryczna na potrzeby organizacji wystawy multimedialnej w Bastionie św.
Jadwigi sala nr 2
rodzaj
zakres usługi
Opis
Treść merytoryczna Sali nr 2 wystawy multimedialnej
Materiał 1: scenariusz, reżyseria, realizacja, montaż: najciekawsze elementy
polskich i czeskich obiektów sakralnych takie jak: obrazy rzeźby, detale
architektoniczne w formie interaktywnej mapy z osadzonymi multimediami, grafiką
i filmami zrealizowanymi w technice 3D z uczestnictwem lektora i prowadzącego
aktora, zdjęcia realizowane ze stabilizacją ruchu kamery tj.z wykorzystaniem
urządzeń typu: wózek, kran kamerowy, steadycam.
Urządzenie sterujące odtwarzaniem w formie tablicy dotykowej umieszczonej na
postumencie lub kolumnie w strefie dla widza do samodzielnej obsługi przez
zwiedzających (przekątna powierzchni dotykowej 10-15 cali).
Łączny czas trwania materiałów audiowizualnych – 16 minut
Materiał 2 Materiały filmowe osadzone w aplikacji (programie komputerowym) w
formie mapy z linkami do filmów do samodzielnego odtwarzania przez
zwiedzających przy pomocy interfejsu w formie ekranu dotykowego wbudowanego
w „stół multimedialny”. Filmy zrealizowane w technice „z lotu ptaka” przy użyciu
latającego nośnika kamery pokazującego obiekty architektury sakralnej z zewnątrz
w terenie ich lokalizacji. Ujęcia z powietrz mają być stabilizowane za pomocą
żyroskopowego stabilizatora kamery. Materiał filmowy z podkładem muzycznym
oraz opisem zabytków architektury przedstawionym przez lektora – Łączny czas
trwania materiałów audiowizualnych – 12 minut.
Materiał 1
Elementy
realizacyjne
zdjęcia 3D
Scenariusz
Reżyseria
Kreacja aktorska /prowadzącego
Montaż
Efekty i grafika
Przygotowanie aplikacji interaktywnej
Materiał 2
Zdjęcia z użyciem latającej platformy fotograficznej/ filmowej 2D
Scenariusz
Reżyseria
Montaż
Efekty i grafika
Przygotowanie aplikacji interaktywnej
miejsce
Bastion św. Jadwigi
Treść merytoryczna na potrzeby organizacji wystawy multimedialnej w Bastionie św. Jadwigi
sala nr 3
zakres usługi
Opis
Materiał wideo: scenariusz, reżyseria, realizacja, montaż, historie polskich i czeskich
obiektów kultury sakralnej z wykorzystaniem reprodukcji, zdjęć, elementów grafiki
i filmów historycznych z udziałem / lektora / aktora prowadzącego. Materiał
uzupełniający oparty o opis z Sali 1, wybrany i dostosowany do sposobu prezentacji.
Ekspozycja ma się składać się z projekcji na folii projekcyjnej (tylna projekcja) oraz
materiałów stałych typu: zdjęcia, reprodukcje, opisy; (materiały dostosowane
rozmiarem do powierzchni wystawowej do aranżacji własnej wykonawcy), materiał
wspomagany efektami audio słyszalnymi w strefie widza dla każdego z 4 stanowisk.
Prezentacja ma być uruchamiana czujnikiem ruchu reagującym na obecność widza
w strefie projekcyjnej lub czytnikiem kodów QR z ulotki lub telefonu.
Łączny czas trwania materiałów audiowizualnych dla 4 stanowisk – 16 minut
Elementy
realizacyjne
miejsce
Zdjęcia 3D
Scenariusz
Reżyseria
kreacje aktorskie /prowadzącego
Montaż
Efekty i grafika
Bastion św.Jadwigi
Wytyczne merytoryczne.
Opis ważniejszych informacji na temat obiektów, które mają się znaleźć w materiale
prezentacyjnym:
Jezuicki kościół Wniebowzięcia NMP.
Kościół jezuicki w Nysie został zbudowany w latach 1688-1692 według planów przybyłego z
Pragi włoskiego architekta zakonnego, Qadro. Pierwsze szkice do budowy kościoła wykonał
budowniczy z Ołomuńca(być może był to jezuita lub pochodzący także z Ołomuńca
PiotrSchuller). Budynek ołomunieckiego kolegium stał się wzorcem do nyskiego kolegium.
Nyski kościół stanowi przykład typu świątyni budowanej w Czechach i na Morawach.
