Modernizacja linii Kraków – – Medyka – granica

Modernizacja linii Kraków –
– Medyka – granica państwa
13 stycznia 2006 r. podpisano kontrakt na
przygotowanie studium projektu Modernizacja linii kolejowej E 30 na odcinku Kraków –
Medyka – granica państwa.
Przedmiotem przetargu jest opracowa­
nie: studium wykonalności modernizacji li­
nii, projektu wstępnego wraz z przygotowa­
niem raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia
na środowisko, wniosku o dofinansowanie
robót z funduszy Unii Europejskiej, materia­
łów przetargowych.
Wartość prac przewidzianych kontraktem
wynosi 1,980 mln euro. Wykonanie zadań
przewidzianych w kontrakcie nastąpi w ter­
minie 9 miesięcy od dnia podpisania kon­
traktu.
Odcinek Kraków – Medyka – granica
państwa łączy ważne ośrodki Małopolski
i Podkarpacia: Kraków, Bochnię, Tarnów, Dę­
bicę, Rzeszów, Łańcut, Przeworsk oraz Prze­
myśl. Jest częścią magistrali kolejowej E 30,
leżącą w ciągu III paneuropejskiego korytarza
transportowego Drezno – Wrocław – Katowi­
ce – Kraków – Lwów – Kijów. Od 2000 r.
realizowana jest modernizacja zachodniego
odcinka polskiej części magistrali – od Opo­
la do granicy państwa w Zgorzelcu. Efektem
jest przystosowanie znacznej części tej trasy
do prędkości pociągów 160 km/h w ruchu
pasażerskim i 120 km/h w ruchu towarowym
oraz nacisku na do 22,5 t.
Termin rozpoczęcia prac modernizacyj­
nych na odcinku Kraków – Rzeszów – grani­
ca państwa będzie uzależniony od przebiegu
przygotowania dokumentacji i od przebiegu
procedur przetargowych, a także od ostatecz­
nej wielkości środków unijnych na współfi­
nansowanie infrastruktury w latach 2007–
–2013. Na obecnym etapie konstruowania
i weryfikacji Narodowego Planu Rozwoju
wielkość środków na ten cel jest ograniczo­
na. W konsekwencji rozpoczęcie robót jest
zaplanowane dopiero na 2014 r. W przypad­
ku zwiększenia środków unijnych i budżeto­
wych możliwe będzie wcześniejsze rozpo­
częcie modernizacji tej linii kolejowej,
niezwykle ważnej dla systemu komunikacyj­
nego Małopolski i Podkarpacia, a także dla
ruchu międzynarodowego.
W skład konsorcjum, które będzie wyko­
nawcą prac przewidzianych kontraktem,
wchodzą: lider konsorcjum, duńska firma
COWI A/S, Przedsiębiorstwo Projektowania,
Realizacji i Wdrożeń BPK Katowice sp. z o.o.,
Movares Polska sp. z o.o., Elecol Wrocław,
ETC Transport Consultants GmbH (Niemcy).
20
1-2/2006
Nowości w PKP Intercity
4.01.2006 r. na dworcu Centralnym w War­
szawie odbyła się konferencja prasowa pre­
zesa PKP Intercity Sp. z o.o. Jacka Przyślugi,
który wystąpił w towarzystwie swojego rzecz­
nika prasowego Anny Rosiek. Prezes poin­
formował, że w 2005 r. spółka przewiozła
9,57 mln pasażerów i osiągnęła przychody
890 mln zł, podczas gdy w 2004 r. przewie­
ziono tylko 7,9 mln pasażerów, a przychody
wyniosły 792 mln zł. Oznacza to zwiększenie
przychodów w 2005 r. o 12%, jednak nie po­
dano jeszcze kosztów działalności i zysków
spółki za rok ubiegły. Regularność kursowa­
nia pociągów obsługiwanych przez spółkę,
czyli pociągów Eurocity (EC), Intercity (IC),
ekspresowych (Ex), nocnych ekspreso­wych
(EN) i Tanich Linii Kolejowych (TLK) zmniej­
szyła się w 2005 r., gdyż w 2004 r. wynosiła
94,5%, a w 2005 tylko 90%. Prezes powie­
dział, że przyczyną nieregularnego kursowa­
nia pociągów spółki jest zły stan posiadane­
go taboru. Z ogólnej liczby 1300 posiadanych
wagonów, 600 nadaje się do remontu. Po­
dobna sytuacja jest z lokomotywami. Inwe­
stycje spółki – głównie w wagony – wynio­
sły w 2005 r. blisko 100 mln zł, a na 2006 r.
