5339/16 dj/mm 1 DG C 2A Delegacje otrzymują w załączeniu tekst

Rada
Unii Europejskiej
Bruksela, 18 stycznia 2016 r.
(OR. en)
5339/16
COSCE 1
CFSP/PESC 38
COHOM 1
WYNIK PRAC
Od:
Do:
Sekretariat Generalny Rady
Delegacje
Nr poprz. dok.:
14919/15 COSCE 7 CFSP/PESC 831 COHOM 121
Dotyczy:
Priorytety UE w dziedzinie współpracy z Radą Europy na lata 2016–2017
Delegacje otrzymują w załączeniu tekst priorytetów UE w dziedzinie współpracy z Radą Europy na
lata 2016–2017 przyjęty przez Radę w dniu 18 stycznia 2016 r.
5339/16
dj/mm
DG C 2A
1
PL
ZAŁĄCZNIK
Priorytety UE w dziedzinie współpracy z Radą Europy na lata 2016–2017
I. Wprowadzenie
Podstawą współpracy między UE a Radą Europy pozostają wspólne wartości, jakimi są prawa
człowieka, demokracja i praworządność. Komplementarność, spójność i wartość dodana tej
wielopłaszczyznowej współpracy stały się jasne od chwili podpisania w 2007 roku protokołu
ustaleń między UE a Radą Europy. W roku 2017 UE i Rada Europy będą obchodzić dziesięciolecie
współpracy na podstawie tego protokołu ustaleń.
Przystąpienie UE do europejskiej Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności
(EKPC) tę współpracę jeszcze bardziej pogłębi. Opinia Trybunału Sprawiedliwości z dnia
18 grudnia 2014 r. w sprawie projektu umowy dotyczącej przystąpienia UE do EKPC sprawia
natomiast, że będą potrzebne istotne zmiany, co stanowi wyzwanie dla procesu przystąpienia.
Przystąpienie do EKPC jest jednak nadal zobowiązaniem na mocy Traktatu o UE, a refleksja nad
sposobem zareagowania na opinię 2/13 stanowi bieżący priorytet. Ponadto UE jest głęboko
politycznie zaangażowana w system konwencji Rady Europy. EU powinna zatem pogłębić swoje
zaangażowanie na rzecz przystąpienia do pewnej liczby wybranych konwencji; niniejszy zestaw
priorytetów określa szereg takich konwencji.
Dzięki współpracy UE z Radą Europy uzyskano w ostatnich latach istotne i konkretne rezultaty,
a UE ze swej strony propagowała bardziej strategiczne podejście do swojej współpracy z Radą
Europy, zwłaszcza ustalając priorytety na lata 2012–2013 i na lata 2014–2015. Wprowadzenie
oficjalnych priorytetów przyczyniło się do bardziej ukierunkowanego, skoordynowanego
i przejrzystego podejścia do współpracy z Radą Europy, co zostało także odzwierciedlone
w obecnym zestawie priorytetów na lata 2016–2017. Priorytety te nie naruszają priorytetów
przedstawionych w różnych cyklach programowych pomocy finansowej ze strony UE.
5339/16
ZAŁĄCZNIK
dj/mm
DG C 2A
2
PL
Przez następne dwa lata (2016–2017) UE będzie nadal skupiać się na ograniczonej liczbie
obszarów geograficznych i tematycznych (choć nie jest to zbiór zamknięty) 1, w większości
przypadków kontynuując prace rozpoczęte w ramach bieżących priorytetów UE w dziedzinie
współpracy (na lata 2014–2015). Elastyczność pozostanie u podstaw naszej ciągle pogłębiającej się
współpracy politycznej, prawnej i technicznej, tak aby móc reagować na pojawiające się kryzysy.
W związku z powyższym współpraca skupiać się będzie na: 1) aspekcie politycznym: regularnych
i częstych dialogach na wysokim szczeblu i na szczeblu grup roboczych; 2) aspekcie prawnym:
zwiększaniu spójności między prawem UE a normami prawnymi Rady Europy; oraz 3) aspekcie
współpracy w formie wspólnych programów i współpracy programowej w państwach partnerskich
UE. Partnerstwo to opiera się także na liście intencyjnym dotyczącym współpracy w regionie
rozszerzenia UE oraz w państwach uczestniczących w Partnerstwie Wschodnim i w państwach
z południowego regionu Morza Śródziemnego (region sąsiedztwa UE), który to list został
podpisany między Komisją Europejską i Radą Europy w kwietniu 2014 roku.
