Arkusz

Transkrypt

Arkusz
Konkurs z języka polskiego dla uczniów gimnazjum województwa warmińsko-mazurskiego w roku szkolnym 2014/2015 - etap szkolny
Pieczęć
Kod ucznia
Wypełnić po rozkodowaniu pracy! (imię i nazwisko)
Razem pkt.
WOJEWÓDZKI KONKURS Z JĘZYKA POLSKIEGO
DLA GIMNAZJALISTÓW
WOJEWÓDZTWA WARMIŃSKO - MAZURSKIEGO
ETAP SZKOLNY
Drogi Uczniu!
Witaj na szkolnym etapie Konkursu z Języka Polskiego. Przeczytaj uważnie instrukcję i postaraj
się prawidłowo odpowiedzieć na wszystkie pytania.
 Arkusz liczy 12 stron i zawiera 20 zadań, które mają różną formę i różny
stopień trudności.
 Przed rozpoczęciem pracy sprawdź, czy Twój test jest kompletny.
Jeżeli zauważysz usterki, zgłoś je Komisji Konkursowej.
3 listopada
2014 r.
 Nie wpisuj swojego imienia i nazwiska!
 Zadania czytaj uważnie i ze zrozumieniem.
 W zadaniach zamkniętych tylko jedna odpowiedź jest prawidłowa.
Wstaw krzyżyk w kwadracik obok wybranej odpowiedzi. W razie
pomyłki złą odpowiedź otocz kółkiem, a następnie zaznacz krzyżykiem
prawidłową.
 Rozwiązania zadań otwartych zapisz czytelnie i starannie
w wyznaczonych miejscach. Jeśli pomylisz się, przekreśl błędną
odpowiedź i zapisz poprawne rozwiązanie obok. Nie używaj korektora!
 Pamiętaj, że w zadaniach krótkiej odpowiedzi błąd językowy
dyskwalifikuje przyznanie punktu.
 Pracuj spokojnie, ale jednocześnie kontroluj upływ czasu! Rozsądnie
gospodaruj czasem przeznaczonym na pisanie testu. Jeżeli zadanie
sprawia Ci kłopot, wróć do niego na koniec.
 Brudnopis nie podlega ocenie.
Czas pracy:
90 minut
Liczba punktów
możliwych
do uzyskania:
Pracuj samodzielnie.
45
Powodzenia!
1
Konkurs z języka polskiego dla uczniów gimnazjum województwa warmińsko-mazurskiego w roku szkolnym 2014/2015 - etap szkolny
Przeczytaj uważnie poniższy tekst i wykonaj związane z nim zadania.
TEKST ŹRÓDŁOWY NR 1
Jan Kochanowski, Do fraszek
Fraszki nieprzepłacone, wdzięczne fraszki moje,
W które ja wszytki kładę tajemnice swoje,
Bądź łaskawie Fortuna ze mną postępuje,
Bądź inaczej, czego snadź1 więcej się najduje.
Obrałliby2 się kiedy kto tak pracowity
Żeby z was chciał wyczerpać umysł mój zakryty3:
Powiedzcie mu, niech próżno nie frasuje głowy,
Bo się w dziwny Labirynt i błąd wda takowy,
Skąd żadna Aryjadna, żadne kłębki tylne
Wywieść go móc nie będą, tak tam ścieżki mylne.
Na koniec i sam cieśla, który to mistrował,
Aby tu rogatego chłopobyka chował,
Nie zawżdy do wrót trafi, aż pióra szychtuje
Do ramienia, toż ledwe wierzchem wylatuje.
1
snadź – więc, jednak
2
obrałliby się – gdyby się znalazł
3
umysł… zakryty – ukrytą myśl, zamysł
Jan Kochanowski, Do fraszek, [w:] Poezje, Warszawa 1988.
Do rozwiązania zadań od 1. do 5. wykorzystaj TEKST ŹRÓDŁOWY NR 1.
Zadanie 1. (0–2)
Co poeta mówi o sobie i swoich fraszkach?
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………..
2
Konkurs z języka polskiego dla uczniów gimnazjum województwa warmińsko-mazurskiego w roku szkolnym 2014/2015 - etap szkolny
Zadanie 2. (0-3)
Wymień trzy nawiązania do tradycji antycznej i objaśnij, jaką rolę pełnią w utworze.