planuje się 117 mln zł. Na przykład w War­
szawie, w hali całopociągowej na Grocho­
wie, ma powstać mały zakład naprawczy,
gdzie mają być wykonywane drobne napra­
wy, jak np. wymiana tapicerki wagonowej.
Ze zmian, jakie nastąpiły w kursowaniu
pociągów międzynarodowych od nowego
rozkładu jazdy, który wszedł w życie
11.12.2005 r., wymienić można skrócenie
trasy pociągu EN „Jan Kiepura” do Frankfur­
tu nad Menem, zamiast do Brukseli, co zo­
stało spowodowane brakiem pasażerów na
ostatnim odcinku od Kolonii do Brukseli. Na­
leży też odnotować zlikwidowanie pociągu
z przestawnymi osiami typu SUW 2000, re­
lacji Warszawa – Wilno, jeszcze 5 lat temu
mocno reklamowanego osiągnięcia polskiej
techniki kolejowej przy pokonywaniu różnicy
w szerokości torów. Z powodu technicznego
zużycia się wagonów tego pociągu i jedno­
cześnie niedostarczeniu analogicznego po­
ciągu przez stronę litewską, pociąg został za­
stąpiony autobusem Intercity, co nastąpiło
już w lipcu 2005 r. Natomiast w tym samym
czasie, na dworcu Centralnym w Warszawie,
zainstalowano pierwszy w kraju biletomat do
sprzedaży biletów. Jest to urządzenie pro­
dukcji KZŁ Bydgoszcz, komunikujące się
z klientem w języku polskim i angielskim,
oferujące sprzedaż biletów do wielu stacji
docelowych, w tym również biletów ulgo­
wych i grupowych. Jednak, pomimo nie­
Prezes J. Przyśluga podczas konferencji prasowej
ustannego oblężenia kas tradycyjnych na
dworcu Centralnym, zainteresowanie bileto­
matem do tej chwili jest niewielkie.
W 2006 r. spółka PKP Intercity położy
większy nacisk na obsługę klienta, poprzez
tworzenie na większych dworcach „Centrów
Obsługi Klienta”. Pierwsze takie centrum po­
wstało już na dworcu Centralnym w Warsza­
wie. W takim centrum klient będzie mógł ku­
pić bilet nie tylko na pociąg, ale i na samolot,
a także zamówić taksówkę i hotel w mieście,
czy kupić plan miasta, a nawet wysłać kwiaty
pod wskazany adres. z uwagi na coraz więk­
szy napływ do Polski turystów zagranicznych
położony będzie też nacisk na znajomość
języków obcych personelu tych centrów,.
Marek Rabsztyn
Zwiększenie przewozów mebli
koleją
Na wysokim poziomie utrzymały się przewo­
zy mebli koleją w 2005 r. W okresie 11 mie­
sięcy 2005 r. Spółka PKP CARGO SA uru­
chomiła 567 pociągów z meblami (13 205
wagonów). Jest to 23% więcej niż w tym sa­
mym okresie 2004 r.
Prawie w całości przewozy mebli koleją
są realizowane w komunikacji międzynaro­
dowej. Przed kilku laty Spółka PKP CARGO
SA uruchomiła logistyczne międzynarodowe
pociągi meblowe. Pociągiem, który przewozi
najwięcej mebli jest INTERMEBLE EXPRESS
relacji Iława Główna – Engelsdorf k/Lipska.