Oprócz tego, jak określono w strategicznych ramach UE dotyczących praw człowieka i demokracji,
UE będzie ściśle współpracować z Radą Europy w obszarach wspólnego zainteresowania.
W nowym planie działania dotyczącym praw człowieka i demokracji na lata 2015–2019 określa się
wiele obszarów priorytetowych, w których Rada Europy już teraz intensywnie działa. W planie
działania przewiduje się pogłębianie współpracy z organizacjami regionalnymi – w tym z Radą
Europy – zwłaszcza w zakresie wymiany optymalnych rozwiązań dotyczących praw człowieka
i demokracji. Ukierunkowana współpraca stanowi wartość dodaną i zapewnia komplementarność
w realizacji wspólnych celów.
UE będzie również nadal propagować strategiczną, skoncentrowaną i uporządkowaną współpracę
na forach Rady Europy. Zgodnie z ustalonymi metodami pracy, aspekty tematyczne i geograficzne,
których omawianie przewiduje się w grupach Rady Europy, powinny być w miarę możliwości
opracowywane z wyprzedzeniem (zwłaszcza w Grupie Roboczej ds. OBWE i Rady Europy,
zgodnie z jej mandatem. W stosownych przypadkach mogą zostać zaproszeni eksperci z Rady
Europy). Oprócz tego należy nadal podnosić świadomość instrumentów i norm Rady Europy.
1
Realizacja priorytetów będzie pociągać za sobą działania zarówno na szczeblu samej UE,
jak i na szczeblu państw członkowskich, w dziedzinach, które należą do zakresu ich
kompetencji.
5339/16
ZAŁĄCZNIK
dj/mm
DG C 2A
3
PL
II. Priorytety w dziedzinie współpracy
1.
Współpraca geograficzna
UE będzie prowadzić współpracę z Radą Europy zwłaszcza w państwach kandydujących
i potencjalnych państwach kandydujących oraz w państwach Partnerstwa Wschodniego w ramach
europejskiej polityki sąsiedztwa, z których wszystkie, z wyjątkiem Białorusi i Kosowa*2,
są członkami Rady Europy; współpraca będzie także prowadzona z odnośnymi państwami
partnerskimi z południa w ramach europejskiej polityki sąsiedztwa. Współpraca z Radą Europy
będzie także obejmować Rosję i Azję Środkową. Obszarami ukierunkowanej współpracy będą
obszary określone w wyniku dialogu politycznego i uwypuklone jako priorytety w corocznych
sprawozdaniach dotyczących rozszerzenia i sprawozdaniach dotyczących europejskiej polityki
sąsiedztwa.
W krajach sąsiadujących z państwami Rady Europy współpraca będzie kontynuowana na podstawie
oceny potrzeb przeprowadzanej wspólnie przez UE i Radę Europy i ustalonych ram współpracy.
2.
Współpraca tematyczna
Wśród tematycznych obszarów współpracy w latach 2016–2017 znajdą się:
2.1 Prawa człowieka:
a.
Wzmacnianie poszanowania europejskich standardów praw człowieka:
–
Egzekwowanie systemu EKPC wśród państw członkowskich Rady Europy; dalsza
wzmocniona współpraca i koordynacja działań z Komisarzem Praw Człowieka Rady Europy;
–
Ożywienie wsparcia dla obrońców praw człowieka lub współpracy z nimi, w tym wdrażanie
wytycznych UE dotyczących obrońców praw człowieka.
–
Zwalczanie tortur i złego traktowania, a także kary śmierci.
*
Użycie tej nazwy nie wpływa na stanowiska w sprawie statusu Kosowa i jest zgodne
z rezolucją Rady Bezpieczeństwa ONZ 1244 oraz z opinią Międzynarodowego Trybunału
Sprawiedliwości w sprawie Deklaracji niepodległości Kosowa.
5339/16
ZAŁĄCZNIK
dj/mm
DG C 2A
4
PL
b.
Wolność wypowiedzi i wolność zgromadzeń:
–
Wolność wypowiedzi we wszystkich jej wymiarach.
–
Szczególna koncentracja na wolności mediów, dostępie do informacji i pluralizmie mediów,
a także propagowanie platform dziennikarskich oraz sprzyjającego środowiska dla
dziennikarzy i innych pracowników mediów.