W akcie fundacyjnym jezuici otrzymali min. dobra Albrechcice w okolicach Opawy.
Kościół został uszkodzony podczas ostrzału artyleryjskiego w trakcie oblężenia Nysy przez
wojska Fryderyka II.W czasie wojny siedmioletnie (1758-1762) kościół zamieniono na
magazyn wojskowy. Kolejne uszkodzenia w czasie oblężenia w 1810 r..
Cenniejsze elementy wystroju:
1.ciekawy ołtarz główny składający się z dwu części powstałych w różnym czasie. Górna
część przedstawiająca Maryję unoszoną do nieba jest oryginalną częścią ołtarza zniszczonego
w 1810r.(nieznany autor).Dolna część powstała w 1860 r, przedstawia sarkofag Maryi i
wpatrujących się w niego apostołów. Jest to dzieło E.Afingera.
2.Według sporządzonej inwentaryzacji w 1625 r.( po śmierci bpa. Karola (inwentaryzacja
była dowodem w/w roszczeń min. zakonu niemieckiego, po śmierci bpa. w Madrycie, gdzie
udawał się by objąć urząd wicekróla Portugali. Jego serce jest w srebrnej kapsule w Skarbcu
sw. Jakuba.)
Wg. tej inwentaryzacji do kościoła należał min. obraz na desce Albrechta Durera
„Zmartwychwstanie”, umieszczony w hebanowym ołtarzyku. (nie wiadomo gdzie teraz
znajduje się ten obraz).
3. freski na sklepieniu, autor K.Dantwart
4.Figurka Madonny z Foy,z XVII wieku. Obecnie figurka ta znajduje się w Skarbcu
św.Jakuba
Jezuici nyscy w 1652 r. polecili zbudować na górze zwanej RuBNER znajdującej się
niedaleko należącej do nyskich jezuitów miasteczka Olbersdorf (dziś to część miasta Mesto
Albrechtice,) kaplicę w której uroczyście umieszczono figurkę Madonny z dębu Foy. Figurka
niestety zaginęła. Istnieje tylko ta nyska.
Cudowna figura Marii in Rossis z nieistniejącego już dziś, nyskiego kościoła (o tym samym
wezwaniu) została namalowana w latach 1730-1740 na fresku znajdującym się w ambicie
kościoła na Białej Górze pod Pragą jako jedyny cudowny wizerunek maryjny ze Śląska.
Pełny opis kościoła:
Końcem XVII wieku w 1688 roku zbudowano obecny kościół jezuicki. Jest on pierwszą
budowlą sakralną na Śląsku wzniesioną przez Jezuitów.
Oświetlenie wnętrza kościoła tylko przez okna kaplic i empor sprawia, że nawa ma tylko
pośrednie oświetlenie. Filary przyścienne w dolnej części tworzą kaplice. Taki typ budowli
można określić jako emporowo-halowy.Ich przykładem jest kościół. św. Józefa w
Krzeszowie, w Różance czy w Głogowie (kośc. Jezuicki).
Kościół jezuicki w Nysie został zbudowany w latach 1688-1692 według planów włoskiego
architekta zakonnego, pochodzącego z Mediolanu-Qadro. Dwuwieżowa fasada jest zwrócona
w stronę Rynku Solnego. Wejście do kościoła prowadzi przez portyk utworzony z balkonu
stojącego na dwóch parach kolumn i dwustronnych schodów. Portal ten został wykonany w
trzy lata później w 1695r.przez Kaspra Herberga. Sądząc z wyglądu znajdujących się we
wnękach drewnianych rzeźb przedstawiających Karola Boromeusza, Ferdynanda
Kastylijskego, Ignacego Loyolle i Franciszka Ksawerego przy wykańczaniu elewacji brakło
dobrego rzeźbiarza. Wewnątrz dominującym czynnikiem jest szeroka nawa, wysoko
przesklepiona, artykułowana masywnymi parami pilastrów kompozytowych, przechodząca w
jednoprzęsłowe prezbiterium zakończone niewielką absydą. Identyczne podziały wszystkich
ścian oraz szerokie obiegające całe wnętrze belkowanie – podkreślają jednorodny charakter
wnętrza. Belkowanie jest ozdobione fryzem o pięknej dekoracji sztukatorskiej składającej się
z motywów akantowych. Nawę nakrywa sklepienie kolebkowe z lunetami, w których
umieszczone są okna. Sklepienie nawy podzielone jest podwójnymi pasami gurtowymi na
przęsła. Prezbiterium ma sklepienie krzyżowe a w kaplicach i emporach znajduje się sklep.