Jego udział w przewozach mebli w komuni­
kacji międzynarodowej wynosi 53%. Drugi
pociąg – EUROMEBLE EXPRESS relacji
Leszno – Engelsdorf, który kursuje sześć razy
w tygodniu, ma 46% udział w przewozach
mebli. PKP CARGO SA w miarę potrzeby
uruchamia pociąg INTEREMBLE BIS relacji
Poznań Franowo – Engelsdorf (1% udziału).
W przewozach mebli dominuje firma IKEA.
Największym odbiorcą mebli przewożonych
przez PKP CARGO SA są Niemcy (71%),
w następnej kolejności Francja (13%),
Szwajcaria (9%) oraz Belgia (7%).
Spółka PKP CARGO SA z każdym rokiem
zwiększa przewozy mebli. W 2001 r. Spółka
uruchomiła prawie 400 pociągów z mebla­
mi, a w tym roku planuje uruchomić ich po­
nad 600. (jm)
Reklamy na katowickich tramwajach Citadis
Minęło już ponad 5 lat, odkąd na ulicach Katowic, Chorzowa i Bytomia pojawiły się niskopodłogowe tramwaje Citadis 100 (116 Nd). W porównaniu do
firmowych barw śląskich tramwajów, które było kremowo-czerwone, Citadisy
otrzymały szarą kolorystykę. Wzbudzała one wiele kontrowersji zarówno pasażerów, jak i kierowców. Citadisy były źle widoczne, zwłaszcza podczas niepogody, i na skrzyżowaniach dochodziło do kolizji.
1 lipca 2005 r., po wygaśnięciu okresu gwarancyjnego na lakier, Tramwaje Śląskie wy­
dały zgodę jednej z agencji reklamowych na umieszczenie reklam na Citadisach.
Pierwsze tramwaje z reklamą pojawiły się 2 września 2005 r. na trasach linii 6 i 41.
Były to pojazdy o numerach 812 i 814 z reklamą serialu stacji telewizyjnej i wagon
nr 804 z reklamą corocznej imprezy muzycznej odbywającej się w katowickim „Spod­
ku”. Obecnie w malowaniu reklamowym kursuje coraz więcej pojazdów, które reklamują
centra handlowe, dom mody, rozgłośnię radiową, urządzenia biurowe itp. Reklamy, wy­
konane na samoprzylepnej drukowanej folii, po okresie wygaśnięcia umowy są łatwo
zdejmowane, jak np. z wozu nr 812, który obecnie ponownie jest szary. Citadisy z rekla­
mą przykuwają uwagę przechodniów i widać, że spełniają swoje zadanie. Zadowoleni są
też kierowcy, dla których stały się one teraz bardziej widoczne. Nieco mniej zadowoleni
mogą być pasażerowie, ponieważ niektóre reklamy zakrywają okna i utrudniają spoglą­
danie przez półprzezroczystą siatkę.
Wóz nr 811 linii 41 na ul. J. Kochanowskiego w Katowicach
(20.11.2005 r.)
Wóz nr 813 z jedną z ładniejszych reklam na linii nr 6 podążający w kierunku
Brynowa (5.12.2005 r.)
Wóz nr 803 na linii nr 6 z reklamą hipermarketów w okolicy nowo otwartego centrum handlowego w Katowicach (20.11.2005 r.)
Końcowy przystanek linii 41 na pl. Karola Miarki w Katowicach; wóz nr 814 z reklamą
domu mody (5.12.2005 r.)
Wóz 816 linii nr 6 na ul. Chorzowskiej. Reklama zachęca do odwiedzin
nowo otwartego centrum handlowego w Katowicach (20.11.2005 r.)
Ryszard Rusak
1-2/2006
21
Telematyka Systemów Transportowych 2005
W dniach 3–5 listopada 2005 r w Katowicach oraz Ustroniu odbyła się Konferencja Telematyka Systemów Transportowych 2005. Była to już piąta edycja
konferencji, która gromadzi rokrocznie
najwybitniejszych przedstawicieli ze
świata nauki i przemysłu w dziedzinie
telematyki transportu.