Nawiązanie do tradycji
antycznej
Objaśnienie roli nawiązania w utworze
1.
2.
3.
Zadanie 3. (0-2)
Zacytuj z utworu apostrofę. W jakim celu poeta ją wprowadził?
Apostrofa: …………………………………………………………..
Cel:………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………
Zadanie 4. (0–2)
Na podstawie tekstu wiersza oceń prawdziwość informacji dotyczących Jana
Kochanowskiego. Zaznacz P, jeśli informacja jest prawdziwa, lub F, jeśli jest fałszywa.
1.
2.
3.
4.
Twórca epoki odrodzenia jest indywidualistą i nie docenia czytelników.
Poeta we fraszce po mistrzowsku posługuje się językiem polskim.
Twórca epoki odrodzenia jest humanistą, gdyż dobrze zna mity greckie.
Poeta wprowadza do fraszki wątki mityczne, by popisać się erudycją.
P
P
P
P
F
F
F
F
Zadanie 5. (0–1)
Wskaż zdanie, w którym słowo „fraszka” ma inne znaczenie niż w pozostałych zdaniach.
□ A.
□ B.
□ C.
□ D.
Nie każda fraszka budzi śmiech.
Interpretacja tego utworu była dla mnie fraszką.
Odczytaną fraszkę wszyscy uznali za dowcipną.
Całe towarzystwo było pod wrażeniem moich fraszek.
3
Konkurs z języka polskiego dla uczniów gimnazjum województwa warmińsko-mazurskiego w roku szkolnym 2014/2015 - etap szkolny
Przeczytaj uważnie poniższy tekst i wykonaj związane z nim zadania.
TEKST ŹRÓDŁOWY NR 2
Czesław Miłosz, Ale książki
Ale książki będą na półkach, prawdziwe istoty,
Które zjawiły się raz, świeże, jeszcze wilgotne,
Niby lśniące kasztany pod drzewem w jesieni,
I dotykane, pieszczone trwać zaczęły
Mimo łun na horyzoncie, zamków wylatujących w powietrze,
Plemion w pochodzie, planet w ruchu.
Jesteśmy - mówiły, nawet kiedy wydzierano z nich karty
Albo litery zlizywał buzujący płomień.
O ileż trwalsze od nas, których ułomne ciepło
Stygnie razem z pamięcią, rozprasza się, ginie.
Wyobrażam sobie ziemię kiedy mnie nie będzie
I nic, żadnego ubytku, dalej dziwowisko,
Suknie kobiet, mokry jaśmin, pieśń w dolinie.
Ale książki będą na półkach, dobrze urodzone,
Z ludzi, choć też z jasności, wysokości.
Czesław Miłosz, Do książek, [w:] Kroniki, 1987.
Do rozwiązania zadań od 6. do 11. wykorzystaj TEKST ŹRÓDŁOWY NR 2.
Zadanie 6. (0–2)
Określ, do jakiej liryki (bezpośredniej, pośredniej) należy wiersz. Wypisz wyrazy, które
na to wskazują. Jakie to części mowy?
Liryka
Wyrazy, które na to wskazują.
Jakie to części mowy?
Zadanie 7. (0–1)
Wypisz z wiersza porównanie.
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
4
Konkurs z języka polskiego dla uczniów gimnazjum województwa warmińsko-mazurskiego w roku szkolnym 2014/2015 - etap szkolny
Zadanie 8. (0–2)
Co myśli o przemijaniu osoba mówiąca? Przedstaw jej dwie refleksje.
Refleksja 1.: …………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
Refleksja 2.: ………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
Zadanie 9. (0–2)
Wyjaśnij metaforę „książki dobrze urodzone” w kontekście całego utworu. Swoje
objaśnienie potwierdź cytatem z wiersza.
Objaśnienie metafory: …………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………….
Cytat: ………………………………………………………………………………………..
Zadanie 10. (0–2)
Wypisz z wiersza przykład mowy niezależnej. Zamień ją na mowę zależną.