Kolebkowo-krzyżowe. Autorem polichromii w tym kościele jest Karol Dankwart cieszący się
tytułem nadwornego malarza króla polskiego i od 1689 malarz biskupa wrocławskiego. Sceny
na sklepieniu nawiązują do wezwania kościoła-ich tematem jest apoteoza Maryi, Jej adorację
i pokazanie jako Królowej Proroków. Natomiast w ołtarzu głównym górna część
przedstawiająca scenę Wniebowzięcia jest oryginalna i pochodzi z 1691 r. Jest to pierwszy na
Śląsku ołtarz, w którym zmieniono tradycyjną architektoniczną formę retabulum na
iluzjonistyczną, niemal teatralną formę przestrzenną. Niestety nieznany jest twórca tego
niezwykłego dzieła, wyprzedzający pojawienie się podobnych form o dobre dwadzieścia lat.
Dolna została stworzona przez E. A. Afingera w 1860 roku. Z podobnego okresu tj. druga
połowa XIX wieku pochodzą boczne ołtarze przy prezbiterium (ale utrzymane w stylu
baroku). Te późniejsze prace związane są z faktem, iż w kościele jezuickim przez pewien czas
znajdował się magazyn karabinów (ze znajdującej się w seminarium fabryki) a nawet przez
jakiś czas trzymano jeńców francuskich. Stąd też takie bardzo skromne wyposażenie
następnych kaplic. O dawnym pięknym wystroju świątyni świadczą jedynie niektóre elementy
jak srebrne tabernakulum regencyjne wykonane przez nyskiego złotnika w XVIII w J. F.
Hartmana czy drewniane relikwiarze ozdobione motywem liści akantu. Tabernakulum ma
kształt szafki ujętej przewiązaną kotarą, spływającą spod baldachimu z lambrekinem,
podobnie jak i pochodząca z okresu budowy kościoła drewniana ambona mająca na parapecie
figury czterech ewangelistów i Chrystusa jako Salvatora (Zbawcę) stojącego na baldachimie.
Zwiedzając kościół warto zwrócić uwagę na oryginalne XVIII wieczne obrazy
przedstawiające m.in. świętych jezuickich.
Kościół pw. św. Piotra i Pawła
Kościół pw. św. Piotra i Pawła w Nysie zbudowany w 1730 r. pod wpływem praskiej sztuki
(min. kościoła jezuitów św. Mikołaja w Małej Stranie w Pradze. Kościół zbudowano dla
zakonu Bożogrobców. W 1730 też roku powstały freski namalowane przez braci Krzysztofa
Tomasza i Feliksa Antoniego Schefflerów. W 1731 r. zbudowano kryptę pod kościołem ( do
czasów sekularyzacji chowano tam zakonników),obecnie zniszczone po nyskich powodziach
trumny i ludzkie szczątki zebrano w jedną dużą skrzynię i umieszczono w krypcie.
Zakon Bożogrobców przybył do Nysy z Miechowa ok.1220 r. W 1336 roku zakon odłączył
się od macierzystego klasztoru w Miechowie i został przyłączony do prowincji czeskiej z
siedzibą na Zderaziu w Pradze. Po wojnach ,kiedy padły domy Bożogrobców w Czechach
,Nysa stała się głównym domem i tu był prepozyt generalny zakonu. Dla nich też Karol Ditter
z Dittersdorfu napisał kilka utworów na głosy i instrumenty.
Kościół ten należał do Bożogrobców do czasu sekularyzacji w 1810,kiedy nastąpiła kasata
konwentu. W latach 1811-1814 kościół był zamknięty, służył jakiś czas jako magazyn fabryki
mydła. później ponownie poświęcony służył nysie jako kościół filialny dla kościoła św.
.Jakuba.
Cenniejsze elementy wystroju:
Freski Schefflerów,
Obraz w ołtarzu głównym Christiana Philipa Bentuma „ Św. Piotr i Paweł” oraz „Madonna z
Dzieciątkiem” w retabulum ołt. gł.
Bentum malarz holenderski ,malował w Czechach i na Śląsku (min. w Lubiążu, Nysie i
Trzebnicy). Był uczniem znanego czeskiego malarza Petera Johana Brandla, nazywanego
„czeskim Rubensem”.
Obrazy Jana Melchiora Brandeisa ( 6 obrazów przedstawiających sceny z życia św. Piotra i
Pawła).
Pełniejszy opis kościoła:
Kościół św. Piotra i Pawła w Nysie zbudowany jest w ciągu zabudowań ulicy Brackiej. Jego
spokojną niemal pałacową elewację od strony wspomnianej ulicy tworzą dwa portale. W
środkowym przęśle zbudowano portal główny, w którym znajduje się wejście do kościoła.