Spotkanie zostało zorganizowane przez Ze­
spół Automatyki w Transporcie Katedry Trans­
portu Szynowego Wydziału Transportu Poli­
techniki Śląskiej w Katowicach, przy
współudziale Politechniki Warszawskiej i Po­
litechniki Radomskiej oraz Wojewódzkiego
Ośrodka Ruchu Drogowego w Katowicach.
Zagadnienia poruszane na konferencji do­
tyczyły wykorzystania systemów telematycz­
nych w transporcie kolejowym, drogowym,
morskim, a także w logistyce transportu.
Przewodniczącym Komitetu Programo­
wego Konferencji był prezes Urzędu Trans­
portu Kolejowego prof. dr hab. inż. Janusz
Dyduch, a Komitet tworzyli naukowcy z wielu
ośrodków krajowych i zagranicznych ze Sło­
wacji, Niemiec, Czech i Rosji. Sekretarzem
Komitetu Programowego i jednocześnie
przewodniczącym Komitetu Organizacyjnego
był dr inż. Jerzy Mikulski z Politechniki Ślą­
skiej.
W materiałach konferencyjnych opubli­
kowano łącznie 58 referatów. Prace miały
charakter podsumowań dorobku naukowców
i ośrod­ków wiodących w dziedzinie telema­
tyki systemów transportowych oraz najbar­
dziej aktualnych obecnie kierunków badań
w dziedzinie systemów inteligentnego tran­
sportu.
Sesja ogólna konferencji odbyła się Ka­
towicach. Otwarcia konferencji dokonał prze­
wodniczący komitetu organizacyjnego dr Je­
rzy Mikulski. Słowo powitalne do uczestników
wygłosił prodziekan Wydziału Transportu Po­
litechniki Śląskiej ds. Organizacji i Rozwoju
prof. dr hab. inż. Bogusław Łazarz. Uczestni­
cy konferencji reprezentowali wiele czoło­
wych uczelni krajowych, a także zagranicz­
nych z Niemiec, Austrii, Litwy, Rumunii,
Bułgarii, Hiszpanii, Czech i Słowacji. Na
konferencję przybyli również przedstawiciele
firm z branży telematycznej.
Referaty wygłoszone podczas sesji kato­
wickiej związane były z problemami rozwoju
i upowszechniania technologii oraz usług
telematycznych w Polsce i na świecie, wdra­
żania do eksploatacji systemów telematyki
w transporcie kolejowym, drogowym, mor­
skim oraz w logistyce.
Podczas sesji ogólnej w Ustroniu pre­
legenci poruszyli zagadnienia dotyczące
między innymi zastosowania nowoczesnych
systemów telematycznych w zarządzaniu
i sterowaniu ruchem kolejowym, w diagno­
styce i monitoringu urządzeń, a także w zdal­
nych usługach na drogach. Kolejnego dnia
referenci w swoich wystąpieniach omawiali
między innymi kierunki rozwoju telematyki w
transporcie, budowę europejskiej sieci
w szkoleniu i edukacji, problemy zintegrowa­
nych systemów transportu w nowych krajach
członkowskich Unii Europejskiej (Czechy,
Słowacja), zastosowania sieci WLAN w sy­
stemach transportu miejskiego, monitorowa­
nie i kontrolę transportu towarów niebez­
piecznych. Dużą grupę referentów stanowili
tego dnia naukowcy z Akademii Morskiej
z Gdyni i Szczecina, a także Akademii Mary­
narki Wojennej, stąd tematyka ich wystąpień
dotyczyła wykorzystania technologii telema­
tycznych w nawigacji, systemach wymiany
informacji na obszarach morskich, inżynierii
ruchu morskiego, monitorowania ruchu
obiektów podwodnych w hydrografii mor­
skiej, planowania podróży oceanicznej i wie­
lu innych zagadnień związanych z transpor­
tem morskim. Tego dnia odbyły się również
prezentacje firm branży telematycznej.