–
Społeczeństwo informacyjne: wolność wypowiedzi w internecie i za pośrednictwem innych
nowych technologii komunikacyjnych; zarządzanie internetem (w tym konkretne kwestie
ochrony danych oraz ochrony dzieci; „bezpieczny internet”).
–
Walka z nietolerancją / mową nienawiści.
–
Zajęcie się treściami terrorystycznymi w internecie i w mediach społecznościowych, w tym
tworzenie alternatywnych narracji.
c.
Walka z dyskryminacją, propagowanie i ochrona praw człowieka przysługujących
osobom należącym do mniejszości i grup szczególnie wrażliwych
Propagowanie wiedzy o – działającej przy Radzie Europy – Europejskiej Komisji przeciwko
Rasizmowi i Nietolerancji (ECRI) oraz realizacja jej zaleceń dotyczących wszelkich form działań
przeciwko dyskryminacji, zgodnie z art. 21 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej
i z art. 14 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności.
Romowie
–
Integracja społeczno-ekonomiczna społeczności romskich ze szczególnym uwzględnieniem
kształcenia, zatrudnienia, opieki zdrowotnej i mieszkań.
–
Poświęcenie szczególnej uwagi romskim kobietom i dzieciom oraz działaniom na szczeblu
lokalnym.
5339/16
ZAŁĄCZNIK
dj/mm
DG C 2A
5
PL
Wolność religii lub przekonań
–
Wolność religii lub przekonań dla wszystkich pozostaje istotnym aspektem współpracy,
obejmującej także propagowanie optymalnych rozwiązań i pogłębianie świadomości.
–
Współpraca będzie się skupiać na realizacji wytycznych UE oraz na wspieraniu wspólnych
inicjatyw dotyczących wolności religii lub przekonań.
Prawa dziecka
–
Realizacja i propagowanie praw dziecka za pośrednictwem Konwencji Narodów
Zjednoczonych o prawach dziecka i protokołów do niej oraz dziesięciu zasad zintegrowanych
mechanizmów ochrony dzieci, a także strategii Rady Europy dotyczącej praw dziecka, oraz
poprzez kształcenia i szkolenia z zakresu praw człowieka.
–
Współpraca w ramach Konwencji Rady Europy o ochronie dzieci przed seksualnym
wykorzystywaniem i niegodziwym traktowaniem w celach seksualnych, z myślą
o przystąpieniu UE do tej konwencji.
Lesbijki, geje, osoby biseksualne, transpłciowe i interseksualne
–
Wspieranie działań mających na celu walkę z wszelkimi formami dyskryminacji ze względu
na orientację seksualną i tożsamość płciową oraz wzmacnianie współpracy między obiema
organizacjami na zasadzie komplementarności.
–
Współpraca będzie się skupiać na realizacji wytycznych UE mających na celu propagowanie
i ochronę korzystania ze wszystkich praw człowieka przez osoby LGBTI, oraz na realizacji
rekomendacji CM/Rec(2015)5 Komitetu Ministrów Rady Europy na temat środków
zwalczania dyskryminacji ze względu na orientację seksualną oraz tożsamość płciową.
5339/16
ZAŁĄCZNIK
dj/mm
DG C 2A
6
PL
Prawa kobiet
–
Współpraca zwłaszcza w związku z Konwencją stambulską o zapobieganiu i zwalczaniu
przemocy wobec kobiet i przemocy domowej, z myślą o przystąpieniu UE do tej konwencji.
–
Propagowanie równości płci, praw kobiet i dziewcząt, ich upodmiotowienia i uczestnictwa
zgodnie z notą na temat strategicznego zaangażowania na rzecz równości płci na lata 2016–
2019, ramami równości płci w stosunkach zewnętrznych UE na lata 2016–2020 i strategią
Rady Europy na rzecz równości płci na lata 2014–2017.
Handel ludźmi
–
Współpraca zwłaszcza w udzielaniu państwom wsparcia w poprawie realizacji Konwencji
Rady Europy w sprawie działań przeciwko handlowi ludźmi. Przystąpienie UE do tej
konwencji powinno pozostać celem długoterminowym.
–
Dalsze prowadzenie regularnego dialogu między koordynatorem UE ds. zwalczania handlu
ludźmi a Radą Europy.
–
Propagowanie wymiany informacji i optymalnych rozwiązań oraz promowanie konwencji
Rady Europy poza UE.
d.