Ujęty jest kompozytowymi kolumnami, na których wspiera się balkon z kamienną balustradą.
Drugi portal na przęśle wschodnim ujęty jest pilastrami. Na zworniku nadproża umieszczono
kartusz herbowy z podwójnym krzyżem Bożogrobców. Z boków, na ogromnych pilastrach
hermowych stoją posągi św. Piotra i Pawła. W tym portalu zawarta jest podwójna informacja
o kościele. Figury świętych wskazują wezwanie kościoła a podwójny krzyż jest znakiem
rycerskiego zakonu Bożogrobców, z których inicjatywy powstał. Oficjalna nazwa zakonu
brzmi-Kanonicy Regularni Stróże Świętego Grobu Jerozolimskiego z podwójnym czerwonym
krzyżem. Podwójny krzyż widać też na zewnętrznej głównej elewacji kościoła oraz wewnątrz
świątyni. Według tradycji -Maryja naznaczyła krwią Pana Jezusa na piersi św. Jakuba
Młodszego znak krzyża i do belki krzyża dodała drugą jako pamiątkę po tabliczce INRI,
zaznaczając że to On będzie Strażnikiem Grobu Jezusa. Zadaniem zakonu rycerzy
Bożogrobców było udzielanie opieki pielgrzymom, płacenie okupu za rycerzy wziętych do
niewoli przy wyprawach krzyżowych, zakładanie szpitali a przede wszystkim Chwała Krzyża.
Bożogrobcom powierzono opiekę nad Bożym Grobem oraz relikwiami Krzyża Św.
Oni też posiadali największą wiedzę dotyczącą dziejów Krzyża Św. i rozpowszechnili kult
Krzyża. Zakon Bożogrobców miał własny zakonny rytuał związany z kultem krzyża - tj.
specjalną liturgię i modlitwy poświęcone zbawieniu Chrystusa przez Krzyż. Dlatego też
głównym motywem fresków w kościele jest apoteoza Krzyża, źródła zbawienia. Natomiast na
sklepieniach empor w bocznych kaplicach freski nawiązują w symboliczny sposób
błogosławieństwo płynące z tajemnicy Krzyża Św. Ich autorami są bracia Feliks Antoni i
Krzysztof Schefflerowie. Wewnątrz po wejściu do szerokiej trzy przęsłowej nawy wzrok
przyciągają niezwykłe malowidła. Oto na sklepieniu w centralnym najbardziej rozjaśnionym
miejscu na tle białego trójkąta(symbolu Trójcy Świętej) widnieje postać Boga Ojca jako
stworzyciela świata z kulą ziemską , triumfująca postać Chrystusa Zmartwychwstałego z
rozwianą chorągwią rezurekcyjną. oraz Gołębica –symbol Ducha Świętego. Poniżej Maryja z
apostołami i postaciami aniołów z gałązkami oliwnymi symbolizującymi męczeństwo i cnoty.
Nieco dalej w zachodniej części ukazana jest scena znalezienia Krzyża Świętego unoszonego
ku górze przez anioły. Towarzyszą im św. Helena która odnalazła Krzyż, Konstantyn oraz
papieże, biskupi i zakonnicy. Scena ta nawiązuje do tzw. Próby Krzyża, kiedy staraniem
cesarzowej Heleny został odnaleziony Krzyż. Aby sprawdzić właściwy, gdyż Jezus został
ukrzyżowany z dwom łotrami, przeprowadzono próbę na oczach cesarzowej. Kiedy osoba
zmarła, po dotknięciu Krzyża została cudownie wskrzeszona uznano, że odnaleziony krzyż
jest prawdziwy. Relikwie Krzyża Św. zostały otoczone wielką czcią i powierzone później
Bożogrobcom. W XII wieku perski władca Chores skradł je ale dzięki cesarzowi
Herakliuszowi zostały one odzyskane –tak wspomina o tym legenda. Do tego faktu nawiązuje
ta scena uroczystego wniesienia Krzyża do świątyni. Ciekawym zjawiskiem jest
iluzjonistyczne przedstawienie Krzyża który jakby unosił się i błogosławił patrzącemu.
Bardziej wyraziście ten element iluzji przedstawił Feliks Antoni Scheffler kilkanaście lat
później w refektarzu jezuitów w Kłodzku.