W ostatnim dniu konferencji odbyła się
sesja, podczas której uczestnicy mieli możli­
wość zapoznania się z zastosowaniami sy­
stemów telematyki między innymi do prze­
ciwdziałania wypadkom drogowym, lokalizacji
transportu w systemie GSM itp.
Wybrane referaty będą publikowane na
łamach miesięcznika
.
(jm)
Prezentacja urządzeń do toczenia zestawów kołowych
i utrzymania taboru
8 listopada 2005 r. w Otmuchowie
odbyła się prezentacja urządzeń do
utrzymania taboru kolejowego, zorganizowana przez Koltech z Raciborza, Siemens i GOMYL s.a. (Hiszpania).
Koltech między innymi projektuje i produku­
je obrabiarki, głównie dla przemysłu kolejo­
wego, z zastosowaniem najnowocześniej­
szych technik projektowania i prowadzeniem
kompleksowych wdrożeń zaawansowanych
systemów inżynierskich, wspomagających
prowadzenie prac konstruk­cyjnych, przygo­
towywanie procesów technologicznych oraz
zarządzanie projektami.
22
1-2/2006
Gomyl s.a. produkuje maszyny i urządze­
nia służące do przemieszczania taboru lub
jego elementów w trakcie jego produkcji,
prowadzenia procesów utrzymaniowych lub
w trakcie eksploatacji (przesuwnice lokomo­
tyw i wagonów, podnośniki mechaniczne
o różnych konfiguracjach, podtorowe zapad­
nie do wymian wózków lub samych zesta­
wów kołowych).
Koltech i Gomyl wzajemnie reprezentują
swoje interesy w Polsce i Hiszpanii.
Siemens w trakcie prezentacji przedsta­
wił produkty zastosowane w maszynach
i urządzeniach projektowanych i produkowa­
nych przez Koltech – silniki różnej mocy –
synchroniczne, asynchroniczne, posuwowe
(serwo), liniowe, także silniki dużej mocy
do napędu wrzecion maszyn. Z silnikami ty­
mi współpracują odpowiednie systemy zasi­
lania i sterowania. Siemens jest także pod­
dostawcą części do tokarki TUU 1250 do
głównego napędu do obracania zestawem
kołowym, a są to silniki hydrauliczne z cen­
tralną pompą zasilającą.
Prezentacja tokarki TUU 1250 odbyła się
w ZNTK Oława. Tokarka służy do obtaczania
zestawów kołowych wymontowanych z po­
jazdu (mogą być zamontowane w wózku),
jest więc przeznaczona głównie do zakładów
naprawczych czy produkcyjnych. Wszelkie
pomiary parametrów geometrycznych obta­
czanego koła są dokonywane z zastosowa­
niem czujników laserowych zarówno w pozy­
cjonowaniu zestawu przed obróbką, jak i po
jej dokonaniu. Wyniki pomiarów są analizo­
wane przez procesor, który przenosi przetwo­
rzone dane na pulpit sterujący z ekranem do­
tykowym. Personel obsługujący dzięki
specjalnej klawiaturze ustawia parametry ob­
róbki. Zestaw kołowy (lub wózek) może być
podawany do tokarki z poziomu podłogi lub,
jak to miało miejsce w ZNTK Oława, małą
suwniczką elektryczną.
Tokarka umożliwia toczenie zestawów
o parametrach zgodnych z wymaganiami
obowiązujących przepisów, a bardzo dobre
wyniki uzyskuje się w zakresie współosiowo­
ści i owalizacji obrabianych elementów. Do
tych elementów, poza kołami, mogą należeć
także czopy zewnętrzne i wewnętrzne ułoży­
skowań, czopy pod tarcze hamulcowe, po­
wierzchnie boczne tarcz hamulcowych.