Prawa społeczne i gospodarcze
–
Wzmocnienie współpracy z myślą o poprawie realizacji podstawowych praw społecznych
i gospodarczych oraz propagowaniu kwestii „biznes a prawa człowieka” w państwach
członkowskich Rady Europy.
–
Pogłębienie regularnego dialogu i współpracy z Radą Europy w sprawie interakcji, w jakie
z europejską kartą społeczną wchodzą przepisy prawa i polityki Unii Europejskiej,
z uwzględnieniem odpowiednich struktur prawnych i politycznych oraz kompetencji UE
i Rady Europy.
–
Wspieranie kształcenia dzieci i młodzieży znajdujących się w niekorzystniej sytuacji, poprzez
dopilnowanie, by systemy kształcenia i szkolenia odpowiadały ich potrzebom.
5339/16
ZAŁĄCZNIK
dj/mm
DG C 2A
7
PL
2.2 Demokracja:
Prowadzenie dialogu między Radą Europy a UE na temat procesów demokratyzacji i rozwijania
kultury demokratycznej w naszych społeczeństwach:
–
Koncentracja na obszarach takich jak: reforma konstytucyjna (także za pośrednictwem
Komisji Weneckiej), demokratyczne rządy (w tym demokracja uczestnicząca i wybory),
kształcenie w kierunku demokratycznego obywatelstwa i kształcenie w zakresie praw
człowieka oraz środki mające na celu poprawę poczucia odpowiedzialności u podmiotów
lokalnych.
–
Propagowanie dialogu międzykulturowego i międzyreligijnego z perspektywy praw
człowieka jako wektora solidarności i spójności.
–
Demokracja lokalna i regionalna: współpraca na rzecz wzmocnienia instytucjonalnych ram
zarządzania lokalnego.
–
Propagowanie starań na rzecz zapobiegania dyskryminacji i zwalczania jej, tworzenia
powiązań i budowania zaufania wśród społeczności znajdujących się w stanie konfliktu
i w sytuacjach pokonfliktowych.
–
Propagowanie udziału obywateli w podejmowaniu decyzji i skutecznej interakcji między
aktywnym społeczeństwem obywatelskim a władzami.
–
Współpraca przy zapobieganiu radykalizacji postaw i opracowywaniu metod jej odwrócenia.
–
Propagowanie skutecznych polityk i współpracy na rzecz integracji migrantów i uchodźców
oraz zagospodarowywanie różnorodności na szczeblu lokalnym.
5339/16
ZAŁĄCZNIK
dj/mm
DG C 2A
8
PL
2.3 Praworządność:
a.
Reforma sądownictwa
–
Szczególna koncentracja na budowaniu zdolności i wdrażaniu norm, by stworzyć sprawne
systemy sądowe oraz niezawisłe, profesjonalne i odpowiedzialne sądownictwo oraz dobrze
funkcjonujący wymiar sprawiedliwości w sprawach karnych (w tym egzekwowanie prawa
i więziennictwo).
–
Wzmocnienie zaufania publicznego do ustroju sądowego, uwzględnianie poglądów
użytkowników przy tworzeniu polityk.
–
Koncentracja na aspekcie reformy sądownictwa dotyczącym społeczeństwa obywatelskiego.
b.
Ochrona danych
–
Zakończenie prac nad modernizacją Konwencji Rady Europy o ochronie danych (konwencja
108), z myślą o przystąpieniu UE do tej konwencji.
–
Wspieranie propagowania tej konwencji na świecie.
c.
Walka z korupcją
–
Udział UE w Grupie Państw Przeciwko Korupcji (GRECO) może przyczynić się do
stworzenia bardziej skoordynowanych polityk antykorupcyjnych w Europie i do zwiększenia
skuteczności prowadzonych odpowiednio przez UE i GRECO działań przeciwko korupcji,
zwłaszcza w związku ze sprawozdaniem antykorupcyjnym UE publikowanym co dwa lata od
roku 2014.
–
Analiza ewentualnych skutków pełnego udziału UE w GRECO jest w toku; udział pozostaje
celem długoterminowym.
d.
Współpraca wymiarów sprawiedliwości w sprawach cywilnych i karnych
–
Zacieśnienie współpracy wymiarów sprawiedliwości przez dokonanie oceny wdrożenia
instrumentów Rady Europy oraz przez zbadanie możliwości dalszego przystępowania
kluczowych państw do tej współpracy.
5339/16
ZAŁĄCZNIK
dj/mm
DG C 2A
9
PL
e.