Po bokach sklepienia przy balustradzie będącej iluzyjnym przedłużeniem rzeczywistej
architektury widać cztery grupy postaci symbolizujące znane wtedy kontynenty - Europę,
Afrykę, Amerykę i Azję. Cztery kontynenty symbolizują rozpowszechnienie się po całym
świecie nauki o Zbawieniu przez Krzyż Św.-to też cztery ramiona krzyża a pomnożone przez
trzy osoby boskie –dają dwanaście –czyli liczbę dwunastu pokoleń Izraela oraz dwunastu
Apostołów. Taka symbolika była zamierzona i celowa, charakterystyczna dla nowożytnej
architektury. Poniżej trzy pary kaplic oddzielone skośnie ustawionymi pilastrami kierują
wzrok ku prezbiterium które oddzielone jest od nawy głównej gurtami i przyściennymi
kolumnami .Kolumny wsparte na wysokich cokołach, ozdobionych medalionami z
popiersiami Piotra i Pawła i rokokowymi kinkietami zwieńczone są figurami aniołów. W
ołtarzu głównym między kolumnami stoją posągi – z lewej strony św. Augustyna, twórcy
reguły Bożogrobców i po prawej św. Jakuba Młodszego-patrona zakonu. Na mensie stoi
rokokowe tabernakulum ozdobione motywami winogron, kłosów zbóż i figurami aniołów.
Całość wieńczy obraz Madonny z Dzieciątkiem (również autorstwa Bentuma). W centralnym
miejscu ołtarza wisi obraz Filipa Bentuma przedstawiający św. Piotra i Pawła nad którymi
unosi się postać Chrystusa z Krzyżem. Uważny obserwator dojrzy w głębi małe scenkiukrzyżowania Piotra i ścięcie Pawła.
W zwieńczeniu ołtarza znajduje się figura Boga Ojca adorowanego przez anioły.
Dopełnieniem całości jest fresk na sklepieniu prezbiterium z podwójnym Krzyżem
Bożogrobców adorowany przez chóry anielskie i trzy postacie-alegorie cnót kardynalnychWiary ,Nadziei i Miłości. Patrząc na ołtarz główny zastanawia pewna dwoistość –freski
zgodnie z głównym celem Bożogrobców nawiązują do chwały krzyża ,a w ołtarzu jest obraz
przedstawiający Piotra i Pawła. Obraz ten nawiązuje do wezwania ale dlaczego świątynia ta
ma takie a nie bardziej pasujące wezwanie Krzyża Św.? Wyjaśnienie jest stosunkowo prosteBożogrobcy otrzymali tu w około 1622r. (kiedy to do Nysy zostali sprowadzeni Jezuici) plac
w zamian za klasztor i kościół na Rynku Solnym. Obok na ulicy św. Piotra stał już gotycki
kościół pod wezwaniem św. Piotra .Podupadły po wojnie trzydziestoletniej zakon
Bożogrobców (zostało ich tylko trzech) dopiero na przełomie XVII/XVIII wieku dzięki
mecenatowi bpa. von Neuburg zaczyna odzyskiwać swoją świetność. Biskup Ludwik von
Neuburg , mający min. tytuł Wielkiego Mistrza Niemieckich Rycerskich Zakonów nie tylko
wspierał rycerskie zakony (a takim byli Bożogrobcy, ale też posiadał specjalne cesarskie
fundusze na rzecz wspierania kościoła katolickiego. Pochodziły one z rekompensaty za
oddane protestantom 122 kościoły –zgodnie z traktatem z Altransztad w 1706r.Dzięki
wsparciu biskupa najpierw zbudowano klasztor a potem kościół. Opuszczony stary kościół
św. Piotra po kilku latach ze względu na stan techniczny został rozebrany.(Jest zaznaczony na
miedziorycie Hayera z 1596r).Nawiasem mówiąc dla zakonników była to już trzecia
przeprowadzka. Bożogrobcy przybyli do Nysy podobnie jak franciszkanie już w XIII wieku.
Na Starym Mieście prowadzili szpital pw. NMP oraz kościół Maryi w Różach (Marii in
Rosis) skąd po zniszczeniach husyckich przenieśli się na Rynek Solny i tam założyli nowy
klasztor i kościół pw. Św. Krzyża.
Być może w dobie kontrreformacji dołączono do wezwania kościoła imię św. Pawła.
Podobnie typowa dla kontrreformacji jest treść ideowa ambony z motywem nawrócenia
„Powrót syna marnotrawnego” i figurą Dobrego Pasterza. Przecież i św. Paweł po spotkaniu
Jezusa w drodze do Damaszku nawrócił się. I tak ten który prześladował chrześcijan stał się
Apostołem narodów. Postać św. Pawła jest czytelną aluzją o powrót „synów marnotrawnych”
- luteran na łono kościoła katolickiego.