Michał Dembowski
KAMAX S.A. w grupie Advent International
4 stycznia 2006 r. Advent International
nabył Kamax S.A., polskiego lidera rynku produkcji oraz serwisowania zde­
rzaków, sprzęgów i amortyzatorów do
pojazdów szynowych. Jednocześnie
Fundusz zakupił Keystone Bahntechnik
GmbH, niemieckiego lidera rynku
zderzaków do pojazdów szynowych,
tworząc w ten sposób największą w Europie firmę w tym sektorze. Obie tran­
sakcje zrealizowano w ramach nowego
funduszu ACEEIII, zarządzanego przez
Advent.
Kamax, utworzony w 1992 r. i zakupiony od
jego założyciela, jest największym polskim
dostawcą zderzaków. Firma obecna jest rów­
nież w Rosji poprzez swoją spółkę zależną
oraz w Chinach poprzez wspólne przedsię­
biorstwo z Northern Chinese Sifang Railway
Institute w Qingdao.
Keystone Bahntechnik (założony w 1925 r.
w Neitersen) wraz ze spółką zależną Wakomp
(Czechy) jest liderem niemieckiego rynku
zderzaków oraz producentem systemów
crash i urządzeń sprzęgowych. Firma ma
zaawansowane technicznie urządzenia pro­
dukcyjne i opracowała własną technologię
produkcji obudów zderzaków. Keystone Bahn­
technik dostarcza również swoje wyroby do
innych krajów Europy i Bliskiego Wschodu.
Firma kupiona została od Amsted Industries.
Nowo powstała grupa zatrudnia około
500 pracowników i planuje w bieżącym roku
finansowym łączny obrót na poziomie około
54 mln euro. Zarządy obu firm otrzymały no­
we kierownicze stanowiska w rozszerzonym
zespole, powołanym przez Advent Internatio­
nal. Na stanowisko dyrektora zarządzającego
grupy powołany został Marcin Kowalczyk.
Zarząd Kamax uzupełniają Tomasz Plasa –
dyrektor operacyjny, Przemysław Świtakow­
ski – dyrektor finansowy oraz Jan Michalski
– dyrektor handlowy. Keystone Bahntechnik
kierowany jest nadal przez dyrektorów Achi­
ma Geyera i Lothara Gintze.
Advent International inwestuje w Europie
Centralnej od 1994 r. i zamknął w kwietniu
2005 r. swój trzeci fundusz dla tego regionu
kwotą 330 mln euro. Koleje nie są nowym
sektorem dla Adventu, który w 1995 r. nabył
wschodnioniemieckiego producenta wa­go­
nów, DWA, przekształcając tę firmę w kon­
kurencyjne, komercyjne przedsiębiorstwo,
w 1998 r. sprze­dane ostatecznie Bombar­
dierowi.
Konferencja
Nowe i modernizowane
połączenia kolejowe w Polsce
Warszawa, 10–11 maja 2006 r.
Miejsce
Dom Technika NOT w Warszawie, ul. Czackiego 3/5, sala A, III piętro.
Cel
Przedstawienie koncepcji i projektów, przewidzianych w Narodowym Planie Gospodarczym na lata 2007–2013, nowych
i modernizowanych linii kolejowych, uwarunkowania ich realizacji oraz roli organizacji społecznych w lobbingu na rzecz budowy i modernizacji kolei.
Panel dyskusyjny „Ocena kierunków rozwoju połączeń kolejowych w Polsce i realności ich wykonalności w latach 2007–
–2013” pod przewodnictwem Zbigniewa Szafrańskiego.
Patronat medialny: Technika Transportu Szynowego, Przegląd Komunikacyjny, Rynek Kolejowy.
Zgłoszenia i informacje
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Komunikacji Rzeczypospolitej Polskiej
SITK Warszawa
mgr inż. Krystyna Chudoń-Kroczek
tel. 022 826 28 87, fax 022 827 02 58, 022 827 85 72; e-mail: [email protected]
1-2/2006
23