Przykład mowy niezależnej:…………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………
Zamiana mowy niezależnej na mowę zależną:………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………….
Zadanie 11. (0–1)
Do jakich dramatycznych wydarzeń historycznych nawiązuje poeta w poniższych
słowach? Wskaż dwa wydarzenia.
Jesteśmy - mówiły, nawet kiedy
wydzierano z nich karty
Albo litery zlizywał buzujący płomień…
1.: ……………………………………………………………………………………………
2.: ……………………………………………………………………………………………
5
Konkurs z języka polskiego dla uczniów gimnazjum województwa warmińsko-mazurskiego w roku szkolnym 2014/2015 - etap szkolny
TEKST ŹRÓDŁOWY NR 3
Pegaz na gmachu poznańskiej opery
http://pl.wikipedia.org/wiki/Pegaz_%28mitologia%29
Do rozwiązania zadań od 12. do 15. wykorzystaj TEKST ŹRÓDŁOWY NR 3.
Zadanie 12. (0–2)
Dlaczego rzeźba Pegaza znalazła się na gmachu opery? W uzasadnieniu objaśnij
symboliczne znaczenie Pegaza.
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
Zadanie 13. (0–1)
Gdzie współcześnie poza sztuką wykorzystywana jest symbolika Pegaza?
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
6
Konkurs z języka polskiego dla uczniów gimnazjum województwa warmińsko-mazurskiego w roku szkolnym 2014/2015 - etap szkolny
Zadanie 14. (0–1)
Podaj znaczenie frazeologizmu „dosiąść Pegaza”.
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
Przeczytaj uważnie poniższy tekst i wykonaj związane z nim zadania.
TEKST ŹRÓDŁOWY NR 4
Wisława Szymborska, Poeta i świat (fragmenty z odczytu noblowskiego)
Wspomniałam o natchnieniu. Na pytanie, czym ono jest, jeśli jest, poeci współcześni
dają odpowiedzi wymijające. Nie dlatego, że nigdy nie odczuli dobrodziejstwa tego
wewnętrznego impulsu. Przyczyna jest inna. Niełatwo wyjaśnić komuś coś, czego się
samemu nie rozumie.
Ja także, pytana o to czasami, istotę rzeczy obchodzę z daleka. Ale odpowiadam
w sposób taki: natchnienie nie jest wyłącznym przywilejem poetów czy artystów w ogólności.
Jest, była, będzie zawsze pewna grupa ludzi, których natchnienie nawiedza. To ci wszyscy,
którzy świadomie wybierają sobie pracę i wykonują ją z zamiłowaniem i wyobraźnią. Bywają
tacy lekarze, bywają tacy pedagodzy, bywają tacy ogrodnicy i jeszcze setka innych zawodów.
Ich praca może być bezustanną przygodą, jeśli tylko potrafią w niej dostrzec coraz to nowe
wyzwania. Pomimo trudów i porażek, ich ciekawość nie stygnie. Z każdego rozwiązanego
zagadnienia wyfruwa im rój nowych pytań. Natchnienie, czymkolwiek ono jest, rodzi się
z bezustannego „nie wiem”. […]
Poeta również, jeśli jest prawdziwym poetą, musi ciągle powtarzać sobie „nie wiem”.
Każdym utworem próbuje na to odpowiedzieć, ale kiedy tylko postawi kropkę, już ogarnia go
wahanie, już zaczyna sobie zdawać sprawę, że jest to odpowiedź tymczasowa i absolutnie
niewystarczająca. Więc próbuje jeszcze raz i jeszcze raz… […]
Świat, cokolwiek byśmy o nim pomyśleli zatrwożeni jego ogromem i własną wobec
niego bezsilnością, rozgoryczeni jego obojętnością na poszczególne cierpienia ludzi, zwierząt,
a może i roślin, bo skąd pewność, że rośliny są od cierpień wolne; cokolwiek byśmy
pomyśleli o jego przestrzeniach przeszywanych promieniowaniem gwiazd, gwiazd, wokół
których zaczęto już odkrywać jakieś planety, już martwe? jeszcze martwe? nie wiadomo;
cokolwiek byśmy pomyśleli o tym bezmiernym teatrze, na który mamy wprawdzie bilet
wstępu, ale ważność tego biletu jest śmiesznie krótka, ograniczona dwiema stanowczymi
datami; cokolwiek jeszcze pomyślelibyśmy o tym świecie, jest on zadziwiający. […]
Zgoda, w mowie potocznej, która nie zastanawia się nad każdym słowem, wszyscy
używamy określeń: „zwykły świat”, „zwykłe życie”, „zwykła kolej rzeczy”...