Życie tych dwóch apostołów przybliżają też liczne duże obrazy Brandeisa. Podobnie równie
kontrreformacyjną wymowę mają freski w bocznych kaplicach, które sugerują w symboliczny
sposób błogosławieństwa i znaczenie wynikające z Tajemnicy Krzyża w życiu każdego
człowieka - np. fresk w ostatniej kaplicy przedstawiający uleczenie króla Abgara dzięki
wizerunkowi Chrystusa, będący skutkiem wiary i śmierć Judasza na drzewie – skutek zdrady.
W kościele św. Piotra i Pawła po sekularyzacji przez krótki czas znajdowała się fabryka
mydła. Szczęśliwym trafem całe wyposażenie i freski przetrwały wszelkie działania wojenne
nietknięte i zachowały się do dziś.
Kościół św. Piotra i Pawła został zbudowany w latach 1720-1728 pod kierunkiem M. Kleina a
po jego śmierci w 1725 r. przez F. A. Hammerschmidta. Jest wzorowany na kościele św.
Mikołaja na Małej Stranie w Pradze.
Kościół św. Jakuba w Nysie
Zbudowany w 1420 r. Wymiary kościoła dł.68,9 m, szerokość 25,56 m, wysokość nawy
głównej dochodzi do 28 m., a naw bocznych do 17,5 m. Halę kościoła dzielą wysokie
27m.filary (po 12 z każdej strony, każdy z nich przedzielony jest 12 kamiennymi opaskami i
rzędami cegieł . Kościół otacza wieniec 19 kaplic (16 gotyckich i 3 barokowe).Wnętrze
wielokrotnie zmieniało wystrój. W czasie barokizacji usunięto 23 z 46 ołtarzy. Z inicjatywy
bpa. Gerstmana zbudowano chór mieszczański.
W 1894 rozebrano barkowy ołtarz, i zbudowano ogromny ważący 60 tys. kg neogotycki,
który po powodzi w 1937 r rozebrano zostawiając drewniana nastawę(spłonęła w 1945r).
Cenniejsze elementy wystroju kościoła.
1.gotycki tryptyk (w ołtarzu głównym)
2.obraz „14 wspomożycieli” Hansa Durera (brata słynnego Albrechta Durera)
3.gotycka fig. św. Anny Samotrzeciej, obraz ten podobnie jak tryptyk w 1945 r. był
wywieziony do kościoła w Javorniku. po wojnie trafił do Bytomia a potem do Nysy.
4.obraz „Męczeństwo św.Bartłomieja”, którego autorem jest M.Wilmann.
5.medaliony namalowane przez Dankwarta, tworzące swoistą Biblię Pauperum
6. drewniana figura Madonny Królowej Niebios, czyli ”Madonna zdumienia pełna” jak ją
nazwał ks.M.Mróz.
Figura ,pochodząca z jezuickiego kościoła Wniebowzięcia NMP, trafiła do Nysy z Ołomuńca
w tym roku. Także ta figurka Madonny z Dzieciątkiem była wywieziona do Javornika w
1945r w obawie przed bombardowaniem. Następnie trafiła do zamku Sternberk na
Morawach,a potem przekazano ją w 1974 r. do Galerii Sztuki Plastycznej w Ołomuńcu.
podczas przygotowywania wystawy o gotyckich Madonnach w 1013 r. zidentyfikowano ją
jako Madonnę z Dzieciątkiem z Nysy. Po uzgodnieniach z czeskimi i polskimi władzami
figurka Madonny w 2014r.trafiła z powrotem do Nysy. Podczas Jarmarku Jakubowego w
tym roku została uroczyście umieszczona w nyskiej bazylice sw. Jakuba. Figurka ta jest
przykładem tego, że dzięki uczciwości ludzi nawet po 70 laty mogą wrócić zabytki na swoje
pierwotne miejsce.
