Jak przyci¹gnąć wzrok mężczyzny

o stroju Barbarzyñców - czêœæ druga
Jak przyci¹gn¹æ wzrok mê¿czyzny
Strój kobiet germañskich ulega³ nieustannym zmianom. Mia³ byæ nie tylko funkcjonalny,
ale równie¿ estetyczny. Piêkne kolie paciorków szklanych i bursztynowych, zapinki,
wisiorki i szpile z pewnoœci¹ przyci¹ga³y wzrok germañskiego mê¿czyzny.
W pierwszej po³owie II
w. po Chr. ma miejsce zmiana modelu stroju ceremonialnego kobiet. Szczególnie zauwa¿alne jest to na
przyk³adzie stroju kobiet
wielbarskich (czyli Gotów).
W ci¹gu I w. po Chr.
obowi¹zywa³ bardzo podobny model ubioru. Zasadnicze podobieñstwo dotyczy³o jednak sposobu rozmieszczenia zapinek oraz miejsca
zapiêcia pasa - zapinki spina³y sukniê wysoko na piersi a
pas przytrzymywa³ szaty w
talii. Z tego punktu widzenia strój kobiet kultury wielbarskiej, wraz z pocz¹tkiem
II w. zdecydowanie ró¿ni siê
od poprzedniego. Jak wiêc
móg³ wygl¹daæ odœwiêtny
strój Gotki lub Gepidki.
Wraz z now¹ mod¹ wesz³a
nowa wersja noszenia sukni
wykonanej z prostok¹tnej
tkaniny tzw. peplos.
W odró¿nieniu od wczeœniejszej mody kobiety nosz¹ d³ugie szaty siêgaj¹ce
kostek nóg lub zas³aniaj¹ce
stopy. Sukniê zak³adano w
ten sposób, ¿e zapinki-agrafki ³¹czy³y jeden brzeg tkaniny na obojczykach a rozciêcie znajdowa³o siê z boku (tak jak w poprzednich
modelach) lub z przodu.
Rozciêcie z przodu zamyka³a trzecia fibula dopinaj¹ca
oba brzegi tkaniny do przewi¹zania sukni pod piersiami. Przewi¹zanie to mog³o
byæ zrobione z ozdobnej
wstêgi lub paska z we³ny.
W przypadku modelu, w
którym trzecia z zapinek zosta³a wpiêta pod szyj¹, suknia
mog³a mieæ rozciêcie z boku,
a zapinka dopina³a brzeg
dekoltu do koszuli, jednak
równie¿ i tê sukniê przewi¹zywano pod piersiami.
W niemal wszystkich pochówkach z tego okresu,
doœæ szeroki pas z metalow¹
sprz¹czk¹ przytrzymywa³
szaty na biodrach. Podobnie jak w poprzednim modelu szczególnie po¿¹dany by³
pas z licznymi metalowymi
aplikacjami rozmieszczonymi na wszystkich partiach
pasa. W szczególnie ozdobnych modelach luŸny rzemieñ by³ rozszczepiony na
dwa lub trzy osobne pasma,
dodatkowo przed³u¿one za
pomoc¹ specjalnych ogniwek, ³¹cz¹cych dwa ró¿ne
kawa³ki skóry w jeden rzemieñ. Na koñcu ka¿dego
znajdowa³o siê okucie. Przy
pasie mog³a byæ noszona sakiewka, któr¹ mocowano na
specjalnym okuciu przypominaj¹cym uchwyt do szuflady
i zamykana br¹zowym kó³kiem z kuleczkami. Tak wiêc
ka¿da modna pani nosi³a w
tym okresie sukniê przewi¹zywan¹ w dwóch miejscach:
pod piersiami i na biodrach
oraz z rozciêciem materia³u
z przodu, które przytrzymywa³a trzecia zapinka.
Fa³dy materia³u poni¿ej
ramion, jakie tworzy³y siê
przy zapinaniu d³ugiego sukna na obojczykach, podci¹gano troczkami chroni¹c w
ten sposób ramiona przed
ch³odem. Poza sukni¹ na
strój kobiecy sk³ada³a siê
we³niana, ewentualnie lniana, koszula i we³niana spódnica lub tylko d³uga koszula. Koszula posiada³a rozciêcie z przodu lub bardzo
szeroki dekolt - jego obwód
korygowano u¿ywaj¹c haczyka do pêtelek, którym mog³a byæ klamerka esowata.
Co szczególne, w³aœnie od
tego czasu pojawiaj¹ siê przypadki, w których paciorki
Rzymskie patrycjuszki plotkuj¹ o rzymskich
legionistach. Na zdjêciu - studentki Uniwersytetu Warszawskiego Barbara Boszczyk i
Asia Sulewska oraz Roksana Chowaniec pracownik UW
fot. Jacek Mielcarzewicz
nie stanowi¹ jednego kompletu z klamerk¹ esowat¹.