Jednak w języku poezji, gdzie każde słowo się waży, nic już zwyczajne i normalne nie jest.
Żaden kamień i żadna nad nim chmura. Żaden dzień i żadna po nim noc. A nade wszystko
żadne niczyje na tym świecie istnienie.
Wygląda na to, że poeci będą mieli zawsze dużo do roboty.
http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/literature/laureates/1996/szymborska-lecture-p.html
7
Konkurs z języka polskiego dla uczniów gimnazjum województwa warmińsko-mazurskiego w roku szkolnym 2014/2015 - etap szkolny
Do rozwiązania zadań od 15. do 19. wykorzystaj TEKST ŹRÓDŁOWY NR 4.
Zadanie 15. (0–3)
Streść fragment odczytu „Poeta i świat” Wisławy Szymborskiej w 40 słowach.
………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………
Zadanie 16. (0–2)
Przedstaw 2 argumenty uzasadniające pogląd poetki: „Wygląda na to, że poeci będą
mieli zawsze dużo do roboty.”
Argument 1.:
……………..………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………......
Argument 2.:
………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………
Zadanie 17. (0–2)
Do podanych zdań wkradły się dwa błędy. Wypisz je i podaj prawdziwe informacje.
Nagrodę Nobla wręczono Wisławie Szymborskiej 9 grudnia 1996 roku
w Paryżu. Komitet Noblowski w uzasadnieniu przyznania poetce nagrody napisał:
„za prozę, która z ironiczną precyzją pozwala historycznemu i biologicznemu
kontekstowi ukazać się we fragmentach ludzkiej rzeczywistości”.
Informacja fałszywa
Informacja prawdziwa
1.
2.
8
Konkurs z języka polskiego dla uczniów gimnazjum województwa warmińsko-mazurskiego w roku szkolnym 2014/2015 - etap szkolny
Zadanie 18. (0–2)
a) Wskaż związek wyrazowy, który nie jest poprawnym związkiem frazeologicznym.
□ A.
□ B.
□ C.
□ D.
czerpać natchnienie
szukać natchnienia
nasycić się natchnieniem
robić coś w natchnieniu
b) Podaj inny poprawny związek frazeologiczny ze słowem „natchnienie”.
……………………………………………………………
Zadanie 19. (0–2)
Z poniższego wypowiedzenia wypisz imiesłowy i nazwij je.
„cokolwiek byśmy pomyśleli o tym bezmiernym teatrze, na który mamy wprawdzie
bilet wstępu, ale ważność tego biletu jest śmiesznie krótka, ograniczona dwiema
stanowczymi datami; cokolwiek jeszcze pomyślelibyśmy o tym świecie, jest on
zadziwiający.”
Imiesłów
Nazwa imiesłowu
Zadanie 20. (0–10)
Napisz rozprawkę na temat: Twórcy literatury odkrywają piękno człowieczeństwa.
W argumentacji odwołaj się do dwóch wybranych utworów.
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………….,……………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
9
Konkurs z języka polskiego dla uczniów gimnazjum województwa warmińsko-mazurskiego w roku szkolnym 2014/2015 - etap szkolny
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
10
Konkurs z języka polskiego dla uczniów gimnazjum województwa warmińsko-mazurskiego w roku szkolnym 2014/2015 - etap szkolny
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
11
Konkurs z języka polskiego dla uczniów gimnazjum województwa warmińsko-mazurskiego w roku szkolnym 2014/2015 - etap szkolny
BRUDNOPIS
.................................................................... .......................
............................................................................... ............
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...................................................................... .....................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
................................................................................... ........
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
........................................................................... ................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
......................................................................................... ..
..........................................................................................
………………………………………………………………………………………………………………………
....................................................................................................................................................................................
12

Podobne dokumenty