7.Epitafium dwóch chłopców Jana i Joachima Buchta von Buchiz.To o nich T. Różewicz
napisał słynny wiersz „Kamienni Bracia”
Szerszy opis kościoła:
Obecny kształt uzyskała w połowie XV wieku, natomiast w późniejszym czasie w XIX wieku
dobudowano neogotycka kruchtę. Zdobią ją m.in. figury nawiązujące do wezwania kościoła
św. Jakub, św. Agnieszka z barankiem i św. Jadwiga patronka Śląska. Wcześniej w tym
miejscu znajdował się murowany kościół w stylu romańskim, wzniesiony na miejscu
pierwotnego drewnianego. Według przekazów pierwszy murowany kościół konsekrował
książę opolski biskup Jarosław końcem XII wieku. Powstał on z fundacji biskupiej i
mieszczan. Uszkodzenia spowodowane najazdem mongolskim na Śląsk oraz późniejszy pożar
w 1401 roku spowodowały konieczność odbudowy kościoła. Jednak dopiero solidne wsparcie
biskupa Wacława umożliwiło rozpoczęcie odbudowy.
Zgodnie z intencją pierwszego fundatora bpa. Wacława nyska fara miała być świątynią nie
tylko godną księcia-biskupa, ale i wyraźnie podkreślać przynależność do stolicy Piotrowej. W
związku z tym ogromną, wysoką na 27 m halę dzielą dwa rzędy 12 kolumn. Każda z nich
podzielona 12 opaskami, między którymi znajduje się tyleż samo rzędów cegieł. Przez długi
czas w prezbiterium znajdował się także tron biskupi, o czym wspomina w swojej kronice
dawny proboszcz Pedewitz. Nawa kościoła otoczona jest wieńcem 19 kaplic powstałych od
polowy XIV do połowy XVII wieku, podobnie jak i zamykające ją kraty. Dwie z kaplic tj.
Najświętszego Sakramentu i Trójcy Świętej powstały w okresie baroku i były bocznymi
wejściami do kościoła. Trzecia barokowa kaplica powstała po wojnie trzydziestoletniej jako
wotum i nosiła nazwę kaplicy Zmarłych. Dziś ze względu na niezwykle piękną, niedawno
odnowionej chrzcielnicy, nazywana jest Baptysterium. W kościele zobaczymy sporo epitafii i
nagrobków. W nyskiej świątyni znajduje się, bowiem, największy po Wrocławiu zbiór sztuki
sepulkralnej. Fascynujący jest fakt, że wędrując po bazylice, można zobaczyć niezwykłą ich
różnorodność wynikającą z epoki, w której powstawały, umiejętności rzeźbiarzy oraz statusu
zmarłego. Można pokusić się o stwierdzenie, że motywy postępowania ludzi były podobne
jak w dzisiejszych czasach. Z jednej strony chęć pozostawienia śladu po zmarłym by
przypominać o modlitwie za niego, a z drugiej strony chęć pokazania swej zamożności.
Najbardziej imponujące są nagrobki biskupów, lecz równie piękne są nagrobki mieszczan i
szlachty.
Pierwsze pomniki nagrobne zaczęły powstawać od połowy XIV wieku, kiedy to wraz z
rozwojem liturgii za zmarłych powstające nagrobki przybierały postać wolno stojących tumb.
Postać zmarłego w epoce gotyku, przedstawiano najczęściej w pozycji horyzontalnej, leżącej
jakby na katafalku. Tak przedstawiony jest biskup Wacław czy bp. Jakub von Salza.
Renesansowy, niemal królewski nagrobek bpa. Baltazara Promnitza wykonany z czerwonego
marmuru salzburskiego, przedstawia zmarłego w swobodnej pozie wypoczynku jakby
oczekującego zmartwychwstania.
Pod ogromem ozdób niemal gubi swój kształt, przepiękny manierystyczny nagrobek bpa. Jana
Stischa. Dla mniej zamożnych i znaczących powstawały epitafia np. w okresie renesansu, z
półplastycznym przedstawieniem zmarłego, często w otoczeniu rodziny. Do bardziej znanych
należy min. epitafium dwóch chłopców Jana i Joachima von Buchta-Buchitz. Ci dwaj
„Kamienni Bracia” jak ich nazwał w swoim wierszu Tadeusz Różewicz, ubrani w dworskie
stroje na tle rozsuniętej kotary trzymają w dłoniach bukieciki makówek symbolizujących „sen
wieczny”. Natomiast tworzące się pod wpływem sztuki niderlandzkiej epitafia
manierystyczne charakteryzują się rozbudowana tematykę epicko-biblijną. Do nich należy
m.in. znajdujące się na południowej ścianie epitafium Strubicza i jego żon przedstawiające
Zmartwychwstałego Chrystusa, zwyciężającego Śmierć.