Walka z przestępczością zorganizowaną
–
Wspólnym priorytetem UE i Rady Europy jest zapewnienie wykrywania i blokowania
przepływów finansowych służących działalności przestępczej. Dlatego znaczenie ma
współpraca z Komitetem Ekspertów ds. Oceny Środków Przeciwdziałania Praniu Pieniędzy
i Finansowaniu Terroryzmu (MONEYVAL) oraz pilnowanie, by środki zapobiegania praniu
pieniędzy były skutecznie wdrażane, także z uwagi na ewoluujące standardy. Ponadto z racji
podwyższonego ryzyka, jakie stanowi terroryzm, należy nadal zacieśniać współpracę przy
zwalczaniu finansowania terroryzmu.
f.
Zapobieganie terroryzmowi i zwalczanie go
–
Współpraca przy zapobieganiu terroryzmowi w ramach Konwencji o zapobieganiu
terroryzmowi oraz protokołu dodatkowego do niej.
–
Zwalczanie terroryzmu w ramach strategii UE w dziedzinie walki z terroryzmem oraz
Konwencji o zapobieganiu terroryzmowi oraz protokołu dodatkowego do niej.
–
Intensywniejsza współpraca w dziedzinie zwalczania brutalnego ekstremizmu w ramach
unijnej strategii walki z radykalizacją postaw i werbowaniem terrorystów oraz planu działania
Rady Europy przeciwko brutalnemu ekstremizmowi i radykalizacji postaw prowadzącej do
terroryzmu.
g.
Walka z cyberprzestępczością
–
Wspólny priorytet dla Rady Europy i UE, zwłaszcza w ramach budapeszteńskiej konwencji
o cyberprzestępczości i europejskiej strategii bezpieczeństwa cybernetycznego, a także
europejskiej agendy bezpieczeństwa.
–
Propagowanie konwencji budapeszteńskiej jako ram współpracy międzynarodowej
i budowania zdolności.
h.
Walka z manipulacją w sporcie
–
Współpraca w zwalczaniu zagrożeń dla uczciwości sportu, w tym walka z manipulowaniem
zawodami sportowymi.
5339/16
ZAŁĄCZNIK
dj/mm
DG C 2A
10
PL
3.
Zagadnienia przekrojowe
Wspieranie bezpieczeństwa demokratycznego będzie wymagało intensyfikacji naszych działań oraz
współpracy we wszystkich wyżej wymienionych dziedzinach priorytetowych prowadzonej
w sposób komplementarny. Należy nadal czynić starania na rzecz zwiększenia skuteczności
i poszanowania praw człowieka, praworządności i demokracji, również na podstawie istniejących
ustaleń pochodzących ze stworzonych przez Radę Europy mechanizmów monitorowania,
z orzeczeń Europejskiego Trybunału Praw Człowieka oraz z corocznych sprawozdań sekretarza
generalnego na temat stanu „Demokracji, praw człowieka i praworządności”.
W ramach współpracy między UE a Radą Europy należy zająć się także bieżącymi i pojawiającymi
się problemami, takimi jak migracja, terroryzm i radykalizacja postaw.
UE nadal będzie usprawniać współpracę ze społeczeństwem obywatelskim w ramach wszelkich
kontaktów z Radą Europy. W ramach tej współpracy dążyć się będzie do zaradzenia niepokojącemu
zjawisku kurczenia się przestrzeni działania dla społeczeństwa obywatelskiego w niektórych
państwach członkowskich Rady Europy.
W ramach współpracy z Radą Europy będzie zachowana komplementarność i koordynacja
z działaniami unijnych agencji lub organów, takich jak Agencja Praw Podstawowych Unii
Europejskiej. Oprócz tego należy zapewnić jak największą komplementarność z działaniami innych
organizacji międzynarodowych i regionalnych (zwłaszcza ONZ i OBWE). Ma to w szczególności
zastosowanie do wdrożenia powszechnie obowiązującego programu działań na rzecz
zrównoważonego rozwoju do roku 2030.
UE będzie się starać, by Rada Europy skutecznie i konsekwentnie zapewniała eksponowanie
wsparcia udzielanego przez UE – zwłaszcza w odniesieniu do współpracy we wspólnych
przedsięwzięciach i współpracy programowej. UE i Rada Europy będą utrzymywać ścisłą
koordynację i komplementarność pomocy udzielanej państwom partnerskim.
5339/16
ZAŁĄCZNIK
dj/mm
DG C 2A
11
PL