Mo¿liwe, ¿e stanowi³a zapiêcie rozciêcia koszuli lub
chwyta³a sznurki œci¹gaj¹ce
jej dekolt. Nie da siê te¿
garstkach utrzymywaæ je mog³y bransolety a przewi¹zania
na ramieniu. Mo¿liwe, ¿e
rêkawy by³y po³¹czone wstêg¹ i zawieszane na karku, jak
rêkawiczki ma³ych dzieci.
Przedstawienie z rzymskiego sarkofagu z Portanaccio - strój
i fryzury germañskie
wykluczyæ, ¿e stanowi³a zapiêcie sznura paciorków wykonanych z drewna, koœci,
nasion lub innych organicznych elementów. Koszula
mia³a d³ugie rêkawy z
ozdobnym brzegiem przy
nadgarstkach r¹k. Do ich
ozdobienia u¿ywano kolorowego haftu lub stosowano
naszycia. Na rêkawy koszuli naci¹gane by³y, w zale¿noœci od pory roku, rêkawy,
które nie zosta³y zszyte z
¿adn¹ czêœci¹ garderoby i
przypomina³y urzêdnicze zarêkawki. Na rêku przy nad-
Pod sukni¹ noszona by³a
tak¿e we³niana lub lniana
spódnica, o doœæ prostym kroju: prostok¹tny materia³ by³
sk³adany na pó³ i zszywany na
jednym boku, natomiast na
biodrach spódnice utrzymywa³ przewleczony przez pêtelki sznurek lub wszywana by³a
krajka. Przed zimnem panie
chroni³y siê zak³adaj¹c wi¹zany pod szyj¹ lub na ramieniu p³aszcz z we³ny lub krótk¹ narzutkê, którymi mog³y
równie¿ os³oniæ g³owê.
Z ca³¹ pewnoœci¹ w tym
okresie nieod³¹cznym ele-
mentem stroju doros³ej kobiety by³a metalowa szpila.
S³u¿y³a zapewne do spiêcia
chusty na jednej ze skroni
lub dopiêcia cienkich warkoczyków do opaski tworz¹c ozdobn¹ koronê na g³owie. Przez uszko szpili mog³a byæ przewleczona nitka z
ozdobnym chwostem lub kilkoma paciorkami. Najwiêksze elegantki nosi³y przy
g³owie szpilê oraz zapinkê
lub dwie metalowe szpile.
W przypadku kompletu stroju g³owy sk³adaj¹cego siê ze
szpili i fibuli, wykorzystywano zwyk³¹ szpilê przypominaj¹c¹ d³ug¹ ig³ê oraz
zapinkê ze stosowanego powszechnie zestawu trzech fibul. Szpila zapewne dopina³a warkoczyki do przepaski,
natomiast zapinka stanowi³a zapiêcie chusty lub czepca. W grobach, w których
pochowana kobieta mia³a
dwie szpile, by³y to d³ugie
12-18 cm szpile do uk³adania
w³osów. Mocowa³y w³osy
na boku g³owy. Ciekawostk¹ jest te¿ to, ¿e model z
dwiema szpilami spotykany
jest w stroju kobiet kultury
przeworskiej.
Na rêkach noszone by³y metalowe bransolety, po
jednej na przegubie. W tym
czasie panie coraz czêœciej
zdobi³y nadgarstki bransoletami o ozdobnych zakoñczeniach, które skojarzy³y siê archeologom z
g³ow¹ wê¿a, st¹d okreœlenie bransolety "wê¿owate”.
Nieco rzadziej noszono
bransolety o œciêtych koñcach lub przypominaj¹ce
druciki. Moda na pojedyncz¹ bransoletê minê³a. Tylko ma³e dzieci i m³odzie¿
nosz¹ po jednej tego rodzaju ozdobie.
Gazeta Biskupiñska, Adres redakcji: Biskupin, pó³wysep, tel. (052) 30-25-280; Wydawca: Wydawnictwo Dominika
Ksiêskiego "Wulkan", Pa³uki, tygodnik lokalny, ¯nin, S¹dowa 4; Redaktor naczelny: Dominik Ksiêski; Anio³
Stró¿: Roksana Chowaniec. Sekretarz redakcji: Miros³awa Roszak. Reporterzy: Magdalena Kruszka, Sara
Matuszewska, Jacek Mielcarzewicz, Ada Mielnik, Marta Raczyñska, Tomasz Rogacz, Rafa³ Tr¹bski. Sk³ad i
³amanie: Leszek Adamczyk; Korekta: Stanis³aw Tyrakowski. Opracowanie graficzne: Leszek Malak.