W późniejszym czasie, kiedy w baroku już większa część ludzi umiała czytać powstały
epitafia inskrypcyjne, opisujące w ozdobny sposób zalety zmarłego. Przykładem takiego
epitafium jest otoczona bogatą dekoracją z liści akantu tablica poświęcona Kasperowi i
Melchiorowi Obergom i Melchiorowi Libner. W tym krótkim opisie przedstawiłam tylko
niektóre nagrobki z pochowanych tu biskupów oraz sporej ilości epitafii świeckich zmarłych.
Spokojnie wędrując po kościele warto przyjrzeć się wszystkim podobnie jak i ołtarzom. Z
pierwotnego gotyckiego wyposażenia do dzisiejszych czasów dotrwała jedynie figura św.
Anny Samotrzeciej z ok. 1500 roku oraz tryptyk znajdujący się obecnie w głównym ołtarzu
datowany na XVI wiek.
Zmieniające się trendy wraz z upływem czasu spowodowały, że zmieniano wystrój wnętrza.
W epoce baroku usunięto większość z 43 ołtarzy. Ogromny ołtarz szafiasty w głównym
ołtarzu zamieniono na barokowy z obrazem przedstawiający ocalenie Nysy przez św. Jakuba.
Obecnie obraz ten, nieco przycięty znajduje się w pierwszej kaplicy po prawej stronie od
wejścia. Kolejną dużą zmianę wystroju kościoła przyniósł wiek XIX, kiedy to zbudowano
ogromny neogotycki ołtarz. Powódź w 1938 roku spowodowała nawilgnięcie podstawy
ołtarza i jego rozebranie. Pozostawiona nastawa ołtarzowa spłonęła w 1945 r.
Obecnie w ołtarzu głównym jest wspomniany późnogotycki tryptyk. Do jednych z
najciekawszych ołtarzy, należą dwa manierystyczne. Są podobne a jednocześnie każdy o innej
wymowie. Pierwszy ufundowany przez bpa. Gerstmana ma Chrystologiczny,
charakterystyczny dla protestanckich świątyń. Drugi natomiast, który ufundował bp. Jan
Stisch podkreśla popularny w kontrreformacji Maryjny program ideowy. Wędrując po
kościele nie sposób przeoczyć obrazu przedstawiającego Śląską Samarytankę Marię Merkert.
Doczesne szczątki tej błogosławionej znajdują się w kaplicy barokowej kaplicy Trójcy
Świętej.
Anegdoty:
-Przy jednym z filarów znajduje się epitafium, które można określić żartobliwie „za karę”.
Poświęcone biskupowi Sebastianowi Rostockowi epitafium zostało wystawione przez
należącego do jego dworu barona de Rozental jako zadośćuczynienie za niesprawiedliwe
oszczerstwa.
- jedynego w nyskim kościele zachowanego żyrandolu na świece. Żyrandol ten po niemal
stu latach zapomnienia na strychu, dziś przypomina kolejną znakomitą postać związaną z
nyskim kościołem. Został ufundowany przez słynącego ze swych kazań kanonika Tinzmana.
Napis na żyrandolu głosi ”Mikołaj Tintzman szlachetny rycerz kanonik wrocławski i nyski
administrator bp. wrocławkich, doktor teologii i medycyny ofiarował mnie kościołowi św.
Jakuba 1598 r.” –mbyć może stało się to po szczęśliwym zakończeniu zdarzenia, które
wspomina Pedewitz, że nyscy luteranie rozdrażnieni wystąpieniami przeciw naukom Lutra,
przy śpiewie luterańskich pieśni wpadli do plebani z zamiarem zgładzenia Tinzmana i
osadzenia własnego proboszcza. Szczęśliwie duchowny uniknął nieszczęścia
-W 1619 roku protestanci wystąpili z żądaniem wydania im kościoła św. Jakuba. Kiedy
zapadła decyzja, że przypadnie on tym wyznawcom, których będzie więcej zabrano klucze
katolikom od kościoła tak niepewny był ich los. Biskup Karol nakazał proboszczowi
poprowadzić procesję do Barda Śląskiego w celu uproszenia pomocy dla kościoła w
niebezpieczeństwie a dokładniej cytując:” Bożego miłosierdzia przez wstawiennictwo NMP”.
Po przeprowadzonym spisie okazało się, że katolików jest więcej o trzy osoby, tak, więc
kościół św. Jakuba wrócił do katolików.

Zestawienie parametrów technicznych stanowisk multimedialnych i

Transkrypt

Podobne dokumenty

List parafialny

Katecheza dla liceum – Karta pracy

Wysoki Kościół - Wisznia Mała.net

Relacja z wycieczki do Karlskrona (19

Gazeta Wyborcza / Kraj / Kraj Łętowska o apelu: Niech się Kościół